Menntamál - 01.10.1953, Blaðsíða 36
102
MENNTAMÁL
hans um starfsaðferðir og efnisval er mjög skert. Hins
vegar er kennsla ýmissa námsgreina þess eðlis, að hún
verður svo bezt nokkurs virði, að persónufrelsi kennara
og nemenda sé ekki misboðið. Við það bíður hin and-
lega nautn af náminu hnekki og þá jafnframt ávöxtur-
inn. Sérstaklega á þetta við um námsefni, þar sem per-
sónulegt mat, sjálfstæðar athuganir og vinnuaðferðir
koma mest til greina, svo sem bókmenntir, sögu, náttúru-
fræði og landafræði. Hins vegar kemur þetta síður að sök,
þegar námsefnið er að miklu leyti fólgið í formsatriðum
og meginreglum svo sem málfræði, stafsetning, greina-
merkjasetning, stærðfræði og eðlisfræði. Er þó mjög
æskilegt, að nemendur iðki sjálfstæðar athuganir í eðlis-
fræði, en skilyrði til þess eru víðast hvar næsta lítil í ís-
lenzkum skólum.
Á uppeldismálaþingi 1951 var gerð samþykkt, þar sem
látin var í ljós sú skoðun, að stefna beri að því að af-
nema landspróf miðskóla í öðrum greinum en íslenzku, er-
lendum málum og stærðfræði. Með þessu væri mjög bætt
úr ágöllum prófsins.
Geta má þess, að dönsk nefnd, sem fjallaði um tilhög-
un kennaramenntunar, lagði nýlega til, að líkt fyrirkomu-
lag yrði haft á inntöku í kennaraskóla. Samræmt próf
skyldi haldið aðeins í dönsku, stærðfræði og erlendum
málum. I öðrum greinum áttu að duga próf frá þeim
skólum, þar sem nemendur höfðu stundað nám.
Hvaða rök liggja þá til þess að halda landspróf mið-
skóla, úr því að það er slíkum vandkvæðum háð?
Ákvæðin um það voru einkum sett til þess að auðvelda
þeim, sem búa utan Reykjavíkur og Akureyrar aðgöngu
að æðri menntastofnunum. Það er útgjaldasamt að kosta
ungling 6—7 vetur í menntaskóla fjarri heimili sínu og
mörgu foreldri ofviða. Mikill munur er á því, að veturnir
séu ekki nema 4, auk þess sem unglingar eru stórum bet-
ur færir um að afla sér nokkurra tekna sjálfir hin síðari