Tíminn - 19.01.1945, Blaðsíða 7
5. blað
TÍMIM, föstmlaglim 19. jan. 1945
Kátír voru karlar
Vamban: Hm, ég held, að ég skilji nú, hvað þú átt við!
Leifi langi: Ha, ha, hí, hí!
ÞAKKARORÐ
Við þökkum innilega öllum þeim, sem sýndu okkur ómetan-
lega samúð og mikla fjárhagslega hjálp í sambandi við bruna-
slysið að Lundi 9. nóv. síðastl.
INGA MARKÚSDÓTTIR. ÁSGEIR HÖSKULDSSON.
Leifi langi: Tí ,hí!
Vamban: Ég gefst upp! Hver er sjálfum sér næstur, stendur þar.
Vamban: Allt í lagi, herra Langleggur! Sæll og bless!
Leifi langi: Bless og sæll!
Hér lýkur þessum þætti sögunnar.
Á víðavangi
(Framhald af 2. síðu)
Það, sem þjóðin þarf, eru sam-
stillt og örugg viðreisnarsamtök,
sem þora að bjóða kommúnist-
um byrginn. Þetta mun henni
skiljast fyrr en seinna. í þeirri
viðreisn, sem er framundan,
mun þjóðin því ekki hafa nein
not fyrir menn eins og Jón Pá.
og þá sálufélaga hans, er hafa
ekki annað til málanna að
leggja en að halda eigi frið við
kommúnista. Fyrir þá kjósendur,
sem ekki vilja beinlínis láta
stefnu kommúnista sigra, er ekki
annað að gera en víkja slíkum
mönnum til hliðar. Og það munu,
Austur-Húnvetningar líka vafa-
laust gera í næstu kosningum.
„Slysin er þrælaþjóðin".
Undirlægjuháttur Jóns Pá.
við kommúnista og Alþýðu-
flokksmenn sézt einna gleggst á
því, að hann hefir nú marg-
sinnis lapið upp í ísafold þá
blekkingu Emils Jónssonar, að
dýrtíðin reki rætur til þess, þeg-
ar gengislögin voru afnumiin
1940 og hlutfallið rofið milli
tímakaups og afurðaverðs. Tel-
ur Jón það versta verk, að þetta
skuli hafa verið gert.
Ef þetta hefði ekki verið gert,
myndi hafa skapazt hið mesta
ósamræmi milli bænda og verka-
manpa, því þótt" tímakaupið
hækkaði ekki, uxu tekjur verka-
manna mikið, vegna stöðugrar
og aukinnar atvinnu þeirra. Af-
leiðingarnar urðu þær, að allt
kaupgjald í sveitum stórhækk-
aði. Þess vegna var ekki hægt að
halda landbúnaðarverðinu í
sömu skorðum og áður, ef ekki
átti að rýra hlut bænda á sama
tíma og tekjur verkamanna uxu.
Annars staðar, þar sem slíkum
misvexti hefir þó ekki verið til
að dreifa, t. d. í Svíþjóð, hefir
verð landbúnaðarvara verið lát-
ið hækka mélra á stríðsárunum
en tímakaup og þannig viður-
kennt, að framleiðslumarkaður
bænda væri háður öðrum lög
málum en tímakaup verka-
manna. Samkomulagið í sex-
mannanefndinni byggðist líka á
því, að miða við heildartekjur
verkamanna en ekki tímakaup,
og taka jafnframt tillit til ann-
ara kostnaðarliða hjá bændum,
sem ekki eru til hjá verkamönn
um.
Annars má með sanni heim-
færa hin fornu ummæli, að
„slysin er þrælaþjóðin“, upp á
þennan undirlægjuhátt Jóns.
Jón var nefnilega einn þeirra
þingmanna, sem greiddi atkvæði
með afnámi gengislaganna og á
því sinn þátt í því, hversu illa
hefir farið, ef taka ætti mark á
þessum ummælum hans!
„Bændaritstjóri".
í sannleika sagt má það
undarlegt teljast, hve bændur
í Sjálfstæðisflokknum ætla
lengi að una því, að maður,
sem er kallaður „bændarit-
stjóri“ flokksins, skuli hvað eft-
ir annað lepja versta óhróður
inn um bændur og fulltrúa
þeirra úr ræðum eða blöðum
andstæðinganna og kenna
bændum um hækkun afurða
verðsins og um þann ófarnað,
sem orðinn er í dýrtíðarmál-
unum. Þeir sjálfstæðisbændur, er
geta sætÞ sig við slíkt, eru vissu'
lega ekki manndómsmiklir.
Það er áreiðanlega ekki oL
mælt, að forkólfar Sjálfstæðis-
flokksins geta varla sýnt bænd
um meiri óvirðingu en að kalla
slíkan liðhlaupa úr stétt þeirra
„bændaritstjóra“. Það væri
jafnvel skárra að kalla pró-
ventukarlinn þessu nafni.
Próventúkarlinn enn á ferð.
Próventukarlinn hjá Morgun-
blaðinu, er valdi Reykvíkingum
það til dægradvalar um jólin
að glíma við myndagátu, sem
var svívirðing um samtök
bænda, fer enn á stúfana í
sunnudagsbréfi sínu vegna á-
kúra þeirra, s§m hann fékk
nýlega hér í blaðinu.
Próventukarlinn lætur nú,
sem hann hafi viljað, að fram-
farir landbúnaðarins væru
miklu stórstígari á undanförn-
um árum en raun ber vitni!
Það er líklegast þess vegna, sem
hann hefir barizt á móti nær
öllum umbótamálum sveitanna
tvo undanfarna áratugi og
hjálpar nú eftir megni til að
eyðileggja mörg stærstu fram-
faramál þeirra, eins og áburð-
arverksmiðjuna og breytingu
jarðræktarlaganna?Eða í hverju
öðru hefði þessi framfarahugur
hans birzt?
Þá reynir próventukarlinn að
bregða'fyrir sig búþekkingu, en
ekki birtist hún samt í öðru en
þeirri fölsun að telja ræktað
og ræktanlegt land, sem til
heyrir hinum hýju jarðeignum
Reykjavíkurbæjar miklu minna
en það er! Hina þrítugföldu
rýrnun mjólkurframleiðslunnar
Korpúlfsstöðum síðan bærinn
tók við rekstrinum, reynir hann
að afsaka með því, að* ekki
myndi það bæta úr öllu mjólk-
urleysi Reykvíkinga, þótt fram
leiðslan væri þar svipuð og áð-
ur! Ónei, en hvað mikill myndi
ekki mjólkurskorturinn í Rvík
vera, ef bændur hefðu farið líkt
að við búreksturinn og Reykja-
víkurbær og dregið saman fram
leiðsluna í álíka stórum stíl?
Ætli að hún hefði þá ekki orðið
nokkuð löng „halarófan við
mjólkurbúðirnar“, sem Mbl. var
að lýsa nýlega? .
Það, að Reykvíkingar hafa nú
næga neyzlumjólk, mega þeir
þakka atorku bænda, sem ekki
hafa látið síhækkandi kaupgjald
og aðra dýrtíð draga úr bá
rekstri sínum, eins og orðið hef
ir hjá Reykjavíkurbæ. Og Reyk
víkingar og aðrir geta ályktað
það af nýja Korpúlfsstaðabú
skapnum, hvort hollt muni að
láta próventukarlinn og sálufé
laga hans verða hæstráðandi í
málefnum landbúnaðarins.
„Skoðunarspil“
r íkisst j ór narinnar.
Nýskeð birti Morgunblaðið
teikningu af fundarsal einum
miklum, sem Sjálfstæðisflokkur-
inn ætlar að láta gera í flokks-
höll þeirri; er hann hefir í smíð
um í Reykjavík. Eitt vakti sér
staka athygli manna við þessa
„nýsköpun" flokksins, en það
var stórt leiksvið í öðrum enda
salarins.
Nú undanfarið hefir „nýsköp-
un“ rikisstjórnarinnar verið
leikin á Alþingi — og hefir for-
maður Sjálfstæðisflokksins, Ó1
afur Thors, farið með aðalhlut
verkið. Hefir hann tekið upp
gerfi Einars Olgeirssonar frá út-
varpsumræðunum síðastliðið
haust og farizt það prýðilega
Finnst mörgum, að Ólafur hafi
jafnvel komizt fram úr fyrir-
myndinni.
„Ef stríðsgróðamennirnir ekki
koma sjálfviljugir með pen-
inga sína inn í nýsköpunina, þá
verða peningarnir sóttir inn í
rottuholurnar til þeirra, og
lagðir í framkvæmdir ríkis
stjórnarinnar, hvort sem þeim
líkar betur eða ver“, sagði Ól-
afur, — og baðaði út öllum
öngum.
Þá fór mönnum að skiljast, að
það væri ekki að ófyrirsynju, að
Sjálfstæðisflokkurinn hefst
handa um að byggja stærsta
leikhús landsins. Hlutverkið er
„stórslegið“, og formaðurinn er
fyrirferðarmikill á leiksviðinu.
TVolielsverðlauna-
skáldið.
(Framhald af 4. slðu)
lange Rejse var komin út liðu
mörg ár þangað til Jóh. V. Jen-
sen sendi næst frá sér skáld-
sögu, . að undanskilinni lítilli
bók, Jörgina (1926), sem minnir
mörgu á sögur hans frá Him-
merlandi. En 1935 kom ný skáld-
saga frá honum, Dr. Renauls
Fristelser (Freistingar Renauls
læknis, 1935). Er þar að ýmsu
leyti óvenjulega með efnið far-
ið, en ritdómarar fóru um það
hógværum orðum, enda er hvort
tveggja, að frægð höfundarins
var orðin mikil, þegar hér var
komið sögu, og margt í þessari
bók ber vitni um snilldarhöfund,
dó að sumt sé þar alllangt utan
við alfaraleið. Næsta ár kom svo
enn frá ný skáldsaga, Gudrun
(1936). Þar lýsir höfundur ungri
samtíðarkonu í Kaupmanna
höfn, og er það síðasta bók
hans, sem ég hefi haft kynni af.
Hér hafa nú verið nefndar
skáldsögur og smásagnasöfn
Jóh. V. Jensens, skrifaðar á ár-
unum 1896—1936, 40 ára tíma-
bili, alls um 20 samstæð ritverk
(Himmerlandshistorier 3- bindi,
Kongens Fald~3 bindi, Exotiske
Noveller 3 bindi og Myter 7
bindi). Er þó öðru nær en að allt
sé upptalið, sem eftir hann
liggur.
Framh.
Öllum þeim, sem mundu eftir mér ú fimmtugs af-
mœli mlnu 13. jan. slSastliðinn, votta ég alúðar þakkir.
JÓN OUÐMUNDSSON, Borgarnesi.
Tilkynning
frá kjörstjórn
Verkamannafélagsins „Dagsbrún“
Tillögur uppstilllngarnefndar Verkamannafélagsins
„Dagsbrún" um stjórn og trúnaðarráð félagsins fyrir árið
1945 (A-listi) liggja frammi í skrifstofu félagsins félags-
mönnum til athugunar, frá og með miðvikudeginum 17.
þ. m.
Kjörskrá félagsins liggur frammi fyrir .félagsmenn frá
og með sama tíma.
Öðrum tillögum til fyrrgreindra trúnaðarstarfa ef fram
kynnu að koma, ber að skila í skrifstofu félagsins eigi
síðar en mánudaginn 22. jan. n. k. kl. 6 e. .h
Reykjavík, 15. jan. 1945.
í kjörstjórn Vmf. „Dagsbrún"
Jón Einis. Hannes M. Stephensen. Guðmundur Vigfússon.
Um petta leyti . . .
(Framhald af 5. síðu)
Pétursson,. forstöðum. presta-
skólans, síðar biskup. Birti hann
grein í Lanztíðindunum, sem
hann þá stjórnaði, þar sem á-
rekstrar þessir voru skýrðir frá
sjónarmiði pilta og þess krafizt,
að Sveinbjörn léti af embætti,
þar eð hann væri óhæfur skóla-
stjóri, þótt enginn bæri brigður
á lærdóm háns. Var því fleygt,
að honum myndi ekki hafa ver-
ið það á móti skapi, þótt hann
léti af rektorsembættinu hvort
sem nokkuð kann að hafa verið
hæft í því, að hann hafi sjálfur
hugað gott til þeirrar glóðar.
Erlent yfirlií.
(Framhald af 2. síðu) •
flutt mikið lið frá austurvíg'
stöðvunum þangað og því veikt
varnir sínar þar.
Hins vegar má telja víst, að
Þjóðverjar hætti að hopa, þegar
komið er að þýzku landamærun
um og verjist eftir það til hins
ýtrasta. Þá kemur gamla spurn-
ingin: Láta Rússar sér nægja
að taka Pólland, eins og hin her-
numdu löndin, og hægja síðan á
sókninni, svo að það lendi sem
mest á Bandamönnum að sigra
Þjóðverja? Úr þessari spurningu
verður nú bráðlega leyst.
Húseigendur og husráðendur
í Reykjavík
eru alvarlega áminntir um, að tilkynna nú þegar
Manntalsskrifstofunni, Austurstræti 10, ef einhver í
húsum þeirra hefir fallið út af manntali síðastliðið
haust, svo og ef einhverjir hafá síðan flutt i hús
þeirra.
Sömuleiðis ber öllum að tilkynna brottflutning úr
húsum þeirra, og hvenær hann varð og hvert var
flutt.
Vanræksla við þessu varðar sektum.
Borqarstjórinn í Reyhjavíh.
Skrifstoia Strætis*
vagna Reykja-
víkur
SW.5f.«=S-'
er flutt í Hverfisgötu 18.
Síml 1632.
færðar, hefir enn einu sinni
minnt menn á, að samgöngun-
um milli Reykjavíkur og Suð-
urlandsundirlendis er ekki kom-
ið í viðunanlegt lag.
Á seinasta Alþingi var sam
þykkt að fela nefnd fjögurra
verkfræðinga að athuga alla
möguleika til lausnar á þessu
máli og skila áliti um það til
ríkisstjórnarinnar. Nefnd þessi
hefir starfað í næstum ár. Ekk-
ert hefir heyrzt frá henni. Von-
andi er hún þó að vinna að
rannsókninni.
Það má ekki svæfa þetta mál
með neinum undandrætti né ó-
hæfilega langri rannsókn. Hér
er um mál að ræða, sem skiptir
meira en helming landsmanna
mjög miklu. Þess • verður að
krefjast, að ríkisstjórnin, sem
telur sig fylgjandi nýsköpun,
fylgi þessu máli fram með oddi
og egg og hlutist til um, að álit
umræddrar nefndar geti legið
fyrir sem allra fyrst.
Höfum fyrirliggjandi
VETRARFRAKKA
Mjög lágt verð.
H. TOFT
Skólavörðustíg 5. — Sími 1035.
Rannsóknin á samgöngumálum
Sunnlenðinga.
Lokun Hellisheiðarvegarins
um alllangan tíma, vegna ó-
Vinnið ötullega fyrir
Ttmann.
Rsykjavík. Simi 1249. Simnefni: Sldturf&ag.
Reykkús. - Frystlkás.
NiSursuðuverksmiSja. — BjúgnagerS.
Framleiðir og selur í heildsölu og smásölu: Niður-
soðið kjöt og fiskmeti, fjolbreytt úrval. Bjúgu og alls-
konar áskurð á brauð, mest og bezt úrval á landinu.
Hangikjöt, ávallt nýreykt, viðurkennt fyrir gseði.
Frosið kjöt allskonar, fryst og geymt í vélfryatihújsi, eftir
fyllatu nútímakröfum.
Verðskrár sendar eftir óskum, og pantanir afgreiddar
um allt land.