Jólablað félagsins Stjarnan í austri. - 24.12.1915, Blaðsíða 47
unin liefir áhrif á þann, sem liugsar hana og eins á þá, scm
lnín nœr til.
Vér verðum fyrsl að líta á það, liversu vaninn fær miklu
lil leiðar komið. Ef vér venjum huglíkamann við sérstakt
öldukvik eða sveiíluhreyfingar, lærist honum alt af betur og
hetur að laga sig eftir þeim, og seinast liða þær um hann
alveg fyrirhafnarlaust. Ef vér þröngvum oss lil þess að hugsa
einhverjar nýjar hugsanir í dag, veitist oss auðveldara að
hugsa þær aflur á morgun. Ef vér förum til dæmis að liugsa
eitthvað íll um aðra, líður ckki á löngu þangað til vér förum
að ælla þeim cillhvað enn þá verra; og svo fer að lokum, að
vér eigum mjög erfitl með að hugsa lilýtl til þeirra. Par af
koma hinir heimskulegu hlevpidómar, er gera oss slundum
alveg hlinda fyrir öllu því, sem gotl er og lofsvert í fari ná-
granna vorra og auka bresti þeirra svo að fram úr liófi
keyrir, og þóll þeir séu í sjálfu sér allra vænslu menn, gelum
vér þá ekki betur séð, en að þeir séu hrcint og beinl dæma-
lausir skálkar!
Hugsunin tekur þá að æsa tilfinningar vorar, og af því að
vér sjáum að eins hið illa hjá öðrum, förum vér þegar að
hala þá. Öldukvik hugsananna leikur um tilfinninga- eða
sálarlíkama vorn og það fær æst efnislegtmdir lians upp, að
sínu leyli eins og þegar stormveður umrótar hafílelinum. Vér
vitum að oss veitist ótrúlega auðvelt að gera sjálfum oss
graml i geði með því að hugsa stöðugl um yfirsjónir annara
manna; en oss hættir til að gleyma því, að það er jafn auð-
velt að koma í veg fyrir alla reiði með því að hugsa um
gremjuefnið með skynsemi og stillingu.
Hugsanagervið, sem vér höfum skapað, liefir áhrif á sjálfa
oss. Ef vér beinum hugsuninui til einhvers annars manns,
Ilýgur hugsunargervið eins og kólfi væri skolið lil hans; en
47