Tímarit Máls og menningar - 01.11.1980, Qupperneq 28

Tímarit Máls og menningar
Þarna eru mörg fjögurra herbergja hús með snyrtingu í hverju húsi.
í hverju herbergi búa tvær konur. Þær draga fram lífið með verk-
smiðjuvinnu og heimilishjálp eða skrifstofuvinnu. Þarna eru konur
utan frá verndarsvæðunum með tímabundið búsetuleyfi og konur
sem hafa flosnað upp úr húsnæði sínu í borginni — fráskildar
konur, ekkjur, einstæðar mæður og foreldralausar stúlkur og
stúlkur sem eru of gamlar til að fá að búa hjá foreldrum sínum.
Karlmenn mega ekki koma inn í húsin og svæðið er girt með
gaddavír. Mæður fá ekki að búa þarna með börn sín, þau eru tekin
af þeim og send út á verndarsvæðin jafnvel þótt þar sé enginn
skyldur að taka við þeim. Margar afrískar konur búa ólöglega í
þéttbýlinu með börn sín og lifa í stöðugum ótta við að upp um þær
komist.
mega konurnar ekki hafa börnin með sér og þær eru látnar vinna alltof langan
vinnudag. Landeigendurnir þurfa nefnilega ekki að fara eftir neinum atvinnu-
lögum, hvorki varðandi kaup né vinnutíma, og lágu launin eru réttlætt með því
að séð sé fyrir börnum þeirra heima hjá öðrum fjölskyldumeðlimum meðan
konurnar eru í vinnu. Þessi röksemdafærsla verður sífellt óraunhæfari. Konan
fær lægri laun en maðurinn þó að hún þurfi að sjá fyrir börnunum. Þetta þýðir
að eldri konur í fjölskyldunni verða að hlaupa undir bagga með henni ef börnin
eiga að lifa af.
Suðurafrísk yfirvöld nota öll ráð til að mergsjúga sveitafólkið. Atvinnu-
rekendur komast upp með að greiða farandverkamönnum laun sem tæpast
halda lífinu í þeim sjálfum vegna ólaunaðra starfa allra mæðranna, systranna og
eiginkvennanna, sem sjá um endurnýjun vinnuaflsins fyrir þá, úti i sveitunum.
Vegna þess hvað þessari hringrás er haganlega fyrir komið, er suðurafriskur
stórlandbúnaður geysilega arðbær atvinnugrein.
Lög um búsetu
Þó að atvinnurekendur flytji svart vinnuafl inn á þéttbýlissvæðin (hvítu svæð-
in) i miklum mæli er ekki þar með sagt að því fólki sé leyft að búa þar til
langframa. Búsetulögin miða að þvi að gera atvinnurekendum kleift að flytja
fólk búferlum hvenær sem þeim þykir þurfa. Á þennan hátt geta þeir sótt sér
vinnuafl þar sem þörf er á, losnað við þá sem eru óþarfir og brotið upp alla
samstöðu verkafólksins hvar sem hún verður til.
282