Þjóðmál - 01.06.2015, Blaðsíða 87
86 ÞJÓÐMÁL SUMAR 2015
samþykkti. í. lok. janúar.2009. að. skapa. Jó
hönnu. og. Steingrími. J .. skjól. í. ráð.herra
stól.unum ..Þá.var.hins.vegar. samið.um.að.
setja.ný. lög.um. seðlabankann. til. að. losna.
við.Davíð.Oddsson,.svipta.alþingi.valdi.til.
að.breyta.stjórnarskránni.og.leggja.drög.að.
umsókn. um. aðild. að. ESB. fyrir. utan. allt.
sem.laut.að.Icesave,.uppgjöri.vegna.hinna.
hrundu.banka.og.ríkisfjármálum .
Valgerður. Sverrisdóttir. kom. úr. ESB
armi.Framsóknarflokksins,.ásamt.Siv.Frið
leifs.dóttur. alþingismanni,. og. sem. utan
ríkis.ráðherra. í. fáein.misseri. fram.að.þing
kosningum.vorið.2007.bjó.Valgerður.leynt.
og. ljóst. í.haginn. fyrir.ESBaðildarumsókn.
auk. þess. sem. ekki. var. gengið. nægilega.
skipulega. til. verks. við. uppstokkun. innan.
stjórnarráðsins. við. brottför. varnarliðsins. í.
september.2006.af.tillitssemi.við.Valgerði ..
Sátu. mál. eftir. í. utanríkisráðuneytinu. sem.
í.raun.áttu.heima.hjá.öðrum.ráðuneytum ..
Olli. þetta. vandræðum. vegna. þess. að. grá.
svæði. innan. stjórnsýslunnar. eru. aldrei.
æskileg ..
Björn. Jón. fjallar. lítillega. um. brottför.
varnarliðsins .. Hann. vitnar. enn. í. Guðna.
Ágústsson. sem. setur. fram. þá. nýstárlegu.
kenningu. að. „fráleitar. kröfur. [íslenskra.
stjórnvalda].um.lágmarksfjölda.orustuþotna.
á. Keflavíkurflugvelli“. hafi. öðrum. þræði.
orðið. til. þess. að. „Bandaríkjamenn. skelltu.
í. lás“ ..Það.hefði.mátt. semja.um.málið.og.
segir. Björn. Jón. fleiri. ráðherra. frá. þessum.
tíma.taka.í.sama.streng.við.sig.í.samtölum ..
„Samstaða. hafi. verið. um. þessi. mál. innan.
ríkisstjórnarinnar. en. eftir. á. sjái. menn.
að. ekki. hafi. verið. rétt. að. málum. staðið.
gagnvart.Bandaríkjamönnum .“.(Bls ..23 .)
Úr.því. að.Björn. Jón. tæpir. á. þessu. máli.
hefði.verið.æskilegt.að.hann.skildi.við.það.
á. annan. veg. en. með. vísan. til. nafnlausra.
heim.ildarmanna .. Ummælin. koma. mér.
spánskt. fyrir. sjónir,. sat. ég. þó. í. ríkisstjórn.
árið.2006 ..Á.lokastigi.viðræðna.við.Banda
ríkja.menn.var.því.sjónarmiði.hreyft.meðal.
stjórn.málamanna. og. opinberlega. hvort.
rifta. bæri. varnarsamningnum. við. lokun.
Keflavíkurstöðvarinnar ..Að.lokum.var.það.
ekki.gert,.réttilega.að.mínu.mati .
Það. stenst. ekki. skoðun. að. kenna. ís
lensk.um. stjórnvöldum. á. þann. hátt. sem.
Guðni.Ágústsson.gerir.um.ákvarðanir.sem.
teknar. voru. einhliða. í. Washington. um.
Keflavíkurstöðina .. Þar. var. um. að. ræða.
spennu. og. átök. innan. bandaríska. stjórn
kerfisins.þar.sem.Donald.Rumsfeld.varnar
málaráðherra. hafði. betur. að. lokum. með.
samþykki.George.W ..Bush.forseta ..Er.þetta.
dæmi. nefnt. hér. til. marks. um. takmarkaða.
heimildarvinnu.Björns.Jóns ..
Aftur. að. stuðningi. framsóknarmanna.
við. ríkisstjórnina. 1 .. febrúar. 2009:. Val
gerð.ur. Sverrisdóttir. var. kjörin. formaður.
stjórn.ar.skrárnefndar. í. þinginu. sem.átti. að.
taka. stjórnlagavaldið. frá. alþingi. og. færa.
til. sérstaks.þings ..Sótti.Valgerður.málið.af.
mikilli.festu.en.mætti.harðri.andstöðu.sjálf
stæðis.manna .. Ætlun. Jóhönnu,. Steingríms.
J ..og.Valgerðar.var.að.afgreiða.málið.með.
hraði.fyrir.páska.enda.átti.Valgerður.bókaða.
ferð. til. Kanaríeyja. um. hátíðina .. Hún. fór.
en.málið. lá. eftir.óafgreitt.þegar. rjúfa. varð.
þing.að.loknu.páskaleyfi.vegna.yfirvofandi.
þingkosninga.25 ..apríl.2009 .
Í. bók. sem. fjallar. um. það. sem. gerðist.
eftir. „byltinguna“. hefði. verið. fróðlegt. að.
lesa. um. óðagotið. á. öllu. hjá. Jóhönnu. og.
Steingrími.J ..eftir.að.þau.settust.að.völdum ..
Björn.Jón.fjallar.dálítið.um.Steingrím.J ..og.
sækir.efniviðinn.að.mestu.í.bók.Björns.Þórs.
Sigbjörnssonar. sem. skráð. var. í. samvinnu.
við.fjármálaráðherrann.fyrrverandi ..
Með.Indriða.G ..Þorláksson,.flokksbróð.ur,.
gamlan. innanbúðarmann. í. stjórnarráð.inu.
og. fyrrv .. ríkisskattstjóra,. setti. Steingrím.ur.
J ..allt.á.hvolf.í.stefnu.VG.gagnvart.Al.þjóða
gjaldeyrissjóðnum. (AGS),. Icesaveríkj.un
um,.kröfuhöfum.og.ESB ..Svavari.Gests.syni.