Þjóðmál - 01.06.2015, Blaðsíða 76
ÞJÓÐMÁL SUMAR 2015 75
voru. þannig. vel. þekkt. og. hann. naut.
virðingar. og. vinsælda. meðal. áhugafólks.
um.sögu.lands.og.þjóðar ..Þegar.kom.fram.
um.og.yfir.1940.tók.hins.vegar.að.fenna.í.
slóð. hans .. Þá. voru. nýir. tímar. runnir. upp.
á.Íslandi.og.þeir.sem.kynnst.höfðu.Boga.í.
lifanda. lífi. féllu. frá. hver. af. öðrum .. Hann.
varð. æ. fjarlægari. í. huga. fólks. og. hvarf. að.
lokum.í.blámóðu.sögunnar .
Þannig.fer.um.flesta.einstaklinga ..Minning.
þeirra.fölnar.með.hverju.árinu.sem.þeir.liggja.
í.gröf.sinni.og.rök.má.færa.fyrir.því.að.gangur.
sögunnar. hafi. átt. sinn. þátt. í. því. að. Bogi.
og. aðrir. forystumenn. HafnarÍslendinga. á.
öndverðri.tuttugustu.öld.gleymdust.fyrr.en.
ella .. Þeir. voru. allir. tengdir. Hafnarháskóla.
og. menntastofnunum. nákomnum. honum.
og. sumir. starfsmenn. hans .. Þegar. róttæk.
þjóðernisstefna. fékk. á. fæturna. á. Íslandi.
um.og.eftir.átökin.hörðu.um.„Uppkastið“.
urðu. þeir. eftir. handan. víglínunnar,. eins.
konar. strandaglópar. sögunnar,. ef. svo. má.
að. orði. kveða .. Þá. litu. að. minnsta. kosti.
sumir. Íslendingar. á. þá. sem. hálfgerða.
Dani. —. danska. Íslendinga. —. og. þegar.
Háskóli. Íslands. var. stofnaður. árið. 1911.
komu. Hafnarvérarnir,. Bogi. Th .. Melsteð,.
Valtýr. Guðmundsson,. Finnur. Jónsson. og.
Þorvaldur. Thoroddsen. þar. hvergi. nærri ..
Þeir. virðast. þvert. á. móti. hafa. fjarlægst.
íslenskt. menningarlíf. og. fræðasamfélag.
með. hverju. árinu. sem. leið. og. höfundur.
þessa.rits.hefur.engar.heimildir.fundið.um.
að. forystumenn. í. norrænum. fræðum. og.
sögu. við. Háskóla. Íslands. hafi. leitað. ráða.
eða. stuðnings.hjá. gömlu.Hafnarvérunum,.
hvað.þá.reynt.að.fá.þá.til.fyrirlestrahalds.eða.
kennslu ..Þeir.virðast. fremur.hafa. reynt.að.
forðast.of.mikil.samskipti.við.þá.og.voru.þó.
allir.gamlir.Hafnarstúdentar.og.þekktu.vel.
til.áðurnefndra.fjórmenninga.sem.allir.nutu.
virðingar.á.Norðurlöndum.og.Þýskalandi,.
og.sumir.víða.um.lönd .
Mörgum. nútímamanni,. sem. vanist.
hefur. fjölþjóðlegu. samstarfi. háskóla. og.
annarra. menntastofnana,. kann. að. þykja.
þessi. afstaða. harla. undarleg. og. bera. vitni.
um. heimóttarhátt. og. skammsýni .. Það.
gerði.hún.vissulega.en.er.þó.að.vissu. leyti.
skiljanleg .. Íslendingum. þessa. tíma. var. í.
mun.að.sanna.sig.fyrir.umheiminum ..Þeir.
hugðust. byggja. upp. og. móta. sjálfstæðan.
háskóla,. sýna. að. þeir. gætu. staðið. á. eigin.
fótum. í. því. efni. sem. öðrum. og. væru. á.
engan. hátt. háðir. Dönum .. Þeir. vildu. síst.
slíta. tengslin. við. Hafnarháskóla. og. sniðu.
skóla. sinn. að. miklu. leyti. eftir. honum.
(kannski. vegna. þess. að. þeir. þekktu. fæstir.
annað),.en.enginn.skyldi.halda.að.Háskóli.
Íslands. væri. á. einhvern. hátt. afleggjari. frá.
Kaupmannahafnarháskóla. og. reiddi. sig. á.
krafta.íslenskra.fræðimanna.í.höfuðborginni.
við.Eyrarsund ..Og.hér.var.ekki.einungis.við.
forystumenn. Háskóla. Íslands. að. sakast ..
Gömlu. Hafnarvérarnir. voru. teknir. að.
reskjast. er. hér. var. komið. sögu .. Þeir. voru.
orðnir.rótgrónir. í.Kaupmannahöfn,.höfðu.
engan. áhuga. á. að. flytja. til. Íslands. og.
sumir. þeirra. höfðu. næsta. lítið. álit. á. nýja.
háskólanum. í. Reykjavík .. Hann. var. þó. að.
Jón.Þ ..Þór.sagnfræðingur.og.rithöfundur .