Læknablaðið - 15.01.2004, Blaðsíða 41

FRÆÐIGREINAR / KÖNNUN Á MATARÆÐI
nefndar mjólkuriðnaðarins og Landssambands kúa-
bænda sem studdu rannsóknanám í næringarfræði
(2000-2002) við matvælafræðiskor raunvísindadeild-
ar HI og næringarstofu Landspítalans í því skyni að
auka þekkingu á næringarfræði mannsins.
Heimildir
1. Thompson FE, Byers T. Dietary Assessment Resource Man-
ual. J Nutr 1994; 124: 2245S-317S.
2. Atladóttir H, Þórsdóttir I. Energy intake and growth of infants
in Iceland - a population with high frequency of breast-feeding
and high birth weight. Eur J Clin Nutr 2000; 54: 695-701.
3. Gibson RS. Principles of Nutritional Assessment. New York:
Oxford Univ. Press 1900.
4. Block G. A review of validations of dietary assessment
methods. Am J Epidemiol 1982; 115:492-505.
5. Macdiarmid JI, Blundell JE. Dietary under-reporting: what
people say about recording their food intake. Eur J Clin Nutr
1997; 51:199-200.
6. Sigurðsson G, Fransson L, Þorgeirsdóttir H, Steingrímsdóttir
L. D-vítamínhagur og árstíðabundnar sveiflur í ýmsum
aldurshópum kvenna á Islandi. Læknablaðið 1999; 85:398-404.
7. Sigurðsson G, Valdimarsson Ö, Kristinsson JÖ, Stefánsson S,
Valdimarsson S, Knútsdóttir HB, et al. Hámarksbeinmagn ís-
lenskra kvenna. Læknablaðið 1998; 84: 96-105.
8. Gunnarsdóttir I, Þórsdóttir I. Relationship between birth
weight, growth and feeding in infancy and body mass index at
the age of 6 years. Int J Obes Relat Metab Discord 2003; 27:
1523-7.
9. Þórsdóttir I, Gunnarsdóttir I, Pálsson GI. Association of birth
weight and breast-feeding to CHD risk factors at the age of 6
years. Nutr Metab Cardiovasc Dis (í prentun).
10. Þórsdóttir I, Gunnarsson BS, Atladóttir H, Michaelsen KF,
Pálsson G. Iron status at 12 months of age - effects of body
size, growth and diet in a population with high birth weight.
Eur J Clin Nutr 2003; 57: 505-13.
11. Þórsdóttir I, Gunnarsdóttir I, Pálsson GI. Birth weight, growth
and feeding in infancy; relation to serum lipid concentration in
12-month-old infants. Eur J Clin Nutr 2003; 57:1479-83.
12. Gunnarsson BS, Þórsdóttir I, Pálsson G. Iron status in 2-year-
old children - effects of dietary intakes and growth. Eur J Clin
Nutr (í prentun).
13. Bingham SA, Williams R, Cole TJ, Price CP, Cummings JH.
Reference values for analytes of 24-h urine collections known
to be complete. Ann Clin Biochem 1988; 25: 610-9.
14. Bingham SA, Gill C, Welch A, Cassidy A, Runswick SA,
Oakes S, et al. Validation of dietary assessment methods in the
UK arm of EPIC using weighed records and 24-hour urinary
nitrogen and potassium and serum vitamin C and carotenoids
as biomarkers. Int J Epidemiol 1997; 26: S137-51.
15. Bingham S, Cummings JH. The use of 4-aminobenzoic acid
(PABA) as a marker to validate the completeness of 24-hour
urine collections in man. Clin Science 1983; 64: 629-33.
16. Johnston-Miller S. The nitrogen balance revisited. Hosp
Pharm 1990; 25: 61-6.
17. Þórsdóttir I, Gunnarsdóttir I. Energy intake must be increased
among recently hospitalized patients with chronic obstructive
pulmonary disease to improve nutritional status. J Am Diet
Assoc 2002; 102: 247-9.
18. Kaplan LA, Pesce AJ. Operator s manual IL 943 Flame
Photomoeter. Instrumentation Laboratory. Clinical Chemistry
1989, Theory, analysis and correlation.
19. Sigurðsson G, Franzson L, Steingrímsdóttir L, Sigvaldason H.
The association between parathyroid hormone, vitamin D and
bone mineral density in 70 year-old Icelandic women. Osteo-
porosis Int 2000; 11:1031-5.
20. Magnúsardóttir AR, Steingrímsdóttir L, Þorgeirsdóttir H,
Hardardóttir I, Hauksson A, Skúladóttir GV. The relationship
between dietary intake of marine omega-3 fatty acids and their
red blood cell levels in Icelandic pregnant women. The
FASEB journal, Abstracts, part II, A1107,2002.
21. Broadfield E, McKeever T, Fogarty A, Britton J. Measuring
dietary fatty acid intake:validation of a food-frequency ques-
tionnaire against 7 d weighed records. Br J Nutr 2003; 90: 215-
20.
22. Knutsen SF, Fraser GE, Linsted KD, Beeson L, Shavlik DJ.
Comparing biological measurements of vitamin C, folate,
alpha-tocopherol and carotene with 24-hour dietary recall
information in nonhispanic blacks and whites. Ann Epidemiol
2001;11:406-16.
23. Bingham SA, Cassidy A, Cole TJ, Welch A, Runswick SA,
Black AE, et al. Validation of weighed records and other
methods of dietary assessment using the 24 h urine nitrogen
technique and other biological markers. Br J Nutr 1995; 73:
531-50.
24. Vuong LT, Dueker SR, Murphy SP. Plasma (J-carotene and
retinol concentrations of children increase after a 30-d supple-
mentation with the fruit Momordica cochinchinensis (gac).
Am J Clin Nutr 2002; 75: 872-9.
25. Espeland MA, Kumanyika S, Wilson AC, Reboussin DM,
Easter L, Self M, et al. Statistical issues in analyzing 24-hour
dietary recall and 24-hour urine collection data for sodium and
potassium intakes. Am J Epidemiol 2001; 153: 996-1006.
Sérlyljatexti Seretide
Seretide Diskus
GlaxoSmithKline, R 03 AK 06 R.B
Innúðaduft (duft í afmældum skömmtum til innúðunar með Diskus-tæki).
Hver afmaeldur skammtur inniheldur: 50 mi'króg af salmeteróli (sem salmeterólxínafóat) og 100,250 eða 500 mikróg af flútikasónprópíónati. Ábendingar Astmi: Seretide Diskus er astlað til samfelldrar meðferðar gegn astma, þar sem samsett meðferð (langverkandi
berkjuvíkkandi lyfs og barkstera til innöndunar) á við: - þegar ekki næst naegileg stjóm á sjúkdómnum með notkun barkstera til innöndunar og stuttverkandi berkjuvikkandi (beta-2-örvandi) tyfja. Eða - þegar viðunandi stjórn á sjúkdómnum naest með notkun
barkstera til innöndunar og langverkandi berkjuvikkandi (beta-2-örvandi) lyfja Athugið: Seretide Diskus 50/100 mikróg styrkleikinn haefir hvorki fullorðnum sjúklingum né bömum með slaeman astma. Langvinn lungnateppa Seretide Diskus er aedað til meðferðar
á einkennum hjá sjúklingum með alvarlega langvinna lungnateppu (FEV| < 50% af áaeduðu eðlilegu gildi) sem hafa umtalsverð einkenni þrátt fyrir reglulega meðferð með berkjuvíkkandi lyfjum og sögu um endurtekna versnun. Skammtar og lyfjagjöf Seretíde
Diskus er eingöngu aedað dl innöndunar. Gera þarf sjúklingum Ijóst að Seretíde Diskus verður að nota daglega dl að ná hámarks árangri, jafnvel þótt einkenni séu ekki tíl staðar. Sjúklingar aettu að fá þann styrkleika af Seretide Diskus sem inniheldur viðeigandi
skammt af flútikasónprópíónatí m.tt. sjúkdómsástands. Ef sjúklingur þarf á skömmtum að halda sem liggja utan ráðlagðra skammtastxrða, aetti að ávísa viðeigandi skömmtum af berkjuvikkandi lyfi og/eða barkstera. Ráðlagðir skammtar: Astmi Fullorðnir og
unglingar 12 ára og eldri: Einn skammtur með 50 míkróg salmeteról og 100 míkróg flútíkasónprópíónat, tvisvar sinnum á dag. Eða Einn skammtur með 50 milcróg salmeteról og 250 míkróg flúti'kasónprópíónat, tvisvar sinnum á dag. Eða Einn skammtur með 50
míkróg salmeteról og 500 míkróg flútíkasónprópíónat, tvisvar sinnum á dag. Börn 4 ára og eldri: Einn skammtur með 50 míkróg salmeteról og 100 míkróg flútíkasónprópíónat, tvisvar sinnum á dag. Upplýsingar fyrir varðandi notkun Seretide Diskus hjá börnum
yngri en 4 ára, liggja ekki fyrir. Langvinn lungnatcppa Fullorðnir: Einn skammtur með 50 míkróg salmeteról og 500 míkróg flútíkasónprópíónat, tvisvar sinnum á dag. Sérstakir sjúklingahópar: Ekki þarf að breyta skömmtum hjá öldruðum eða sjúklingum með
skerta nýrnastarfsemi. Það liggja ekki fyrir upplýsingar um notkun Seretidc Diskus hjá sjúklingum með skcrta lifrarstarfsemi. Notkun Diskus-tækisins:Tækið er opnað og hlaðið með þar til gerðri sveif. Munnstykkið er síðan sett í munninn og það umlukið með
vörunum. Þá er hægt að anda skammtinum að sér og síðan er tækinu lokað. Frábendingar Seretíde Diskus er ekki ætíað sjúklingum með ofnæmi fyrir virku efnunum eða hjálparefninu. Vamaðarorð og varúðarreglur Meðferð á astma og lanvinnri lungnateppu
ætti venjulega að fylgja áfangaáætlun og svörun sjúklings ættí að meta út frá klínískum einkennum og lungnaprófum. Seretide Diskus er ekki ætíað til meðhondlunar á bráðum astmaeinkennum. I sliltum tilfellum ætti að nota stuttverkandi berkjuvíkkandi lyf (td.
salbútamól) sem sjúklingar ættu ávalt að hafa við hondina. Stöðvun meðfcrðar hjá sjúklingum með langvinna lungnateppu getur einnig fylgt versnun einkenna og hún ætti að vera undir eftirliti. Milliverkanir: Vegna þess hve lítíl þéttni lyfjanna er í blóðvökva eftir
innandaða skammta eru lilcumar á klínískt mikilvægum milliverkunum ekki miklar. Gæta þarf varúðar þegar samtímis eru gefnir þekktír, öflugir CYP3A4-hemlar (t.d. ketókónazól, ritónavir) þar sem þéttni flútíkasónprópíónats getur hugsanlega aukist.Aukin þéttni
við langvarandi notkun lyfjanna getur leitt tíl aukinnar bælingar á starfsemi nýrnahettna. Greint hefur verið frá nokkrum tilfellum slikra milliverkana sem höfðu klíníska þýðingu (sjá 4.4 Sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun). Forðast ber notkun bæði
sérhæfðra og ósérhæfðra betablokka nema þörfin fyrir þá sé mjög brýn. Meðganga og brjóstagjöf: Notkun Seretide Diskus á meðgóngu og hjá konum með bam á brjósti ætti einungis að íhuga þegar væntanlegur ávinningur fyrir móður er meiri en hugsanlcg
áhætta fyrir fóstur eða bam. Það er takmörkuð reynsla af notkun á salmeterólxinafóatí og flútíkasónprópíónati á meðgöngu og við brjóstagjöf hjá konum.Við meðferð hjá þunguðum konum ætti að nota lægsta skammt af flútíkasónprópíónatí sem nægir til að
halda astmaeinkennum i skefjum. Aukavcrkanir: Þar sem Seretide Diskus inniheldur salmeteról og flútíkasónprópíónat má búast við aukaverkunum af sömu gerð og vægi og af hvoru lyfinu fyrir sig. Ekki eru nein tilfelli frekari aukaverkana þegar lyfm eru gefin
samtímis. Eins og hjá öðrum innöndunarlyfjum getur óvæntur berkjusamdráttur átt sér stað. Eftirfarandi aukaverkanir hafa verið tengdar notkun salmeteróls eða flútíkasónprópíónats: SalmeteróhLyfjafræðilegar aukaverkanir beta-2 örvandi efna, svo sem skjálftí,
hjartsláttarónot og höfuðverkur hafa komið fram, en hafa yfirleitt verið tímabundnar og minnkað við reglubundna meðferð. Hjartsláttartruflanir (þ.m.t. gáttatítringur (atrial fibrillatíon), ofanslegilshraðsláttur (supraventricular tachycardia) og aukaslög (extrasystols)
geta komið fram hjá sumum sjúklingum. Greint hefur verið frá liðverkjum, voðvaverkjum, vöðvakrompum, ertíngu í koki og ofnæmisviðbrögðum, þ.m.t. útbrotum, bjúg og ofsabjúg (angiocdcma). Flútíkasónprópíónac Hæsi og sveppasýking í munni og hálsi geta
komið fram hjá sumum sjúklingum. Hægt er að draga úr bæði hæsi og tíðni sveppasýkinga með því að skola munninn með vatni. eftir notkun lyfsins. Einkenni sveppasýkingar er hægt að meðhöndla með staðbundinni sveppalyfjameðferð, samtímis notkun á Seretide
Diskus. Greint hefur verið frá ofnæmisviðbrögðum i húð. Greint hefur veriö frá mjög sjaldgæfum tilfellum bjúgs í andliti og koki. Hugsanlegar almennar aukaverkanir cru m.a. bæling á nýrnahcttustarfsemi, seinkun á vextí hjá bömum og unglingum, beinþynning,
drer í auga oggláka (sjá AA Sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun). Klínískar rannsóknir á Scrctidc Diskus: Eftirfarandi aukaverkanir reyndust algengar (>I/100 og <1/10): Hæsi/raddtruflun, erting í hálsi, höfuðverkur,sveppasýking í munni og hálsi og
hjartsláttarónot. Pakkningar og verð: Diskus - tæki. Innúðadúft 50 mikróg + 100 mikrógVskammt: 60 skammtar x 1,60 skammtar x 3. Innúðaduft 50 míkróg + 250 mikrógramm: 60 skammar x 1.60 skammtar x 3.lnnúðaduft 50 míkróg + 500 míkróg/skammt:
60 skammtar x 1,60 skammtar x 3. Seretíde 50/100:6.019 krónur, Seretide 50/250:7.637 krónur, Seretide 50/500:10.305 krónur.
Tilvitnanir: I) DA Mahler et al.,Am J Respir Crit Care Med 2002; 166: 1084-1091.2) J Vestbo et al.Am J Respir Crit Care Med 2003; I67. A89. 3) PMA Calverley.R Pauwels.JVestbo, P Jones, N Pride.A Gulsvik,J Anderson, Lancet 2003; 361:449-456.
Dagsetning 09/03
m
GlaxoSmithKline
Læknablaðið 2004/90 41