Dagblaðið Vísir - DV - 04.03.2013, Blaðsíða 10

Fréttir 11Mánudagur 4. mars 2013
þá sérstaklega Vinstri grænna sem
byggir í grunninn á umhverfisstefnu.
Sjálfstæðisflokkur og Framsókn
tala hins vegar báðir um málið í sín-
um ályktunum. Báðir flokkarnir tala
um að tækifæri felist í gas- og olíu-
vinnslu á Drekasvæðinu. Sjálfstæðis-
menn tala hins vegar um mikilvægi
þess að ríkið stuðli að því að einkaað-
ilar rannsaki og ráðist í framkvæmdir
og nýtingu á svæðinu á meðan Fram-
sóknarflokkurinn talar um mikilvægi
þess að skoða samstarf við Norð-
menn, sem hafa talsverða reynslu á
sviði olíuvinnslu.
Framsókn ætlar að
fella niður skuldir
Eini flokkurinn sem lofar því að fella
niður skuldir í stefnuskrá sinni að
loknum landsfundi er Framsóknar-
flokkurinn. Það er ekki nýtt að flokk-
urinn lofi niðurfellingu skulda en
fyrir síðustu kosningar var talað um
20 prósent leiðina. Flokkurinn talar
ekki alveg á sömu nótum nú en þó
á svipuðum. Framsóknarmenn hafa
ekki lagt fram útlistaðar hugmyndir
um niðurfellingu skulda almennings
en segja að mikilvægt sé að leiðrétta
stökkbreytt lán. Hinir flokkarnir eru
heldur hófsamari þegar kemur að
skuldaniðurfellingum.
Samfylkingin talar um að koma
þurfi til móts við fólk með láns-
veð og þá sem réðust í sín fyrstu
íbúðarkaup í mestu húsnæðis-
bólunni. Vinstri græn tala á svipuð-
um nótum og sjálfstæðismenn vilja
heldur ekki fella niður skuldir. Sam-
fylkingin og Sjálfstæðisflokkurinn
vilja báðir nýta bóta- og skattkerfið
til að koma til móts við þá sem enn
glíma við skuldavanda auk þess sem
Sjálfstæðis flokkurinn hefur á stefnu-
skrá sinni að veita skattaafslætti til
þeirra sem frekar vilja nýta fé sitt í
greiðslu inn á fasteignalán en sér-
eignasparnað. Flokkurinn ályktaði
á landsfundinum einnig um að
koma þurfi á „lyklalögum“ sem gera
skuldurum kleift að skila íbúðum
sínum til kröfuhafa án þess að enda í
gjaldþroti, þó með einhverjum óskil-
greindum skilyrðum.
Skattalækkanir í boði
Það virðist allt stefna í að skattar
verði lækkaðir á næsta kjörtímabili.
Sjálfstæðismenn ganga hvað lengst
í að lofa skattalækkunum en flokk-
urinn tiltekur í stefnu sinni hvaða
skatta á að lækka og hverja á hrein-
lega að afnema. Flokkurinn ætlar
að lækka tekjuskatt einstaklinga,
sem jafnframt verði í einu þrepi,
fjármagnskatt, tekjuskatt fyrir-
tækjaskatt, tryggingagjald, virðis-
aukaskatt sem jafnframt verði að-
eins í einu þrepi, auðlindagjald, tolla
og vörugjöld, eldsneytisgjöld, erfða-
fjárskatt, og áfengisgjald. Þá ætl-
ar flokkurinn að afnema eignaskatt
(auðlegðarskatt), stimpil gjöld,
gistináttagjald, kolefnisgjald á elds-
neyti, raforkuskatt og bifreiðagjöld.
Framsóknarflokkurinn geng-
ur ekki nærri svona langt en talar
um að einfalda skattkerfið og lækka
tekjuskattsprósentu rekstraraðila,
eins og það er orðað, og hækka
persónu afslátt einstaklinga. Flokk-
urinn segir í ályktun sinni um skatta-
mál að gengið hafi verið of langt í
skattahækkunum. Samfylkingin tal-
ar ekki berum orðum um skatta-
lækkanir en Árni Páll Árnason, for-
maður flokksins, talaði um að lækka
þyrfti tryggingagjaldið í stefnuræðu
sinni á landsfundi flokksins. Vinstri
græn virðast vilja halda sig við það
skattkerfi sem komið hefur verið á
eftir hrun.
Rammaáætlun í uppnámi
Bæði Sjálfstæðisflokkur og Fram-
sóknarflokkur telja að endurskoða
eigi rammaáætlun. Áætlunin var
samþykkt á þessi kjörtímabili og
var eitt af þeim málum sem kveðið
var á um í stjórnarsáttmálanum.
Hún snýst um að skilgreina í hvaða
flokka tiltekin landsvæði falla þegar
kemur að vernd og orkunýtingu.
Svæðin eru flokkuð í orkunýtingar-,
v erndar- og biðflokk á grundvelli
laga um verndar- og orkunýting-
aráætlun. Stjórnarflokkarnir tveir,
Samfylking og Vinstri græn, byggja
sína stefnu í umhverfis- og virkjun-
armálum á þessari áætlun og er ekki
annað að skilja en að báðir flokkarn-
ir vilji fylgja þeirri stefnu sem mörk-
uð var með rammaáætlun.
Þegar kemur að fiskveiðum
er það Sjálfstæðisflokkurinn sem
gengur hvað lengst í gagnrýni á þær
breytingar sem gerðar hafa verið á
stjórn fiskveiða. „Landsfundur Sjálf-
stæðisflokksins lýsir áhyggjum af
sívaxandi tilhneigingu stjórnvalda
til þess að leggja stein í götu eðli-
legrar uppbyggingar og þróunar ís-
lensks atvinnulífs. Kemur þetta m.a.
fram í aðför núverandi ríkisstjórnar
að sjávarútveginum og ferða-
8 Sjálfstæðisflokkurinn og Framsókn Flokkarnir eiga
nokkuð vel saman ef tekið er mið af
stefnumálum í nokkrum stærstu mála-
flokkunum. Það er þó ekki þar með
sagt að þeir séu sammála um útfærslur
á einstaka hlutum. Til að mynda hefur hvorugur flokkur mótað sér
stefnu í hvernig afnema eigi gjaldeyrishöftin þó þeir séu sammála um
að það sé mikilvægt. Þá eru flokkarnir heldur ekki sammála í grund-
vallarmálum eins og gjaldmiðilsmálum þó báðir geri ráð fyrir krónu í
fyrirsjáanlegri framtíð. Samkvæmt skoðanakönnunum er líklegast að
þessir flokkar nái miklum meirihluta þingsæta að loknum kosningum.
3 Framsókn og Samfylking Fá af stefnumálum flokkanna
tveggja ríma en þeir viðrast vera ósam-
mála um stærstu málin. Það sem flokk-
arnir eru sammála um er afnám gjald-
eyrishafta, lækkun skatta og að beita
þurfi úrræðum í þágu skuldsettra heimila. Flokkarnir nálgast þó skatta-
málin með hvor með sínum hætti en stefna hvorugs flokks er mjög skýr
þegar kemur að skattalækkunum. Flokkarnir eru ekki sammála í veiga-
miklum málum á borð við hvaða gjaldmiðill eigi að vera á Íslandi, hvort
halda eigi áfram aðildarviðræðum við Evrópusambandið, niðurfellingu
skulda eða verðtrygginguna.
8 Samfylking og Vinstri græn Stjórnarflokkarnir ná nokkuð vel
saman málefnalega séð. Það kemur
kannski ekki á óvart þar sem flokk-
arnir hafa unnið náið saman í ríkis-
stjórn síðustu fjögur árin. Stefnuskrár
flokkanna bera það með sér að verið sé að verja þau verk sem hafa ver-
ið unnin. Ríkisstjórnarflokkarnir hafa til að mynda ráðist í óvinsælar
skattahækkanir, umdeildar kvótabreytingar og sótt um aðild að Evrópu-
sambandinu. Flokkarnir eru þó ósammála um gjaldmiðilsmálin og
verðtrygginguna. Samfylkingin hefur þá einnig opnað dyrnar á skatta-
lækkanir en það er ekki að sjá á landsfundarályktunum Vinstri grænna.
6 Sjálfstæðisflokkurinn og Samfylking Gömlu sam-
starfsflokkarnir eiga ágætlega saman
þegar kemur að málefnum. Stefnur
beggja flokka gera ekki ráð fyrir frek-
ari skuldaniðurfellingum eða afnámi
verðtryggingarinnar. Þá eru flokkarnir einnig sammála um að skoða
eigi nýjan gjaldmiðil þó að Samfylkingin vilji gera það með inngöngu í
Evrópusambandið, sem Sjálfstæðismenn eru alfarið á móti. Flokkarnir
ná heldur ekki saman um mál á borð við breytingar á stjórnarskránni.
Samfylkingin hefur lagt upp úr því að byggt verði á tillögum stjórnlaga-
ráðs en Sjálfstæðismenn vilja að þingið skrifi sjálft þær breytingar sem
gerðar verða.
4 Framsókn og Vinstri græn Það er fátt sem Framsóknar flokkur
á sameiginlegt með Vinstri grænum þó
að flokkarnir nái saman um stór mál.
Flokkarnir vilja báðir halda í íslensku
krónuna, endurskoða verðtrygginguna
og koma til móts við skuldug heimili. Þegar kemur að Evrópumálum
eru flokkarnir þó ósammála þrátt fyrir að telja báðir Íslandi betur borg-
ið utan sambandsins en innan þess. Vinstri græn vilja klára aðildar-
viðræðurnar sem þeir voru þó á móti fyrir síðustu kosningar og Fram-
sóknarmenn vilja slíta viðræðunum sem þeir voru fylgjandi fyrir síðustu
kosningar.
3 Sjálfstæðisflokkurinn og Vinstri græn Ljóst er að
Sjálfstæðismenn og Vinstri græn eru
á andstæðum endum stjórnmál-
anna þegar litið er á hvar flokkarn-
ir eiga samleið. Í þeim ellefu mála-
flokkum sem skoðaðir voru eru flokkarnir aðeins sammála um þrennt.
Báðir vilja beita skattkerfinu til að koma til móts við skuldug heimili,
þeir vilja ekki frekari skuldaniðurfellingar og telja að afnema þurfi höft-
in. Þeir eru hins vegar ekki sammála í Evrópumálum, gjaldmiðilsmálum
eða skattamálum. Sjálfstæðismenn vilja til að mynda lækka skatta og
afnema þrepaskiptingu á meðan Vinstri græn vilja byggja áfram á þeim
breytingum sem gerðar voru á skattkerfinu á kjörtímabilinu.
þjónustunni,“ segir meðal annars
í ályktun flokksins. Framsóknar-
menn tala hins vegar um að ná verði
sem víðtækastri sátt um fiskveiði-
stjórnunarkerfið án þess að gagn-
rýna beint þær breytingar sem ríkis-
stjórnin hefur gert. Samfylking og
Vinstri græn tala um að næsta skref í
stjórn fiskveiða sé að stjórnarskráin
kveði á um að auðlindir séu í sam-
eiginlegri eign þjóðarinnar.
Breytingar ekki á
grunni stjórnlagaráðs
Þegar stefnuskrár flokkanna eru
skoðaðar með tilliti til stjórnar-
skrárbreytinga kemur í ljós vilji til
að breyta stjórnarskránni. Samfylk-
ing og Vinstri græn vilja nýja stjórn-
arskrá á grunni stjórnlagaráðs líkt
og lagt hefur verið upp með á yfir-
standandi kjörtímabili. Sjálfstæð-
isflokkur og Framsókn vilja hins
vegar ekki nýja stjórnarskrá en eru
opnir fyrir breytingum. Það er í raun
í samræmi við þá stöðu sem hefur
verið í þinginu síðan stjórnlaga-
þingskosningarnar voru ógiltar. Nú
liggur fyrir frumvarp um breytingar
á stjórnarskránni á grunni tillagna
stjórnlagaráðs en ólíklegt er að það
verði samþykkt.
„Framsóknarflokkurinn er
hlynntur endurskoðun á stjórnar skrá
lýðveldisins en gera verður kröfu til
þess að undirbúningur sé vandaður
og að haft sé samráð við ólíka aðila,“
segir í ályktun Framsóknarflokksins
um stjórnar skrárbreytingar. Flokk-
urinn telur að meðal annars þurfi
að koma á sérstöku auðlindaákvæði
í stjórnar skránni. Sjálfstæðismenn
eru á svipuðum nótum og tala í
ályktun sinni um að hyggja þurfi vel
að breytingum og „ráðrúm þurfi að
gefast, bæði innan þings og utan, til
að gaumgæfa tillögur að breytingum
á henni“. n
n Úttekt á stefnu flokkanna í ellefu málaflokkum n Aðeins samstaða um afnám gjaldeyrishafta n Svona eiga þeir saman
Málefnasamleið flokkanna
Hér má sjá hvernig flokkarnir eiga saman miðað við afstöðu þeirra
í þeim ellefu málaflokkum sem DV kannaði
Lítið sameiginLegt í
stefnum fLokkanna