Tíminn - 13.01.1957, Page 7
TfMINN, sunnudaginn 13. janúar 1957.
7
— SKRIFAÐ OG SSCRAFAÐ —
VerSiir ein siærsta hersiöð Grænlands eySilögð? - Bandaríkjamenn vilja ekki lengur starf«
rækja flugstöðma í Marssarssuak. - Hervinnustefna SjálfstæSisflokksins. - Jafnvægi sem þarf
að auka. - Fullar efndir á kosningaloforðum. - Stefnuskrá bandalags umbótaflokkanna rifjuð
upp. - Kommúnisminn og stárkapiíalisminn leysa ekki vandamálin. - Stefna framtíðarinnar.
Þann 21. þessa mánaðar hefjast]
í Ivaupmannajiöfn samningaviðræð
ur milli fulltrúa Bandaríkjanna og
Danmerkur um framtíð flugvallar-
ins í Narssarssuak í Grænlandi, er
xnun þekktastur hér undir nafninu
Bluie West One. Bandaríkin vilja
ekki reka þennan völl lengur og
bjóða því Dönum að taka við hon-
um. Vafasamt þykir, að Danir vilji
talca við rekstri hans, nema þeir
fái kostnaðinn greiddan frá Atlants
hafsbandalaginu eða Bandaríkjun-
um. Ef Danir taka ekki við rekstri
flugvallarins, er ekkert líklegra en
hann verði lagður niður og gerður
ónothæfur.
Hér er um að ræða einn stærsta
flugvöllinn á norðurliveli jarðar.
Á stríðsárunum var hann stærsti
og þýðingarmesti flugvöllur Græn
lánds. Eftir stríðið mun hafa verið
varið um 100 millj. dollara til að
stækka hann og endurbæta. Þar
er 4 km. löng flugbraut, miklir
oliugeymar og birgðageymslur,
spítali fyrir 4000 sjúklinga, íbúðir
fyrir 100 fjölskyldur, margir stór
ir liermannaskálar, stórt verk-
stæði, stórar flugvélaskemmur
og margar byggingar aðrar. Ekk
ert hefur verið sparað til þess að
koma hér upp mikilli og vandaðri
flugstöð.
Ástæðan til þess, að Bandaríkja
menn kæra sig ekki um að reka
þenna flugvöll lengur, er talin
fyrst og fremst sú, hve miklar
framfarir hafa orðið seinustu ár-
in á sviði flugtækninnar, þar sem
flugvélar eru nú orðnar miklu lang
fleygari en áður. Við það hefur
aukizt þörfin fyrir bækistöðvar í
Norður-Grænlandi, en minnkað
þörfin fyrir þær í Suður-Græn
landi. Bandaríkjamenn telja nú
Thule-flugvöllinn þýðingarmestu
bækistöð sína í Grænlandi, en þar
næst Sönder-Strömfjord flugvöll-
inn, sem einskonar varalendingar-
flugvöll fyrir Thule. Það dregur svo
úr gildi vallarins í Narssarssuak
að flugskilyrði eru þar erfið. Flug
völlurinn liggur milli hárra fjalla
og þokur eru þar tíðar.
Ef Danir taka við flugstöðinni
í Narssarssuak, munu þeir hafa
í hyggju að starfrækja þar spítala
fyrir Grænlendinga, og jafnvel ein
hverjar menntastofnanir. Eins
kemur til mála að reka þarna ferða
mannahótel á sumrum. Á þessum
slóðum er víða mikil náttúrufeg-
urð, veiðiár eru þarna góðar, góð
skilyrði til að ganga á jökla o.s.frv
Hættan, sem fylgir
hervmnustefnunni
Fyrir fslendinga er gild ástæða
til þess að fylgjast vel með því,
hver framtíð Narssarssuak-flugvall
arins verður. Hér sést glöggt,
hve stöðvar, sem einu sinni voru
álitlar mikilvægar frá hernaðar-
legu sjónarmiði, missa nú gildi
sitt, vegna aukinnar tækni, eink-
um þó á sviði flugsins. Það, sem
er að gerast nú í sambandi við
Narssarssuak-flugvöllinn, getur
gerzt í sambandi við ICeflavíkur-
flugvöll eftir stuttan tíma.
Fátt sýnir og sannar betur, hve
óhyggileg er sú stefna Sjálfstæð-
isflokksins að vilja byggja afkomu
þjóðarinnar á vinnu við herfram
kvæmdir. Slík atvinnugrein er
vissulega meira en ótrygg. Aukin
tækni eða breytt viðhorf í alþjóða
málum geta kippt grunninum und
an henni á svipstundu. Þótt ekki
sé litið á annað en þetta atriði,
verður það ljóst, hve skaðleg
sú stefna er, sem Sjálfstæðisflokk
urinn notaði sér mcst tii fram-
dráttar í kosningunmn í sumar,
að þjóðin megi ekki missa her-
vinnuna vegna afkomu sinnar.
! sett jafn greinilega fram, að sam-
starfinu við nágrannaþjóðirnar um
, varnarmálin verði haldið áfram
og íslendingar taki sjálfir við
i gæzlu varnarmannvirkjanna með
I það fyrir augum, að þau geti stað-
! ið varnarsamtökunum til afnota,
! ef aftur syrtir í álinn.
Breytt vitShorf
Myndin sýnir hina miklu viugsvöo í Narssarssuak á Græniandi, sem Bandarikjamenn ætia nú aS leggja nið-
ur. Hún er byggð á „dauðum'1 skriðjökli inn í botni Skógarfjarðar, sem talinn er einn fallegasti fjörður
Grænlands. Narssarssuak er á suðurenda Grænlands, ekki langt frá Julianehaab.
Reynzlan, sem nú blasir við í
sambandi við Narssarssuak-völl-
inn, má vissulega vera þjóðinni
aukinn hvatning til þess að leggja
allt kapp á að efla svo atvinnulífið,
að það valdi henni ekki neinu á-
falli, þótt sú breyting gerðist fljót
lega, að það drægi úr atvinnu við
Keflavíkurflugvöll. Það er vissu-
lega bezt að tefla ekki í neina tví-
sýnu í þeim efnum.
Jafnvægi^ í bygglS
iandsins
Því fer vissulcga betur, að nú-
verandi ríkisstjórn gerir sér þetta
Ijóst. Þess vegna hefir hún haf-
izt handa um stórfellda eflingu
fiskiskipaflotans, en það hefir
verið vanrækt um sex ára skeið
eða allan þann tíma, er Ólafur
Thors var sjávarútvegsmálaráð-
herra. Þá liefir hún lagt stóraukna
áherzlu á það að leita eftir lán-
um til framkvæmda eins og fram
haldsvirkjunar Sogsins og sements
verksmiðjunnar, en með því að
koma þeim í höfn, skapast bætt
aðstaða til margra framkvæmda
annarra.
Grundvallarstefnan
i efnahagsmálum
í málgögnum Sjálfstæðismanna
er nú klifað á því sí og æ, að
stjórnarflokkarnir hafi í efnahags-
málunum og varnarmálunum svik-
ið þá stefnu, er þeir lofuðu kjós-
endum fyrir kosningar. í sumar.
Bersýnilegt er, að íhaldsblöðin
ætla að endurtaka þennan áróður
svo oft, að menn fari að trúa hon-
um.
Til þess að sjá, hve fjarstæður
þessi áróður er, þurfa menn ekki
annað en að fletta upp í stefnu-
skrá bandalags Framsóknarflokks-
ins og Alþýðuflokksins, er var
birt fyrir kosningarnar í sumar.
Fyrsta grein stefnuskrárinnar
fjallar um meginstefnuna í efna-
hagsmálunum og hljóðar á þessa
leið:
„Samstarfi verði komið á milli
ríkisstjórnar og samtaka verka
lýðs og launþega, bænda og ann
arra frattnleiðenda um meginá-
kvæði kaupgjalds- og verðlags-
mála. Markmið þessa samstarfs
skal vera að efla atvinnuvegi
landsmanna, tryggja stöðuga at-
vinnu og heilbrigt fjármála-
kerfi.“
ír m. a. verið reynt að tryggja
það með því að láta ekki útflutn-
ingsframleiðsluna stöðvast um ára
mótin, eins og tíðkazt hefir und-
anfarið.
Þá var lofað endurbótum á
bankakerfinu og fiskverzluninni.
Að þeim málum verður unnið á
framhaldsþinginu.
Yfirlit þetta sýnir það Ijóslega,
að allt glamur íhaldsblaðanna um
svik stjórnarflokkanna í efnahags-
málunum, er rakalaus þvættingur.
Til þess að sannfærast um það!
þurfa menn ekki annað en að
lesa stefnuskrá umbótaflokkanna
frá síðast liðnu vori.
Steínan í varnar-
máiunum
Þá er að minnast á svikabrigsl
íhaldsblaðanna í sambandi við
varnarmálin. í stefnuskrá þeirri,
sem bandalag umbótaflokkanna
birti fyrir kosningarnar, segir á
þessa leið:
| Þróunin í alþjóðamálum hefir
I síðan orðið önnur en þá voru
j horfur á, því miður. Þá létu Eis-
1 enhower, Eden og fleiri forustu-
i menn vestrænu þjóðanna svo um-
i mælt, að friðarhorfur væru nú
stórum betri en á tímum Kóreu-
stríðsins. Árás Rússa á-SCJngverja-
land og árás Breta og.Frakka á
i Egyptaland, hafa mjög breytt hinu
! alþjóðlega viðhorfi til hins verra.
jÞað er því í fullu samræmi við
I anda og tilgang þess ákvæðis í
| stefnuskrá umbótaflokkanna, sem
jbirt er hér að framan, að frestað
I sé að hefjast handa um brott-
j för varnarliðsins meðan ekki verð-
j ur séð greinilegar fyrir um af-
jleiðingar þessara válegu atburða,
! sem gerðust á síðast liðnu hausti.
j Breytist ástandið aftur í það horf,
sem var á síðast liðnu vori, verð-
ur að sjálfsögðu hafizt handa um
brottflutning hersins.
Samþykkt sú, sem Alþingi gerði
um varnarmálin 28. marz s. 1., var
í einu og öllu samhljóða framan-
greindri yfirlýsingu umbótaflokk-
anna og gildir því einnig um
hana það, er hér hefir verið sagt.
Sést það vel á þessu, að allt glam-
ur íhaldsblaðanna um svik stjórn-
arflokkanna í varnarmálunum er
byggt á uppspuna og útúrsnúningi,
eins og málflutningur þeirra yfir-
leitt.
Þróun, sem ber aí
gefa gaum
I sambandi við þá uppbygg-
ingu atvinnuveganna, er núver-
andi stjórn fyrirlmgar, ber sann-
arlega að leggja fyllstu áherzlu Sta$ið vií gefin loforS
a það, að hun miði sem mest að, .
jafnvægi í byggð landsins. Það ^að, sem hefir verið gert, er ná-
má ekki láta ógert neitt það, kvæmlega samkvæmt því, er hér
sem skynsamlcgt og framkvæm- segir. Hinar nýju eínahagsráð-
anlegt er, til að stöðva þá öfug-! stafanir hafa verið gerðar í fullu
þróun, að Rcykjanesskagi gleypi samráði við stéttarsamtökin og er
alla fólksfjölgunina, en fólki, t>ao í fyrsta sinn um langt skeið,
fækki í ölliim landshlutum öðr- sem unnið hefir verið á þann
um. Það þarf að tryggja það, að, hátt. Vegna þess býr þjóðin nú
sveitirnar haldi vel hlut sínum,!vinnufrið og blómlega fram-
og að þorpin út um landið fái' leiðslu, öfugt því, sem áður hefir
aukin atvinnutæki og atvinnu-1 tíðkazt um áramót. Vafalaust má
skilyrði. Þangað á nú ekki sízt sitthvað að hinum nýju ráðstöf-
að beina fólksfjölguninni. Ráð- i unum finna, en bæði innlendir og
gerð aukning togarafloíans á að erlendir fræðimenn viðurkenna
geta orðið mikilvægt skref í Þó- að Þeir séu veruleg umbót frá
Það er mikil ástæða til að fylgj-
ast vel með þeirri stjórnmálaþró-
un, sem nú er að gerast úti í heim-
inum.
f löndum þeim, sem kommún-
istar ráða, liafa á síðastl. ári
gerzt atburðir, sem gefa ótví-
rætt til kynna, að hrun komm-
únismans er þegar hafið. Al-
þýða þeirra landa, sem hefir bú-
ið við hann, rís gegn honum
vegna þess, að skipulag hans
sviptir hana frelsi og mannsæm-
andi kjörum. Fyrir þessu opnast
nú stöðugt augu þeirra manna í
lýðræðislöndunum, sem fylgt
hafa kommúnismanum af mis-
skilningi. Þar lirynur fylgið af
kommúnistaflokkunum.
Af hálfu
fasista
afturhaldssinna
nú reynt að færa
og
sér
þeim efnum.
því, sem áður var.
Önnur atriði stefnuskrár um-
Fyrir atbeina Framsóknarflokks bótaflokkanna varðandi efnahags-
ins hefir tekizt á undanförnum ár-
um að beina miklu fjármagni til
framkvæmda í dreifbýlinu. Þó
þarf enn meira og stærra átak að
gera í þeim efnum, ef nauðsyn-
legt jafnvægi á að skapast í bú-
setu landsnianha.
málin fjölluðu um það, að komið
skyldi á víðtæku verðlagseftirliti
og eftirliti með fjárfestingu, m. a.
til að tryggja jafnvægi milli lands
hluta. Að þessu er nú verið að
vinna. Þá var lofað að beita sem
minnst innflutningshöftum og hef
„Stefnan í utanríkismálum
verði við það miðuð, að tryggja
sjálfstæði og öryggi landsins, að
höfð sé vinsamleg sambúð við
allar þjóðir, og að íslendingar
eigi samstöðu um öryggismál við... , , . , , _
nágrannaþjóðir sínar, m. a. með osl§ur kommumsmans i nyt Þess-
samstarfi í Atlantshafsbandalag- lrrmvenn VOnast tl!’ að |ðln
1 yfir kommumsmanum verði til þess
að ýmsir gamlir áhangendur hans
varpi sér í gremju sinni í fang
inn frá 1951 var g^ð^^með1 at“^sstetnunnar: flest bendir
þo til, að þetta reynist afturhalds-
mönnum vonlaust verk. Reynslan
ínu.
Með liliðsjón af breyttum við-
horfum, síðan varnarsamningur-
tilliti til yfirlýsinga um, að cigi
skuli vera erlendur her á ís-
landi á friðartímum, verði þeg-
ar hafin endurskoðun á þeirri
skipan, sem þá var tekin upp
með það fyrir augum, að íslend-
ingar annist sjálfir gæzlu og við-
hald varnarmannvirkja, þó ekki
liernaðarstörf, og að varnarliðið
hverfi úr landi. Fáist ekki sam-
komulag um þessa breytingu,
verði málinu fylgt eftir með
uppsögn samkvæmt 7. gr. samn-
ingsins.“
Hér kemur það eins skýrt fram
og verða má, að krafan um brott-
för hersins er byggð á, að friðar-
horfur hafi batnað síðan 1951 og
því sé orðið tímabært að endur-
nýja stefnuna frá 1949, að ekki
sé hér her á friðartímum. Hitt er
af afturhaldsstefnunni er víðast
þannig, að menn gera sér ljóst,
að það er að fara í geitarhús að
Ieita ullar, ef menn treysta á hana
sem rétta lausn hinna þjóðfélags-
legu vandamála.
Stefna hinna félagslegu
úrræía
Fólkið í kommúnistalöndunum,
sem er að Iosa sig undan kúgun
ríkisvalds kommúnista, óskar ekki
eftir annarri kúgun í staðinn. Það
var búið að reyna nóg áður af
yfirdrottnun stórgróðavalds og
aðalstéttar. Verkamenn vilja nú
sjálfir stjórna verksmiðjunum og
(Framftald á 8. síðu.)