Tíminn - 26.03.1959, Blaðsíða 6

6
r
TIMIN N, fimmtuðagiun 26. marz 3959.
Útgefandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Ritstjóri: Þórarinn Þórarinsson.
Skrifstofur i Edduhúsinu vi3 Lindargötn
Símar: 18 300, 18 301, 18 302, 18 303, 18304.
(skrifstofur, ritstjórnin og blaSamenn)
Auglýsingasimi 19 523. - Afgreiðslan 1232S
Prentsm. Edda hf. Siml eftir kl. 18: 13948
„Umhyggja“ Sjálfstæðisflokksins
R-ITSTJÓRAR MBL. hafa
átt í miklum vandræðum und
anfarið. Þeir hafa verið að
leita að röksemdum fyrir
þeirri tillögu Sjálfstæðis-
flokksins að leggja niður öll
núv. kjördæmi utan Reykja-
víkur. Það, sem þeir hafa get
að tínt fram hingað til, hafa
reynzt þeim hálmstrá, sem
hafa ekki dugað þeim stund-
inni lengur.
FYRSTA hálmstráið var
það, að ekki yrði hægt aS
bæta hlut þéttbýlisins öðru-
vísi en að leggja niður kjör-
dæmin utan Reykjavíkur. Nú
hefur verið sýnt fram'á, að
það’ er næsta auðvelt að bæta
þingmönnum við þéttþýlið,
án þess að leggja niður kjör-
dæmin. Þetta hálmstrá sést
nú yfirleitt ekki lengur í Mbl.
Armw« viá'ms^róið var. að
hér væri ekki verið að leggja
niður kjördæmi, heldur væri
verið að „gifta“ þau og eftir
slíkt hjónaband yrðu áhrif
þeixra meiri eftir en áður.
Þá var spurt, hvort slík rök-
semd mælti ekki enn frekar
með því að hafa landið eitt
kjördæmi en fá stór. Síðan
hefur Mbl. ekki reynt að
bjargast á þessu hálmstrái.
Þriðja hálmstráið var, að
Framsöknarflokkurinn hefði
á þingi 1937 beitt sér fyrir
löggjöf um kosningar til
búnaðarþings, er hefðu falið
í sér sameiningu á kjördæm-
um. þá var upplýst, að
þetta væri rangt. Hin gamla
kjördæmaskipun hefði verið
látin alveg halda sér, en síð
an hefði sú þróun orðið, að
nokkrum þeirra hefði verið
skipt í einmenningskjör-
ds^mi. Þar með var það hálm
stráið úr sögunni.
Fjórða hálmstráið var það,
að Gunnar Þórðarson frá
Grænumýrartungu hefði
skrífað grein í Tímann fyrir
fimm árum, þar sem komið
hafi fram tillaga .um ellefu
kjöi'dæmi með hhitfallskosn-
ingum utan Reykjavíkur. í
grein Gunnars er tekið fram,
að „ef horfið verði að hlut-
failsbosningunum," þá þyki
honum umrædd kjördæma-
skipun æskileg. Tillaga Gunn
ars tekur líka að öliu ieyti
fram tillögum Sjálfstæöis-
flokksins, þar sem bæði er
gert ráð fyrir minni kjördæm
um og færri þingmönnum í
hverju kjördæmi. Þetta leiöir
til nánari kynna þingmanna
og kjósenda og dregur úr
hættunni af smáflokkum.
Það mun því reynast Mhl.
haldlaust hálmstrá að vitna
1 þessar tillögur Gunnars.
ÞANNIG hefir hver tilraun
in misheppnazt á fætur
annarri, sem Mbl. hefur gert
til að reyna að réttlæta til-
lögur Sjálfstæðisflokksins i
kjördæmamálinu. Ekkert
sýnir betur hve bágur mál-
staðurinn er.
í gær grípur Mbl. líka til
alveg nýrrar röksemdar.
Hún er sú. að Alþýðúflokkur-
inn og Alþýöúbandalagið
þurfi á auknum hlutfalls-
kosningum að halda. Það sé
því hin mesta nauðsyn fyrir
vinstri flokkanna að kjör-
dæmaskipuninni sé breytt.
Sjálfstæðisflokkurinn vilji
því stuðla að breyttri kjör-
dæmaskipun af réttlætistil-
finningu og umhyggju fyrir
„vinstri flokkunum“. Betra
dæmi verði ekki fengið fyrir
því, hve sannsýnn og strang
heiðarlegur flokkur Sjálfstæö'
isflokkurinn er!
FRÓÐLEGT verður aö sjá,
hve margir þeir vinstri menn
verða, er leggja trúnað á
þessar seinustu fullyrðingar
Mbl.
Sánnleikur þessa máls er
nefnilega sá, að það sem
íhaldið óttast mest af öllu
er að hér rísi upp öflug sam-
fylking vinstri sinnaðra og
fxjálslyndra manna, líkt og
Verkam.flokkurinn í Bret-
landi og flokkur demokrata
í Bandaríkjunum. íhaldið
má því ekki til þess hugsa,
að sú kosningaskipan kom-
ist á, sem knýr vinstri öflin
til samstarfs, líkt og átt hef-
ur sér stað í þessum löndum.
Það vill umfram allt halda
þeim sundruðum. Það er ekki
sízt af því, sem það vill hlut-
fallskosningar í stórum kjör
dæmum.Slíkt er visasti vegur
inn til að viöhalda sundrungu
vinstri aflanna og jafnvel
auka hana. „Umhyggjan" fyr
ir vinstri flokkunum, er Mbl.
gumar mest af í forustugrein
sinni í gær, er fólgin í því, að
íhaldið vill tryggja áfram-
haldandi sundrungu þeirra,
því að fátt eða ekkert er
meira vatn á myllu þess.
Blindir mega þeir vinstri
menn vera, sem ekki gera
sér grein fyrir þessari „um-
hyggju“ íhaldsins.
TILGANGUR Sjálfstæðis-
flokksins með kjördæma-
breytingunni er tviþættur.
Annar er sá að viðhalda og
auka sundrungu vinstri afl-
anna eins og hér hefur veriö
lýst. Hin er sú að veikja á-
hrifavald landsbyggðarinnar
með því að leggja niður núv.
kjördæmi, slíta sambandið
milii þingmanns og kjósenda
og auka fiokksvaldið við val
frambjóðenda. Bak við þenn-
an síðargreinda tilgang þess,
liggur sú fyrirætlun að draga
úr framförum út um land,
sem hagfræðingar þeirra
kalJa óeðlilega, pólitíska fjár
festingu.
Það er gegn þessum fyrir-
ætlunum, sem kjósendurn-
ir, er vilja rétta hlut lands-
byggðarinnar, verða að
rísa, án tillits til flokka og
skoðana að öðru Jeyti. Það
verða þeir að gera strax í
næstu kosningum, því að það
getur orðið seinasta tæki-
færið til að' verja rétt lands
byggðarinnar.
Sviðsmynd úr Veðmál Mæru Lindar. Biðlarnir til vinslri, þernur að ba!<i, forsætisráðherrann í miðju og Mæra
Lind og mannsefni hennar iil hægri.
LEIKFÉLAG KÓPAVOGS:
Veðmál Mæru Lindar
Kínverskur gamanléikur
Leikfélag Kópavogs frumsýndi
kínverska gamanleikinn Veðmál
Mæru Lindar í hinu nýja og
glæsilega félagsheimili Kópavogs
s. 1. laugardag við húsfylli og á-
gætar viðtökur áhorfenda, enda
var það verðskuldað, -þvi- að hér
hefir ungt leikfélag leyst af hendi
mikla raun undir öruggri og al-
hliða leiðsögn Gunnars R. Hansen
leikstjóra.
Leikfélag Kópavogs -hefir starf-
að ein tvö ár og sett á svið tvo
eða þrjá sjónleiki síðustu veturna
við afar erfið skilyrði, orðið að
æfa og sýna í skólastofum. En í
Kópavogi er töluvert af góðum leik
kröftum og enn meiri áhugi fyrir
leiklistinni meðal þess fólks, sem
lagt hefir á sig mikið erfiði til
þess að þ.ióna henni.
Leikritið Veðmál Mæru Lindar
mun hafa verið flutt í útvarp hér
fyrir nokkru, en í þeim flutningi
getur það aldrei notið sín til hálfs
hvað þá meira, því að 'nergur þess
o» blóð er, eins og tíðkast í kín-
verskri leiklist, látbragðslist, stíl-
isering og láknleikur. Leiksviðið
er að mestu ,.hugsað“ en búningar,
grímur og önnur ytri tákn því í-
burðarmeira. Persónurnar koma
líka því skýrar fram í listskrúði
sínu, sem svipleysi bakgrunnsins
er meira.
Þessi kínverski leikur getur
varla talizt mikils háttar að efni
í augum okkar, og þótt hann sé
kannske talinn „hreinn farsi“ hæf-
ir hann illa okkar hugmyndum um
slíkt leiksvið. Framan af virðist
þetta vera rómantísk áslarsaga
með ýkjugamni, en þegar á líður
þvæst rómantíkin æ meira af og
blær -hrjúfara grí-ns verður æ
meiri, iafnvel hryssingslegur á köfl
um, svo að likast er sem verið sé
að draga dár að sigri ástarinnar
í fyrri hluta leiksins. í leikslok
er sigurinn þó fullkomnaður með
gamaikunnum -ævin-týrábrag.
Það hefir verið mikið verk og
vafalaust kostað áhugafólkið í
Leikfélagi Kópavogs marga vöku-
nótt að búa alla þessa kínversku
hirð því veraldarskrauli, sem hún
ber á sviðinu. Það er ekki gert
í einu vetfangi að sauma, mála og
skreyta alla þessa kínversku bún-
inga. „Fjöllistamaðurinn“ Gunnar
R. Hansen, hefir verið réttur mað
ur á réttum stað við þetla umstang
allt. Hann teiknar búningana,
stjórnar gerð þeirra og skreytingu,
ákveður leiksviðið og semur músik,
auk leikstjórnarinnar sjálfrar. —
Saumakonurnar létu ekki sitl eftir
liggja, og hinir drátt-högu sátu við
fram á nætur.
Og svo allar æfingarnar. Þær
hafa varla verið þrautalausar, svo
framandi hreyfinga, látbragða og
sýndartúlkunar, sem leikur þessi
krefst. Leikstjórinn hefir leitt fólk
sitt trausum höndum. enda ná óvan
ir leikarar þarna furðulegum ár-
angri i sviðhreyfingum og tákn-
túlkua. Sviðsetningin öll og leik-
urir.n verður að teljast afreksverk
og sést þar bezt hve langt má kom
ast þegar einlæg viðleitni og áhugi
koma til móts við listfengan leik-
stjóra. Hins vegar verður ekki hið
sama sagt um framsögn leikenda.
Rún er ekki nándar nærri nógu
góð og samsvarar alls ekki öðrum
svip leiksýningarinnar. Leikstjór-
inn hlýtur blátt áfram að hafa
gengið fram hjá þessu mikilsverða
viðfangsefni við leiksýningu byrj-
enda á leiksviði.. Skal nú vikið
iítils háttár að leikendum.
Með þularhlutverk fer Björn
Magnússon, og leysir það aí hendi
á ákaflega viðfelldinn hátt, hóg-
vær, hnitmiðaður og einlægur og
nær vel athvgli áhorfenda. Fram
sögn hans er skýr en mætti þó
vera einbeittlegri. Aðalhlutverk
leiksins fer Sigríður Þorvaldsdóttir
með —• Mæru Lind. — Hún leikur
í forföllum Önnu Stinu Þórarins-
dóttn’í, sem v-arð að hverfa frá
æfingum i. miðju-m kliðum vegna
veik.nda. Sigrið-ur hafðl nauman
•tíma til æíinga en fer eigi að^-síður
afourða vel með hlutverk- sitt, svo
að sómt hefði fullkomlega á Þjóð-
ieikhússviði. Látbragðsleikur• henn
ar er ákaflega .fíngerður og fagur,
talandi og íáknþrunginn. Með
svipbrigðum eiiium — svo sem kín
verskur stakkur leyfir, nær hún
áhrifaríkum skapgerðarleik. Hreyf
ingarnar eru sviffagrar. Rödd henn
ar er undur-mjúk og hljómþýð og
framsögnin mjög skýr, svo að
stingur í stúf við heildarblæ leiks
ins í því efni. Hér er um ótviræðan
leiksigur að ræða.
Forsætisráðherrann föður Mæru
j Lindar leikur Erlendur Blandon,
traustur leikari og allvanur, enda
er leikur hans ágætur og fram-
sögn skýr, persónan valdsmannleg
1 og svipmikil. Iíonu forsætisráðherr
ans lei’kur Guðrún Þór af hófstill-
í ingu og góðu valdi, svo að ekki
verður að fundið. Systur Mæru
Lindar, er nefnast Gullna Lind og
Silfurlind leika þær Arnliildur
Jónsdóttir og Auður Jónsdóttir. —
(Framhálri a 8 síðu)
ForsætisráSherrann (Erlendur Blandon) oq frú hans (GuSrún Þór).
(Ljósm.: Oddur Ólafsson.)