Tíminn - 09.02.1960, Blaðsíða 7

Tíminn - 09.02.1960, Blaðsíða 7
T í MIN N, þriðjudaginn 9. febrúar 1960. 7 Stefna stjdrnarinnar er að skipta þjdö- inni í þá sem eiga og þá, sem ekki eiga Raflar úr ræðu Halldórs E. Sigurðssonar við fyrstu umræðu efnahagsmálafrumvarps ríkisstjórnarinnar. Við fyrstu umræðu efna- hagsmálafrumvarps ríkis- stjórnarinnar á laugardag töl- uðu þeir Halldór E. Sigurðs- son, Björn Pálsson og Gísli Guðmundsson af hendi Fram- sóknarmanna. Hér á eftir verða raktir stuttlega nokkrir kaflar úr ræðu Halldórs E. Sigurðssonar. Hóf hann mál sitt á því að minna á viðskilnað vinstri stjórn arinnar og þann vitnsburð, sem núverandi stjórnarflokkar hefðu þá gefið um ástandið í efnahags- málum þjóðarimnar. Sá vitnisburð ur, sem stjórnarflokjcamir gáfu þá er gott dæmi um það, sem síð- an hefnr gerzt, og hve mjög á ógæfuhliðina hefur eigið síðan nú verandi •stjórnarflokkar tóku við. Þá minnti hann á það, hverju sitjómarflokkamir hefðu lofað fyrir kosningamar í sumar um stöðvun dýrtíðarinnar, án nýrra Skatta á almemning, og að stjórn arflokkarnir hefðu fullyrt þá, að þeir væru búnir að stöðva verð- bólguna í landinu. Framsóknar- menn hefðu hins vegar bent á það, að svo væri ekki og nú væri það komið áþreifanlega í ijós, að þeir höfðu þá lög ag mæla. Stöðvunarstefnan svokallaða var eihnig hættuleg og óraunhæf eins og hún var byggð upp, því að útgjöldum var mætt með því að skera stórlega niður verk- lega r/ramkvæmdir og eyða tebju afgangi frá vinstri stjórninni, flytja inn hátollavörur í stórum stíl en láta nauðsynja og fram- kvæmdavörar sitja á hakanum. Samdráttur og kyrrstaða Þá benti Halldór á ag þau áform sem liegið hefðu að baki kjördæma byltingarinnar ætti nú að fara að l'ramkvæma, en þau væru að draga úr uppbyggingunni, eink- un. úti á landsbyggðinni og koma á samdrætti og kymstöðu í þjóð félaginu og leggja byrðarnar í efnahagsmálum þjóðarinnar, sem mest á bak hins almenna borgara en ívilna auðstéttinni, enda væri þetta frumvarp við haga hennar miðað, og það mætti augljóslega lesa það af þessu frumvarpi, að stefn.au á að vera sú, að skipta þjóðinni í þá sem eiga og þá sem ekki eiga. Að hverjum er vegií? Þeir sem eru búnir að byggja upp, eiga atvinnutæk-i og eru bún ir að koma sér fyrir í líkinu, það eru þeir, sem eiga að njóta ávaxt I anna af þessu frumvarpi. En hinir, sem eru í miðjum | kiíðuin við uppbygginguna, þeir sem eru að mynda sér heimili I og hc/ja iífsbaráttuna, þeir eiga að bera byrðarnar. — Svo segist tjórnin ætla ag bæta þetta allt upp afur. Við ætlum að láta ykk ur hafa 150 milljónir í trygging -un og það nægir til þess að bæta upp álögur á annan milljarð! Ólafur Thors sagði í sambandi við niðurgreiðslurnar, að þjóðin ætti eftir að borga. þær aftur í auknum sköttum. Þeta er rétt. Og þarf ekki að þjóðin að borga þetta aukna framlag til trygginga með 'S'köttum líka. Jú, þjóðin verð ur að borga þetta framlag með auiknum sköttum eða draga úr framkvæmd'Um. Fara á í áföngum út úr uppbótakerfinu Stjómarliðið talar mikið um þá óumflýjanlegu nauðsyn, að breyta um efnahagskerfi og upp- bótakerfig er bölsungið mikið. — Enda þófct uppbóbakerfið hafi marga galla, þá hefur það einnig marga og góða kosti, Með yfir- færsilugjaldinu 1958 var gerð mikilsverð lagfæring á kerfinu og það var spor í þá átt að fara í áföngum út úr uppbótakerfinu. Höfuðkostir uppbótarkerfisins eru þeir, að meg því var unnt að bæta hlut þeirra, sem verr eru settir í þjóðfélagiim. Með því var unnt að byggja upp atvinnu líf á öllu landinu, dreifa fjár- magninu um landið og nýta það þannig betur. Með því var einnig hægt að koma í veg /yrir óhæfi- legan gróða þeirra, sem bezta að stöðuna ha/a. Við setningu bjargráðanna 1958 sagði háttv.. núv. landbúnaðarráð herra í útvarpsræðu: Landbúnað urinn, sem enga-n málsvara virðist hafa, þegar verðbólgufrumvarpið var samið, verður fyrir hvað mest um skaikkaföllum vegna þessarra ráðstafana. Rekstrarvörur land- búnaðarins eru stórhækkaðar og 55% yfirfærslugjaldið lagt á brýnustu nauðsynjar landbúnaðar ins. Hækkunin á rekstrar- vörum landbúnaftarins Eftir þessu má ætla, að engar hækkanir verði núna á rekstrar- vörum landbúnaðarins, þegar 6'á maður, sem þannig mælti 1958, er kominn til áhrifa og land- búnaðurinn hefur eignazt mál- svara í ríkisstjórninni!! Að lauslega athuguðu máii sýnist mér, að dráttarvélar muni hækka um 50% og varahlutir eitthvað álíka. Hjólbarðar á bif- reiðar munu hækka um svona 44%. Og ætli fóðurbætSrinn hækki ekkert núna? Mér er sagt, að mais muni hækka uin 43% og erlendur áburður um 50— 60%. í því sambandi væri rétt að spyrja háttv. ráðherra hvort meiningin sé að halda áfram að greiða áburðinn niður eins og gert var í /yrra? Ætl byggingar efn hækki ekki eitthvað álíka, eða um 40%. Á þá bændastéttin engan mál- svara í ríkiss'tjórninni núna? Eða keypti háttv. ráðherra þá valda stólinn svo dýru verði að hann fórnaði hagsmunum bændastétt arinnar fyrir, svo hans eigin orð séu notuð. Þag hafi ekki verið talin nein rök af hendi okkar Framsóknar manna, þótt við höfum bent á það, að Stéttarsambamd bænda hefði lýst því yfir, að það væri séð eins vel fyrir hag bændastátt- arinnar og annarra stétta í land- inu í sambandi við bjargráðin 1958. Því ber ég fram sömu spurn ngar og þessi háttvirtur ráðherra bar fram þá. Það er mjög mikilvægt, þegar uppbótarkerfi er orðið svo um- fangs'mikið eins og það er hjá okkur, að ekki sé breytt um kerfi Halldór E. Sigurðsson nema í á/öngum og áfaugaleiðin er einkum mjög nauðsynleg vegna þeirrar uppbyggingar, sem hefur átt sér stað og á a® halda áfram í iandinu. Þær sveiflur, sem hafa verði í efnahagslífi okk ar síðustu áratugi hafa unnið mikið tjón. Vaxtahækkunin Auk álaganna, sem nú eru fyrirhugaðar, er boðuð stórfelld hækkun vaxta. Ætli ríkisstjórn- in hafi gert sér grein fyrir því, hvernig sú vuxtahækkun mun koma við það fólk, sem verið het ur að byggja? Halda þessir menn að byggingamál fólks séu komin í höfn, þótt búið sé a® afgreiða til þess einhver /öst lán? Vaxta hækkunin mun lenda með geysi legum þunga niður á almenningi og jafnvel setja suma á voarvöl. Og hvernig kemur vaxtahækk- unm niður á sparisjóði almenn ings og þær lánastofnanir fólks- ins, sem veitt hafa lán til uppbygg ingarinnar í landinu, þegai inn- lántvextir eru orðnir hærri en útlánsvextir? — Ríkissfjórnin tal ar um hreyfanlega vexti og telur að engin hætta muni fylgja þessu En hvað gerist í peningamálum þjóðarinnar ef vextir verða svo óstöðugir, að stórkostlegar breyt ingar verða frá ári til árs? Það. sem gerist er ekkert annað en það, að ekki veiða önnur við- skipti við peningastofnanir lands- ins en víxilviðskipti og það eru viðskipti, sem almenningur í landinu kærir sig ekki um eða getur risið undir við uppbygg- ingarframkvæmdir. Með þessu er jafnvel heilum byggðarlögum stefnt í voða — ég segi það með fulluin rökum og þekkingu. KomiÖ aítan aÖ fólki Þeir menn, sem hafa haldið því fram, að þeir hafi verig sér- stakir boðberar þess, að fólki hafi verið gefinn kostur á því að byggja yfir sig með löggjöfinni frá 1953, þeir koma nú aftan að fólfci, þegar það er í miðjum klíð um meg framkvæmdir sínar. — Mörg kauptún, sem hafa verið að byggja upp atvinnulíf eitt síð ustu áratugi eru í stórkostlegri hætti vegna þessara aðgerða. Mennirnir, sem börðust fyrir kauphækkunum eftir setningu bjargráðanna 1958, koma nú til þjóðarinnar og segja: Þið eigið ag taka þessu öllu með skilningi og velvild. Var þetta stefnan frá 1958 vegna yfirfærslugjaldsms? Mei'gurinn málsins í sambandi við gemgisfall er sá, að hverju það stefnir. Ef það á að stefna að þvi að auba uppbygginguna í landinu og fra'mleiðsluna, þá stefnir það í rétta átt og myndi fljótlega bætta fólkinu upp þá kjarastkerðingu, sem af því kynni ag leiða og ef svo er farið að þá er gengisfelling e'kki fordæman- leg sem slí'k. Álögur úr hófi fram Nú eru jafnfrasnt gengisfall- inu lagðar á gífurlegar nýjar á- lögur. Hver sikyldi hafa trúað því, þegar útflutningssjóður er lagður niður og gengisfallið er látið mæta útflutningsbótunum, að álögur vegna útfluninigssjóðs yrðu látnar standa áfram og tekn ar í ríkissjóg og nýjar álögur lagð ar á þar í ofan að ógleymdri vaxta hækkuninni? Það er höfuðnauðsyn við allar aðgerðir í efnahagsmálum, að reynt sé að leita eftir samstöðu og skapa skilning sem allraflestra. Eftir þessu leitaði vinstri stjórn- in. Því miður tókst það ekki og það var fyrst og frems't vegna látlauss áróðurs stjórnarandstöð- unnar. — Nú er ekki verið að leita eftir samstöðu og skilningi Það er farð ag öl'lu með offorsi og frekju og þingið meira að segja sent heim. ekki haft sam- ráð við neinn — ek'ki einu sinn: stuðningslið stjórn'arinnar. Farið er út á yztu nöf og mæl j irinn tekinn eins fullur og hugsar, i legt getur talizt.. Er þetta ávöxt- j ur 6'töðvunaistefnu stjórnarflokk anna? Er þetta kannske annar á j fangi þeirrar stefnu? Eftir að! þjóðin hefur kosið þessa hcrra I til valda, vegna þess að hún trúði því, að þeir hefðu stöðvað dýr- tíðina, þá ætla þessir sömu herr ar að skella yfir hana meiri álög- um en nobkni sinni fyrr. — Nú standa þessir sömu herrar ag óða- verðbóligu! VegitS aÖ samtökum fólksins Höfuð markmið frumvarpsins er það að draga úr uppbyggingar ■sfefnunni, ein'kum úti á lands- byggðinni og einn þáttur þess er að draga fjármagn frá innláns- deildum kaupfélaganna og spari sjóðum til höfuðstaðarins. Annað stjórnai-blaðið auglýsti það með ‘S'tóru letri á forsíðu og í fagnaðar tón, að vaxtatap SÍS vegna vaxta hækkunarinnar næmi 3—4 millj. kr. Stjómarliðið skal gera sér það Ijósit, að þessum samtökum fólks ins í Iandinu verð'ur ebki boðið allt, án þess að fólkið rísi upp til varnar. Stof nlánas j óðirnir 32. gr. frumvarpsins kveður á um það, að ríkisstjórnin eigi að fá airæðisvald um ákvörðun vaxta og lánstíma lána úr lánasjóðum atvinnuveganna og lánasjóðum til íbúð'abygginga. Með eiinni laga- setningu á að kollvarpa mörgum lagabálkum, sem byggðir hafa ver ið upp með áratugastarfi á AI- þingi. Allir þessir sjóðir grundvall ast á því, að lán úr þeim eru til lengri tíma og vextir lægri en gerist um önnur lán. Á því tímabili sem ræktunar- sjóður hefur e'tarfað hafa veiið veitt úr honum 1050 lán, sem sam tals nema rúmum 280 milljónum króna. Þessi sjóður hefur verið megin þátturinn í uppbyggingunni um svei-tir landsins. Nú á að aí- nema meginþátt þessa lagabálks. Sömu sögu er að segja um aðra sjóði, eins og ftskveiðisjóð, Stofn lánadeild sjávarútvegsins, Bygg- ingasjóð sveitabæja, Byggingasjóð ríkisins (húsnæðismálastjórn) — Byggingasjóð verkamanna og raf orkusjóð. Ríkisstjórnin ætlar að leggja alla þessa sjóði undir hæl sinn, en þes’sir sjóðir hafa staðið undir uppbyggingunni i landinu að stórum hluta. Allt er þetta miðað vig það að koma á kyrrstöðu í landinu og samdrætti. Hinn almenni borgari á ekki að vera að vasast í þvi að vera að fara á fund bankastjóra og biðja um lán til þess að koma sór upp þaki yfir höfuðið. eða efla -atvinnurekstur sinn og auka með því framleiðsluna. Að því er sfefnt að það séu aðeins þeiir fáu og stóru, sem það eiga að gera — ekki hinn almenni borg- ari. Þetta mál allt ber það meg sér. að nú á að sikipta þjóðinni í þá. sem eiga og þá, sem ekki eiga. og ekkert tiMit er tekið til hins almenna borgara í land^u eða ifkomu þjóðarinnar í heild. Síðar verður sagt frá öðrum ræðum.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.