Þjóðmál - 01.09.2007, Page 39

Þjóðmál HAUST 2007 37
veldur. mengun. í. andrúmsloftinu. á. borð.
við. brennisteinstvíildi,. níturildi,. svifryk,.
koleinildi. og. kolvetnissambönd,. sem. eru.
heilsuskaðleg ..Auk.þess.verður.til.við.brun-
ann. koltvíildi,. sem. dregur. úr. endurkasti.
hitageisla. frá. jörðu .. Ef. fram. heldur. sem.
horfir,.mun.styrkur.koltvíldis.í.andrúmslofti.
hafa. tvöfaldazt.og.náð.um.550.ppm [hlut-
um.úr.milljón].á.síðari.hluta.þessarar.aldar ..
Líkan.vísindaráðs.Sameinuðu.þjóðanna.um.
loftslagsmál,. IPCC. („Intergovernmental.
Panel.on.Climatic.Change“),.sýnir,.að.eftir.að.
þessum.styrkleika.er.náð.verði.vart.rönd.við.
reist,.og.að.jörðin.verði.upp.frá.því.mönnum.
nánast. óbyggileg. á. stórum. svæðum,. þar.
sem. nú. er. þéttbýlt .. Það. liggur. þess. vegna.
mikið. við. að. nýta. sjálfbærar. orkulindir ..
Aðgerðarleysi.gæti.þýtt.hrun.siðmenningar,.
eins.og.við.þekkjum.hana ..
Búast. má. við. strangari. takmörkunum.
á. losun. gróðurhúsalofttegunda. en. Kyoto.
samkomulagið.gerði.ráð.fyrir,.og.til.að.minnka.
losunina.verði.lagður.á.koltvíildisskattur.og.
verzlun.með.koltvíildiskvóta.heimiluð .
Íslenzk.skógrækt.og.landgræðsla.geta.þakið.
35.þús.km2.með.koltvíildisbindandi.gróðri.og.
selt.allt.að.17.milljón.tonn.CO2. [koltvíildis].
kvóta.á.samkeppnihæfu.verði.á.alþjóðlegum.
markaði,.en.það.jafngildir.meira.en.ferfaldri.
núverandi.losun.Íslands ....
Spurn. eftir. áli. hefur. undanfarin. ár. vaxið.
um. 5%. á. ári .. Framleiðslugeta. Íslands,. 2.
Mt/a.Al.[milljónir.tonna.á.ári.af.áli],..jafn-
gildir. aðeins. eftirspurnaraukningu. eins. árs ..
Sé. tekið. mið. af. orkuskortinum,. sem. hrjáir.
heiminn,. og. orkusparnaðinum,. sem. af.
notkun. áls. hlýzt,. er. líklegt,. að. álverð. verði.
að. jafnaði.yfir.3000.bandaríkjadalir.á. tonn.
að. raunvirði.næsta. aldarfjórðunginn. a .m .k ..
Fyrir. útflutningstekjur. Íslendinga. jafngildir.
þetta. yfir. 400. milljörðum. íslenzkra. króna.
á. ári. miðað. við. meðalgengi. og. 2. Mt/a. Al ..
Þegar.hér.verður.komið.sögu,.mun.velta.raf-
orkuframleiðenda.nema.um.100.milljörðum.
króna.árlega.að.jafnaði.með.kaup-skyldu.stór-
notenda.á.orkunni.á.meðan.endurgreiðslu-
tími. fjárfestinganna. varir. (um. 20. ár),. þ .e ..
gulltryggar.fjárfestingar.í.orkugeiranum .
Miðað. við. núverandi. styrk. efnahags-
kerfisins.er.unnt.að.ná.þessu.marki.á.innan.
við.aldarfjórðungi,.tímabili.hæsta.orkuverðs.
á.breytingaskeiði.orkubúskapar.mannsins ..
Allt.ber.hér.að.sama.brunni ..Orkuverðið.
mun.fara.hækkandi.á.heimsvísu.á.fyrra.helm-
ingi.21 ..aldarinnar.þar.til.mannkynið.hefur.
náð. tökum. á. hlýnun. jarðar,. eða. ný. tækni.
ryður.sér.til.rúms,.t .d ..samrunatækni ..
Talið. er,. að. raforkuverð. muni. hækka. að.
raunvirði.um.50%.frá.verðinu.í.byrjun.21 ..
aldarinnar ..Þetta.jafngildir.gríðarlegum.við-
skiptatækifærum.fyrir.Íslendinga ..Glórulítið.
er.að.flytja.orkuna.út.um.sæstreng.eða.sem.
vetni ...Orkutapið.í.þessum.orkuferlum.gerir.
þá.ósamkeppnishæfa ...Íslendingar.eiga.að.nýta.
orkuna.innanlands.til.verðmætasköpunar.og.
atvinnueflingar ...Við.eigum.jafnframt.að.haga.
nýtingarhraðanum.þannig,.að.uppbyggingin.
geti. verið. í. höndum. okkar. sjálfra,. bæði.
hönnun.og.bygging.virkjana.og.iðnfyrirtækja,.
sem.orkuna.nýta,.þó.að.fjármagnið.að.baki.
sé. alþjóðlegt .. . Ört. vaxandi. íslenzkri. þjóð.
mun. ekki. af. veita. í. alþjóðlegri. samkeppni.
um. hæft. vinnuafl. til. hugar. og. handa .. Þó.
að. orkuverðið. fari. hækkandi. á. heimsvísu,.
er. engin. ástæða. til. að. sitja. með. hendur. í.
skauti.þar.til.„eitthvað.annað“.býðst.en.álver ..
Þvert. á. móti. á. að. grípa. gæsina,. þegar. hún.
gefst,. verðtryggja. orkuverðið. á. alþjóðavísu.
og. semja. um. endurskoðunarákvæði,. ef.
markaðsaðstæður.gjörbreytast ..
Stefna. Evrópusambandsins,. ESB,. er.að. markaðsvæða. orkugeirann. og. að.
efla. samkeppni. á. meðal. orkuvinnslu-
fyrirtækjanna,. og. hefur. í. þessu. augnamiði.
verið.gefin.út.tilskipun,.sem.gildir.á.Evrópska.
efnahagssvæðinu,. EES,. um. aðskilnað.
vinnslu,.flutnings,.dreifingar.og.sölu ..Orkan.
lýtur. nefnilega. markaðslögmálum. eins. og.
hver. önnur. neyzluvara .. Markaðsvæðing. án.