Tíminn - 22.09.1957, Page 12

VeSrið:
Austan og norðaustan gola,
sumsstaðar léttskýjað.
HiU kl. 18.
Reykjavík 8 st., Akureyri 5, OsI<5
10, Stokkhólmur 9 Kaupmanna
höfn 13.
Sunnudagur 22. sept. 1957.
Eg er prestur á
sex kírkjum í jafnmörgum byggðum
Rseíi vi5 grænlenzkan prest og varaþingmann,
sem hiustar oft á íslenzka útvarpií og er sér-
staklega hrifinn af íslenzku jazz-hljómlistinni
í fyrradag og gærmorgun sáust allmargir Eskimóar á göt-
unum hór í Reykjavík, og um borð í Drottningunni, sem kom
frá Kaupmannahöfn og er nú á leið til Grænlands, var all-
margt af lágvöxnu, þeldökku og kviku fólki með skásett augu.
Þetta fóik var á öllum aldri, allt frá kornbörnum til öldunga,
en meginhlutinn fólk á tvítugsaldri. Meðal farþega var séra
E. Lauf frá Egedesminde á Grænlandi, maður um sextugt, og
var hami á leið heim til að þjóna kalli sínu eftir orlofsferð
tii Danmei’kur.
ár, falleg bændabýli og úfin hraun.
Og svo allar byggingarnar og fram
kvæmdirnar. Þetta hefir orðið
kærkomin sönnun þess, að mjög
fámenn þjóð getur hafizt til tækni-
menningar og staðið jafnfætis öðr-
um þjóðum á hvaða sviði sem er.
Það er okkur Grænlendingum mik-
ill styrkur að finna þess áþreifan-
leg dæmi, það eykur trú okkar á
framtíðina S okkar eigin landi.
Kosningabaráttan í Noregi lögS niður
fram yf ir jarðarf ör Hákonar konungs
Algert samkomulag um málið hjá öihim
norsku stjórnmálaflokkunum
Blaðamaður frá Tímanum náði
tali af séra Lauf og spurði hann
um ferðir hans.
— Þetta er í fyrsta sinn, sem
ég kem hingað til íslands, og þó
að dvölin verði ekki löng, ber svip-
myndir landsins fyrir augu, og
mér hafa orðið þessi stuttu kynni
lærdómsrík. En það, hve vel mér
notast þessi stutta dvöl mín hér,
á ég mest að þakka dr. Jóni Dúa- j
syni, sem er skólabróðir minn írá í Sonur selfangara.
Osló—NTB 21. sept.: Fulltrúar
norsku stjórnmálaflokkanna
komu saman í dag hjá Einari
Gerhardsen, forsætisráðherra til
að ræða þau áhrif er fráfall kon
ungsins hefir á kosningabarátt-
una, en þingkosningar fara fram
í Noregi í haust.
Náðist algjört samkomulag um
að fella niður alla opinbera kosn-
ingafundi trá og með laugardug-
inum fram yfir jarðarför konungs
1. október. Ennfremur var sam-
þykkt, að le!ðtogar flokkanna
si:yldu ekki búila sér fyrir því, að
noKkrir aðrir stjórnmálafundir
flokksmanna sjálfra yrðu haldn-
eða að kosningabaráttunni skyldi
yfirleitt haldið áfram þennan
tíma, svo sem með útvarpsum-
ræðum og öðrum kosningaundir
búningi.
Þriggja vikna hirð-
sorg í Svíþjóð
I Stokkhólmi—NTB 21. september:
Tilkynnt var í Stokkhólmi í dag,
að fyrirskipuð hefði verið þriggja
vikna sorg við sænsku hirðina
vegna andláts Hákonar Noregs-
konungs. Sænsku konungshjónin
hafa hætt fyrir fyrirhugaða ferð
til Ítalíu til að geta verið viðstödd
jarðarförina þann 1. október.
Sænska útvarpið breytti þegar
dngskrá útvarpsins er fréttist um
andlát konungs, sorgarlög voru
! leikin svo og norsk tónlist. Fán
ar eru í hálfa stöng um gjörvalla
Svíþjóð.
yngri árum í Danmörku.
Hann hefir tekið mig upp á arma
síria, sýnt mér Reykjavík og farið
Séra Lauf er einkar aðlaðandi
maður, víðsýnn og vel menntur.
Ilann er hreinkynja G.rænlending-
í ökuferð með mig út í sveit, svo ur, sonur selfangara, er lifði venju
að ég hefi séð landið, heiðar og legu veiðimannalífi í Grænlandi
Sára E. Lauf, sóknarprestur í Egedes
minde, á bátaþilfarinu á Drottning-
unni rétt á3ur en skipið lagSi úi
höfn og hélt áleiSis til Græniands.

Ungir Grænlendingar á heimleiS me5, Drottningunni í gær. Tvær ungar
stúlkur og ungur maöur haila sér út yfir bor'Sstokkinn og kveðja Reykja
vík eftir sólarhringsdvcl þar.
fyrir síðustu aldamót. — Faðir
minn dó alit of ungur, segir séra
Lauf, dó frá ungum börnum og
stórri fjölskyldu. Ég varð að leggja
hart að mér. á unglingsárunum.
Svo komst ég í skóla í Gödthaab,
lauk þar kennaraprófi og fór síðar
til Kaupmannaháfnar, þar sem ég
lærði íil prests.
Lítli EskimóasnáSinn, sem sést hér á
myndinni, var á hlaupum um þilfar Undirprestur á ýmsum stöðum.
Drotfningarinnar rétt fyrir hádegið — Hafið þér SÍðan verið prestur
i gær. Hæ, hæ, ég er að fara heim, í Egedesminde?
sagði hann ... — Nei, fýrst var ég undirprest-
Árbæjarsafnið í Reykjavík opnað
fyrir almenning í dag
í dag kl. 2 verður Árbæjarsafn
opnaðð almenningi til sýnis. Borg
arstjóri, Gunnar Thoroddsen, opn
ar safnið, en boðsgestir, bæjar-
stjórn, fulltrúar blaða og gefendur
til safnsins, munu skoða það fyrst
ir. Aðgangseyrir að safninu hefir
verið ákveðinn kr. 5 fyrir full-
orð'na og kr. 2 fyrir börn án fylgd
ar, en börn í fylgd með fullorðn-
um og skólabörn i fylgd með kenn
urum sínum greiða ekki aðgangs
eyri. — Strætisvagnaferðir verða
frá Lækjartorgi frá kl. 1,15 eftir |
þörfum og ofan að aftur á klukku-!
tíma fresti, Bifreiðastæði hafa ver j
ið ákveðin á gamla veginum (Ár- j
túnsbrekkuvegi) og ekið inn á j
hann á móts við Árbæ og niður !
aftur til bæjarins, einstefnuakst
ur. Safnið verður opið fram eftir
hausti meðan veður leyfir fyrst um
sinn daglega kl. 3—5 á virkum
dögum og kl. 2—7 á sunnudögum.
Yerð landöíinaðar-
vara óbreytt
í gærkveldi var auglýst liausí-
verð á landbúnaðarafurðnm og er
það ákveðið óbreytt fyrst um
sinn. Frainleiðsluráð er fyrir
nððððððxD
nokkru búið að ákveða verðið
eftir nýja verðlagsgrundvellin-
um, sem sex manna nefndin varð
sammála nm, og er hækkuniu
60 aurar á livert kg. kjöts en
7 aurar á mjólkUrlítra að því er
Sveinn Tryggvason, l'ranikvæmda
stjóri sagði blaðinu í gær.
Ríkisstjórnin hefir hins vegar
ákveðið að greiða þessa hækkun
niður fyrst nm sinn, en málið
er enn í athugun, en verð land
búnaðarvara lielzt óbreytt að
Þarna eru tveir myndarlegir grænlenzkir unglingar á leiö heim til sín.
Telpan heldur á litlu barni, sem hún er aS gæta. (Ljósm.: B. Óskarss.)
ur, þ, e. a. s. prestur og kennari
í senn á ýmsum stöðum, en síðustu
tólf árin hefi ég verið prestur x
Egedesminde. í Egedesminde,
sein er skammt norðan heimskauts
baugsins, eru um 1600 manns, en
í öllu byggðarlaginu þar um 3 þús.
Þar eru sex byggðir og kirkja eða
messustaður í hverri. Þeim þjóna
ég öllum og ber mér skylda til að
heimsækja hverja byggð og lxalda
þar guðsþjónustu tvisvar á ári.
Annars þjóna þar undirprestar, svo
nefndir katiketar, en staða þeirra
svarar til djákna í Danmörku. Þeir
eru í senn prestar og kennarar,
aðalstarf þeirra er að kenna við '
skólana, en þeir framkvæma einn-
ig hin minni prestsverk, skíra, I
jarða og flylja guðsþjónustur, en
ferma ekki eða gifta.
í Egedesminde cr bæði kvenna-
skóli og húsmæði'askóli og báðir
vel reknir.
Varaþingniaður.
— Gegnið þér fleiri opinberum
störfum en prestsstörfunum?
— Já, ég er ritstjóri grænlenzka
kirkjublaðsins og einnig varamað-
ur Lynge þingmanns Norður-Græn-
lendinga í danska þinginu.
— Hvað viljið þér segja um
framfarir á Grænlandi síðustu ár?
— Þær hafa að sjálfsögðu orðið
miklar, þótt meira sé enn ógert.
Nokkuð hefir verið byggt af skól-
um, sjúkrahúsum og almennum
íbúðarhúsum, bæði embættisnianna
bústöðum og alinennum íbúðar-
iiúsum. Allt er byggt úr timbri,
en sú húsagerð hæfir illa loftslag-
inu á þessum slóðum. Húsin eru
köld og gisin. Reynt er að byggja
þau dreift, svo að stórbrunar verði
ekki, en húsbrunar eru að sjálf-
(Framhald á 2. síðu).
Hin milda Ijósinyndasýeiiig nm
„FjSIskyldn |jáSannaíá oprnið í gær
Iíin mikla ljósmyndasýning —
fjölskylda þjóðanna var opnuð í
gær í Iðnskólahúsinu í Reykja
vík a'ð viðstöddum nokkrum gest-
Meðal þeirra voru forsetalijón-
in.
Ragnar Jónsson forstjóri flutti
stutt ávarp af hálfu sýningarnefnd
ar og lýsti tildrögum sýningarinn
ar, en af hálfu sendiráffs Banda-
ríkjanna talaði Theodor Olson.
Ilann lýsti nokkuð gerð sýningar-
innar og hlutverki, og þakkaði öll
um þeim, sem lagt hefðu hönd
að því verki, að koma henni upp
svo smekklega og myndarlega
sem raun ber vitni.
Ávarp menntamálaráðherra.
Síðan flutti Gylfi Þ. Gíslason
menntamálaráðherra ræðu og lýsti
sýninguna opnaða. Menntamála-
ráðherra lauk máli sínu með þess
um orðum.
Urn leið og ég segi þessa sýn-
ingu opna, langar mig til þess
að þakka þeim, sem stuðlðað
hafa að því, að efnt skuli til
hennar hér á íslandi, og þá
fyrst og fremst sendiráði Banda
ríkjanna, sýningarnefndinni og
öllum þeim, sem starfað hafa
að því að koma myndunum fyr
ir á jafn listfengan hátt og raun
ber vitni. Ég er þess fullviss,
að boðskapur þcssara mynda
hrærir þá íslendinga, sem virða
þær fyrir sér með þeirri ein-
lægni, sem honum hæfir, sum-
parl til gleði, sumpart til sorg
ar, en ávallt til umhugsunar
um eðli hinnar miklu fjölskyldu
þar sem þeir eru einn minnsti
bróðirinn, en jafnframt um það,
að vandamál þjóðanna eru í
rauninni fyrst og fremst vanda
mál einstaklingsins. Þess vegna
langar mig til þess að opna
þessa sýningu með ósk um, að
hún megi stuðla að auknum
skilningi okkar allra á þvf, að
hið versta, sem maður gerir
sjálfum sér, er að gera öðrum
illt.
Opin dagiega.
Að athöfninni lokinn skoðuðu
gestir sýninguna og þágu síðan
kaffiveitingar á efri hæð skólans.
Sýningin er opin fyrir almenning
daglega, og er aðgangur ókeypis.
Margar myndirnar eru sannkölluð
listaverk, boðskapur sýningarinnar
er sannur og hrífandi. Er óhætt að
hvetja fólk eindregið til að sjá
þetta merkilega myndasafn.
Fundur fulltrúaráðs
Framsóknarfélaga
Fulltrúaráðsfundur verður
haklinn í Fdduhúsinu við Lindar
götu þriðjudaginn 24. þ. m. kl.
ráðsmenn og varamenn í full-
ráðsmen nog vararneixn í ffnli-
trúaráði mæti á fundinum.