Tíminn - 10.05.1957, Blaðsíða 9
T f M I N W, föstudaginn 10. maí 1957.
MARTHA OSTENSO:
RÍKIR SUMAR
í RAUÐÁRDAL
mmmmrn
1
Og áin niíar
Vorið 1941.
I.
Þau stóðu í svölu aprílregn
inu undir ljóskerinu á götu-
horninu og biðu eftir strætis
vagninum. Öðru hvoru sengu
þau hvort öðru ónotalegt
augnatillit, rétt eins og þeim j
fyndist hvoru um sig, að þaö
væri á valdi hins að flýta för
vagnsins. Bros samúðar
tengdi ekki band í milli þess-
ara ókunnu vegfarenda. —
Hvorki maðurinn né stúlkan
átti þessa stundina hugar-!
kæti til þess.
í vasanum á gamla ullar-
frakkanum hans var hálffull- '
ur pakki af krympuðum vindl
ingum, fáeinir lyklar á hring ■
og níutíu og sjö sent í pen- ;
ingum. Hann horfði daufum
augum á endurskinið frá votri j
gangstéttinni. Regndroparn- j
ir hrukku frá fletinum og1
skutust upp í loftið eins og!
örsmáir flugfiskar.
Stúlkan var i kirsuberja-
litri ullardragt, með íkorna-
skinnkraga. Lítill öskjulagað-i
ur hattur sat á kollinum, ofan
á liðuðu hári, sem bar lit eir-
penings í kvöldskininu. Hún
var teinrétt og grannvaxin,
augun virtust fljóta dimm í
tærum fölva andlitsins. Ann-
að veifið lyfti hún í fang sér
svartri nótatösku úr leðri, sem
hún bar, eins og til þess að
forða því að hún blotnaði.
Smálás á töskunni var sýni- 1
lega í ólagi. I
„Má ég ekki halda á þessu
fyrir yður?“ spurði ungi mað-
urinn allt í einu, af augna-
bliks bráðræði. „Taskan er
yöur til trafala. Ég get haldið
henni hérna undir frakkan-
um mínum þangað til vagn-
skömmin kemur“.
Henni virtist verða ónota-
lega við hlj óminn í rödd hans,
og leit til hans óstyrkum aug-
um. „Þakka yöur fyrir, en það
er allt of . . . “
„Iiérna, lofið mér að taka
við henni“.
Hönd snerti hönd um leið
og taskan fór í milli þeirra,
en svo hörfuðu þau fjær
hvcrl öðru, bxði gripin ónota
legri íeimnis'.ilfinningu. „Ég
hefði átt að láta gera við
töskulæsinguna í dag“, sagði
stúlkan í afsökunartón. „Eöa
að minnsta kosti taka með
mér regnhlíf. Það er ófært að
láta nóturnar blotna“.
„Og þér hafið verið í píanó-
tíma?“ spurði hann, fremur
til þess að segja eitthvað en
af því hann langaði lifandi
vitund til að vita það, og von-
aði með sjálfuin sér að vagn-
inn færi nú að koma. I-Iann
var skóhlífalaus, og hægri fót
arskórinn var botnlaus.
„Já — og nei“. Bros henn-
ar var dauflegt, en varirnar
voru fagurskapaðar og mynd
þeirra hafði truflandi áhrif
á hugskot hans. Hann brosti
kuldalega og yppti öxlum. —
Honum var alveg sama hvort
svarið \ar heldur já eða nei.
En hún hélt áfram: „Ég
hef verið að kenna á píanó,
frekar tvo tíma en einn“.
,,Jæja“. Hann var fegnari
hugsaði hann, en hún var of-
urróleg, og tók þessu eins og
það væri sjálfsagður hlutur
að hann lyfti henni þannig;
upp í farþegavagninn. Sjálfs
öryggi hennar, er hún greiddi j
en nokkur ástæða var til. „Þér I fargjaldiö, fór ofurlítið í taug !
veljið yður veðrið þegar þér
farið út að kenna“, sagði
hann. Hann skimaði niour eft
ir götunni ,og náði aftur fullu
valdi á geði sínu. „Þarna kem
ur loksins -vagnskrifiið“, sagði
hann.
Ein mínúta leið, eða tvær,
artha Osteaso
Ameríska skáidkonan Martha
Ostenso er af norskum ætt-
arnar á honum. Önuglyndið |
var því að kenna, hélt hann,!
en stafaöi ekki af blautum'
sokkum og gegnvotum skóm. i
Hann var að róta í vasa sín-
um í leit að peningi, er hann
heyrði vagnstjórann heilsa
stúlkunni kunnuglega, um
leið og hann smellti bílnum
í gír og ók af siað. „Ég mundi
hafa hoppaö út og sótt yður,
ungfrú Shaleen, ef vinur yðar
hefði ekki verið til hjálpar“,
sagði hann. „Þetta er annars
Ijóta veðrið“.
„Já, það má nú segja, sagði
um, fædd árið 1900 í Noregi, stúlkan brosandi um leið og
en flutíist barnung vestur bun gekk til sætis.
um haf með foreldrum sin-
um og ólst upp í Minnesota-1 Shaleen! Ungi maðurinn
fylki og í Suður-Dakota og btum- Hann beit sjálfan
bera skáidverk hennar glögg- siS 1 tunSnna nÓ8n snemma
., . til þess að forða því að hann
an vott um þennan uppruna. , * .. . f
c . , . . glopraði ut ur ser spurnmg-
Fyrsta skaidsaga hennar, sem unni> sem yar komin fram\
athygl, vakt,, var „V.lhgæs- yarir hanfi. >Hvað sögðuð
,r (1925) og fynr hana fekk þér, shaleen? Var það nafn-
hún verðlaun í mikilli sagna- iðv« En hann sagði ekkert.
samkeppni. Þessi saga fjal!- Hann settist gegnt stúlk-
aði um norræna bændur í unni og bograði til að látast
Ameríku, og komu íslending vera að vinda buxnaskálmarn
ar þar við sögu. Síðan hefir ar. Shaleen! Nafnið var sjald
Martha Ostenso ritað fjölda gæft, en tilviljun var ekki úti
bóka og hlotið viðurkenn- lokuð. Og svo gat honum líka
ingu sem merk skáldkona. bata misheyrzt. Hann stalst
Það orð fer af sögum henn ^11 ilta ut undan sér á
ar, að frásögnin sé fersk og van&a stúlkunnar. Gleðisnauð
lifandi, hugkvæmni mikil og vagntjósin skinu á andlit
, i fr hennar. Hremn andlitssvip-
byggmg sogunnar vel gerð. urinn faUeg halslinaPn
Saga su, sem nu verður hertu æðasláttinn j brjósti
framhaldssaga Ttmans, gerist hans Jafnvel þótt hún væri
á sömu slcðum og margar ekki af þeirra kyni _ og þó
aðrar sögur hennar í land- hlaut hún að vera það með
nemabyggðunum í Rauðár- þetta sérkennilega hár og
dalnum í Minnesota. Fólkið í þennan hörundsblæ — var
sögunni er harðgerðir nor- þetta fyrirboði!
rænir landnemar, og síðan j En einhvern veginn varð
afkomendur þeirra, í sveitum hann að vita vissu sina um
og borgum hinnar nýju Am- þetta, og það án tafar, ella
eríku. Þessi saga kom fyrst mundi eitthvað bresta inni
út árið 1943 og hefir síðan fyrir. Aðeins einn annar far-
margsinnis verið endurprent- Þegi var meS vagninum, þykk
uð vaxin kona, sem sat álengdar
' og tuggði gúm án afláts. Hann
tók ofan gegnvotan hattinn
og barði honum við hné sér.
Hann minntist þess með eftir
þar til vagninn nam staðar sjá> að hann hafði borgað
í polli við gangstéttina. Ungi tólf dali fyrir þennan hatt
maðurinn horfði á granna fót J um arið) þegar Alice rauk
leggi stúlkunnar í hvítu skini
bílljósanna-. Það var enn ekki
nema apríl, og þetta var þó
alltént Mirinesóta, hugsaði
hann, ofurlítið gramur. Hún
hefði átt að vera í skóhlífum.
„Ég skal taka við töskunni,
þakka yður kærlega fyrir“,
sagði hún um leið og vagn-
dyrnar opnuðust.
„I-íaldið þér þá í hana, ég
skal lyfta yður upp í vagn-
inn“.
Iiún ætlaði að fara að and-
mæla, en þá greip hann utan
um hana og steig út í vatns-
i flauminn á strætinu.
Venjuleg stúlka mundi hafa
skríkt og þakkað hástöfum,
fússi austur yfir haf, til síns
„kæra Frakklands".
Stúlkan horfði yfir um til
hans, stórum, dökkum augum,
hugsaði svo: Gættu nú að þér,
Brill Wing, þú ert ekki skáld
enn.
„Þér eruð gegnvotir í fæt-
urna“, sagði hún. „Ég hefði
ekki átt að leyfa yður . . .
mér þykir þetta afskaplega
leiðinlegt“.
„Takið yður það ekki nærri“
sagði hann, og brosti þunnu
brosi, „ég var nefnilega hold-
votur fyrir og var búinn að
vera það lengi. En má ég bera
upp spurningu, sem krefst
9
iniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
(Fyrir bókamenn og safnara |
1 Af neðantöldum bókum getum við aðeins afgreitt örfá I
| eintök. Pantanir verða því afgreiddar í þeirri röð, sem I
| þær berast. Bækurnar hafa ekki verið á bókamarkaði 1
1 í mörg ár |
§ Bréf Jóns SigurSssonar. Nýtt safn. 334 bls., ób. kr. 35.00. 1
1 Frá Danmörku, e. Matth. Jochumsson. Útg. 1906. 212 1
| bls., ób. kr. 40.00.
1 Örnefni í Vestmannaeyjum, e. dr. Þorkel Jóhannesson. i
1 164 bls., ób. kr. 25.00. |
| íslenzk fuglaheitaorðabók, e. Pál Þorkelsson. Útg. 1916. |
| Kápur óhreinar. 128 bls., ób. kr. 25.00.
| íslenzk garðyrkjubók. Útg. 1883 með mörgum teikning- I
| um. 140 bls., ób. kr. 35.00.
| Vestmenn. Landnám íslendinga í Vesturheimi, e. Þorst. I
| Þ. Þorsteinsson. 264 bls., ób. kr. 25.00.
I Skólaræður, e. Magnús Helgason, fyrrv. Kennaraskóla- |
1 stjóra. 228 bls., ób. kr. 40.00.
| Hjarðir, kvæði e. Jón Magnússon. 168 bls., ób. kr. 20.00. 1
| Heimhugi, ljóð e. Þorst. Þ. Þorsteinsson. 96 bls., ób. I
| kr 10.00. |
1 Ljóðaþættir e. Þorst. Þ. Þorsteinss. 92. bls., ób. kr. 10.00. 1
Í Ljóðmæli e. Jóh. M. Bjarnason, höf. Brasilíufaranna. 1
| Útg. 1898, 128 bls., ób. kr. 15.00. |
i Bóndadóttir, ljóð e. Gutt. J. Guttormsson. 92 bls., ób. 1
| kr. 10.00. i
1 Rímur af Perusi meistara e. Bólu-Hjálmar. 48 bls., ób. I
| kr. 10.00. |
| Sól og menn, ljóð e. Vilhjálm frá Skáholti. 96 bls., ób. I
| kr. 50.00. |
Í Úlfablóð, ljóð e. Álf frá Klettstíu (Guðm. Frímann). 90 1
| bls., ób. kr. 15.00.
| Kvæðabók e. Jón Trausta. 192 bls., ób. kr. 30.00.
| Samtíningur, smásögur e. Jón Trausta. 232 bls., ób. 1
| kr. 20.00. |
| Andvörp, smásögur e. Björn austræna (Ben. Björnsson, 1
| skólastj.) 156 bls., ób. kr. 15.00.
| Gresjur guðdómsins, skáldsaga e. Jóhann Pétursson. 1
240 bls., ób. kr. 36.00.
i Vötn á himni, leikrit e. Brimar Orms. Tölusett og áritað 1
1 af höf. 188 bls., ób. kr. 100.00.
I Gerið svo vel að merkja X við þær bækur, sem þér |
| óskið að fá sendar gegn póstkröfu. I
EE =
— llll■■llllll■ll■lllllllll■llll>l■lllllllllllllllallll■lllllIllllll■llllllllllllllllllll■lll■lllllll(llllllll(lllllllllllllllllllllllf —
Undirrit.... óskar að fá þær bækur, sem merkt er við Í
1 í auglýsingu þessari sendar gegn póstkröfu.
Nafn................................................................................................................... i
Í Heimili ................................................................. p
= llllllllllllllllllllllliilllllllllllllllillllilllllillliilliilillllllllllllililiiiliilliiiiiiiiliiiiiiliiiiiiiliiiiiliiiiilliliinill =
Ödýra bóksalan, Box 196, Reykjavík.
mniiiiiiiiiiiiiiHmiiiiiniiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimnnmiiniimiiiH^
= ö
1 Sendi
= óskast fyrir hádegi.
Í Afgreiðsla Tímans sími 2323.
1 ' E
Tmillllllllllllll1llllllllll!ll!lllll!!!lllllllllllllllllllillllIIIIIllIll!!iiil!::!Hr-.illlllllllllllHlllllllllll!llTi..illllllllinM
Eiginmaður minn, faðir okkar og stjúpfaðir,
Bjarni Jósefsson,
efnafræðingur,
andaðist að Sólvangi, Hafnarfirði, 6. maí. Bálförin hefir farið fram.
Þeim sem viidu minnast hans er vinsamlega bent á Styrktarfélag
lamaðra og fatlaðra.
Rósa Eggertsdóttir, Anna Bjarnadóttir,
Bergur Bjarnason, Guðrún Bergsdóttir.
vMMmaHammmmmmmmmmmmmmmBæBHmssmtBummatBaKM
inniiegustu þakkir sendum við öllum þeim, sem auðsýndu okk-
ur samúð og vináttu við andlát og jarðarför eiginmanns míns,
föður og tengdaföður
Ingólfs Andréssonar,
Knarrarstíg 1, Sauðárkróki.
Ingibjörg Ágústsdóttir,
Erna ingólfsdóttir, Guðmundur Helgason.