Tíminn - 19.07.1957, Blaðsíða 2

2
T f M IN N, föstudaginn 19. júlí 1957«
Nokkrar upplýsíngar um launakjör
og kröfur yfirmanna á kaupskipum
Farmannadeilan stendur enn og er að sjálfsögðu farin
að hafa margvísleg og ill áhrif eins og ætíð er um slík verk-
föll. Blað'ð hefir orðið þess vart, að almenningur telur sig
vita of lítið um deilu þessa og þau atriði, sem hún snýst
um, og telur með réttu, að slík deila geti ekki talizt einka-
mál þeirra aðila, sem hér eiga hlut að máli. Þess vegna leik-
ur fólki mikill hugur á að vita, um hvað er deilt, hins vegar
eru samningar þessara aðila mjög margbrotnir og erfitt að
gera fulla grein fyrir öllum atriðum þeirra.
6. Krafa 1. vélstjóra um að hafa
aldrei minna en 95% miðað við
kaup skipstjóra á hlutaðeigandi
skipi.
Af tölu atkvæða, sem fram komu
við atkvæðagreiðslu um tillögu
sáttasemjara ríkisins, borna fram
hinn 10. þ. m., virðist mega ráða,
að það séu í kringum 200 far-
menn, sem sagt hafa upp kjara-
samningum og stofnað til verk-
falls með þeim afleiðingum, sem
lýst hefir verið. Er því spurning-
in: Við hvaða kjör hafa hlutað-
eigandi 200 farmenn búið að und-
anförnu og hvaða kjarabætur hafa
þeir farið fram á, sem útgerðar-
menn hafa ekki viljað fallast á°
Skipaútgerð ríkisins er aðili að
verkfalli þessu og með því að
henni virðist skyldast allra útgerð-
arfélaganna að gefa þjóðinni upp-
iýsingar um umrædda deilu, að
því leyti. sem hún snertir hið ríkis
rekna fyrirtæki, hefir blaðið snú-
ií) sér til útgerðarinnar og beiðst
upplýsinga um það hvaða kaup og
kjör yfirmenn á strandferðaskip-
um ríkisins myndu hafa að óbreytt
um samningum og hvaða .kjara-
bætur þessir aðilar fara fram á
að fá. Fyigir hér með sérstök yfir-
litsskýrsla frá Skipaútgerð ríkis-
ins til svars fyrri spurningu blaðs-
ins, en athygli skal vakin á því,
að kaup og kjör á strandferða-
skipum ríkisins fylgja að mestu
sömu reglum og gilda á öðrum ís-
lenzkum kaupskipum. Þó fá skip-
stjórar í föstum áætlunarstrand-
ferðum 10% kaupuppbót miðað
við skipstjóra í millilandasigling-
um, en grunntaxti launa skipstjóra
á hinum minni strandferðaskipum
er nokkru iægri en á millilanda-
skipum.
Launataxtar stýrimanna og vél-
stjóra hafa verið 5 og farið eftir
smálestastærð skipa og hestafla-
tölu véla. Strandferðaskipin
„Hekla“ og „Esja“ hafa verið í 5.
og hæsta flokki, og ættu því föst
laun til stýrimanna og vélstjóra á
þeim skipum skv. meðfylgjandi
skýrslu að sýna hvaða föst laun
eru greidd íilsvarandi starfsmönn-
um á flestum millilandaskipunum.
Sama er að segja um laun loft-
skeytamanna á „Heklu“ og „Esju“
og einnig laun skipstjóra, að und-
anskilinni strandferðaþóknun skip
stjóranna, sem er sérstæð fyrir þá
eina.
Eins og skýrsla Skipaútgerðarinn
ar ber með sér, hafa yfirvinnutekj
ur verið nokkuð mismunandi á
skipunum og það munu þær eir.nig
hafa reynzt á millilandaskipunum,
en á öllum hlutaðeigandi skipum
eiga sér stað nokkrar yfirvinnu-
tekjur umræddra starfsmanna.
Kröfurnar
7. Yfirvinnutaxti
stýrimenn og
skyldi hækka um
vísleg störf heyra
sem ekki þurfti
sérstaklega.
fyrir vélstjóra,
loftskeytamenn
100% og marg-
undir yfirvinnu,
áður að greiða
8. Aukakaup vélstjóra og stýri-
manna ;í ivívaktaskipum skyldi
greitt með fullum eftirvinnutaxta
fyrir mismun á tvískiptri og þrí-
skiptri vakt. Myndi þetta hafa
þýtt hækkun á föstu mánaðarkaupi
á skipum með aðeins 2 stýrimenn
eða 2 vélstjóra, um kr. 4600,00 á
mánuði, og skipum, sem hafa 3
vélstjóra um kr. 2100,00 á mánuði
til hvers.
Um kjarabótakröfur yfirmanna 9 10Q% hækkun fæðisoeninga í
a skipunum hef.r b aðið feng.ð landi j öllum fríum (hafnar.
K 11 r\ . I x -,- i *x rx o ** n A 7X*nt i i X* *-\ ,, ,, w
þær upplýsingar, að kröfurnar séu
mjög margar (skipti mörgum tug-
um) og svo flóknar, að erfitt sé
að vita hvað sumar myndu þýða
fríum og ársfríum). Skv. fyrri
samningi voru ekki greiddir íæð-
ispeningar lengur en 21 dag í árs-
'i fríum.
mikla hækkun útgjalda hjá skipa-
félögunum, ef samþykktai væru. 10 veruleg aukning á íatahlunn-
vSkiilii hn nnr nefndar eitirffrnind- ■ i_____
Skulu þó hér nefndar eftirgreintí-
ar kröfur:
1. Grunnkaupshækkun fastra
mánaðarlauna.
Skipstjórar almennt 12,74%
Stýrimenn ........ 26,6— 31,7%
1. vélstjórar..... 35,1— 37 %
Undirvélstjórar . . 25 —
Aðstoðarvélstjórar 47,2—
Loftskeytamenn . . 45,1— 52,7—
2. Strandferðaþóknun
(viðbótargrunnkaupshækkun.)
10% af mánaðarkaupi til vél-
stjóra, stýrimanna og loftskeyta-
manna á öllum skipum samnings-
aðila, sem skráð eru eingöngu til
innanlandssiglinga.
3. Mótorvélaþóknun (viðbótar-
grunnkaupshækkun).
12% af mánaðarlaunum allra vél
stjóra og aðstoðarvélstjóra á mót-
orskipum.
4. Frystivélaþóknun.
10% á kæliskipum til allra vél-
stjóra og aðstoðarvélstjóra á fleiri
skipum og í víðtækara formi en
áður.
5. Fullar aldursuppbætur til vél-
stjóra og stýrimanna eftir 4 ár í
einhverri vélstjóra- eða stýrimanns
stöðu, en samkvæmt fyrri samn-
ingum þurftu hlutaðeigendur að
starfa minnst 4 ár í hverri stöðu
tii þess að fá hámarkslaun í henni.
indum.
11. Rekkjuklæði og þvottur á þcim
fyrir alla hlutaðeigandi yfirmenn.
12. Lenging mánaðarlegra hafnar-
fría undirvélstjóra, stýrimanna og
loftskeytamanna um allt að 25%.
13. Stytting vinnutíma við land
(þegar sjóvöktum er slitið), Vz
klst. á dag.
14. Greiðsla fyrir ótekna hafnarfrí
daga hækki um 180% og fyrir ó-
tekin sumarleyfi um 100%.
15. Heimild til risnuúttektar eða
risnufjár skyldi aukast og ná til
II. vélstjóra auk skipstjóra, I. vél-
stjóra og I. stýrimanns, sem hing-
að til hafa haft nefnda heimild.
16. Auk ofantalinna breytinga
gerðu hlutaðeigendur íjöldamarg-
ar kröfur, ýmist um kauphækkan-
ir, aukin hlunnindi eða breytta
vinnutilhögun, til hagræðis fyrir
sig.
Kartöflur
(Framhald af 1. síðu).
strax, svo að þær lágu 10 daga í
skipinu hér í höfninni, cða alls 18
daga í skipi, og voru orðnar all-
mjög skemmdar og spíraðar, þar
sem þær voru ekki í kælirúmi.
Gripið var til þess ráðs, að selja i
kartcflur þessar með 20% af-,
slætti, vegna þess hve mikið gekk
úr þeim. Áætlað hafði verið, að
kartöflur þessar entust til 15.—20.
júlí, en vegna skemmdanna dugðu
þær skemur. I
Kartöflur með Oklahoma.
Mér tcJcst að fá í Danmörku 150
lestir af kartcflum af fyrra árs
uppskeru og koma þeiir i flutning
með skipinu Oklahoma á vegum
Sameinaða gufuskipafélagsms, og
eru þær nú kcmnar sem kunnugt
er. Er þetta um það bil viku-
skammtur, og þær einu kartöflur,
sem nú eru til í landinu. Þá samdi
ég einnig um kaup á 4—500 lest-
um af nýrri kartöfluuppskeru, til-
búnum til afgreiðslu 15 júlí. Ilinn
25. júní sótti ég um leyfi til inn-
flutningsskrifstofunnar liér til
þess að leigja erlent skip tii þess
að flytja þessar kartöflur hingað,
en það leyfi hefir ekki fetigizt.
I-
Kartöfluskortur um mánaðamótin.
—Hvað er þá framundan í kar-
1 tcflumálum?
— Við eigum von á 150 lestum
af kartöflum með skipi á vegum
Sameinaða um 28. júlí, einnig 50
—60 lestum með Drottningunni
um svipað leyti. Það er vikuforði.
Búast má þvi við, að knappt verði
uim kartöflur dagana eftir 25. júlí.
Þessum birgðum er reynt að miðla
sem bezt og mikil nauðsyn er á,
að fólk fari drjúglega með kar-
töflurnar þennan tíma, þar til
viku eða tíu daga af ágúst.
Nýjar íslenzkar kartöflur.
— En hvenær koma íslenzku
kartöflurnar á markað?
— Það verður vonandi viku af
ágúst. Veðráttan befir verið góð
og uppskeruhorfur hér góðar. Bú-
izt er við fyrstu íslenzku kartöfl-
unum á markað eftir viku eða svo.
Munu þær koma úr heitum görð-
um austgn úr Hreppum. Síðan
munu koma kartöflur úr Þykkva-
bæ og frá Eyrarbakka. Þessar l.ar
töflur verða seldar á frjálsum
sumarmarkaði eins og venja er
til. Vonum við, að þetta nái hér
um bil sarnan, svo að það verði
aidrei margir dagar, sem fólk þarf
að vera kartöflulaust, enda er það
ekki gott.
Maíbikun gatna hafin
á Akranesi
Frá fréftar; tara Tímans
á Akranesi.
Um þessar mundir er unnið að
undirbúningi að malbikun fyrstu
götunnar, sem malbikuð verður á
Skipaskaga. Er það ein af aðal-
verzlunargötum kaupstaðarins,
sem fyrst á að malbika og er nú
unnið aö því að ganga frá undir-
lagi undir malbikið.
HumarveiÖar
(Framhald af 12. síðu).
ið skilyrði leyfanna, með því að
nota leyfi til humarveiða til þess
að stunda aðrar fiskveiðar, svipti
ráðuneytið þá leyfum þann 10.
júlí síðastl.
Af framansögðu er Ijóst, að
engin humarveiðileyfi hafa verið
veitt á þessu ári, nema samkvæmt
meðmælum Fiskifélags íslands.
Og að ástæðan til þess að veitt
hafa verið fleiri leyfi í ár en s. 1.
ár, er eingöngu sú, að stærsta út-
gerðarstöð landsins, Vestmanna-
eyjar, óskaði nú eftir leyfum, en
ekiki í fyrra, og að sjólfsögðu þótti
ekki fænt að neita útgerðarmönn-
um þar um leyfi á sama tíma, sem
öðrum var heimilað að veiða á
þeirra miðum.
Franska stjórnin
'Framhald af 1. síðu).
hættu, einkum þar sem forsætis-
ráðherrann hafi gert að fráfarar-
atriði samþykkt frumvarps stjórn
arinnar um umboð til að grípa
til sérstakra ráðstafana gegn al-
geirskum uppreisnarmönnum I
Frakklandi, en atkvæðagreiðslan
fer fram á morgun.
Ríkisstjórnin sem er mynduð af
radikölum og jafnaðarmönnum,
hefir til þessa notið fylgis hæg-
fara íhaldsmanna, en hætt er við,
að eftir að fréttist um samninga-
viðræðurnar í Túnis við uppreisn-
armenn megi telja vafasamt, að
þessir þingmenn muni ljá henni
traust sitt öllu lengur. Líf hennar
hafi einmitt verið háð því, að hún
framfylgdi einbeittri og skýrri
stefnu í Alsír-málinu.
Ef svo verður raunin við at-
kvæðagreiðsluna á morgun, hefst
á ný stjórnarkreppa í Frakklandi,
aðeins tveimur mánuðum eftir
fall Mollet.
Skákin
(Framhald af 1. síðu).
ir vann fljótt 2 peð og vann skák-
ina í aðeins 20 leikjum.
Sovétríkin og Danmörk tefldu í
þessari umferð. Á fyrsta borði
vann Tal Larsen fljótt með því að
vinna drottninguna. Biðskákir
voru ekki tefldar í gær, en þá var
frídagur hjá skákmönnunum.
ÚRSLITIN:
YFiRLST
um kaup og kjör yfirmanna á skipum Skipaútgerðar ríkisns samkvaeml kjarasamningum, er gengu úr giídi 31.5. 1957. i
Laun í þúsundum króna (færS a3 fuliu í aftasta dálki.)
Hekla Esja ÞyriH Herðubreið Skjaldbreið Meðaltal
: SkTpstjóri' Föst laun 129,70*) 129,70 117,90 107,10 107,10 591,50 118.300,00
1. iStýxim. ..... Föst laun 73,00 73,00 84,30 77,40 77,40 385,10 77,02
— Eftirv. 11,00 84,00 8,00 81,00 7,00 91,30 8,10 85.50 8,10 85,50 42.20 8,44 85.460,00
2. — Föst laun 60,40 60,40 . 68,00 62.50 62,50 313.80 62,76
— Eftirv. 9,60 70,00 9,60 70,00 9.00 77,00 8,00 70,50 8,90 70,5 44,20 8,84 71.600.00
o v- — Föst laun 57,00 57,00 114,00 57,00
Eftirv. 11,00 68,00 10,50 67,50 21.50 10,75 67.750,00
1. vélstjór: Föst laun 96,70 96,70 99,40 90,70 85,70* *) 469,20 93.840,00
2; — Föst laun 76,80 76,80 82,20 75,80 75,80 388,00 77,60
Eftirv. 10,20 87,00 10,20 87,00 8,50 91,10 10,00 85,80 10,00 85,80 48,90 9,78 87.380,00
3. — Föst laun 62,70 62,70 66,40 60,90 60,90 313,60 62,72
■J — Eftirv. 5,00 67,70 5,00 67,70 9,00 75,40 9,10 70,00 9,10 70,00 37,20 7,44 70.160,00
4. — Föst laun 57,60 57,60 115,20 57,60
r ..... Eftirv. 7,40 65,00 7,40 65,00 14,80 7,40 65.000,00
Loftskeytamaður Föst laun 62,40 62,40 124,80 62,40
— Eftirv. 5,10 67,50 3,10 65,50 8,20 4,10 66.500,00
Samtals 735,60 730,10 552,30 509,60 504,60 3032,20
Meðallaun 36 farmanna sam-
kvæmt þessum lista kr. 3.032.200,
00 — kr. 84.227,78 á mann á ári.
Reiknað er með núgildandi vísi-
töluuppbót 82%.
Yfirvinna er reiknuð lílct og hún
hefir reynzt að undanförnu sam-
k'/æmt hinum nýútrunna kaup- og
kjarasamningi.
Yfirleitt er reiknað með há-
marksaldursuppbótum, enda eru
þær orðnar mjög litlar og í flest-
um tiffeUum unnjð fyrir þeim á 4
| árum í hverri stöðu, þannig að
| hinir yngri starfsmenn, sem enn
I eru ekki komnir á hámarkslaun í
! hinum tilgreindu stöðum, fá flest-
! ir uppbót fyllilega á við ncfndar
| aldursuppbætur með því að gegna
' störfum fyrir hærra setta mer.n
í fríum þeirra og forföllum.
Auk ofangreindra launa hafa
hlutaðeigandi starfsmenn eftir-
greind hlunnindi:
Frí yfirleitt 30 daga á ári auk
fjögurra hafnarfrídaga á mánuði.
Frítt fæði, sem kostar útgerð-
ina um 12 þús. kr. á mann á ári.
Einkennisföt, sem kostuðu út-
gerðina kr. 2390,00 til kr. 3500,00
á mann á síðastliðnu ári.
Lífeyrissjóðsréttindi, sem útgerð
in greiðir fyrir á sinn kostnað 6%
af föstu kaupi hlutaðeigandi starfs
manna.
Fjögurra mánaða fullt kaup í
veikindum, frií sjúkrasamlagsgjöld
og sérstakar persónutryggingar
gegn slysum.
! v) Reiknað er með 10% strand-
ferðaþóknun skipstjóra á Heklu,
Esju, Herðubreið og Skjaldbreið
allt árið og 10% olíuuppbót skip-
j stjóra á Þyrli. Þótt Hekla verði í
j millilandasiglingum í 3 mánuði,
má gera ráð fyrir, að greiðsla land
göngufjár og gjaldeyrishlunnindi
! vegi fyllilega á móti strandferða-
; þóknuninni, sem fellur niður á
þeim tima.
**) Aðeins eins árs aldursupp-
' bót reiknuð.
ísland—Finnland 3V2—Vz
Friðrik—Lahti 1—0
Guðmundur—Kajaste Vz—Vz
Ingvar—Aaltio 1—0
Þórir—Sammalisto 1—0
Tékkóslóvakía—Mongolía
Filip—Tuimurbaator Kozma—Munhu 1—0
Blatny—Miagmarsurem Vyslouzil—Zuhgder O 1 T—1
Sovétríkin—Danmörk
Tal—Larsen Spassky—Ravn 1—0
Pdugafjefski—Andersen Gipslis—Spalk Ungverjaland—Búlgaría Eenkö—Kolarov Portisch—Minev Forintos-—Tringov t 1—0
Haag—Bcgdanov y2—v2
England—Rúmensa
Persitz—Mititelu % 0—1
Martin—Drimer i Davis—Ghitescu Gray—Szabo 0—1
Equador—A-Þýzkaland y2—31/2
Munoz—Dittmann 0—1
Yepes—B er thoítít 0—1
Benites—Liebert 0—1
Yepes—Júttler Bandaríkin—Svíþjóð Lombardy—Söderborg Vz—Vz
Mednis—Haggquist Vi> —Vz
Saidy—Sehlstedt 1—0
Sobel—Páirr.kvist 1—0
Staðan eftir
1. Sovétrikin
2. Tékkóslóva'kía
3. Ungverjailand
4. ísland
5. Bandaríkin
6. A-Þýzkaland
7. Búlgaría
8. England
9. Rúmenía
10. Equador
11. Danimörk
12. Svíþjóð
13. Mongolía
14. Finnland
7 umferðir:
22 v. (2 bið.)
20 v. (2 bið.)
17Vz v. (3 bið.)
16 vinninga
15 v. (1 bið.)
14V2 vinriing
14 v. (3 bið.)
14 v. (2 bið.)
13yz v. (2 bið.)
12% vinning
8Vz v. (2 bið.)
7y2 v. (1 bið.)
7 v. (2 bið.)
4 vinninga.