Tíminn - 12.09.1956, Blaðsíða 6

6
TÍMINN, miðvikudaginn 12. september 1P5S,
- " Ötgefandi: Framsóknarflokkurinn. ! ! ”^31!
Kitstjórar: Haukur Snorrason
Þórarinn Þórarinsson (áb.).
Skrifstofur f Edduhúsi við Lindargötu.
Címar: 81300, 81301, 81302 (ritstj. og blaðamenn),
auglýsingar 82523, afgreiðsla 2323.
Prentsmiðjan Edda h.f.
ir eru verri
— segir

Stækkun litlu búanna
Á AÐALFUNDI Stéttar-
jamba,nds bænda, sem hald
inn var í byrjun þessarar
viku, skýrði formaður þess
Sverrir Gíslason, frá merki-
legri athugun, er það hefur
iátið gera á bústærðinni i
iandinu. Athugunum þessum
er enn ekki að fullu lokið,
en þó svo langt komið, að
þegar er fengið nokkuð held
aryfirlit.
í yfirliti því, sem Stéttar-
sambandið hefur látið gera,
er búunum skipt í átta stærð
arflokka og er miðað við
kýrtölu. Sauðfé er reiknað í
kúgildum og eru 20 kindur
hafðar í kúgildi. Samkvæmt
þessum útreikningum, skipt
ist bústærðin þannig:
í fyrsta flokki 2—4 kýr, eru
823 bú, eða 10,3%.
í 2. flokki 4—8 kýr, eru
2.048 bú, eða 33,9%.
í 3. flokki 8—12 kýr, eru
1724 bú, eða 28,5%.
í 4. flokki 12—16 kýr, eru
905 bú, eða 15,0%
í 5. flokki 16—-20 kýr, eru
110 bú eða 6,8%
í 6. flokki 20—24 kýr, eru
185 bú, eða 3,0%.
í 7. flokki 24—28 kýr, eru
33 bú, eða 1,4%.
í 8. flokki 28 kýr og þar
yfir eru 7 bú, eða 1,1%.
Formaður Stéttarsambands
ins ræddi í ræðu sinni, nokk
uð um orsakir þess, að stór
óluti búanna væri oflítill og
taldi meginorsakirnar oflitla
ræktun og oflitla möguleika
til fóðuröflunar.
HÉR hefur vissulega af
hálfu Stéttarsambandsins
verið hafist handa um at-
hugun, sem á brýnt erindi til
þjóðarinnar.
Það hefur eigi verið hugs
andi raönnum Ijóst, að alltof
stór hluti búanna væri of-
lítill og stæði það landbún-
aðinum og bændastéttinni
fyrir eðlilegum viðgangi. Það
væri því eitt af stórmálum
landbúnaðarins að gera sér-
stakar ráðstafanir til að
greiða fyrir stækkun litlu bú
anna.
Á Alþingi var þessu máli
fyrst hreyft haustið 1943.
Þá lögðu þingmenn Fram-
sóknarfiokksins fram víð-
tækt frumvarp, er síðar varð
grundvöllur laganna um
ræktunarsamböndin og rót-
tækra breytinga á jarð-
ræktarlögunum. í frumvarpi
þessu var gert ráð fyrir, að
ræktarstyrkurinn yrði hærri
til búa undir vissu lágmarki
en til hinna stærri. Ræktar-
samböndin áttu líka að verða
til að bæta afstöðu þeirra, er
versta hefðu aðstöðuna, eins
og þau hafa líka gert á marg
an hátt.
Þegar breytingin á jarð-
ræktarlögunum var knúin
fram eftir stjórnarskiptin
1947, var jarðræktarstyrkur-
inn hækkaður sérstaklega til
litlu búanna og hefur þó ver
ið gengið lengra í þá átt
síðar. Það er því óhætt að
segja, að lagasetning sú,
sem hafist var handa um
með frumvarpi Framsóknar-
manna 1943, hefur haft mik-
il áhrif í þá átt að síækka
bústærðina i landinu.
ÞAÐ ER þó eigi að síð-
ur ljóst, að hér þarf meira
átak, ef duga skal. í sam-
ræmi við það, setti banda-
lag umbótaflokkanna svo-
hljóðandi atriði í stefnuskrá
þá, er það birti fyrir kosning
arnar í sumar:
„Hraða skal ræktun og öðr
um nauðsynlegum fram-
kvæmdum á þeim býlum,
sem skemmst eru á veg kom-
in.“
Athugun Stéttarsambands
bænda leiðir það betur í Ijós,
hvílíkt nauðsynjamál er hér
um að ræða.
Það er ekki mál bænda
einna, að vel sé unnið að
stækkun litlu búanna. Það er
mál þjóðarinnar allrar, því
að afkoma landbúnaðarins
verður því betri, sem bústærð
in eykst yfirleitt, og hlutur
hans þar með betri og meiri
í heildarbúi þjóðarinnar.
Athugun Stéttarsambands
ins þarf að fylgja á eftir
með því að fela færustu
mönnum að kanna þá
möguleika, sem helst eru
fyrir hendi til að koma fram
stækkun litlu búanna á sem
skemmstum tíma. í áfram-
haldi af slíkri rannsókn, ber
svo að hefjast handa um
framhald á þeim úrræðum,
er vænlegust þykja.
Um leið og slakað er á eioræðÍMi í Sepprikj-
irnum brýzí fram andúð á hinum kommun-
istísku vaMhöfum. - Ný stefna tekin gagn-
vm
i
KommiÍEÍstaiiaeisið í V-Þýzkalandi
MORGUNBLAÐIÐ og
Þj'óðviljinn hafa gert sér tíð
rætt um bannið á kommún-
istaflokknum í Vestur-Þýzka
'andi.
Morgunblaðið telur bann-
ð réttlætanlegt. Þjóðviljinn
:ordæmir það hinsvegar harð
iega.
Afstaða Mbl. sýnir vel, að
torráðamenn þess geta vel
hugsað sér að grípa til þeirra
bolabragða að banna starf-
semi andstæðinga sinna. Hér
hefur fengist ný sönnun fyrir
ofríkishneigð Sjálfstæðis-
flokksins.
Sá meinbaugur er hinsveg
Eftir fall Rakosi í Ungverja- sig bak við gaddavírsgirðingar og
íandi varð hin nýja stefna þar í! setja lögreglumenn á vörð til að
landi stöðugt ljósari — það er j halda verkamönnunum í burtu“.
Ijóst, aö hinnar nýju stcfnu, sem j j grein þessari er að finna berg
miðar óneitanlega í átísna til auk m;\i af þeirri gagnrýni beitt gegn
ins frjálsiyndis, gætir einkum í stjórninni, sem áður hafi komið
þinginu, blöðunum, landbúnaðar fram f svokölluðum Petöfi-klúbbi.
málunum og í hegningaiöggjöf- Gamall meðlimur kommúnista-
inni. I þinginu er farið að leyfa fiokksins gaf þar m. a. eftirfarandi
frjálsar umræður að vissu marki,1 yffriýsingu:
sem meðal annars kemur fram í
FORÐAST SAMNEYTI YIÐ
því að leyfa fyrirspurnir.
í fyrsta fyrirspurnartímanum,
sem leyfður var, spurðu þing-
mennirnir m. a. um- húsnæðis-
skortinn í Búdapest, um hinn hæg-
fara gang ýmissa mála, sem ráð-
herrarnir ættu að sjá um, gæði
vínsins og afstöðu stjórnarinnar til
VERKAMENN.
„Hvað vita þessir svokölluðu
„félagar“ um hvað í raun og veru
er að gerast í þessu landi? Þeir
aka aðeins um það í bílum sínum
— þeir ferðast aldrei með hinum
hörmulegu sporvögnum, þar sem
vildu trúarfræðiíega ! fólkinu er hrúgað saman. Þeir
Mathias Rakosi — eftirmaðurinn var
gamail Stalínisti, en hiýddi línonnl
frá Moskva.
marki sósíalismans. En það hefir
stöðugt virzt vera skilningur Rússa
að allar leiðir lægu til Moskva og
það mun Bulganin hafa útskýrt
fyrir pólskum kommúnistum í
heimsókn hans til Varsjá svr og
Mikoyjan fyrir ungverskum komm
únistum í Budapest.
VINARHÓT.
Gerö. sem tók við af Rakosi,
sem féll fyrir skömmu sem fram-
kvæmdastjóri kommúnistaflokks-
kennslu í skólunum. | úeimsækja ekki versmiðjurnar eða
Vestrænir fréttamenn eru þeirr! st!Sa fætl mn 1 |>ær verzlamr, sem
ar skoðunar, að allt þetta hafi ver! verkamenn verða að notast við.
ið skinulagt af stjórninni. En að , Þessvegna heyra þeir ekki oanægju
því er virðist sýnist það vera j raddumar. Þeir hitta ekki emu
stefna stjórnarinnar að veita þing ;sin- Iins er mildU Stalínisti eins og
inumeirivöldogtalaðerum ny]a j^nnl-Sérstoksjitoahus erurmst fyrirrennari hans en hann hefir
kosningalöggiöf. bar sem vikið se j1J rir lel0TOSa possa' bara ekki kjark til að rísa um á
Tahð er, að Imre Njgy, sem sett rnóti skoðunum -yfirmanna hans í
ur var af anð 1932 standi að em, Moskva En samtímis var revnt a3
hverju leyti a bak við gagnryni • fá vinfengi Títós me3 því að t,ka
þessa. Hmn nyi framkvæmdastjon tvo „endurreista“ Títóista. þá
kommumstaflokksms, Erno Gero lJanos Kardar Marosan f m'ig
mun vmna a moti þvi af alefli, að sýórn flokksins. j ungverjalandi
honum veroi veitt uppreisn æru j er það greiniiegra en j npkkru
og tekinn aftur i satt, þratt fynr, oðru þessara ianda að á bak yið
ofiugan aroður fra Jugoslaviu þess yfirborðsblíðmælgina á mdli
efms, aðhannverði „endurreistur“ Moskva og Belgrad jeynist mikil
samkvæmt hinm nyju stefnu eftir barátta um vöid Qg áhrif f g3rum
löndum Austur-Evrópu.
(Lauslega þýtt úr Information).
að Rússar tóku Júgóslavi í sátt.
NÝ STEFNA GAGNVART
STÓRBÆNDUM.
í aðalmálgagni kommúnista-
stjórnarinnar, „Szabad Nep“ er nú
rekin ný pólitík gagnvart kulökkun
um, stórbændunum, sem til þessa
hafa hlotið heldur óblíða meðferð
hjá hinum kommúnistísku valdhöf
um. í málgagni þessu er nú haldið
jfram, að ríkið verði að sjá þess
ekki ólíklegt a3' um bændum fyrir öryggi og vernd.
hann standi á bak við gagnrýni j pað megi ekki lengur beita þá
á núverandi leiðtoga. j pólitízkum kúgunum. Aðeins, ef
......... , , . „ .stórbóndinn vanhirði bú sitt eða
fra þe.m stefnu, sem hingað t.l hlýði ekki settum regl skuli
hef.r venð v.ð lyð. að leyfa að- beita hann þvingunum
eins einum flokki að bjoða fram. , . ,
Það er eftirtektarvert, að sam-
Imre Nagy
VERRI EN HABSBORGARAR.
Það vakti mikla athygli á sin-
Leiðrétting
Morgunblaðið sagði frá því sem
stórtíðindum hér á dögunum. a3
varðskip hafi flutt mig frá Mjóa-
firði til Djúpavogs og heim aftur,
þegar ég mætti fyrir hönd ráð-
herra vegamála við vígslu Hofsár-
brúar í Álftafirði, (ekki í Lóni,
eins og blaðið segir!).
Það er vissulega MorgunblaSsins
sjálfs að meta fréttagildi þess, er
fyrir ber hverju sinni. En mér þyk
ir rétt að leiðrétta þá missögn
för
kvæmt frásögn Budapest útvarps
jnS._^_nÚ,-IerÍ._a® nnd,i!*úa ný blaðsins, að Yyrirgre^ðslúr ^varð-
skipa, þeirrii er hár átti gár
stað, séu nýjar af nálinni — og
ekki tíðkanlegar nema hjá Fram-
sókn!
ar á gagnrýni Þjóðviljans,
að samtímis því, sem hann
fordæmir bannið á komm-
únistaflokknum í Vestur-
Þýzkalandi, virðist hann ekk
ert hafa við það að athuga,
að allir flokkar aðrir en
kommúnistaflokkurinn eru
bannaðir í Austur-Þýzka-
landi og öðrum löndum Aust
ur-Evrópu.
Von lýðræðissinna er tví-
mælalaust sú, að Vestur-
Þjóðverjar falli frá því að
banna einn eða annan flokk
þar í landi, þótt bannið á
kommúnistaflokknum þar
kunni að vera freistandi sem
um tíma, er grein birtist í viku.; hegningarlög, sem hafi það
blaðinu „Irodalmy Ujsag“ þar sem j ser> vir®a í561-1 e)Snarrett
ungverskir kommúnistaleiðtogar , elnsfakUngsms til ]afns við sam-
voru gagnrýndir nokkuð og sakað- j yrkjubu og rikisfyrirtæki.
ir um að vera „aristokratískari en!___, __ _________ J
sjálfir Habsborgararnir“. „Jósep TRUIN SKAL ÍIRT. \
erkihertogi sendi börn sín í venju! Samkvæmt h.num nyju logum
lega ríkisskóla“, segir blaðið, „en'er Það refsivert að misvirða truar
börn kommúnistaleiðtoganna fá , leSar tilfinmngar og leggja hmdr
sína uppfræðslu í einkaskólum.“ ianir 1 veg,mn fyrir frialsa starf’
„Þeir Verzla ekki í sömu Verzl-.semi truarlegra safnaða.
imum og verkamennirnir, heldur i } ^orgum fyrrnefndum atr.ðum
haf verzlanir fyrir sig, þar sem fyl®la Ungverjar greimlega tor-
aílt er fullt af góðuin varn-
ingi . . „Þegar þeir fara í sum-
arfrí við Balatonliafið, baða þeir
endurgjald fyxir það, að
flokkar lýðræðissinna eru
bannaðir í Austur-Þýzka-
landi. Lýðræðið heldur því
aðeins hlut sínum og sannar
yfirburði sína, að það beiti
ekki aðferðum eirfræðisins.
Sú er einnig von lýðræðis-
sinna, að brátt verði öllum
flokkum leyft að starfa í
löndum austan járntjaldsins.
Þegar lýðræöi ríkir í allri
Evrópu, mun fyrst renna þar
upp tími varanlegs friða,r og
farsældar.
Undanfarin ár, meðan skipin
lutu yfirstjórn ráðherra Sjálfstæð-
isflokksins, Bjarna Benediktsson-
ar, hefi ég — og væntanlega marg-
ir fleiri — æði oft notið hliðstæðr
ar aðstoðar. Er þess skemmsí að
minnast, þegar varðsk.p flutti mig
heim frá Djúpavogi í vor, að lokn-
um framboðsfundum í S.-Múl., á-
samt tveim lcikbræðrum, þoim
Lúðvík Jósepssyni og Kristjáni (ng
ólfssyni. V.i ég nota þctta íæki-
færi til að færa yfirmönnum gæzl-
unnar siðustu árin alúðarþakkir
mínar. Og þá ekki síður hluta jeig-
dæmi Pólverja. Þetta á við bæði
varðandi þær endurbætur, sem
gerðar liafa verið í stjórnarkerf-
inu með því að gefa þinginu auk
ið vald svo og varðandi þá stefnu-
breytingu, sem sýnilega hefir orð
ið gagnvart kulökkunum. í Pól. .. , . , ... „ , , .
landi hefir stjórnin jafnvel gengið!andí skipshofnum fynr framurj.tar
svo langt að bjóða stórbændunum,an 1 ‘pu-o og notcleghe.i..
ríkislán. ! Hitt er svo mál út af fyrtr sig,
En að hvaða marki getur hið j sem ekki verður rætt llár> hversu
kommúnistíska frjálsræði náð? i æskilegar eru ferðir varðskiþanna
’utan gæzlustarfsins. Örðugt raun
I síðasta hefti af hinu rússneska
málgagni kommúnistaflokksins,
„Iíonimúnistinn“ er gerð að um
talsefni hin „órúfandi eining“
milli komiministaflokka hinna
ýmsu landa og varað við þeim
tilraunum „óvinarins" að að-
skilja hin kommúnistísku lönd.
Nú hefir Krúsjeff sagt, að fara
megi ýmsar leiðir til að ná tak
að taka fyrir þær að fulluj þó reynt
verði vafalaust, hér eftir sem hing
að til, að stilla þsim í hóf. En það
er mér persónulega kunnugt um,
að gjarnan er hugað að veiðibjóf-
um þó farþegar séu innanborðs og
ekki hikað við að leggja lykkju á
leið, þegar sérstök ástæða þykir
til. — Vilhjálmur Hjálmarsson.