Tíminn - 20.09.1959, Blaðsíða 7

T í BIIN N, sunnudagur 20. september 1959.
- SKRIFAÐ OG SKRAFAÐ —
Fáheyrð ofsókn gegn annarri stærstu stétt landsins - Eðlilegur sjálfsákvörðunarréttur afnuminn - Sjálf-
stæðisflokkurinn ber höfuðábyrgðina á gerræðinu gegn bændum - Jafnræði í réttaröryggi stéttanna þjóð-
félagsleg nauðsyn - Linkan í æðstu stjórn varnarmálanna - Er Morgunblaðið málgagn herstjórnarinnar? -
Eins og Tíminn skýrði frá í
fyrradag að til stæði hefur rikis
stjórnin nú gefið út bráðabirgða
lög um ag lögbinda óbreytt verð
á landbúnaðarvörum. Er hér fram
ið slíkt gerræði gagnvart einni
stétt landsins, að fordæma er
ekki að leita á síðustu áratugum
hér á landi. Með lögum þessum
eru ekki aðeins lögbundin ó-
breytt laun þessarar stéttar, held
ur hrein og bein kauplækkun, þar
sem synjag er um þá kauphækkun,
sem Hagstofa íslands hefur reikn
að út, að bændur eigi fyrjr liðinn
tíma. Jafnframt er með þessu svik
ið gersamlega það heit, sem ríkis
stjórnin og 'stúðningsflokkar henn
ar gáfu hátíðlega á s. 1. vori um
leiðréttingu þessara mála í hausí.
Hér er þó raunverulega um
miklu meira að tefla en þessi at- j
riði, því að bráðabirgðalögin nema
raunverulega úr gildi grundvaltar !
atriði laganna um framleiðsluráð
landbúnaðarins og verðlagningu
landbúnaðarvara og svipta brott
grundvelli hins lögboðna sam-
etarfs neytenda og framleiðenda
I þessum efnum. Löggjöf þessi,
sem er eitt þýðingarmesta réttinda
atriði bændastéttarinnar og veitir
henni eðlilega réttarstöðu til sjálfs
ákvörðunar á borg við aðrar sétt
ir, hefur verið baráttumál áratug
um saman og komst eingöngu á fyr
ir langa baráttu Framsóknarflokks
ins.
Lögboðin kúgun
Eftir þessar Síðustu aðgerðir rík
isstj órnarinnar og stuðningsflokka
hennar snerta mál þessi ekki leng
ur fyrst og fremst ágreiningsatrið
in um verðlagið, heldur-það, hvort
bændur eiga að njót., eðlilegs
sjálfsákvörðunarréttar á borð vig
aðrar vinnustéttir, eða sæia lög
bundinni kúgun, sem enginn dirf
ist ag bjóða öðrum_.stéttum og
engin stétt lætur bjðða sér Hér I H'nn 6- sept. var hleypt af stokkunum í Alaborg nýju skipi íslenzku landhelgisgæzlunnar. Það hlaut nafnið Oðirn.
hljóta bændur lahdsins að standa
saman um eðlilegan rétt sinn sém
einn maður.
Stuðlningsflokkar ríkisstjórnar-
innar halda ef til vill, að hér sé Muti þtogsinsT
Við skip þetta eru bundnar miklar vonir um bætta aðstöðu til landhelgisgæzlu, enda ekki vanþörf á. Myndin
sýnir, er skipinu var lileypt af stokkum.
móti þeim sé og verði mikill meiri og áður segir. Er slíkt afrek bráða Og peningaloforð Sjálfstæðisflokks
öðrum launastéttum landsins
greiði gerður. En það er mikíll
misskilningur, og þa'ð skilj;, allir.
Það er engri stétt til göðs, að önn
ur sé kúguð og -skammtaður minni
félagslegur réttur. Alménnt réttál-
öryggi vinnandi folks er í því fólg
ið, ag allar stéttir njóti jafnræðis
-Gangur þe-ssara mála er í stuttu
máli þessi, eins og alkunngt er:
Við lagasetningu stuðningsflokka
xíkisstjórnarinnar um efnahagsráð
stafanir á s. 1. vori var bændum
synjað að taka inn í verðlagið
rúmlega 3% hækkun á kaupgjald-s
lið verðlagsgrundvallarins, en
birgða ríkisstjórnar einstætt, enda ins eru svo sem gulls ígildi — eða
gert meg fulltingi og á ábyrgð -sannaðist það ekki um loforðin
Sj álfstæðisflokksins.
um rótltaröryggi. Sé éin istétt þesga hækk°u* áttu bændur iani fyr
rvr nrrmootlim vötti umt nnáinvi
svipt lögmætum rétti veit énginn
hvenær sú kylfa verður reidd að
ir liðinn tíma samkv. reikningi
Hagstofunnar. Þetta skorti á, að
velli.
í Ijósi þessara staðreynda sést,
að með bráðabirgðalögunum -er
framig óafsakanlegt gerræði. -Auk
þess er -setning þeirra brot á þeim
þingræðisvenjum, sem við höfum
haft í heiðri, þeim, að ríkisstjórn
gefi ekki út bráðaþirgðalög nema
hún eigi til samþykktar þeirra
vísan stuðning á næsta' þingi. Því
stéttir í ráðstöfunum þessum. Það
var þó marg viðurkennt, að bænd
ur ættu rétt til þessa og því heitið sj*álfs
hátíðlega af forsætisráðherra og bessa
Sjálfstæðisflokknum, að leiðrétt
ing þessi kæmi í haust, er nýtt
verðlag yrði ákveðið.
í haust hefur orðið ágreiningur
um grundvöllinn í sex manna
öðrum, og fordæmið gæti siðarboð bændur .nytu'jafnréttis við aðrar
íð henn svipuðum aðgerðum í
annarra garð og lagasvipunni yfði
þá beint að öðrúm stéttum
Sameiginlegt
réttindamál
Fullkomið 4 af nræði,?ii-nrí,iátt3S&
yggi til sammnga um >■.
er því sameiginlegt hagsmunama
og krafa verkamanna og hænda og
allra annarra vinnandi stétta. Þa:
eiga þær óskilið mál, um það
hljóta þær að standa saman, livað
sem líður einstökiun ágrejningr
málum. Sá grundvölta' siðmann-
legra samskipta í þjóðfélaginu
v-erður að standa, og þag situr sízt
Svívirðingar - yfir-
lýsing Sjálfstæðisfl.
Miðstjórn og þingflokkur Sjálf
stæðisflokksins hafa gert ályktun
um þessi mál og birtist hún í Mbl.
árekstranna hefði ekki orðið, ef ,!
nógu mannlega hefði verið á mál- j
um tekið af hendi ráðherra þegar
við fyrsta vott.
Mikil blaða-skrif hafa undanfar
ið spunnizt út af endurteknum á-
rekstrum við varnarliðið. Er hvprt
tveggja, að árekstrarnir háfa far
ið vaxandi á þessu ári og sumr
verið hinir alvarlegustu og einnig
hafa menn ekki átt s-líkú að venj -
ast um margra ára bil.
Landsmenn minnast nú m eð
kvíða þeirra-tima, þegar árekstrar.
milli ísiendinga og varnariiðsins_
voru dagleg-t brauð. Það var, á' .
S'tj órnarárum ritstj óra Mbl. '1
Bjarna Benediktssonar!
Gagnger breyting
Jafnskjótt og Framsóknarflokk
urinn tók við stjórn varnarmál-
anna haustið 1953 varð á þessú'
gagnger breyting til bó.ta. Þetta
viðurkenna allir. Sérstök stíórnar
deild, varnarmáladeildin, undir-
beinni sjórn u-tanríkisráðherra.
var stofnsett til þess að £jalla sér
staklega um varnarmálin.' "Þ'styar
settur lögreglusjóri á Kefiavíkur
flugvöll, en þar hafði áðúr vefið '
fullrúi frá sýsiumannsenibættiitö.' "■
í Hafnarfirði. Löggæzla og - toll
gæzla var aukin og efld. \ -
Þetta nýja skipulag sýndi , sjg
ag hafa mikla kosti enda urðu á-
rekstrar milli varnarliðsins og ís
lendinga æ fátíðari. Reglur vórÚ
settar um ferðir varnarliðsmánhá
og vegabréfakerfi komið á. Aílár--
byggingarframkvæmdir færóust- -á
íslenzkar hendur jafnframi þvi
sem tala íslendinga við varuarnðs.
störf lækkaði úr rúmum 3 ].fú§,
niður í 1500 manns. Fleira niættl
nefna af þessu tagi. Má segj,4.að .
framkvæmd þessara viðkvæma og
vandasömu mála hafi fariö vel ár
hendi um margra ára -skeiö.
•- • ' j ; j ■ ■
Yfirgangur áný ■
Snemma á þessu ári fór ao iiera
á yfirgangi af hálfu varnariiösins.
Má þar til nefna árekstra i ilvík,
kvennafar liðsmanna meö komung
um stúlkum, árekstra á iSelfossi og
Þingvöllum, sem mönnum cra í
fersku minni. Hinn einstæoi veiöi
frá í vor? Bændur biðja ekki um
neinar sárabætur, þeir vilja ré'tt . ....
sinn og þann hl-ut sem ha-nn veitir , þjófnaður í Hvalfirði. ^^trar^a
þeim til jafns við aðrar: stéttir — Rnngáryöllum í sambanái vio -væiöi
það er allt og sumt. Svívirðingar rétt. Þá hinn alvarlega atpuro i
boð Sjálfstæðisflokksins fyrir hliðinu á Keflavíkurfiugyeiii, peg
réttarmissi munu þeir frábiðja sér. 31 herinn tók völdin ai *iSiéiizpu
Það leynir sér heldur ekki, að lögreglunm með valdi. Og nu seia
Sjálfstæðisflokkurinn telur sig a®t hinn harkalega áreksfcuí viö
hafa góðar vonir um að koma flugskýlið. ^ ^ -
i sær~ Auml~ec,ri káttarbvoítur'hef bráðabirgðalögunum á fastan Ollum má vera ljost, aó uer ræf
x gær. Aumie0n kattarþvottui heí ur 0rðið á breyting til Iims verra.
ur varla sezt, enda verður svivirð f . , . 'e;UI , f;1 ^ ctafar Rp«si Öin*
incrín Pkki af flnkknum skafm þmgi, skipað i samræmi við þjöð En af hverju stafar þessi Lipy ng
og vei'tt henni fylgi til setu og þar
með fulltingi til allra verka sinna,
éinnig þessara bráðabirgðalaga.
Hún starfar á ábyr-gð flokksin-s og
í krafti hans —- o;
milli mála, að þar er átt við , isflokksins á stjórn lanásh.L
fyrsta árangurinn af kjördæma-1 aukizt á ný?
byltingunni. í trausti þess er nú á * Eða eru núverandi
3nn
í krafti hcini; farið. Það verður ekki sagt, j varnarlið-sins ekki starfi siíui . ax-Q!
mefndinni, og vegna nýfallins einum. Þéss vegna er Sjálfstæðis að biðin eftir hinum ágæta w aínSðÍÍ
dóm.s í undirrétti um ágreiningsat flokkurinn ekki aðeins samábyrg aranSrl ættl að þreyta menn. a gdf1^að hafa várnariS f
riði, hafa fulltrúar neytenda verið llr Um þes-sar aðfarir heldur ber , land1nu deoinum lengur 'án Tsess
SírSfaí ZITJÍ Arekstrarnir á Kefla-
Arekstrarnir á Kefla
víkurflugvelli
þjóðin er o'g -ag hún hefur okki
vanizt vopnaburði öldum saman?
Herstjórn varnarliðsins ver'öur a3
Siðustu atburðir í varnarmálun átta sig á þessu ekki síöur í ár
hlíta einföldum dómi, sem byggð 0g tilvera hennar er hans verk.
ur er á lögum. Þessir aðilar hafa petta fer ekki á milli má-la.
heldur ek-ki fengizt til að tilnefna Yfirljláing Sj álfstæðiigflokksins
mann í yfirnefnd þá, sem lögum er ekki aðeins kattarþvottur held
samkvæmt á að skera úr ágrein ur opinber svívirðing í garð bænda um eru þeir, að yfirmanni varnar en undanfarn ár
ingsatriðum. Þá fór framleiðslu stéttarinnar, þar sem þar er að- liðsins hefur verið vikig frá störf
á ríkisval,dinit_a.ðríuka þeim grundlráðið þess á leit við ríkiss'tjórnina, eins lofað, að Sjálfstæðisflokkur um samkvæmt ósk íslendinga. Það
velli. fag hún fullskipaði nefndina, svo inn muni „á Alþing leggja til, -- -**— -—* -* -*—*«-
aö verðlagsgrundvöllur yrði gerð að bændum verði bætt það tjón,
ur lögum samkvæmt og verðlagn ,sem þeir af þessum sökum verða
ing gæti síðan farið fram. fyrir.“ Það er ekki verið að lofa
Þessu neitaði ríkisstjórnin og því að endurreisa réttindalöggjöf
gaf í þess stað út bráðabirgðalögin þænda eftir þetta afnám, heldur
Um að lögbinda verðlagið. Lögin aðeins sletta í bændur einhverj-
fela ví bæði í sér afnám verðlags um sárabótarpeningum á eftir. Það
kafla framleiðslulaganna og ó- liggur þó í hlutarins eðli, að eins
svífin svik á loforðum við bændur 0g nú er komið er viðhald
fer víðs fjarri, ■að-sá.stuðningur^é" um leiðréttingar til jafns við aðrar réttindalöggjafarinnar bændum
tryggður, mi-klu fre.mur verður.;a.ð stéttir. Þar að auki eru þau frek aðalatriði og kjarni þessa máls.
óreyndu varla ögr.u irúað °u á légt brot á þingræðisvenjum, eins Gjafir eru yður gefnar, bændur.
er góðra gjalda vert, að aðgerðir Ef enffÍUIl fáðheÍTU?
hafa átt sér stað í því skyni að ! °
koma í veg fyrir þá isíendurteknu 1 Viðbrögð blaðanna vi'ö árekstr
árekstra, sem átt hafa sér stað, og unum eru mismunandi. Mest á-
er þess að vænta, að þær dugi. berandi eru skrif Mbl. Ber þar
Hins er þó vert að minnast, að eng meira á persónulegum árásum csj
in mannaskipti þar syðra koma að dylgjum um einstaka íslenzlra emb
haldi, nema yfirstjórn þeirra mála ættismenn en fordæmingu á írjm
af hálfu íislenzkrar ríkisstjórnar ferði varnarliðsins. J-afnfrarut or
sé -svo traus-t, ag hún gefi ekki það einkennandi við skrif :lbl.
varnarliðinu neina hvatningu til að svo virðist sem enginn Viió’borra
uppivöðslu. Á það hefur brostið s-tjórni varnarmálunum. . . ']íla
upp á síðkastið, og endurtekning (Framhald á 0. :