Tíminn - 21.12.1956, Blaðsíða 4

Tíminn - 21.12.1956, Blaðsíða 4
4 TÍM.INN, föstudaginn 21. desember 1956. Sextugur Magnús HeSgason, Héraðsdal Gambítur, í síðast^ pætti ræddi ég nokk- ur einkenni gambíts og tók fyrir þann fyrsta „Kóngsgambít þe^- inn“. „Kóngsgambítur þeginn“ átti sér stað eftir byrjunarleik- ina 1. e4—e5 2. f4, og hér þiggur svartur peðið, 2. — exf. Þaðan er nafnið dregið. Þiggi svartur nú hins vegar ekki peðið, en leikur aðra leiki, svo sem 2. -—d5 eða ■—Bc5, er sagt að Kóngsgambítn um sé hafnað. Þessa seinni grein hans tökum við nú fyrir í dag. Kóngsgambíti hafnað. 1. e4—e5 2. f4—.Þýðingarmesta svar þessarar greinar er vafalaust 2. —d5 (Mótbragð Falkbeer’s). Hlutverk þess er að snúa vörn í sókn á kostnað peðs ( a. m. k. um stundarsakir). reglu, hún er greinilega þcss vrrði að henni sé gaumur gefinn. Jæja,! hvítur nær þessu takmarki sínu bezt með 5. Rd2! (leikur Keres'ar) og eftir 5.—e3 6. Rc4—Rxd5 7. Rxe 3—Rxf4 8. g3—Rg6 9. Bg2—Bd6 10. Rf3 er aðstaða hvíts á miðborðinu greinilega betri. Styrkleiki 5. Rd2 liggur greinilega í því, að riddar- inn verður ekki lcppaður (Eins og eftir 5. Rc3—Bb4). Svartur missir þannig fótfestu sína á miðborð- inu án þess að í staðinn komi bein- ar bætur. Nú skulum við glöggva okkur á mótbragði Falkbeer’s með aðstoð nokkurra skáka. Fyrst kemur ein skák frá bernskuárum bragðsins. New York 1857. Hv: Schulten. Sv: Morphy. RITSTJÓRI: FRIÐRIK ÓLAFSSON 1. e4—e5. 2. f4—d5. 3. exd—e4. 4. Rc3—Rf6. 5. d3—Bb4. 6. Bd2— e3. 7. Bxe3—0-0. 8. Bd2—Bxc3É. 9. bxc3—He8+ 10. Be2—Bg4. 11. c4—cð. 12. dxc—Rxc6. 13. Kfl— líxe2. 14. RxH—Rd4. 15. Dbl— Bxe2+ 16. Kf2—Rg4+ 17. Kgl— Rf3+ 18. gxf3—Dd4+ 19. Kg2— Df2+ 20. Kh3—Dxf3+ 21. Kh4— Rh6 og svartur mátar. Ostend 1906. Hv: Alapin. Sv: Marshall. 1. e4—e5. 2. f4—d5. 3. exd—e4. 4. d3—Rf6. 5. dxe—Rxe4. 6. Rf3— Bc5. 7. De2—f5. 8. Rc3—Bf2+ 9. Kdl—0-0- 10. Bd2—Rxc3+ 11. Bx c3—Dxd5+ 12. Kcl—Hd8. 13. b4— Bb6. 14. De7 og svartur gefst upp vegná 14. —Dd7. 15. Bc4+—Kh8. 16. Bxg7+ og mát. Fr. Ól. Sextugur er í dag Magnús Helga son bóndi í Héraðsdal í Skagafirði. Afmælisgrein um Magnús eftir Benedikt Gíslason frá Hofteigi mun birtast hér í blaðinu síðar. Skoðanir manna á mótbragði Falkbeer’s hafa reynzt furðu marg- breytilegar, þótt heldur hafi þær samræmzt nú á síðari tímum. Því var jafnvel haldið fram eitt sinn, að það væri algjört rothögg á Kóngsgambítinn í heild. Skák- meistarinn Spielmann, sem al- (mennt er álitinn einn mesti „gambítasérfræðingur", sem uppi hefur verið, var t. d. svo hrifinn af mótbragðinu, að hann skrifaði um það heljar mikla grein, er hann nefndi „Frá banabeði Kóngs- gambítsins". Þær staðhæfingar, sem lengst gengu, urðu þó brátt að víkja við nákvæma rannsókn, en mótbragðið hélt þó í aðalatrið- *um áhrifamætti sínum en um skeið. Það kom því í hlut nokk- urra skákmeistara 20. aldarinnar (Stoltz, Milner-Barry, og þó sér- staklega Keres) að staðfesta þá gömlu skoðun, að svartur geti eigi áfallalaust leitað mótbragðs, sem byggist á fórn, svo snemma í byrj- un tafls.. Rannsóknir þeirra leiddu í Ijós að hvítur getur vanzalaust þegið peðið (á d5) og síðan einbeitt scr að skjótri liðskipan líkt og sví Jt- ur í „Kóngsgambíti þegnum“ (Þetta styður enn þá reglu; að bezta leiðin til að sýna fram á óréttmæti gambita, sé að þiggja þá.) Eftir hið venjulega 3. exd5 (3. fxe—Dh4+ 4. g3—Dxe4+ er al- kunn gildra) leikur svartur —e4! Þetta peð er styrkleikatákn svörtu stöðunnar, því að það hindrar á margan hátt eðlilega liðskipan hvíts. Því er það eðlilegt, að hvít- ur reyni að losa sig við peðið á sem auðveldastan hátt með 4. d3! Leikjaröðin er þá þannig: 1. e4— e5. 2. f4—d5. 3. exd—e4. 4. d3! Nú kemur það í ljós, sem við sí of- an í æ erum að reka okkur á, hyggist svartur vinna upp liðs- muninn, ratar hann í erfiðleika: 4. —Dxd5. 5. De2—Rf6. 6. Rc3— Bb4. 7. Bd2—Bxc3. 8. Bxc3—Bg4. 9. dxe—Dxe4. 10. DxD—RxD. 11. Bxp o. s. frv. Hann lætur því ekki hugfallast, heldur teflir áframhald andí gambít: 1. e4—e5. 2. f4—d5. 3.exd—e4. 4. d3— og nú Rf6! Hér gildir aftur reglan okkar kunna: Reyni hvítur að halda liðsyfir- burðum sínum óskertum, fær hann í mesta lagi jafna stöðu. Treysti hann hins vegar á skjóta Iiðs- skipan (gamla reglan okkar) fær hann betri stöðu. Einkennilegt, hversu oft við rekumst á þessa Öldin sem leið Sföari hluti verksins, sem tekur yfir árabiIiS 1861—1900, er kcmin út. Þetta bindi er aíi sjálfsögíiu meíi nákvæmlega sama sniíi og hií fyrra; frásagnir allar „settar upp“ í frétta- formi, svo se mgert er í dagblöÖum nú á timum. EfniS er afar fjölbreytt og myndir skipta aundru'Öumi Rit þetfa er sannkallaður aldarspegiil, því aS það bregður upp glcggri spegil- mynd þfóðlífsins í öilum sínum margbreytileik. Ennþá fæst Öldin okkar I.—II., minnisverti tííiindli 1901—1950, en áður en varir veríur þaft tækifæri úr greipum gengiÖ. Bæfti þessi ritv>rk, Öfdín okkar og ÖSdífR sem leið gefa fá- gætt yfríit yfir sögu okkar í hálfa aðra öld í skemmtilegu formi, sem mikilla vinsælda nýtur. Myndir eru á annað þúsund í ritunum báöum. Og þær eifiar gefa þeini æyarandi giidi, því að í engu ritverki öðru er að finna sambæriíegt safn ísíenikra mynda. öldin sem leið og DEdin ©kkar — glæsilegustu og bezt þegnu bókagjafir, sem völ er á

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.