Tíminn - 15.02.1952, Side 2

1—Fr
TÍMINN, föstudag-inn 15. febrúar 1952.
37. blað.
Hefir náttúran séð Mývatni fyr-
ir stórkostlegri áburðarveitu?
' Það hefir verið fræðimönnum
ráðgáta, hvers vegna Mývatn
er frjóasta vatn landsins, því
að yfirleitt er reglan sú, að
vötn á grónu landi eru frjó-
samari en vötn í grýttu og gróð
urlitlu umhverfi. Þar sem að-
rennsli er til vatns af víðáttu-
miklu gróðurlendi, flýtur yfir-
leitt fram mikið af lífefnum, er
leggja grundvöllinn að þroska-
miklu lífi í vötnunum, á þeim og
við þau. Hin mikla mergð mý-
fiugna við Mývatn er ekki skýr-
ing á orsökum frjósemdar Mý-
vatns, heldur er hún aðeins
einn hlekkur í hinu auðuga lífi
þar — einn þáttur, sem byggir
upp lífsheildina vegna þess að
þar eru góð lífsskilyrði fyrir mý
flugur sökum lífefnanna í vatn
inu.
Er gátan ráðin?
Það er vitað, að með gufu
þeirri, sem upp kemur á jarð
hiíasvæðinu í Mývatnssveit,
streymir fram ammoníak.
Marga grunar, að þetta sé
lausn gátunnar um hina ó-
venjulegu frjósemi Mývatns.
Með heitu og volgu vatni, sem
seytlar frá jarðhitasvæðinu
gegnum hraunið og út í Mý-
vatn, berist ammoníak, sem
frjóvgi vatnið og örvi þar all
an gróður og sé undirstaða
þeirrar paradísar, er vatnið er
fyrir gróður, flugur, fiska og
fugla.
Þetta hefir þó ekki verið sann
að með óyggjandi rökum, en ó-
neitanlega virðist sennilegt, að
þetta sé lausn ráðgátunnar.
Ammoníak í vatnssýnishorni.
Baldur Líndal verkfræðingur
hefir að undanförnu unnið að
merkum og þýðingarmilclum
rannsóknum á jarðhitasvæð-
unum við Mývatn og efnum
þeim, sem gufan tekur með sér
upp úr jörðinni. Hann hefir
einnig tekið sýnishorn af vatni
viö bakka Mývatns hjá Reykja-
hlíð. Við rannsókn þessa sýnis-
horns kom í ljós, að í því var
ammoníak. Kom þetta ekki á
óvart, þar sem á þessum slóðum
sígur út í Mývatn talsvert af
afrennslisvatni frá jarðhita-
svæðunum, þar sem ammoníak
ið kemur upp með gufunni.
Áburðarveita náttúrunnar.
Myndin virðist því vera þessi:
Djúpt í jörðu dylst mikið forða
búr áburðarefna. Þau streyma
upp, og magnið er svo mikið, að
þau ná að síast fram úr hraun-
inu, sem er eins konar áburð-
arveita, sköpuð af náttúrunni
sjálfri, til þess að efla og við-
halda frábærri frjósemd vatns-
ins mitt í hinu mikla hrauni.
ÞRUMA ÚR IIEIÐ-
SKIRU LOFTI.
Frúin fór niður Bankastræti
Hún gekk þó ekki niður Banka
strætið, og ekki hljóp hún
heldur. Hún fór ekki í bifreið,
og ekki var hún heldur á bif-
hjóli. Hún var ekki riðandi,
hvorki hesti, nauti né annarri
skepnu, og ekki var hún borin
eða dregin, leidd né studd.
Hún fór þetta ekki heldur á
rciðhjóli, ekki á hlaupahjóli,
ekki á sleða, ekki í vagni, ekki
á skíðum né skautum. Hún fór
yfirleitt ekki niður Bankastæt
ið á neinu farartæki á hjólum,
meiðum, vængjum, hófum eða
klaufum, úr málm eða tré eða
lifandi holdi eða með neitt
undir fótum sér.
Hún rann bara á bakhlutan
um.
Birt án ábyrgðar
Fiskkaupmaður átti fyrir
mörgum árum í samningum
um fiskkaup við fiskimenn í
afskekktri veiðistöð. Meðan
á þessu stóð sendi hann við-
sksptavinum sinum svo>lát-
andi símskeyti frá Reykjavík:
„Lengið frestinni. Fifek-
ur.“
Þegar skeytið barst í hend
ur viðtakendum hljóðaði það
á þessa leið: „Hengið prest-
inn. Biskup.“
Eldlenzka beykið
ofariega í margra
hugum
Það er nú að færast ærið
fjör í tillögur manna um nafn
á eldlenzka beykinu. Nýjar til-
lögur frá í gær nema á annan
tug.
Meðal nýrra nafna, sem stung
iö hefir verið upp á, eru óska-
beyki, óskamaíðuy, beykilin,
baðmur, grænklædd, mjötviður,
möttull, brúski, beykill. Einn
nefnir ývið, en um þá tillögu er
þess að gæta, að það nafn er
þegar notað á sérstaka viðarteg-
und og kemur því ekki til
greina. Þá hefir komið fram
nafninu skinbcyki. Einnig er
stungið upp á embli, sem til-
lögumanni þykir betur fara en
embla.
Þá hefir komið frá Akranesi
sú tillaga, að beykið verði nefnt
Ieynir, og er það önnur tillaga,
sem kemur um það nafn, og
mun hvorugur hafa vitað af öðr
um.
Enn er stungið upp á nafn-
inu lenja en svo er visst afbrigði
eldlenzka beykisins nefnt á
spænska tungu í heimkynnum
sinum, en orðið þá ritað á ann-
an veg, en svo breytt færi það'
vel í íslenzku máli.
Loks skrifar Á.K.: „Mér skilst,
að latneska nafnið muni nán-
ast þýða „laungetið beyki“, af
lat. notus, þ.e. launsonur. Nú
á iaunsonur ýms samheiti í
ÚtvarpLð
Útvarpið í dag:
Fastir liðir eins og venjulega.
20.30 Kvöldvaka úr Skagafirði:
a) Jón Sigurðsson alþm. á Reyni
stað flytur erindi. b) Sigurður
Sigurðsson sýslumaður og Frið-
rik Hansen kennari flytja frum
ort kvæði. c) Ólafur Sigurðsson
bóndi á Hellulandi flytur skag-
firzkar lausavísur. d) Eyþór
Stefánsson leikari les kvæði
Matthíasar Jochumssonar:
Skagafjörður. e) Fimm skag-
firzkir kirkjukórar syngja. 22.
00 Fréttir og veðurfregnir. —
22.10 Passíusálmur nr. 5. 22.20
„Ferðin til Eldorado", saga eftir
Earl Derr Biggers (Andrés Krist
jánsson blaðamaður). — XI.
22.40 Tónleikar. 23.00 Dagskrár-
lok.
Útvarpið á morgun:
8,30 Morgunúútvarp. — 9,10
Veðurfregnir. 12.10 Hádegisút-
varp. 12,50—13,35 Óskalög sjúk-
linga (Björn R. Enarsson). 15,
30—16,30 Miðdegisútvarp. —
(15,55 Fréttir og veðurfregnir).
18,00 Útvarpssaga barnanna:
„Hjalti kemur heim“ (Stefán
Jónsson rithöfundur). — XV.
18,25 Veðurfregnir. 18,30 Dönsku
kennsla; II. fl. — 19,00 Ensku-
kennsla; I. fl. 19,25 Tónleikar:
Samsöngur (plötur). 19,45 Aug-
lýsingar. 20,00 Fréttir. 20,30 Leik
rit: „Skilaboð til Margrétar" eft
ir James Parish, í þýðingu
Maríu Thorsteinsson. Leikstjóri
Ævar Kvaran. 22,00 Fréttir og
veðurfregnir. — 22,10 Passíu-
sáimur nr. 6. 22,20 Danslög
(plötur). 02,00 Dagskrárlok.
Arnað heilla
Trúlofanir.
Nýlega opinberuðu trúlofun
sína ungfrú Steinunn Anna Guð
mundsdóttir, Hraunteig 20,
Reykjavík, og Örn Einarsson
(frá Reyðarfirði) prentnemi í
Eddu, til heimilis á Skarphéðins
götu 20.
Nýlega hafa opinberað trú-
lofun sína ungfrú Sigurbjörg
Ágústsdóttir, Gröf á Vatnsnesi,
og Sigurjón Þorsteinsson, bif-
reiöarstjóri hjá kaupfélaginu á
Hvammstanga.
WAV/AVAW.WAVAVA^VAV.V.V.V.V.V.V.V.V.'A
í S
5 Félag járniðnaðarmanna í Reykjavík Js
Kjör stjórnar og trúnað-
l arráðs félagsins fyrir
I árið 1952 !
£ 5*
,■ fer fram á skrifstofu félagsins, Kirkjuhvoli, laugardag ^
í inn 16. þ. m. frá kl. 12 til kl. 20 og sunnudaginn 17. þ. m. Í
í frá kl. 10 til kl. 18. >£
*• í
^ Kjörskrá liggur frammi á skrifstofu félagsins. Skuld- ;«
£ ugir meölimir geta gretit sig inn á kjörskrá þar til kosn £
ing hefst. — Kærufrestur þar til kosningu lýkur.
V
F. h. Félags járniðnaðarmanna J
J KJÖRSTJÓRNIN
W.V.V.V.V.V'.VVAW.'.V.V.VjV.V.V.V.VW.V.W.WV.
.W.V.V.V.V.VAV.V.V.V.V.V.V.V.W.V.V.V.V.VW.W
RJÖMABÚSSMJÖR
Bögglasmjör
Smjörlíki
Kokósmjöl
Kökufeiti
40% ostur
30% ostur
fæst í heildsölu hjá
fornu máli íslenzku, sem ekki
eru lengur tíðkuð, svo sem hrís-
ungur, hornungur, bæsingur.
Mætti ekki nota eitthvert þeirra
sem nafn á þetta nýja tré?“
ff
Eftirminnilegt sund-;
met og átthagatryggð
HERÐUBREIÐ
Sími 2678
WV.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V
W.V.V.V.V.V.V.VV.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V;
1HAPPDRÆTTI TÍMANS 1
bJJ
*. vill vekja athygli sölumanna happdrættisins á eftir- ■;
•II farandi: Að happdrættinu verður alls ekki frestaö. *I
£ Því ber öllum þeim er hafa miða undir höndum að
;• gera sem allra fyrst skil fyrir andvirði miðanna. £
£ ■;
% Dregið 1. marz —- lierðið sókiiina •;
VVV.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.W.W.V.VAVV^AVJVv
w.vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv.vw,
l Söluskattur j
!■ v
Dráttarvextir falla á söluskatt fyrir 4. ársfjórðungi ;•
•; 1951, hafði skatturinn ekki verið greiddur í síðasta £
■; lagi 15. þ. m. ;;
£ Að þeim degi liðum verður stöðvaður án frekari að- í;
;■ vörunar atvinnurekstur þeirra, er eigi hafa þá skilaö •;
;■ skattinum. . ■;
í jólariti danska hundavina-
félagsins er meðal annars saga
um þýzka tík, sem heitir Ásta.
Hún er átta vetra gömul og
hafði allan aldur átt heima á
öðrum bakka Rínar, en var seld
manni, sem átti heima á hinum
bakkanum.
Þótt hið mikla fljót væri mik
ill farartálmi, ef hún hyggðist
að strjúka, var hún tjóðruð í
nýju heimkynnunum, unz sá
dagur kom, að hún eignaðist
sjö hvolpa. Þá leysti nýi eig-
andinn af henni tjóðurbandið. i
En morguninn eftir var hunda j
kofinn tómur og Ásta horfin!
með alia hvolpana. i
I myrkri næturinnar hafði!
Ásta synt yfir Rín þrettán
sinnum. Þannig selflutíi hún
alla hvolpana sína yfir fljótið.
Að morgni fann fyrri eigand-
inn hana rennvota við hús-
dyr sínar, liggjandi á hvolp-
unum sjö til þess að halda á
þeim hita. Hún horfði svo sár
biðjandi augum á hann, að
hann fór tafarlaust yfir Rín
og fékk kaupunum rift, svo að
Ásta gæti fengiff að lifa elli- j
árin á þeim stað, sem hún
hafði tekið tryggð við í blóma
lífsins.
Kolkrabba rekor á
land á Vestfjörðum
Fyrir nokkru rak á land tvo
kolkrabba, annan í Bolunga-
vík en hinn á ísafirði. Voru þeir
stærri en þeir gerast almennt,
og einnig mun heldur óvana-
legt, að þá reki um þetta leyti
ársins.
Hitt er tíðara, að þá beri að
landi á haustin.
Reykjavík, 14. febrúar 1952
Tollstjóraskrifstofan
Hafnarstræti 5
!
V.V.SV.WW.V.V.W.V.V.V.V.VW.V.VW.WAV.WV.%
Innilegt þakklæti fyrir hlýhug og hjálp sem mér
var sýnd þegar ég þurfti mest á að halda
Ásta Sigurðardóttir, Hafnarnesi Fúskrúðsfirði
Áskriftarsími Tímans er 2323
Gerist áskrifendnr að TÍMANU3H
AUGLYSEVGASfMI TIMANS EJR 81300