Tíminn - 28.02.1958, Blaðsíða 4

4
T í MIN N, fösutdaginn 28. febrúar 1954,
Þýzk skáldkona rekur áróður fyrir f þrír þýzkir lagastúdentar komnir
íslenzka hestinn - Hestar héðan í hinga.0 í boði íslenzkra laganema
þýzkum kvikmyndum - Frúin vill efla
markáð fyrir reiðhesta og leitar sám-
starfs við íslenzk stjórnarvöld

Nýlega komu þrír þýzkir laganemar hingað til lands. Nöfit
þeirra eru Manfred Illner (frá Marburg), Jörn Lamprecht
(frá Hamborg) og Detlef Böckmann (frá Munchen). Þeir munu
dveljast hér í 3 vikur í boði Orators, félags laganema í Há«
skóla íslands.
Þýzka skáldkonan Ursula
Bruns er sískrifandi og sítal-
andi um íslénzka hestinn.
Fyrir hénnar tilstuðlan voru
íslenzkir hestar notaðir í
kvikmyndum í Þýzkalandi og
fyrir atbeina hennar virðist
vaxandi áhugi fyrir íslenzk-
ufri reiðhestum þar í landi.
Skáldkonan hefir nýlega rit-
að lahdbúnaðarráðuneytinu
hér Jangt bréf um þessi mál
og var það. birt á Búnaðar-
þingi.
í upphafi rekuir hún tildrög
. þe.',.i, að hún fékk áhuga fyrir ís-
lenzkum hestum. Gunnar Bjarna-
son hrossaræktarráðunautur vakti
þennan áhuga hennar í upphafi og
minnir hún á það í bréfinu, en
segir síðan m.a.:
Hestakona frá unga aldri
' Áður en lengra er haldið, skal
ég gera grein fyrir mér.
— Ég er rithöfuindur. Bækur
mínar hafa tii þessa samtaiB verið
prentaðar í 350.000 eintöikum (þar
með talin bókin ,,Ponies“)- Hafa
margar þeirra verið þýddar á er-
lend tungumái og nokkrum sinn-
um hafa filmur verið gerðar eftir
efnisgangi bóka minna. Ég var í
imörg ár réiðikéöhari og hef átt
iherta frá þvi ég var telpa. Á
íöngúm ferðum mínum erlend'is
•hef ég komið á bak alMestum teg-
undum hesta í Evrópu og N.-Afr-
íku. Þess vegna hef ég öruggar
upplýsingár um allt, er lýtur að
þessu efni, og má segja, að þær
séu ,be:nt frá hestinum sjálíum".
Á meðan ég átti heima I kaup-
stað, þar sem nóg var iandrými,
hafði ég stóra hesta. En eftir að
ég fluttxst tii höfuðborgar Þýzka-
lands og störf mín jukust, neydd-
ist ég tii að hætta að hafa hesta
sjáif. Reiðskólar í Þýzkaiándi taka
ísienzkur hestur í góSu gengi í Þýzkalandi.
Þýzka skáldkonan Ursula Bruns
á hestbaki.
um það bil 250 mörk á mánuði
fýrir fóður og hirðingu, og urn
ianga hríð, á meðan á ferðalögum
mínum stóð, hefði ég þurft að
skilja hestana eftir í umsjá ó- i
kunnugra. Þetta fellur engum
héstamánni, svo að ég burfti að
isvipast um eftir hrossa'kyni, sem j
ekki þarfnaðist eins mikiLlar hirð- j
dngar og mætti iáta ganga úti árið
um kring í haga.
MeS Gunnari í Edinborg
Þá var það. að ég hitti Gunnar
Bjarriason í Edinborg. Þó 'að Gunn
ar kæmi frá öðru landi, skildi hann
fljótlega vandamálið á meginland-
inu, þ.é. að mörgum reynist alger-
lega um megn að hafa hesta, enda
þótt frá stríðsiokum hafi áhugi
manna á hestahaldi aukizt. Gunn-
ar skýrði mér frá íslenzku hestua-
um, kröftum þeirra og Mtleysi,
þolgæði þeirra, ekapgæðum, nægju
siemi og vinarþela. Ég hiýddi á
þessa lofgerð með nokkrum efa-
semdum. En skömmu seinna fól
Arca-kvikmyndafólíagið mér að út-
vega smáhesta í tilefni af gerð
kvimy.ndarinnar „Dick og Dalli og
smáb'éstemii,“. Þá hitti ég hrossa-
ræktarráðunaut yðar aftur á þingi
í Arnhem í Hoiliandi og keypti af
honurn 5 smá'hieista handa fiimfé-
laginu, með því að hann átti þá
i haga í Skotlandi.
íslenzkir hestar í kvikmynd
í meir en 5 ár héf ég reynt
þessa geldlnga — og 25 smáhesta
að auki í næstu kvikmynd — og
dag eftir dag hef ég þjáifað þá
til þess að koma fraim í fiiimunni.
É-g á enn 4 hesta til dagiegra
þarfa. Þeir eru geymdir, ásamt
htestum, sem nýiega hafa verið
fluttir inn, í haga náiægt borg-
inni. Þar er aðeins kofi til hýs-
ingar á veturna. Þeir em bústnir
og sæliegir (óig kóista mig um
það bil 75 pfenninga á dag, hver).
Eftir þessa margra ára reynslu
vii ég taka það fram, að lofsyrði
Gunnars Bjarnasonar voru engar
ýkjur. Þvert á móti hefir reynsl-
an sarjnað m-eira en Iofað var. Við
vinir mínir munum seint gleyma
reiðtúrum á þessum gæðingum í
skógum og á víðavangi.... Hvar
sem hesitarnir hafa lcomið, hafa
þeir rutt öMum „snobbisma“ úr
vegi. FóEc er vant að brosa í byrj-
un. (Þess ber að minnast, að í
Þýzkaiandi hafa aldrei verið rækt-
aðir smáhestar, og við erum því
óvön að sjá fuiiorðið fólk á lijtl* 1
um hestum). En hestamir hafa
heiilað alla... Kvibmyndimar
urðu vinsælar — þær eru orðnar
þrjár og sú fjórða á Iteiðinni —
og þær kynna Þjóðve.rjum
skemíntiiegar skepnur, sem gam-
an er að eiga að vinum. Ég hef
fengið sæg af bréf'um frá fólki,
sem spyr hvar sé hægt að kaupa
svona hesta.
Hreyfingin í BjargiS
fölöidunuim
ÞýakaSan'd er stórt, og til þess
að afia smáihestu'num vinsæida má
ekkert spara í þá átt að auglýsa
þá. í þéssu skyni hóf hr. Ock-
hardt, kunnur bl’aðamaður, hreyf-
ignuna „Bjargið föIöHdunum" í
oiktóber. Henni var ails ekki beint
gegn íslándi, eins og misskilið
var, heidur að hjarta þýzkra dýra-
vina. Við vonuðti'mst tii að vekjtt
áhuga fóiks og afla 30—40 nýrra
smáhestáetgienda. í þass stað feng-
um við 4000 bréf. Er þetta Ijós
scnnun hins mikla áhuga, sem
ríkir meðal alra stétta á þvi að
eignaist skaplijúfan „fjöIskyMuvin",
sem auðvelt er áð hirða. Auðvitað
þarf mskla upplýsinigastarfsemi
áðtur en þetta fólk lærir að með-
■höndia hesta þá, sem það hefir
pantað. En fróðlleiksfýsnin er al-
mtenn — svo útbreidd, að áistæðu-
laust væri að banna útfl'utning.
En þó að þessar staðreyndir
sýni margt, þá eru þær aðeins upp
hafiS. Mér þætti mjög vcént úm
að héy.rá, hvört íisienzka ríkis-
stjómin væri reiðubúin til þess
að korna til móts við óekir smlá-
hesitavinanna i Þýzíkallandi með því
móti að efna tii skipuiegs áróð-
urs bæði á ísl'andi og í Þýzkalandi,
svo að hngmyndinni um reiðhesta
vaxi fyigi. í þessu samb.»ndi vil
ég íeyfa mér að gera eftirfarandi
úippdstunigur:
Hvað liarf að gera?
a. Til þess að gera það mögu-
legt að dreifa M. htestum á meg-
inlandinu tframvtegis', þyrftu ís-
lendingar að geta staðið Við af-
hendingartíma og ráða fram úr
því .að útvega skipsrúm fyrir fiutn-
ing tii Þýzkalarids. Skipafél'ögun-
um æbti ekki að haldast það uppi
að breyita neinu hér um.
Alliar skysisúr, sém nú eru gerð-
ar, gætu reynzt örlagarikar. Fyrir
jól voru tii dæmiis fimimtíu fo’löfd
og hestar skíin éftír á ísiandi.
HVert hróss utn sig átti að véra
h'in kærkominasta jólagjöf fyrir
barn. Vonbrigðin voru sár. Ráð-
legast væri að und'irbúa nú þegar
sendingu hesta fyrir næstu jól.
b. Með því að þ'ess vérður værit-
anlega langt að bíða, að samband
þýzikra smáhes taræfct unarm anua
falliist á toilal'sakkun, verður að
finrta nýjar leiðir til ódýrs inn-
fluitnings. Ég mséli því með inn-
flutningi ungra hesta og folalda.
í fyrstu hikaði ég við að styðja
þessa stefnu ög gat þtess í sám-
tali Við sendiherra yðar. Síðan hsf
ég fengið mörg bréf, þar sem ég
bef verið hvött til þess að styðja
irin'fiutninjg ungra hrossa, með því
að þau hafi meira uppeldisgildi
fyrir börnin. Ennfremur hafa fol-
öldári, sem nú éru á beií í mfmmi
högum og annarra viria minna, svo
fljóttega vanizt nýju umhverfi, að
ég er sannfærð um að landar mín-
ir muni taka þau sér að hiarta*. Og
með því að fo-Iöídin munu vekja
áhuga á fuliorðnum hestam, gerir
þetta innfliutninjg þeirra auðveld-
ari.
Þó að nauðsynltegt sé að ryðjja
úr vegi öllum hömilum á innflutn-
ingi tii Þýzkaiiands'. þá er hit't
ekki síður nauðsyrt að fræða vand-
lega alla verðandi hestaeigendu'r.
Þetta er hægt með þrennu móti:
1. að gefa út bófe um öll atriði
smjáhestahirðingar.
2. að fræða þá, sem áhuga hafa,
með fyrirlestrum og skugga-
myndum og situttum kvikmynd-
um.
3. að stofna eittt eða fleiri sötu- og
sýningarfyrirtæki í Þýzkalandi.
Markaðshorfur
Tii þessa þarf virka aðlstoð frá
ís&ndi. Ég gæti auðvitað skrifað
bókina sjáif, en ekki án aðstoðar
Kóma þessára þýzku lagastúd-
enta hingað er þáttur í stúdenta-
skiptum, sem fara fram milli sam-
bands þýzkra háskólastúdenta
' (Verband Deutscher Studenten-
scháften) óg Orators. í maí eða
júni n. k. munu fulltrúnr Orators
fara 'tii Þýzkálands og heimsækja
m„ a. Bonn og-iíamborg..........
Þetta er í þriðja Sinn, sém Ora-
tor géngst fyrir stúedntaskiptum.
Árið 1948 kom hingað norskur laga
nemi frá Oslóarháskóla, en einn
stúdent úr lagadeildinni hér fór tií
Oslóar og dvaldist þar í sex vik-
ur. Vorið 1956 kóm þriggja manna
hópur lágastúdenta frá New York
háskóla (Név/ York University
Lavv 'Schooi) U1 Reykjávíkur,
til hálfsmánaðar dvalar. Skömmú
' síðar fór jafnstór hópur íslehzkra
lagastúednta til Bandaríkjanna ög
dvaldist irann í New York og
Washington.
Stúdentaskiþti þau, er nú standa
yfir, komuSt á fyrir milligöngu
þýzka sendiráðsins hér. Stúdenta
hópur þessi mun t. d. heimsækja
hæstaréilt, skrifstofur borgardóm-
ara, skrifstofur hæstaréttar- og
hérað'sdómslögmanna, alþingi o. E.
Ennfremur mun þeim kynnt starf-
semi ■ la'ndhelgLsgæzlunar að
nokkru.
I ráði er, að hópurinn fari með
•fiugvél friá Fíugfélagi íslands í
tveggja daga ferð tii Akureyrar.
Reynt verður þó að sýna stúdent-
Þýzku stúdentamir.
unum Sogsvirkjanirnar, fara með
þá að Selfossi og Hvéragerði.
Margh- aðilar hér á landi hafa
styrkt stúdenta til þess að stúd-
entaskipti þessi gætu farið fram.
ViM Orabor riota tækifærið og
þafcka öllum þeim, sém tR hefir
verið leitað, þann stuðning. Áa
hans hefði stúdentaskiptunum aldr-
ei verið hrundið í framkvæmd.
Franski gamanleikurinn Litli kofinn
frumsýnánr í Þjóðleikhúsinu 4. marz
Btnedikt Árnason er leikstjóri — Leikendur
ern Róbert Arnfinnsson, Þóra Fritffiksdóttir,
Rúrik Haraldsson og Jóhann Pálsson
Þriðjudaginn 4. marz frumsýnir Þjóðleikhúsið franskan
gamanleik, er nefnist „Litli kofinn“ og er eftir André Rouss-
in. Leikrit þetta var frumsýnt í París 1947 og urðu sýningar
þar 700. Síðar var það og sýnt í London talsvert á þriðja
ár og einnig í New York.
Höf'undurinn, André Roussin, er
með vinsælustu lcikrita'höfundum
í París og hefir það ekki verið
fiábíitt uncLanifarin 10 ár, að tvö
leilkrit eða fléiri frá hans hendi
væru sýnd samtimis í ýmisum borg
uirii. André Rousstn var váttrygg-
ih'gauimboðiamaður, en stofnaði svo
leikflokk „Le Rideau Gris“ (Gráa
tjaldið) ásarnt Louis Ducreux og
hefir upp frá því gefið sig ein-
göngu að leMist, enda lék hann
sj’álifur í leLkriti sínu „Liitli kof-
íslenzkra sérfræðinga. Það ætti
öllum að vera Ijóst, að þegar til
1-engdar lætur, er hægt að selja
hundruð hesta til Þýzkalands.
Kaupendurnir vilja gjaman sjá
hestana og jafnvel koma á bafc
þ.im, áður en kaupin eru gerð.
Einnig þarf að fræða þá um gang
eins og tölit og skeið, sem óþekkt-
ur er hérna.
Þetta er ekki hægt nema meðe
því að stofna sölumiðstöð, og
þar þyrfti íslenzkur sérfræðing-
ur að vera til reiðu a.m.k. nokkr-
ar vikur á ári með holl ráð og
leiðbeiningar utn tamningu.
Sölumiðstöð undir stjórn
| Gunnars?
I Er ísland reiðubúið að stuðla
að stofnun sl'íkrar sölrimiðstöðvar?
|Er hægt að l’eggja til hentugan
mann um stundarsakir? Af margra
ára reynslu af og samstarfi við
Gunnar Bjarnason myndum við
fagna því, ef hann gæti tekið þetta
að sér. Ef þér getið ekki misst
hann, þá þætti okkur vænt um að
fá annan mann með svipaðri
reytwlu og þekkingu....“
inn“, er það vár sýrit í Parés.
Leikstjóri er að . þessu sinjn'i
Bentediíkt Árnaison og er þetta í
fyrsta sinn sém hann setur leiikriit
á svið á veguitn Þjóðiiéikhússinis.
Leikendur. \1
Leikendur eru aðeins fjórir.,
Leikurinn fer frarn á óbyggðri-
eyju í Súðuphöfum og þar haida;
til hjónin Fiiip og Súsanna og
vinur þeirra Henrik. Eiginmann-
inn leikur Róbert Arnfinniasoin,
eiginkonan er Þóra Friðrifesdóttir
og Rúrilk Haraldisson er vinurinn.
Síðar bætist í hópinn villimaður,
sem Jóhann Páisson leikur.
Bjarni Guðiriiiundsson íslenzkaði
leikritið. — Leiktjöld Og búninga
hofir Lárus Ingóiíssön gert.
Er stofnun Reamerts
sjóðs í uppsiglingu?
Kaupmannahöifn í gær. — Dairrstk
leikarinn Paril Reumert verðu
sj'Ötíu og fimm ára hinn 26. man
Búizt er við, að þann dag verð
stofnsettur styrktansjóður, er beí
natfn leikarans og verði sjóðnum
varið til mienmtunar danskra leilb
hxMistarmanna. Áætlun um slíik
sjóðstöfnun hefir lengi verið
prjónunum meðai danskra ieiik
húsvina. Þá hefir Stuðningi við
eigandi menningansjúða verið hei
ið. Mlá því búaist við að Reuimlerts
sjóðurinn verði stofnaður mei
töluverðri fjárhæð.
— Aðiia..