Breiðfirðingur - 01.04.1997, Blaðsíða 55

VÍSUR OG SAGNIR
53
Það hefir ekki alltaf verið læknir í Reykhólahéraði og þá
hefir fólk úr Geiradal og Reykhólasveit orðið að leita sér
lækninga á Hólmavík. Það var nú yfir fjöll að fara en snemma
kom upp sjúkraskýli á Hólmavrk. Heimildir hef ég fyrir því,
að þrisvar voru menn fluttir í rúmum norður yfir Tröllatungu-
heiði. 12. jan. 1915 var hóndinn í Gilsfjarðarmúla, Guðjón
Jónsson, fluttur í rúmi norður Tröllatunguheiði til lækninga á
Hólmavík. 6. júlí 1916 var bóndinn á Ingunnarstöðum, Sam-
son Gunnlaugsson, fluttur á kviktrjám norður yfir heiði að
Hrófá og þaðan á sjó til Hólmavíkur.
3. mars 1920 varð slys á hlíðinni innan við bæinn Gilsfjarð-
armúla. Nokkrir ungir menn voru að fara í verið suður eins og
það var kallað. Einn mannanna, Kjartan Árnason frá Hamra-
landi fékk á sig stein úr fjallinu, hann fótbrotnaði illa. Maður-
inn var fluttur heim að Gilsfjarðarmúla. Kristmundur læknir á
Hólmavík kom og bjó um brotið til bráðabirgða. Eftir nokkra
daga var Kjartan fluttur til Hólmavíkur. Sjálfur sá ég þessa
flutninga og var þar fjöldi manns. Fóturinn var tekinn af
Kjartani á Hólmavík. Um vorið kom hann á hesti suður heiði
og reið í söðli. Löngu seinna sá ég Kjartan í Reykjavík, gekk
hann þá á tréfæti.
Vorið 1899 flytja að Mýrartungu í Reykhólasveit hjónin
Jóhann Guðmundsson og Kristín Jónsdóttir. Þau fluttu þangað
frá Einfætingsgili í Bitru í Strandasýslu. Vorið mun hafa verið
hart því snemma um vorið sendir Jóhann tvo syni sína, Jón og
Júlíus, með féð vestur að Mýrartungu. Voru þeir þá báðir
innan við fermingu, síðar báðir kunnir bændur í Reykhóla-
sveit. Sennilega hefir það verið um fardaga sem Jóhann leggur
af stað vestur með fólk og kýrnar. Fyrsti áfanginn var yfir
Krossárdal og gisti fólkið á Kleifum í Gilsfirði. Hefði mátt
ætla að nú væri versti áfanginn að baki þar sem nú var um
byggð að fara, en sú var ekki raunin. Þegar út á Múlahlíð kom
gáfust kýrnar upp. Tvær stóðu aldrei upp og varð að lóga þeim
þar. Ein komst á kreik og bjargaðist. Þetta er hörmungarsaga.