Æskan - 01.10.1975, Síða 3

Ritstjóri: GRÍMUR ENGILBERTS, ritstjórn og skrlfstofa: Laugavegi 56, simi 10248, heimasfmi 12042. Framkvæmda-
stjóri: KRISTJÁN GUÐMUNDSSON, heimasfmi 23230. Afgreiðslumaður: SIGURÐUR KÁRI JÓHANNSSON, heimasfml
18464. Afgreiðsla: Laugavegi 56, sfmi 17336. Árgangur kr. 1.500,00 innanlands. Gjalddagi er 1. aprfl. í lausa-
sölu kr. 200,00 eintakið. — Utanáskrift: ÆSKAN, pósthólf 14, Reykjavfk. Póstgfró 14014. Útgefandi: Stórstúka fslands.
Október
1975
drei
áum árum eftir að Christopher Columbus fann
p hinn Nýja heim, lét páfinn skipta honum á milli
. 0rtúgala oð Spánverja, sem þá voru voldugustu sjóveldi
' heimi.
^asstum hálfri öld eftir þennan páfaúrskurð fæddist
er>gur í Englandi er fékk nafnið Francis Drake. Hann
.st UPP í stórri fjölskyldu, en faðir hans, Edmund Drake,
1 tólf sonu og þrír af þeim urðu sjómenn. Edmund var
'Pasmiður og vann stöðugt að skipaviðgerðum.
Eins og flest fátæk börn þeirra tíma fékk Francis Drake
a eða enga menntun í æsku., en talið er, að hann hafi
Sr'ð læs. Hann er fæddur árið 1543 og það átti fyrir
honum að liggja að verða flotaforingi í breska flotanum
og ein af frægustu sjóhetjum Breta um sína daga.
Hann fór ungur til sjós og lærði alla sjómennsku af
reynslu. Hann var harðger og hraustur og hafði mikla for-
ystuhæfileika. Hann varð fyrstur enskra manna til að
sigla umhverfis jörðina.
Fyrstu sjóferð s.'na fór hann með reyndum skipstjóra
til Vestur-lndía og var á þriðja ár í þeirri ferð. Þar á eftir
fór hann fleiri styttri ferðir og kom svo heim sem reyndur
sæfari og kaupmaður. Kaupmennska þessara sæfara var
vöruskiptaverslun og þurfti mikla reynslu til að geta stund-
að hana.
Skipstjóri sá, sem Francis fór fyrst með til sjós, var
einn af þekktustu skipstjórum Breta og hét John Lovell.
Fyrsta skipið, sem Francis Drake varð skipstjóri á,
var aðeins 50 tonn, en algeng stærð á skipum þá var 00
til 100 tonn.
Þótt skipin væru lítil og sjómennskan erfið, þá var þetta
ævintýri, og verslunarferðir til fjarlægra landa Nýja heims-
ins þóttu og voru ábatasamar.
Þegar Francis Drake fór sína fyrstu hringferð um jörð-
ina fór hann gegnum Magellansundið og rændi víða á
Kyrrahafsströnd Suður-Ameríku. Á þessum tlmum þótti
ekkert athugavert við svona sjórán eða strandhögg, ef rán-
in voru ekki framin innan viðkomandi ríkis. Þetta var svip-
uð siðfræði og ríkti á Norðurlöndum á víkingatímabilinu.
Á dögum Francis Drake ríkti á Englandi mikil öfund
og gremja í garð Spánverja, vegna þess að þeir höfðu
ásamt Portúgölum helgað sér mestalla Ameríku. Filippus
II. var þá konungur á Spáni, en Elíabet I. drottning á Eng-
landi.
Elísabet leyfði Francis Drake þess vegna að ræna
spænskar nýlendur í Ameríku að vild, og eins hafði Francis
frjálsar hendur til að ræna skipum.Spánverja, sem fluttu
gull og silfur og aðra dýra málma heim til Spánar. Þarna
var um feikna fjárhæðir að ræða.
Það var á árunum 1577—1580, sem Francis fór hring-
ferðina umhverfis jörðina. Verslunargróði og ránsfengur í
þessari einu ferð er talinn hafa numið fimmhundruð þús-
und sterlingspundum. Drottningin leyfði Francis að halda
10.000 pundum fyrir sjálfan sig og hún tók annað eins
fyrir sig.
1