Tímarit Máls og menningar - 01.05.1987, Blaðsíða 96
Tímarit Máls og menningar
7.
Er nokkurstaðar hætta á að lesandinn ruglist í sögutímanum. Sérstaklega
þegar Stefán situr og hugsar um fortíðina við dánarbeð móður sinnar?
Kveðja,
Ólafur Gunnarsson
Gælunafnið
Nokkrar athugasemdir
I. almennt
1. Mér finnst sagan ekki slæm eins og hún er og held hún gæti orðið ansi
góð eftir hreinskrift. Vel að merkja finnst mér sagan fullgerð á ytra
borðinu, frásagnarhátturinn reiprennandi og nokkurnveginn snurðulaus,
stíllinn eðlilegur eftir efninu, sumpart virkilega góður. Þessir hlutir þurfa
held ég sáralitla lagfæringu. Hreinskrift finnst mér að ætti að taka til
efnisatriða og úrvinnslu eins og vikið verður að.
2. Til að gera grein fyrir því þarf ég að lýsa mínum skilningi á sögunni. Nú
hef ég enga löngun til að yrkja inn í eða fara að yrkja hana upp.
Höfundur verður að taka þessar athugasemdir eins og þær eru talaðar og
það mark á þeim sem honum þykir henta. Hitt er afdráttarlaust að sagan
er ekki nógu góð, ekki fullgerð eins og hún núna er að hugmyndum
sínum til.
3. Sagan segir frá dreng sem er að verða fullorðinn, upptöku hans í heim
þeirra fullorðnu, lýkur með endanlegri „vígslu" hans til þess heims.
Heimur þeirra fullorðnu í sögunni auðkennist af harðneskju og hrotta-
skap. Stefán held ég að sé „vel gefinn" sem kallað er, líklega greindari en
flestir félagar hans, þó hann viti ekkert um það sjálfur, en umfram allt
fjarska næmur og viðkvæmur. Þetta stafar auðvitað sumpart af því að
móðir hans er að deyja. En hann hefur líka verið mjög einmana í bernsk-
unni og haft ófullnægjandi samband við foreldra sína. Af því ræðst
afstaða hans til Helgu og Palla litla. Hann yfirvinnur þetta allt í sögunni,
kemst yfir gunguháttinn og viðkvæmnina, en lætur þá líklega næm-
leikann í skiptum. Með þetta er allvel farið í sögunni, og þarf ekki meir.
Sálfræði stráksins í sögunni held ég að sé vel virk, svo lengi sem lesandi
fæst til að trúa frásögninni. Mestu skiptir að ganga hvergi alveg fram af
eða ofbjóða trúgirni hans í lýsingunum á harðneskju og hrottaskap. Ef
222