Tíminn - 07.02.1958, Blaðsíða 6

6
T í MIN N, föstudagínn 7: feforúar 195f

Útgefandl: FramjOknarflokkiirtóh
Rítstjórar: Haukur Snorrason, Þórarinn Þdruu..
Skrifstofur í Edduhúsinu við Llndarjfttj
Súnar: 18300, 18301, 18302, 18303, UB»
(ritstjórn og blaðamenn).
Auglýsingasími 19523. Afgreiðslustmi > »>
Prentsmiðjan Edda hJ

Tvær ólíkar stefnur í
húsnæðismálunum
FYRSTA stóra sporið til
stuðnings við almenning í
húsnæðismáiunum, var stig-
ið með lögimum um bygginga
sjóð sveitanna, sem sett voru
strax eftir valdatöku Fram-
sóknarflokksins 1927. Með
þeim var lagður grundvöll-
ur að því að íbúar sveitanna
gætu fengið mannsæmandi
húsaikynni. Gegn þessum lög
um börðust foringjar Sjálf-
stæðisflokksins mjög hat-
ramtega og sögðu m.a., að
með þeim væri stefnt að því
að gera bændrn- að ölmusu-
lýð!
Næsta skrefið var svo stig-
ið mieð setningu laganna um
verJkamannabústaði. Það
sætti einnig hörðustu and-
spyravu Sjál'fstæðisflokksins.
Eirni af þingmönnum flokks-
ins, sem Reykvíkingar höfðu
kosið á þing, komst svo að
orði, að það bezta, sem hið
opimbera gæti gert í hús-
næðismálunum væri að gera
ekki neitt, og láta einstakl-
ingana alveg afskiptalausa!
Þá var lögunum um bygg-
ingaisamvinnufélög, sem sett
voru nokkru siðar að tilhlut
an Framsóknarmanna, mjög
fáiega tekið af Sjálfstæðis-
mönnum.
í SAMBANDI við öll
þessi þrjú mál, kom fram hin
ólka stefna Framsóknar-
manna og Sj áifstæð ismanna
í húsnæðismálunum. Stefna
Frantsóknarflokksins var sú,
að hjálpa ætti sem allra fiest
um tii að eignast mannsæm-
andi húsnæði fyrir sig og
sína. Hið opinbera ætti að
hjáipa þeim til sjálfsbjarg-
ar í þessum efnum, er ekki
gætu það af eigin ramleik.
Stefna Sjálfstæðisflokksins
var sú, að hið opinbera ætti
að láta þessi mál afskipta-
laus og láta einstaklingunum
sjálfum eftir að fást við þau.
í sveitunum hefði þetta þýtt
það, að allir hinir efnaminni
hefðu ekki getað fengið bætt
an húsakost. í kaupstöðum
hefði þetta þýtt það, að hús-
eignir hefðu aðallega lent í
höndum nokkurra fiár-
sterkra einstaklinga en fjöid
inn allur orðið að leigja hjá
þeim, eða svipað því og á
sér stað í flestum stórborg-
um erlendis.
Þótt Siáifstæðisflokkurinn
treysti sér nú ekki til ann-
ars en að íátast hlyntur
verka'm ann abústöð um, sam-
vinnubyggingum og öðrum
Fær Bjarni
ÞAÐ ER eitt helzta á-
róðursefni kommúnista um
víða veröld, að Bandaríkin
veiti ekki öðrum þjóðum lán
eða efnahagsaðstoð, nema
sem mútur. Hér á landi er
þessum áróðri nú sérstaklega
haldið uppi af Mbl., er næst-
um daglega reynir að stimpla
lánin til Sogsvirkjunarinn-
ráðstöfunum, sem ganga í
þessa átt, er framangreind
stefna hans óbreytt enn. Það
sézt á lánunum til Þorleifs
H., sem Sparisjóður Reykja-
víkur veitti honum nýiega
fyrir frumkvæði varafor-
manns Sj álf stæðisflokksins
til þess að eignast 24 íbúðir.
ÞEGAR Framsóknar-
menn tóku við stjórn félags-
málaráðimeytisins 1950, hóf-
ust þeir handa um nýtt, stór
fellt átak til að stuðla að
þvi að sem allra flestir kaup-
staðabúar gætu eignast eig-
in ibúðir. Árangurinn er sá,
að meira en 4000 einstakling
ar hafa fengið aðstoð til að
eignast eigin íbúð á grund-
velli laganna um smáíbúða-
deildina og veðlánakerfið.
Það er að þakka þessari
stefnu, sem Framsóknar-
menn hafa haldið uppi í þess
um málum, að hlutfallslega
miklu fleiri heimrlisfeður í
Revkjavík eiga sínar eigin
íbúðir en í nokkrum öðrum
hliðstæðum bæ. Aldrei hefir
þó þróunin verið örari í þessa
átt en eftir 1950, er Fram-
sóknarflokkurinn tók við
stjórn félagsmálanna.
SJÁLFSTÆÐISMÖNNUM
er það áreiðanlega ljóst, að
meðal þess fólks, sem á eigin
íbúðir eða stefnir að því tak-
marki, þolir stefna hans illa
samanborið við stefnu Fram
sóknarflokksins í þessum efn
um sem fleirum. Það er m.a.
af þeim ástæðum, sem þeir
hafa fundið upp gulu sög-
urnar um að Framsóknar-
menn vilji svipta húseigend-
ur frelsi og umráðarétt. Gulu
sögurnar eru notaðar sem
vonn, þegar heiðarlegur mál
fl/utningur dugir ekki.
Framsóknarmenn haifia
vissulega ekki stefnt að því,
að sem allra flestir yrðu hús-
eigendur til þess að svipta þá
frelsi, heldur til þess að auka
efnalegt sjálfstæði þeirra.
Bezta tryggingin gegn því, að
ekki sé gripið til réttar-
skeröingar í þessum efnum,
er einmitt sú, að sem allra
flestir séu íbúðarleigendur.
Stefna Sjálfstæðisfl., sem
miðar að því að hafa marga
leigendur, bíður hinsvegar
slíkri hættu heim.
Stefna Framsóknarflokks-
ins er því húseigendum miklu
farsælli og öruggari en
stefna Sjálístæðisflokksins.
Leninorðuna?
ar sem mútufé. Menn eru því
farnir að stinga saman nefj-
um um það, hvort Bjarni
Ben. sé aó reyna að vinna
tii þess að fá Lenin-orðuna,
en vissulega verðskuldar
hann hana ekki orðið síður
en verðlaun Móðurmálssjóðs
ins.
ERLENT YFIRLP
Nýja arabiska sarabandsríkið
Hva8a áhrif hefir sameining Egyptalands og Sýrlands?
SÁ ATBURÐUR gerðist í sein-
ustu viku, að stjórnir Egyptalands
og Sýrlands gengu frá endanlegu
samkomulagi um það að samein-
eina þessi tvö ríki í eitt sambands
ríki. Samkvæmt sáttmála þeim, er
þær hifa gert, mun hið nýja ríki
hafa sameiginlega ríkisstíórn og
þing og öll höfuðmál verða sam-
eiginleg, þótt nokkur sérstjórn
haldist áfram. Sáttmáli þessi ver>j
ur borinn undir þjóðaratkvæði í
báðum löndunum innan skamms
tíma og mun ekki þurfa að efa,
að hann verður samþykktur með
yfirgnæfandi meirihluta.
I Ætlunin er, þrátt fyrir sam
eininguna, að Sýrland og Egypta-
. land haldi áfram hvort um sig
sæti sínu i S.Þ., en það getur orð-
ið deilumál, þar sem sáttmáli S.
Þ. er ekki talinn nægilega ljós um
jþetta atriði.
Nafn hins nýja ríkis verður:
Hið arabíska sambandsríki. Það
mun fylgja hlutleysisstefnu í ut-
anríkismálum, sem verður þó vin-
veittari Rússum en vesturveldun-
um. Nasser verður fyrsti forseti
þess.
ÞAÐ ER ljóst mál, að Egypt-
ar koma til með að ráða mestu í
hinu nýja ríki, þar sem þeir eru
24 millj., en Sýrlendingar 4 millj.
Sýrlendingar gera sér þetta vel
Ijóst, en þó munu þeir vafalaust
samþykkja sameininguna fúslega.
Meðal þeirra hefir hugmyndin um
sameiningu allra Arabaríkjanna í
eitt sambandsríki, jafnan átt öfl-
ugt fylgi, en með umræddri sam-
einingu Egyptalands og Sýrlands
er fyrsta sporið stigið í þá átt.
Mjög er að sjálfsögðu um það
rætt, hvaða þýðingu þessi samein-
ing muni hafa. Að -sjálfsögðu er
erfitt að spá um allt slíkt á þessu
stigi. Efnahagslega er hið nýja
ríki ekki sterkt, því að það ræður
ekki yfir sérstökum auðlindum og
býr við óþroskaða atvinnuvegi.
Það gafur því hinsvegar vissan
Styrkleika, að það ræffur yfir 90%
af olíuflutningunum frá hinum ná-
lægari Austurlöndum, en þar er
um að ræða það magn, sem ílutt
er um Súezskurðinn og í olíuleiðsl
um, sem liggja um Sýrland.
Hið nýja ríki getur hinsvegar
orðið miklu sterkara pólitískl út
á við, en efnahagur þess bendir
til. Þetta fer þó eftir því, hve
vel forráðamönnum þess tekst að
telja sig aðalfulltrúa arabísku þjóð
ernisstefnunnar.
FYRST í stað mun hið nýja ríki
ekki verða til að stuðla að sam
einingu Araba, heldur miklu frem
ur til að torvelda lnna.
Fyrsta afleiðingin verður senni
lega sú, að arabísku konungsríkin
reyna að fýlkja sér saman, en þau
eru Saudi-Arabu, írak og Jórdan
ía. Konungarnir þar telja sér stafa
auigljósa hættu af þessu nýja ríki
því að sameining við það hefði m.
a. í för með sér, að þeirra væri
■ekki þönf lengur. Hitt er hinsveg
ar óvíst, hvort þeim tekst að sam
eina riki sitt í eitt bandalag, eins
og fyrir þeim mun vaka. Þar er
m. a. s'á þrándur í götu, að írak er
aðili að Bagdad-bandalaginu, sem
bæði Saudi-Arahía og Jórdanía
eru andsnúinn.
Ef slíkt bandalag kæmist hins-
vegar á, hefði það mikinn styrk
af hinu miklu olíuauðæfum Saudi
Arabíu og íraks.
Önnur afleiðing er svo senni-
lega sú, að Arabaríkin á norðvest
urströnd Afriku, þ. e. Tunis og
Maro'kko, munu kappkcsta að auka
samheldni sína, og reyna að fá
Liibyu í þann hóp. Þau kæra sig
ekki um að lúta yfirstjórn í Kairo
eða Damatkus. Vel má vera, að
Lebanon leiti einkum samstarfs
við þes'si ríjri.
Fyrst í stað mun því mjcg skorita
á, að samcining Sýrlands og Egypta
lands auki sarhheldni Araba. Jem
en er eina Arabaríkið, sem er lík
legt til að bætast í þennan hóp í
náinni framtíð. En þetta getur
tm'ít '-.f.. t."JV/-Syí
Nasser og arabiskir prinsar.
fljótt breyzt ef hinu nýja sambands
riki tékst að verða öílugur fuliltrúi
arabísku þjóffernisstefnunnar.
FYRIR ísrael getur sameining
Sýrlands og Egyptalands vel boð
að ótíðindi. ísrael verður nú eins
og innikróað í þessu nýja ríki.
Þetta veldur ísrael að vísu ekki
verulegri hættu fyrst um sinn, en
getur gert það eftir að því hefir
vaxið fiskur um hrygg. ísraels-
mienn hafa jafnan litið á Egypta
cg Sýitendinga sem þá andstæð
inga sína, er væru staðráðnastir
í því að kollvarpa ísrael-
MJÖG er deilt um það, hvort
stcifnun þessa nýja rí'kis er ávinn
inngur fyrir Rússa eða ekki. Fljótt
á litið virðast Sovétríkin heidur
tapa við þessa ríkisstofnun, þvi að
þeim verður erfiðar eftir en áður
að ná yfirráðuim í Sýrlandi. Það
þyikir líka víst, að það hafi mjög
flý.tt fyrir þessari rikisstofnun, að
ýmsir gætnari stjórnmálaforingj
ar í Sýrlandi, eins og Kuvatiy for-
seti, hafi óttast vaxandi áhrit
Rússa í Sýrlandi og talið samein
ingu við Egyptaland vænlipgasta
úrræðið til að vega gegn þeim.
Þrátt fyrir þetta, látast Rússar
þó taka þessari ríkisstoifniun vel.
Von þeirra er vafalaust sú, að
hið nýja ríki muni með tíð og
tíma ná forustu rneðal Araba og
lama hin vestrænu áhrif'í hinum
Arabalöndunum. Fyrir Rússa er
það ávinningur, að Arabalöndin
verði hJutiaus og þó einkum, ef
það gerist á þann veg, að það
virðist gert með stuðningi þeirra.
Fyrir vestui-veldin er það hins-
vegar óhagstætt, ef sú þróun ger
ist með slíkum hætti,
ÞÓTT mönnum sýnist nokkuð
sitt hvað um hina nýju rikisstofn
un, kemur flestúm blöðuim saiman
um það í vestrænum löndum, að
hér sé lun atburð að ræða, sem
ríkisstjórnir vesturveldanna verði
að gefa fuMan gaum og haga
stefnu sinni hór eftir samkvæmt
því viðhorfi, sem hann muni
skapa. Stefna þeirra sé nú mjög
losaraleg í öllu því, sem varðar
Araba, og kimni það ekki góðri
lukku að stýra. Þ.Þ.
Fullyrt að ný sambandsstjórn verði
sett til höfuðs Sukarno forseta
Uppreisnarmenn á Súmötru segja atí gefin verði
út tilkynning um þetta næstu daga
NTB—Diakarta, 5. febr. — Floti sambandsstjórnarinnar
í Indónesíu hefir sett hafnbann á Riouw-eyjarnar, sem eru
rétt fyrir sunnan Singapore. Samtímis hefir herafli í kring-
um aðalstöóvar landhers og flota í Djakarta, höfuðborg Indó-
nesíu, verið aukinn verulega. Er þetta sagt stafa af þrálát-
um orðrómi, sem gengur um að uppreisnarmenn á Súmötru
séu í þann veginn að setja upp sambandsstjórn fyrir eyríkið.
Eigi rjikiastjórn þesisi að keppa isráðherra landisins og > áður fyrr
við rí'kisisitjórnina í Djakarta, sem samstnrfsmaður Sukarno. Er þess
skipuð er af Súkarno forseta lands krafizt, að Sitkarno breyiti um
,ns, en hann er nú á ferðalagi um stefnu og byrji á því að retka alla
Ashi-ríiki. Fór í hyrjun janúar til kommúnista úr ríikisstjlórn sinni,
Ind'lands og þaðan ti’l Kairó en en þeir em taldir þar áhrifamikl-
er nú staddur í Tokió.
Settir úrslitkostir?
Me-tur hluti Súimötru og nokkr
ar aðrar eyjar hafa slitið sam-
bandi við aðalríkið og neitað að
hlýða skipunum sambndsstjórnar
innar í Djakarta. Greiða þessir
landshlutar ekki lengur skatt og
er það mjög baigalegt, því að frá
Súm’ötru, sem er ríkasta eyjan,
kemur mi'kill hluti af ríkistekjun
uim. Er landsvæðum þessum stjórn
að af hershöfðingjum og er s-tjórn
þeirra all vin'sæl.
Nú er fullyrit, að Súkarno hafi
borizt úrslitakostir frá þessum
hershöfðingjum og samtökum and
stöðuf'lckkanna. en foringi þeirra
er IVfohammed Hatta fyrrv- forsæt
ír.
Sukarno sagði í Karió í dag, að
hann hefði ekki fengið neiua úr-
slitakosti. Hann sagðiist samt
myndi fara hieim fyrr en ráðgert
var. Ástæðan væri sú að konan
sín ætti von á barni. Hins vegar
fuilyrti einn af hershöfðingjim
um á Súmatra, að vænta maetti til
kynningar um stofnun nýrrar sam
bandsstjórnar næstu daga. Orsök
in til þess að sett hefir verið hafn
bann á R.iouw-eyjar er sú, að
þaðan fá upprei'snarmenn á Súm
ctru bæði vepn og vistir frá Singa
pore.
Það er áiit fréttaritara, að vænta
megi nokkurra tíðinda fr'á Indó
nesíu næstu daga.