Tíminn - 25.04.1959, Blaðsíða 4
'4
TÍMINN, Iaugardaginn 25. apríl 1959|
Dánarminning: Guðjón Röngvalds-
son, bóndi, Tjörn, Biskupstungum
Það var- á haustnóttum 1909, að
ókunnan gest bar að garði hér í
Biskupstungum. Gesturinn stóð á
þrítugu, ekki hávaxinn maður,
heldur grannvaxinn og þó vaskleg-
ur, skarpleitur og skýreygur, hress
í fari og frjálslegur í hugsun og
máli. Þessi maður var Guðjón
Rögnvaldsson, nýi barnakennarinn,
sem ráðinn var að tillögu séra
Magnúsar Helgasonar. Allir voru
fyrirfram vissir um, að þar færi
góður maður, sem Guðjón var.
Sóra Magnús myndi ekki hafaTáð
ið nema góðan mann til kennslu-
starfa í sveitina sína, sveitina þar
sem hann hafði verið andlegur
ieiðtogi í full 20 ár. Og séra Magn-
ús brást ekki trausti Tungna-
manna, þá frekar en endranær. —
Annars vissu menn lítil deiii á
þessum nýja kennara, annað en
það, að hann var Akurnesingur að
ætt og uppruna, hafði starfað að
hverju, sem hendi var næst, bæði
tii sjós og sveita. Hafði verið
„skútukarl" og fiskinn svo að orð
fór af. Oft dregið „óðan fisk“, þó
að félagar hans til beggja handa
fengu ekki bein úr sjó. Tungna-
menn margir voru sjóróðramenn,
fyrr og seinna, bæði eldri menn
og yngri, eins og gerðist í flestum
sveitum. Sagan um fis'kisæld Guð-
jöns féll því í góðan jarðveg og
jók honum álit.
Farkennarastaðan var ekki sér-
legd eftirsóknarverð á þeim árum
og þykir víst ekki enn. Launin
sáralítil, starfið erilsamt í mesta
lagi og kennsluaðstaðan mjög
'frumstæð. Menn sögðu því sín á
milli að þessi mikli aflamaður
myndi ekki lengi una við þetta
erilsama starf. — En menn
þekktu ekki Guðjón þá eins og
seinna varð. Menn vissu ekki,
sem von var, að Guðjon kom í
þetta starf, ekki vegna launanna,
heldur hugsjón/i, -þeirira hug-
sjóna, að veita ljósi þekkingar í
barnssálirnar og móta þau til
manndóms að guðs boði. Guðjón
sagði mér einhvern tíma, að hann
hefði heldur viljað fara í Bisk-
upstungur en nokkra aðra sveit,
at því, að séra Magnús hafði ver-
ið þar svo lengi þjónandi prestur.
Sveitin hlyti að bera einhver
merki þess manndóms og göfgi,
sem séra Magnús var svo ríkur
af. Hvað Guðjóni hefir fundizt í
þessu efni, veit ég ekki, en hitt
ér víst, að spá þeirra, sem héldu,
að hann íæri fljótlega brott, rætt-
ist ekki. Sú för var ekki hafin,
fyrr en hann hlýddi hinu mikla
kalli 17. þ.m. og hafði þá lokið
80 æviárum fyrir tæpri viku, og
vantaði eitt misseri á 50 ára dvöl
í þessari sveit.
Guðjón Rögnvaldsson var fædd-
ur að Tanga á Akranesi 11. apríl
1879, sonur hjónanna Rögnvalds
Jóns'sonar bónda þar og konu
! hans Arnbjargar Jónsdóttur,
bónda í Gröf, Hanssonar. Vetur-
inn, sem Guðjón fæddist var einn
hinn blíðasti á seinni hluta 19.
aldarinnar. Vorblíðan, sem var
svo óvenjulega snemma á ferð-
inni þá, tók vel á móti hinum
unga sveini. En þetta stóð ekki
lengi. Framundan voru mestu
harðindaár aldarinnar, sem skildu
eftir djúp sár, sem illa gréru,
þar sem var fólksflóttinn til Am-
eríku. Sjálfsagt hefir kuldinn sorf
ið fast að Tangaheimilinu eins og
annars staðar en líklegt er, að
matarföng hafi verið meiri á Skag
anurn, við fiskauðugan Faxaflóa,
en víða gerðist á þeim árum. Frá
uppvaxtarárum Guðjóns veit ég
lítið, þau hafa sjálfs'agt verið lík
annarra barna þá. Hann mun á
unglingsárum hafa verið á búi
foreldra sinna, en fengsæll sjór-
in var framundan bæjardyrunum
og lá því leið hans snemma út á
< „hið breiða, blikandi haf“. Frá
bernsku bar hann fróðleiksþrá í
brjósti. Henni svalaði hann lengi
með lestri góðra bóka. Hann átti,
þegar hann fór í Flensborgarskól-
cnn, óvenju stórt og gott bóka-
safn. Þá var hann hátt á þrítugs-
aldri. Það var því þroskaður mað-
ur að lífsreynslu og lestri bóka,
um mörg ár, sem settist þar á
skólabekk. Haustið 1908 fór hann
svo í Kennaraskólann og lauk
kennaraprófi vori 1909. Það mátti
því segja, aö hann kæmi hingað
i í sveitina frá prófborðinu.
j Guðjón kenndi hér frá 1909 til
vorsins 1916, að einum vetri
, undanskyldum. Síðasta vetur hans,
! sem kennari, festi hann kaup á
1 stórri jörð og kostamikilli, Tjörn
hér í sveit. Um vorið kvæntist
hann ungri, greindri og glæsilegri
Tungnastúlku, Guðbjörgu Þórðar-
dóttur. Þau eignuðust tvö börn,
sém bæði bera nöfn foreldra
hans, Arnbjörg, gift og búsett í
Reykjavík og Rögnvaldur, búfræði
kandídat, búsettur í Hveragerði,
(Framhald á 8. síðu)
býður ölíum landsmönnum, sem ekki eru þegar fastir kaupend-
ur, áskrift á blaíSi’S frá byrjun yfirstandandi árs — 34. árgangs
— a«S teíja.
Efnisíiluíi árgangsins — e, ab’ frátöídum auglýsingum — er
iafn 26 arka bók í Skírnisbroti. Myndir á araiatí hundra^.
Áskriftarver'Ö er kr. 100.00, og þætti ódýrt fyrsr jafnstóra bók,
eins og feákayerS m gerss?.
Áskriftapöntunum er hægas? a$ baga þannig:
í Reykjavík: Hrjngio i síma 1-27-02 (OpiÖ allan daginn og
kvöldið),
Utan Reykjavíkur: Sendíð kr. 100 00 í póstávísun me’ð neftan-
skráÖri áritun blaÖsins og greinilegu nafni og beimilisfangi
sendanda. Þá fáið bér sent u:n hæl þatS, sem þegar er komið af
árgangnum ásamt ÍÍSIMÍH ©Sclra árgifigi af biaSÍHtl, sem er kaup-
bætir bess til áilra nýrra áskrifenda á þessu ári.
★ Engimi getu verid Spegiiiaus ★
Pósthólf 594 — Sími 1-27-02
Reykjavík.
Myndavélar til fermingargjafa
GÓÐ 6x6 KASSAVÉL ........... kr. 286.00
og með tösku ............... kr. 381.00
GÓÐ 6x9 útdregin myndavél .... kr. 422.00
og með tösku................ kr. 541.00
VerzL Bíans Petersen
Bankastræti 4 — Sími 13213.
«««««K«m::m:{::m«:«:«::::«}m:«m«m:«:«m::::{«:::::::::«:«m««:
t«m»m«t«:m:«{m{:m{:::::::::::m:::m««mm«««m:«m::»:«««m»:{
»
Jörðin Hömluholt
í Hnappadalssýslu fæst til kaups og ábúðar nú í
vor. Upplýsingar gefur eigandi jarðarinnar,
Bjarni Einarsson Suðurgötu 90, Akranesi, og
Friðrik Þórðarson, verzluarstjóri, Borgarnesi.
«::««::m:::m«««m:«:::««««««m:m::«mm{«««mmm««««mt
mKKKKmmKKKKmKKKKKKKKKKKmKKKKKKKKmKKmKKKKKmm:
y
ft tt
Til sölu
Hænuungar
daggamlir; verð kr. 15.00,
tveggja mánaða; verð
kr. 45.00.
GUNNAR MÁR PÉTURSSON
Reynivöilum, Skerjafirði.
Sími 1-89-75, kl. 12—1 og 7—9 e. h.
KKKKKKmnKKKKKKKKmKKKKKmKKKKKKmKKKKKKmKKKKKKm:!
m»m:»:»:«:mm»»m«:«::»m»::::»::mt
|
1
I
♦»
♦♦
1
1
I
§
I
Aðalfundur
Húseigendafélags Reykjavíkur
verður haldinn í Skátaheimilinu við Snorrabraut ::
fimmtudaginn 30. apríl og hefst kl. 8,30 síðd,
Dagskrá samkvæmt félagslögum.
Félagsstjórnin.
Til sölu
eru öll áhöld
Veitingastofunnar Vöggur, Laugavegi 64,
þar eð veitingastofan hættir störfum, s. s. borð
stólar, afgreiðsluborð, hillur, sýningafskápur,
ísskápur, hrærivéi o. fl.
Ailt selt með tækifærisverði. Upplýsingar á staðn-
um í dag frá kl. 5—7 síðd.