Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.11.2013, Qupperneq 36

36 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3.11. 2013
Græjur og tækni
fjórða kynslóð af iPad, en þó umtalsvert öflugri; 80% hraðvirkari ef
marka má mælingar á netinu. A7-örgjörvinn í tölvunni er líka spar-
neytnari en fyrri örgjörvar og því var hægt að minnka rafhlöðuna um
nærfellt þriðjung, og gera þannig tölvuna þynnri og léttari; WiFi
iPad 4 er 650 g, en iPad Air ekki nema 450 g. Þrátt fyrir það er
rafhlöðuending sögð sú sama, um tíu tímar.
iPad Air leysir af hólmi fjórðu kynslóð, iPad 4, sem
hætt var að framleiða fyrir tæpum tveim vikum þó enn
séu væntanlega til tölvur í verslunum víða.
Það verður þó enn hægt að fá iPad 2, því hún
verður framleidd áfram og selst á lægra verði,
nema hvað, en verðmunurinn verður þó merkilega
lítill, miðað við gæðamuninn. Sá nýi kostar frá 89.990
kr. WiFi og frá 124.990 kr. WiFi og 4G.
Skjárinn er 9,7" Retina skjár, með 2.048x1.536 díla
upplausnin, 264 dílar á tommu. Örgjörvinn er A7-
örgjörvinn sem Apple kynnti á dögunum og er til að
mynda í iPhone 5S, sem kom á markað í september. Þráð-
laust net er líka hraðvirkara en í eldri gerðum.
Tveir ókeypis forritavöndlar fylgja iPad Air, annars vegar
iLife með iPhoto, iMovie, iDVD, iWeb og GarageBand og hins-
vegar iWork, en í þeim vöndli, sem var áður seldur, eru ritvinnsla,
töflureiknir og glæruforrit, Pages, Numbers og Keynote.
Í upphafi var iPadinn og svo komu allir hinir – spjaldtölvuæðið semgekk yfir landið á síðasta ári, þegar jólagjöfin var ódýr Androidspjaldtölva, á rætur sínar í þvi er Apple kynnti 10" iPadspjaldtölvu
fyrir rúmum þremur árum. Frá þeim tíma hefur Apple selt 170
milljón iPad tölvur og hundruð milljóna hafa selst af öðrum spjald-
tölvum, þá aðallega tölvum sem nota
Android-stýrikerfið.
iPadinn var fyrstur, eða í það
minnsta fyrsta spjaldtölvan sem var
svo vel úr garði gerð að hún náði
almennri hylli, og nýjar útgáfur
hennar hafa líka haldið for-
skotinu á samkeppnina, nú síð-
ast iPad Air, sem kom á
markað á föstudag og setur
ný viðmið í hönnun og
vinnslu, eða það finnst
manni í það minnsta þegar maður handleikur tölvuna
í fyrsta sinn; hún er léttari og minni og ótrúlega mikill
hraðamunur. Hvað stærðina varðar þá er hún jafn há, en
ekki eins breið, því kanturinn hvorum megin er minni. (Sá
gamli var 24,1×18,6×0,9 sm, en nýi 24×17×0,75 sm.) Hann er
líka léttari en fyrri gerðir af iPad, 20% þynnri og 28% léttari en
Í UPPHAFI VAR IPADINN
NÝR IPAD, IPAD AIR, ER EKKI BARA LÉTTARI OG NETTARI EN FYRIRRENNARAR HANS – HANN
STAÐFESTIR LÍKA OG TRYGGIR YFIRBURÐI APPLE Á SPJALDTÖLVUMARKAÐI ENN UM SINN.
Græja
vikunnar
* Sú var tíðin að spjaldtölvu-framleiðendur notuðu fjölda for-
rita sem vopn í slag sínum, en eft-
ir að Google Play-búðin náði pari
við App-sjoppu Apple hættu
menn að þrasa um það að mestu.
Rétt þó að geta þess að í App
Store eru nú 475.000 forrit sér-
sniðin að iPad.
* Tvö loftnet eru í vélinni ogstuðningur við MIMO-loftnetstækni,
sem eykur hraða á þráðlausu neti.
Einnig er aukinn stuðningur við 4G
og þá við fleiri 4G-afbrigði. Mynd-
flagan samskonar og í síðustu gerð,
5 MP sem tekur 1080p vídeó, 30
ramma á sek. Sjálf myndavélin er
þó endurbætt og aukinn vinnslu-
hraði örgjörva bætir myndvinnsluna.
ÁRNI
MATTHÍASSON
* A7-örgjörvinn er 64 bita, ogvinnsluhraðinn tvöfaldur á við A6-
örgjörvann sem var í iPad 4, en
grafíkörgjörvinn er líka mun öfl-
ugri, allt að tvöfalt hraðvirkari, en
auk þess er nýi M7 örgjörvinn í
tölvunni, sem stýrir hreyfiskynj-
urum.
að þau bjóði upp á að vista skjöl
beint í skýið í gegnum aðila á
borð við Dropbox, iCloud eða Go-
ogle Drive, og í mörgum tilfellum
er hægt að samræma skjöl á milli
ólíkra véla. Það þýðir að texti sem
þú byrjar á í vinnunni er til staðar
í heimatölvunni, símanum þínum
eða spjaldtölvunni ef á þarf að
halda, og hægt að vinna frekar
með hann þar.
Þá er vert að nefna að flest
þessara forrita notast við .rtf eða
.txt skráarsnið (í stað .doc), sem
skilar af sér hreinum texta án
kóða, en útliti word-skjala er
stjórnað með kóða. Þetta er ótví-
ræður kostur fyrir alla þá sem
skrifa fyrir netið, en kóði úr word-
skjölum á það til að valda erfið-
leikum þegar texti er afritaður og
límdur úr Word-skjali í vefumsjón-
arkerfi, þar sem kóðinn vill gjarn-
an smitast með ef ekki er rétt far-
ið að. Og til þess að liðka enn
frekar til færist það sífellt í
aukana að slík forrit búi yfir
Markdown-stuðningi.
Markdown
Fólk sem skrifar mikið fyrir vef-
inn (hvort sem er heima eða við
vinnu) þekkir væntanlega vel til
þeirra vandræða sem Word-
skráarsnið getur valdið. Í stað
þess að stjórna útliti texta með
hnappastjórnborði líkt og finna má
í Word, eru æ fleiri sem reyna að
temja sér að nota einfalt „forrit-
unarmál“ sem kallað er Mark-
down, sem er sérstaklega gert til
þess að geta með einföldum hætti
W
ord hefur umtals-
verða kosti sem
ritvinnsluforrit.
Það heldur ágæt-
lega utan um stór skjöl, býður upp
á skilvirka leið til að meðhöndla
stór textasöfn í gegnum skilgreind
stílsnið. Það er einfalt að útbúa
heimildaskrár og efnisyfirlit, flytja
inn töflur og myndir, halda utan
um breytingar á skjölum, setja inn
athugasemdir og ýmislegt annað.
En þessu fylgja líka ákveðnir
ókostir. Word er þungt ritvinnslu-
forrit sem reynir á vinnsluminnið,
það býður upp á aragrúa af mögu-
leikum sem við kunnum fæst að
nota okkur til fullnustu; og hefur
fyrir vikið viðamikið stjórnborð
sem getur virkað ruglandi. Stað-
reyndin er nefnilega sú að Word-
forritið er umtalsvert öflugra en
það sem við þurfum, öllu jafna.
Það er dálítið eins og að mæta
með fallbyssu í hnífabardaga.
Á undanförnum árum hefur auk-
ist talsvert framboðið á léttari og
einfaldari ritvinnsluforritum, sem
duga flestum við dagleg störf.
Kostur þessara forrita er einkum
að þau eru mjög fyrirferðarlítil og
létt, bjóða upp á mjög einfalt
vinnuviðmót þar sem aðaláherslan
er lögð á að hjálpa þér að halda
einbeitingunni á sjálfum skrif-
unum, fremur en stílsniðum, að-
gerðum og útliti.
Þessi forrit eiga það flest sam-
eiginlegt að þau fylla upp í allan
skjáinn til að draga úr truflandi
áreiti. Það blasir ekkert við þér
annað en textinn. Það er algengt
stjórnað útliti texta, og breytt
honum í einfaldan HTML kóða,
sem er forritunarmál sem stjórnar
því hvernig heimasíður líta út.
Markdown er í eðli sínu mjög
einfalt. Með því að nota tákn, t.d.
*stjörnu* í kringum orð, færðu
skástrikað orð. Með tveimur
**stjörnum** færðu feitletrað orð.
Einn kostur við að nota þessa að-
ferð til að stíla texta er að það
þarf ekki að einbeita sér að neinu
öðru en að hamra á lyklaborðið.
Það verður ekkert rof á skrifunum
til þess að færa bendilinn til að
velja textahluta, velja svo hnapp
og velja svo aftur viðeigandi stað í
skjalinu til að halda áfram að
skrifa. Þetta hljómar ekki sem
stórvægilegt atriði, en þetta gerir
vinnubrögð skilvirkari og bætir
einbeitingu, sem þýðir stóraukin
afköst.
Létt og einföld textaforrit hafa
því marga góða kosti sem gera
þau aðlaðandi fyrir fólk sem skrif-
ar mikið. Þau henta ekki í öll
verk, en að sama skapi eru önnur
verk sem þau henta talsvert betur
í en Word.
Hvað er í boði?
Notepad í Windows og Text Edit
frá Apple eru dæmi um einfaldari
og léttari ritvinnsluforrit, en þau
eru þó ansi langt frá því sem best
gerist. Það eru fleiri valkostir í
boði fyrir þá sem hafa áhuga á að
kynna sér málið nánar.
Fyrst má nefna Google Docs,
sem býr yfir mörgum kostum sem
Word býður upp á, en býður þó
upp á talsvert léttara viðmót.
Kostir þess eru einkum fólgnir í
möguleikanum til að vinna með
texta með öðrum. Þá er engin þörf
fyrir að vista texta í Google Docs,
því það gerist sjálfkrafa jafn óð-
um. En fyrir þá sem aðhyllast ein-
faldleikann er þó fullmikið í boði
hér.
Fleiri hafa farið sömu leið og
Google og byggt viðmótið inn í
vafrann. Í stað þess að sækja eig-
inlegt forrit fer ritvinnslan fram í
sama glugga og önnur netnotkun í
gegnum heimasíðu. Slíkt hefur
talsverða kosti í för með sér, ekki
síst aðgengi, en þú opnar bara
vafrann og byrjar að skrifa, óháð
stýrikerfi. Dæmi um slíka valkosti
eru annars vegar Writebox, Write-
Létta leiðin til að
hætta að nota Word
FLESTIR ÞEKKJA LÍKLEGA VEL TIL RITVINNSLUFORRITSINS MICROSOFT WORD. FÓLK SEM
ÞARF AÐ NOTA ÞAÐ, HVORT SEM ER Í VINNU, SKÓLA, EÐA AF ÁHUGA, KANNAST ÞÓ LÍK-
LEGA VIÐ AÐ ÞRÁTT FYRIR UMTALSVERÐA KOSTI, ÞÁ HEFUR WORD EINNIG SÍNA GALLA.
Sveinn Birkir Björnsson sveinnbirkir@gmail.com
Létt og einföld textaforrit
hafa marga góða kosti sem
gera þau aðlaðandi fyrir
fólk sem skrifar mikið.
*Word er þungtritvinnsluforritsem reynir á
vinnsluminnið