Þjóðmál - 01.06.2015, Blaðsíða 15
14 ÞJÓÐMÁL SUMAR 2015
Nútímavæðing. stjórnarskráa. er. vond.hugmynd ..Nema.að.til.standi.að.um
breyta.samfélaginu.eða.það.hafi.orðið.ein
hvers. konar. rof. eins. og. borgarastyrjöld ..
Ekkert. hefur. gerst. á. Íslandi. sem. kallar. á.
róttækar. breyt.ingar. á. grundvallarlögum.
okkar ..Fall. bankanna. var. fjárhagslegt. áfall.
sem.bitn.aði.á.mörgum,.en.það.hafði.engin.
áhrif. á. grunnstoðir. samfélagsins .. Flest. er.
óbreytt. nema. bólupeningar. töpuðust. og.
bankarnir.skiptu.um.kennitölu ..Því.miður.
varð. hluti. almennings. fyrir. alvarlegu. fjár
hags.legu. skakkafalli. og. ríkissjóður. fór. á.
hvolf,.en.hvort.tveggja.hefur.gerst.áður.og.
á.eftir.að.gerast.aftur.án.þess.að.það.haggi.
grund.velli. stjórnskipunarinnar ..Enda.kom.
það. fljótt. á. daginn,. eftir. að. anað. var. út. í.
stjórn.lagaráðsvitleysuna. alla,. að. það. var.
ekki. al.mennur. hljómgrunnur. fyrir. alls
herjar.breyt.ingum. á. stjórnarskránni .. Þegar.
á. reyndi. hafði. meiri.hluti. almenn.ings. ekki.
mikinn.áhuga.á.þessu.tilstandi.öllu .
Það.er.einfaldlega.röng.aðferð.að.ætla.sér.
að. setjast. niður. og. semja. grundvallarlög.
sem. fanga. alla. skipan. nútímaþjóðfélags ..
Það. blasir. þegar. við. skoðum. stjórnarskrá.
Evrópusambandsins ..Hún.er.300.bls ..Þetta.
var. hægt. þegar. heimurinn. var. einfaldari,.
sbr .. bandarísku. stjórnarskrána,. sem. samin.
var.á.síðari.hluta.18 ..aldar,.en.hún.er.með.
viðbótum.aðeins.12.bls .
Stjórnarskrár.vestrænna.ríkja.eiga.sér.ræt
ur.í.sögunni.og.þær.ber.að.skilja.í.samhengi.
við.almenn.lög,.hefðir.og.venjur.í.einstök
um.löndum ..Sama.orðalag.á.stjórnarskrár
ákvæði. í. tveimur. löndum,. sem. eiga. sér.
ólíka.sögu.og.hefðir,.getur.verið.gerólíkt. í.
framkvæmd.í.þessum.löndum ..Þetta.helg
ast. af. því,. eins. og. Bjarni. Benediktsson,.
prófess.or. og. fyrrverandi. forsætisráðherra,.
komst. eitt. sinn. að. orði,. að. „stjórnskipun.
hvers. lands. þroskast. á. löngum. tíma. og.
mótast.mjög.af.aðstæðum.öllum“ ..
Bjarni. sagði. ennfremur. (fyrir. meira. en.
sextíu.árum):
Þó.að.menn.taki.erlendar.fyrirmyndir.og.
breyti. gildandi. stjórnarskrárákvæðum. til.
samræmis.við.þær,.er.engan.veginn.víst,.
að. tilgangurinn. náist .. Aðstæður. og. öll.
atvik.eru.yfirleitt.svo.ólík,.að.nær.öruggt.
má.telja,.að.framkvæmdin.verði.með.allt.
öðrum. hætti. en. í. því. landi,. sem. fyrir
mynd.in.var.sótt.til .
Jakob.F ..Ásgeirsson
Stöndum.vörð.um.
stjórnarskrána!