Tíminn - 13.05.1956, Blaðsíða 7
T í M I N V, suimudaginn 13. niaí 1956.
7
Þýzkamndsíör rá'S-
kftrramiiía
Þrð hcfir löngum verið gó'ð
sambúð milli íslendinga og Þjó'ö-
vcirja. Fyrir stríðið voru tengsli
náin viðskiptalega — og ?nenning-
arsambönd hafa verið rík milli
þjóðanna um aldir. Við íslending-
ar skyldum það fljótt eftir síðustu
síyrjöld, r.ð gera yrði allt íil að
láta sárin frá stríðinu gróa; sýnd-
um það í verki. — Að ráðherrun-
um íslenzku var boði'ð til Þýzka-
lands er vináttuvottur frá Þjó'ð-
verjum, sem við metum mikils.
Gagnsemi
Af svona ferðalögum er og off
gagn. Oftast eru um leið rædd mál
efni þar sem mikilsvert er að kom-
ast að niðurstöðu. í þessari heim-
sókn virðast engih sérstök málefni
hafa verið tekin íil meðferðar.
Boðið var aðeins formiegs eðlis, —-
tfí þess að sýna íslandi vináttu.
Utanríkisráðherra talar þýzku,
er.da áður dvalið lengi í Þýzka-
landi. Stendur hann því vel að
vigi að stofna til persónulegra
kynna sem oft eru mikils verð. —
Forsætisráðherra hvorki talar eða
skilur þýzku. Fenginn var maður
frá París, Kristján Albertsson til
þess að vera túlkur ráðherrans við
veizluborðin og á ferðalögum.
Ræ'ðw.r
Þjóðverjanna voru mjög vin-
g.iarnlegar. Þótt þær væru aðeins
formleg kmrteisi —■■ eru þær í raun
og sannleika meira. Ræðurnar eru
þannig að efni, að þær bera vott
um að þéir, sem þær fluttu. eru
hámenntaoir og vel að sór í þeim
menningartengslua, sem verið
hafa millí íslands og Þýzkalands.
Ræður þossar eru meira en al-
menn orð. Þær bera vott um þekk-
ingu og góðvild til íslands, sem
byggð er á skilningi á þeim menn-
ingarsamböndum, sern verið hafa
og eru milli íslands og Þýzka-
lahds. Þótt ferð þessari sé fagnað
vegna þess, sem að framan er
sagt, — verður því naumast neitað,
að lnin er farin með helzt iil mikln
gluggasýningarsniði — af okkar
hálfu. Og talið er, að kostnaðurinn
hafi eklci verið skorinn við nögl,
enda mun Ólafi það kunnugt aö
við erum rík þjóð af gjaldeyri, og
því engin þörf að spara.
Eitt gleymdist ekki!
Þótt blað íorsætisráðheerra
rcyndi ekki eftir því, að utanríkis-
ráðherrann væri líka í opinbcrri
heimsókn í Þýzkaiandi fyrr en
eftír að ráðherrarnir voru komnir
heim, þjáði ekkert sl'íkt minnis-
leysi Mbl.-liðið um dvöl ráðherrans
í París á NATO-íundinum. Allan
tímann, sem fundurinn stóð, og
dagana næstu á eftir, birti það
jöfinim höndum stórar fréttir af
„ÞýzkSlandsferð Ólafs Tliors“ og
svívirðingar um utanríkisróðherra
og störf hans. Svo langt var geng-
ið. að aftan í ritstj órnargrein um
Þýzkalandsförina og gildi hennar
var hnýtt lágkúrulegum óhróðri
um utanríkisráðherrann meðan
enn stóð yfir, hin opinbera heim-
sókn hiá Þjóðverjum. Er þetta enn
eit.t .dæmi um það siðleysi, sem
Mbl.-liðið er haldið af, þrátt fyrir
hátíðlegar yfiriýsingar, þegar að
því er þjarmað, um að ekki hæfi
að viðhafa „dylgjur og karp“ í
umræðum um utanríkismál.
StrrSshrellingar
íhaldsblaftanna
í skrifunum um’* NATO-fundinn 1
kemur fram, að Mbl.-liðinu þótti
ráðherrafundurinn ekki nógu
sl-eleggur að halda á lofti stríðs-1
hættunni, sem hefir stórmagnazt
í Mbl. síðan Alþingi gerði sam-
þykktina um varnarmálin. Tók
blaðið því það til bragðs, að rang-
túlka allan anda yfirlýsingar íund-
arins. Gerði hervarnarviðbúnað að
aðalatriði, en stakk undir stói
meginatriði málsins, viljayfirlýs-
ingunni um aukna efnahagslega
samvinnu aðildarríkjanna og skip
un „vitringanefndarinnar" í því
sambandi. Ekki var þar við látið
' sitja. Ofan á þetta bætir Mbl. því
að breyta orðalagi NATO-tilkynn-
ingarinnar. Stóra fyrirsögnin í
Mbl. um að ekki skuli slakað á
; viðbúnaði neins staðar, reyndist
i þegar á átti að herða, liugarsmíð
i Mbl.-manna. Ráðherrafundur Atl-
1 antshafsráðsins hafði sagt, að að-
ildarríkin skyldu ekki slæva ár-
vekni sína, og hann taldi öryggis-
mál enn grundvallaratriði í sam-
starfi bandalagsríkjanna. en minnt
ist ekki neitt a „hernaðarlega líi’s-
nauðsyn". Þessi mjog svo sérstæða
frammistaða Mbl. er lærdómsrík.
Kún sýnir í fyrsta lagi hversu
óáreiðanlegt og purkunarlaust
blaðið er í ölium málflutningi, og
er það raunar ekki ný bóla. og
svo sannaðist á þassum skrifum
hversu langt hergróðabraskararnir
ganga til þess að halda í gróða-
möguleikana og herinn. Þeir nota
blöð þau, er þeir eiga með húð
og hári, Mbl. og Vísi, til þess að
reyna^ao skelfa þjóðina og hrella
með stríðstali í þeim íilgangi ein-
um, að hún sætti sig við iengri
hersetu en eðlilegt er, og veiti
þar með gróðaklíkunni aukin tæki
færi til auðsöfnunar með alls kon
ar braski í kringum hersetuna.
Afsta'Sa Sjálfstæ'Sis-
foringjanna ósambo^in
frjálsri fijóS
1 í áróðrinum gegn ákvörðun Al-
þingis í varnai’málunum er reynt
að telja fólki trú um, að með lienni
sé eining rofin innan Atlantshafs-
rikjanna og einstök ummæli eT-
lendra stjórnmálamanna séu sönn-
un um að við séum á rangri leið.
í þessu felst. tvennt, fáfræði eða
bk-kkingatilraun um innviði banda-
lagsins, og furðulegt ósjalfstæði
í eigin málefnum. Vitaskuld eru
uppi mörg ágreiningsmál innan
Atlantshafsbandalagsins. Vafalaust
eru ýmsir erlendir stjórnmála-
menn andvígir ákvörðun Alþingis.
Það eru engin tíðindi, þótt ein-
stök amerísk blöð til dæmis taki
máli okkar kuldalega. Bretum og
Griklcjum, sem báðir eru í banda-
laginu, kemur ekki saman um Kýp-
ui. Það eru engiri tíðindi, þótt
brezk blöð séu andvíg stefnu
Grikkja i Kýpurmálinu, og þótt
grísk blöð haldi fram stefnu sinn-
ar þjóðar. Frakkar hafa kvatt heri
sína úr íramstöðvum bandalagsins
í Evrópu og sent til Norður-Afríku.
Það er ekki samkomulag um bess-
ar aðgerðir innan bandalagsins.
Og svo mætti lengi telja. Vita-
slculd eru ágreiningsmál og mis-1
munandi viðhorf uppi meðal þjóð-
anna, þótt vinveittar séu, en hver
þjóð fylgir fram þeirri stefnu i
sínum sérmálum, sem hún telur
rétta, þótt allar vinni saman um
höfuðmarkmiðið, varðveizlu . jálí-
stæðis og frelsis og friðar. Afstaða
íslenzku þjóðarinpar hlýtur að
vcra sú, að hún hafi sjálf ákvörð-
unarrétt um málefni sín en fram-
selji hann aldrei í hendur erlendra
aðila. Það er því furðulegt ósjálf-
stæði — og það af flokki, sem
kennir sig við sjálfstæði — þegar
ætlazt er til þess að dansað sé
í öllu eftir hljóðpípu einhverra er-
lendra stjórnmálamanna, sem
kunna að vera á öndverðum meiði
við okkur í einstökum atriðuni.
Slík afstaða er líklegasta iciðin til
að þjóðin glati virðingu í sam-
skiptum við aðrar þjóðir og er
ósamboðin frjálsri þjóð.
Merkasii aíbur’Sur
vikunnar
Merlcasti atburður vikunnar i
innanlandsmálum var tilkynning
SIS um að íest hefðu verið kaup
á stóru nýtízku olíuflutningaskipi.
Þessi kaup eru eitt mesta átak,
sem gert hefir verið á síðari íím-
um til að efla fjárhagslegt sjálf-
stæði þjóðarinnar, stöðva óþarfan
fjárstraum úr landi, bæta efna-
hag og tryggja sannvirðisviðskipti
á einum mikilvægasta vettvangi
atvinnulífsins.
ÞaS er athyglisvert, að
„staersta biað landsins" sagði
frá þessum tíðindum með 20
línu klausu.
Meira rúm hafði það nú ekki
fyrir slíka frétt. Þetta er enn eitt
dæmi um hvernig allt er sett á
vcg flokkspólitísks áró'ðurs. Frétt
hefir ekkert gildi sem frétt eða
upplýsingar fyrir almenning. Það
sem gildi hefir í augum Mbl.-
manna er áhrif fréttarinnar í áró'ðr
inum. Olíuskipið er elcki frétt af
því að það eru samvinnumenn, sem
þar hefja merkið með miklum
glæsibrag. Þetta vi'öhorf til frctta
gengur daglega aftur í Mbl. Allt
er miða'ö við völd og aðstöðu. Það
er lykillinn að öllu bauki og
bramli íhaldsins í blöðum og á
mannfundum.
Olíuskipið; Efni í 20 línu frásögn í Morgunblaðiini í gær
Er ekki vqr, að þeim sígi iarður?
„Þegar garður þessi er
þrautaharður búinn,
síga larður mun þá mér,
mig þeir jarða lúinn“.
(Gamall húsgangur).
Þorbergur Þóröarson, sá er
eitt sinn hafði í heitingum við
sjálfan sig, ef Rússar réðust
á Finnland, segir í Þjóðviljan-
um 8. b. m.:
„Glæpir Stalins" eru nú á
hvers manns vörum------------
En mörgum bræðrum vorum í
Kommó hefir sígið óhugnan-
lega larður við söguna“.
Það er eins og Þorbergur sé
hissa á því, að bræðrum hans
í „Kommó“, .þ. e. þeim, sem
fylgt hafa kommúnistum að
málum, skuli hafa „sigið larð-
ur“, þegar þeir fréttu um
ræðu Kruschevs og öll ósköp-
in að austan. Sjálfur hefir
hann „glæpi Stalins“ ennþá í
gæsalöppum.
En það er sannarlega engin
furða, þó að mörgum, sem
trúað hafa á forystuna í aust-
urvegi, sé þungt í skapi um
þessar mundir, það mikið
áfall hverjum samvizkusöm-
um mannl, að komast skyndi-
lega að raun um, a'ð það sem
hann sjálfur treysti, og ráð-
lagði öðrum að treysta, var
elcki traustsins vert. Hér á
landi hefir sannarlega ekkert
verið til sparað síðustu ára-
tugi, að telja fólki trú um, að
stjórnarfarið í Rússlandi væri
hið fullkomnasta og réttlát-
asta á jörðinni. Að þaðan, og
aðeins þaöan væri friðar, rétt
lætis og frelsis'að vænta fyrir
gervalt mannkyn og einkum
þá, sem minni máttar eru. Að
þar væri hið eina sanna lýð-
ræði, alþýðulýðræði. Að Jósep
Stalin væri mikilhæfasti leið-
togi og mesti mannvinur vorra
tíma. Að stjórnarfar hans og
leiðsögn væri það, sem allar
þjóðir ættu að óska sér.
Og svo er það einn góðan
veðurdag • staðfest í sjálfu
Rússlandi að stjórnarfarið
sem mest hefir verið lofsung-
ið í tugi ári hafi byggst á per-
sónudýrkun, ofsóknum og rétt
armorðum. AÖ „leiðtoginn“
mikli og „mannvinurinn“, sem
eignaðist smjaðrandi hirð-
skáld hér úti á íslandi, hafi
verið sálsjúkur harðstjóri,
svona álíka og Hitler! Að
hann hafi með vanhyggni
sinni og stQrmennskuhrjálæði
gefið nazistum tækifæri til að
hef j a heimsstyr j öldina, en
sjálfur flúið, þegar þjóð hans
var í hættu. Að nú þurfi að
skrifa nýja Rússlandssögu af
því að hún hafi veri'ð fölsuð
af stjórnarvöldunum o. s. frv.
En þeir, sem verið hafa í
góðri trú, eiga vitanlega sína
afsökun. Sá áróður, sem rek-
inn hefir veriö af Stalinistum
um alla jörð, hefir verið mátt
ugur. Málsnjallir menn og rit-
færir, oft harðsvíraöir og ó-
fyrirleitnir, hafa verið í þjón-
ustu þessa áróðurs víða um
lönd, einnig hér, stundum
líka menn, sem hafa þá á-
ráttu að yrkja lofsöngva eins
og Jóhannes úr Kötlum segir
um sjálfan sig. Það hendir
margan að trúa því a. m. k.
um stundarsakir, sem hann
ætti ekki að trúa. En dreng-
skapur er það, aö hafa hitt
heldur, er sannara reynist,
þegar þar að kemur. Vera má,
að Þorbergi Þórðarsyni finn-
ist það „óhugnanlegt“. Höf-
undi íslendingabókar fannst
það ekki, og hann vissi sínu
viti, þótt aldrei færi hann til
Rússa um sína daga.
Missir Hanniba! hásetann?
Á fundum úti um land hefir
Hannibal Valdimarsson lagt
sig mjög fram til að sýna fólfei
fram á, að hann sé ekki einn
á doríunni, sem kommúnistar
hafa í drætti í kosningunum.
Hann segist sem sé vera kap-
teinn á doríunni og hafa þar
yfir fullgildum háseta að
segja, sem eigi að vera í þriðja
sæti á Reykjavíkurlistanum
og fara með sér inn á þingið.
þessi umtalaði doríuháseti er
Alfreð Gíslason læknir, sem
raunar er ekki kunnur sem
stjórnmálamaöur af öðru en
þvi, að honum var einu sinni
vikiö úr Alþýðuflokknum, af
þvi að andstæðingar hans
lokkuðu hann til að gera
skyssu í bæjarstjórininni, sem
I flokkurinn vildi ekki fyrir-
gefa.
Nú er það raunar ekki svo
að skilja, að háseti Hannibals
eigi víst þingsæti, (sem upp-
bótarmaður) þótt hann yrði í
þri'ðja sæti á kommalistanum.
Til þess þarf kommalistinn að
fá tvo menn kjörna eins og
síðast, og ekki telja allir víst,
a'ö svo veröi. En nú er þar að
auki komiö bobb í bátinn. Síð-
an kommar þóttust sjá, að
þeim yrði minna liö að Hanni
bal en beir höfðu hugað í
fyrstu, hafa þeir gefið honum
það ótvírætt í skyn, að fullvel
sé við hann gert, ef hann fái
sjálfur að ,vera á listanum
jafnvel í efsta sæti, og að
doríuhásetanum verði varpað
fyrir borð, hva'ð sem kapteinn
inn segi. En Hannibal vill, sem
von er, ógjarnan missa sinn
eina háseta, og óttast, að
sjálfsbjargarviðleitni hans
verði að litlu metin, ef háset-
inn týnist.
Utankjörstaðarkosn'mg
fslendinga erlendis
Utankjörstaðakosning getur
farið fram á þessum stöðum er-
lendis eftir 27. maí 1956:
Bandaríki Ameríku:
Washingtcn, D. C.:
j Sendiráð íslands,
1908 23rd Street, N. W.,
Washington 8, D. C.
Baltimore, Maryland:
Ræðism.: Dr. Stefán .Einarss.,
247 Forest View Avenue,
Baltimore, Maryland.
Chicago, Illinois:
Ræðism.: Dr. Árni Helgason,
444 West Lawrence Avenue,
Chicago 30, Illinois.
Grand Forks, North-Dakota:
Ræðismaður: Dr. Rich. Beck,
801 Lincoln Drive,
Grand Forks, N.-Dakota.
Minneapolis, Minnescta:
Ræðism.: Björn Björnsson,
4454 Edmund Boulevard,
Minneapolis, Minnesota.
New York, N. York:
Aðalræðismannsskrifstofa
íslands,
551 Fifth Avenue,
New York, N. York.
Portland, Oregon:
Ræðism.: Barði G. Skúlason,
(Framhald á 8. síðu).