Tíminn - 20.09.1958, Qupperneq 11

f í M I N N, 'laugardaginn 20. september 1958. . íi
U
Hluíi af hinni nýju baðstofumynd RíkarSs, sem skorin er í eik og eign
Kennaraskóians.
Rikarður Jónsson
(braninaio :f 7 si&u,
í bókinni Faðir minn á Rikarður
mjög s-kemmtilaga og snjalla rit-
gerð um föður sinn, Jón Þórarins
son, og slíkri mannlýsingu bregða
ekki upp aðrir en miklir listamenn
orðsins. Greinin sýnir og gerla,
hver sá jörð er, sem Ríkarður er
úr vaxtnn,
En Ríkarður er ekki aSeins'- völ-!
undur á tré ög' myndhöggvari.
Hánn er sérstæður persónuleiki,
runninn af kjarnarótum austfirzk-
um, alinp upp við gróna sveita-
menningu, er bjó yfir fjársjóðum
þjóStrúar ög sagna. Austfirzk mál
kennd af bezta bergi cr honum í
merg junnin. Hann er gáfaður
maður, málsnjall svo .að af ber,
glaðvær, hnyttinn, söngvinn og
skáldmæltur vel. Hann ann æsku-
stöðvum sínum af djúpum sefa.
Hann starfaði í ungmennafélögun
um o.g býr enn að liugsjónaeldi
þeirra o.g heiðríkju. Hann er ís-
lenzkari en allt, sem íslenzkt er.
Vinir Ríkarðs erú margír, og
þeir munu fagna með honum í dag
og jþakka vináttu toans og sam-
skipti. En- þjóðin á.toann l'ika að
viiii og þakkarskuid toennar er
mikil.
Éig lei't inn tll Rfkarðs Jóns-
s.onar í vinnustofu hans á Grund
arstfg 15 í fyrradag og spjallaði
við liann stundarkoru, þetta átti
rannar að verða viðtal' um liata
manninn og listaverkin hans, en
eiginlega komumst við aldrei að
éfninu. Ríkarður vill lítt spjalla
um sig og sín verk, en samúð
hans og lífsskilningur á svo víð-
an faðm, að toann flýgur um
heima og geima ©g verður tíð-
ræddast um samferðafólkið. Og
fáir eru skemmUIegri viðræðu
en Ríkarðui'.
Ég spurði hann, hvað hann teldi
afdrifaríkast fyrir listamannsferil
sinn.
— Ég held, að það sé sú heppni
mín að fæðast á réttri stundu,
sagði hann. Ég fæddist og ólst upp
áður en hin gamla og' þjóðlega
sveitamenning fór að láta undan
síg-a, og hún varð mér sá trausti
grunnur er, óg hefi síðan byggt á.
En jafnframt voru t'imamót að
nálgast í þjóðlífinu og nýir heim-
ar að opnast, nýir straumar og
nýtf útsýni, er ég fékk einnig
að njóta. Hefði ég fæðzt dálítið
fyrr hefði 6g ekki getað notið þess,
og hei'ði ég fæðst einum eða tveim
áratugum síðar, hefði ég ekki
kynnzt lífinu fyítr „byllinguna“.
Þú sérð, að ég mátti eig'inlega
hvorki fæðast fjrrr eða sí'ðar til
þess að njóta hvcrs tvegg.ja.
— En hverjir eru þeir menn,
sem haff hafa mest áhrif á þig?
— Þeir eru margir, ekki hægt
að telja það ágætisfólk upp atlt,
en faðir minn er þar efstur á
blaði, og af ölluiri kennurum mín-
um held ég, að Stefán Eiríksson
hafi verið mestur meistari minn
þegar öll kurl koma 111 grafar.
Kannske hefir menning sveitar
þeirrar, sem ég ólst upp í, hvorki
verið betri né verri en gengur og
gerist, en þó held ég, að hún hafi
haft eitt fram' yfir flestar aðrar —
þróltmikið og íjölskrúðugt mál.
Þarna mætast Héraðsmálið og aust
urskaftfellskan, og ég hefi kom-
izt að raun um það við samamburð,
að þar lærði ég ótrúlega margar
orðmyndir og talstoætl'i, sem ekki
er annars staðar að finna.
Ég hefi gert mér þa'ð til gamans
að halda dagbók og safna í sjóð
sérkennilegum orðum og taíshátt
um, og í þessu safni eru nú oi’ð
in nokkur hundruð orða og orð-
mynda, sem ekki er að finna í orða
bókum en át'tu og eiga rótfestu í
heimabyggð minní eystra. Ég var
t. d. toérna um daginn að telja
saman að gamni mínu, hve ég
þekkti mörg orð, sem merkja lægð
eða slakka í landslagi, og þau
urðu um 50 svonn við fyrstu leit.
Hér værður að láta slaðar numið
að sinni, því viðtal við Ríkarð
Jónsson mundi seint taka enda,
ef þar ætti allt að rekja. En Tim
inn óskar Ríkarði og fjölskyldu
Uans til hamingju með þessi tíma
mót ævi hans og þakkar myndirn
ar lians og allt, sem hann hefir
gert þjóð sinni og landi til fremd
ar.
—ak.
Tvær bækur hafa verið gefnar
út um Ríkarð Jónsson og myndir
hans. Árið 1930 lcom út bókin
i Myndir eg sá Aðalsteinn Sig-
mundsson kennari um þá útgáfu
og ritaðl ýtarlega grein iim
Ríkar'ð og verk hans. Haustið
195G kom svo út mjög vöndúð
lagskrásn í dag.
8.00 Morgunútvarp.
0.10 Veöurfregnir.
2.00 Hádegisútvarp.
2.50 Óskalög sjúklinga.
14.00 Umferöarmál: Þungaflutning-
ur á þjóðvegum (Sigurður Jó
hannsson vegamálastjóri).
14.10 „LaugardagslögiiV'.
18.00 Fréttir.
18.30 Veöurfregnir.
19.00 Tómstundaþáttur barna og
unglinga (Jón Pálsson).
19.25 Veðurfregnir.
19.90 Samsöngur: Alpakórinn í Lom
bardo syngur.
9.40 Auglýsingar.
0.00 Fréttir.
'0.30 Raddir skálda: Tvær svipmynd
ir eftir Jónas Árnason.
10.50 „Undir ítalskri sólhlíf", margs-
konar log, sungin og leiKin
21.20 Leikrit: „Allt fyrir föðurland-
ið“ eftir George Bernard tíhaw
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Danslög (plötur).
24.00 Dagskrárlok.
Dagskráin á morgun,
9.30 Fréttir og morguntónleikar.
10.10 Veðurfregnir.
11.00 Messa í Laugameskirkju. Sr.
Garðar Svavarsson.
12.15 Hádegisútvarp.
13.15 Ávarp til Þjóðverja á íslandi.
Séi-a Hans Joachim Bahr frá
Lauenburg við Elhu.
15.00 Miðdegistónleikar.
16.00 Kaffitíminn: Létt lög af plöt-
um.
DENNI DÆMALAUS!
Eg var að herma eftir stráknum í speglinum . . svo fauk víst í migl
16.30
18.30
19.25
19.30
19.45
20.00
20.20
20.50
21.20
22.00
22.05
23.30
Veðurfregnir.
„Sunnudagslögin".
Barnatimi (Helga og Hulda
Valtýsdætur).
Veðurfregnir.
Tónleikar: Louis Kaufman
ieikur á íiðlu (plötur).
Auglýsingar.
Fréttir.
„Æskuslóðir" Hvítársíða (Stef-
án Jónsson rithöfundur.
Tönleikar (plötur).
,,í stuttu máli", Umsjónarmaö-
ur: Jónas Jónasson.
Fréttir og veðurfregnir.
Danslög (plötur).
Dagskrárlok.
Næturvarzla
er í Ingólfs Apóteki Sími 11331
Dómkirkjan.
Messa kl. 11 f. h. Séra Jón Auð-
uns dómprófastur.
Háteigsprestakall.
Messa í hátíðasal Sjómannaskólans
kl. 2 c. h. Séra Jón Þorvarðarson.
Neskirkja.
Messa kl. 11 f. h. Séra Jón Thor-
arensen.
Hailgrímskirkja.
Messa kl. H f. h. Séra Sigurjón Þ.
Árnason.
Bústaðaprestakall.
Messa í Kópavogsskóla kl. 2 e. h.
Séra Gunnar Árnason.
Laygardagur 20. sept.
Fausta. 263. dagur ársins.
Tungi í suSri kl. 19.56. Ár-
degisfiæði kl. 11.38. Síðdegis-
fiæði kl. 12.06.
í dag voru gefin saman í hjóna-
band af séra Garðari Svavarssyni
ungfrú Þuríður Bech frá Reyðar-
firði og Jón Gunnar Júlíusson. Lauga
teig 42. Heimiii þeirra verður að
Laugateigi 42.
bók uto verk Rtkarffs á vegum
Norðra, fagurlega prentuði Þar
rita þeir um Ríkarð dr. Richard
Beck, prói'essor, og Jónas Jóus-
son fyrrverandi ráðtoerra. Sú bók
iruui enn til og er hið fegursta
verk, sem gefur góða hugmynd
uni hið inikla og sérstatða lista-
starf Rikarðs. Siunar myndirnar
með þessari grein eru úr þeirri
bók.
Lsugarneskirkja.
Messa kl. 11 f. h.
Svavarsson.
Séra Garðar
Langheltsprestakall.
Messa. kl. 2 e. h. í Laugarneskirkju
Séra Árelíus Níelsson.
Fríkirkjan í Hafnarfirði.
Messa á morgun kl. 10,30
Séra Kristinn Stefánsson.
f. h.
Bræðraféiag óitáða safnaðarins.
Fundur verður haldinn i Kirkju-
bæ á sunnudag kl. 2.
Elliheimilið.
Guðsþjónusta kl.
prestur.
Mosfellsprestakall.
Messað að Brautarholti kl. 2. Séra
Bjarni Sigurðsson.
Frá kvenfélagi Hallgrímskirkju.
Ákveðið er að hafa hina árlegu
10. Heimilis- kaffisölu í Silfurtunglina laugaxdag-
inn 27. sept. Fólagskonur og aðrir
velunnarar eru beönir að gefa
heimabakaðar kökur eins og undan-
farín ár. Sendið kökurnar í Silíur
tunglið kl. 10-12 árd.
41. dagur
Eiríki til léttis birtist Sveinn fyrr en hann átti
von á. Hann hefir náo að safna saman talsverðum
lier, eða um 500 maims og Eiríkur leggur á skjót
ráð.
En það er á síðustu stundu. Efst á liæðinni ligg-
ur Ragnar hálf meðvitundarlaus og fórnarpresturinn
virðir sólina íyrir sér. Þegar sólinn er liæst á lofti
á fórnfæringin að fara fram.
En fyrirætianir Eiríks virðast ætla aö ganga að
óskum. Skyndilega gýs upp mikill órói meðal fjand-
mannanna, prestarnir hætta söng sínum og reykský
mikil stíga íil hirnins. „Eidur, eldur, kofi Ialah er að
brenna", hrópar einlxver, og menn fyllast skelfingu.
Er sólguðinn hér að verki?