Tíminn - 20.10.1960, Blaðsíða 6

b
T í M I N N, fimmtudaginn 20. október 1960.
SJÖTUGUR:
Benedikt Btrisiíáííssen
Höfðavegi 20, Húsavík
Þann 14. október varð s'.jötugur
Benedikt Kristjánsson, Höfðavegi
20, Húsavík.
Benedikt er fæddur á Höskulds-
stöðum í Reykjadal 14. október
1890. Foreldrar hans voru Hansína
Guðbjörg Sigmunasdóttir og
Kristján Kristjánsson og voru þau
hjónin í húsmennsku hjá Þorbergi
Hallgrímssyni, þegar sveinninn
fæddist. Árs gamall fluttist Bene-
dikt með foreldrum sínum i
Hraungerði í Aðaldal Þar bjuggu
foreldrar hans um átta ár og fluttu
þá að Hrútsstöðum í sömu sveit og
síðan að Núpum. Sjö stystkini eign
aoist Benedikt og eru fjögur þeirra
enn á lífi.
Ljúffeppr og
fljótgerður
úrvals
drykkur.
Mjólk
og nýtt
Jakob, bróðir Benedikts tók við
búi foreldra sinna að Núpi, en þar
dvaldi Benedikt, til þess að hann
giftist árið 1918. Konu sína, Sigur-
hónnu Steíansdóttui frá Hellu-
landi í Aðaldal, missti Benedikt
íyrir tveim árum.
Fyrstu tvó búskaparár sín áttu
þau, Benedikt og Sigurhanna,
heima á Hellulandi. Þá fluttu þau
að Héðinshöfða á Tjörnesi og síðan
í Héðinsvík í sömu sveit.
í Héðinsvík bjuggu bau allf til
á’sins 1934, en fiuttu þá til Húsa-
víkur. Á Húsavík hefur Benedikt
att heima síðan og stundað ýms
störf. Mest hefur hann unnið að
húsbyggingum og var um skeið
verkstjóri Húsavíkurbæjar. Bene-
crkt hefur-alltaf verið og er enn
mjög verklaginn maður.
Þau Sigurhanna og Benedikt
eignuðust þrjá syni, sem allir eru
giftir og búset'tir á Húsavík. Bene-
öikt dvelur nú hjá Kristjáni syni
sínum.
Húsavík, 13/10 1960
Þormóður Jónsson.
Tsl sölu
Standlampi. Ijósakróna,
vaskur, masor.it o. fl að
Álfhólsvegi 16a. eftir kl. 9
síðd.
Nýjar kvöldvökur
frá upphafi til sölu Uppl.
í síma 12323.
INSTANT
Qcomalt!
ÞAÐ tekur ySur aðeins augnablik.
að búa til bezta súkkutaði-cocomalt,
sem bæði börnum og fullorðnum
finnst hreinasta sælgæti. Framreiðist
heitt — eða kalt með mat, eða milli
máltíða.
INSTANT COCOMALT inniheldur
vítamín og önnur mikilsverð næring-
arefni.
— REYNIÐ ÞAÐ ÞEGAR I DAG —
ÞAKKARÁVÖRP
Hjartans þakkir til allra þeírra, sem heiðruðu
mig og sýndu mér margvíslega vinsemd á sjötugs-
afmæli mínu 8. október s.l.
Jón Gunnlaugsson
&
Það ar liðið á annað ár
frá því aó rit þetta kom út.
En það befur minna verið
getið um það í blöðum en
það á skilið Rit þetta, sem
er 368 b!s. að stærð, geymir
merka og mjög sérstæða sögu.
Sögu, sem hlýfui' jafnan að
verða talinn merkur kapítuli
í skólasögu þjóðarinnar.
Héraðsskóimn á Laugarvatni
var settur i fyrsta sinn hinn 1.
rcv. 1928. Fyrsta árið var skóla-
stjóri þar séra Jakob Ó. Lárusson,
eldheitur áhugamaður. Hann vildi
koma á lýðháskóla í hverjum lands
fjórðungi. Hugsjón hans var: „í
skólunum skyldi starfa vaxandi
menn, þjálfaðir við bóknám, íþró'tt
ir og vinnu. Þar skyldu ungir
menn finma uppsprettu sannrar
menntunar og teyga af hinum tæru
l-r.dum fegurðarinnar. Þar skyldi
ættjarðarást gróðursett í hugskoti
hvers nemanda og unga fólkið öðl-
ast trú á landið og áhuga á fram-
tíð þess og þjóðarinnar."
Vegna heilsubrests mun séra
Jakob hafa látið af skólastjóra-
slarfinu, en við því tók, haustið
1929, Bjarni Bjarnason, sem áð-
ur hafði verið skólastjóri barna-
skólans í Hafnarfirði og getið sér
þar mjög góðan orðstír. Var hann
síðan skólastjór; héraðsskólans á
Laugarvatni í 30 ár og reyndi
eftir megni að framkvæma hug-
sjónir sínar og fyrirrennara síns
um skólahald.
Bjarni gerði Laugarvatn að
merku skólasetri og vann þar stór-
virki. Bjarni var í senn mikill
athafnamaður, ótrauður og kjark-
mikill baráttumaður og áhugasam
ur skólamaður, er vildi gera nem-
e.idur sína heilbrigðaristenŒuítiiugs'
un og athöfnum, þjóðbollahogRddg-
lfcga. Jafnframt skólas'tjórn rak
hann stórbú á jörðinni, er hann
síjórnaði. En búið var lengst af
eign skólans. Á sumrin rak skól-
ir.n hótel í húsakynnum sínum og
var það fjöisótt. Jarðræktarfram-
Kvæmdir sxólans voru miklar og
s'kógur var ræktaður. í öllu þessu
BÆKUR OG HOFUNDAR
Bjarni Bjarnason: Laugarvatns-
skóli 30 ára
var skólas'tjórinn lífið og sálin og
yfirstjórnandi. Er hann lét af
sKólastjórn var komið skólaþorp
á Laugarvatni, auk héraðsskólans
var þar íþrjttakennaraskóli, barna
skóli, húsmæðraskóli og mennta-
skóli. Bjarni hafði vei'ið forgöngu
maður að stofnun allra þessara
ssóla. Hann var um allmörg ár
þ ngmaður Árnesinga. Ekki þykir
rnér ólíklegt, að þingmeinnskia
skólas'tjórans hafi orðið héraðs-
skólanum til tjóns að einhverju
leyti, þar sem skólinn var fjöl-
mennur heimavistarskóli, en aftur
á móti gefið konum aðstöðu til
Stúlka óskast
á saumastofu.
Sími 32529
Ungahænur
til sölu : Auðsholti, Olfusi.
Sníðið og sammið
sjáifar effir
BJARNI BJARNASON
útvegunar á fé fil hinna risa-
vöxnu framfara á Laugarvatni.
Er Bjarni lét af skólastjórn
hsfði hann tekið saman rit það,
sem hér er minnzt á Hefur samn-
mg þess tekið hann mikinn tíma.
En Bjarni Bjarnason er einn
þeirra manna, sem skilar ekki
venjulegu dagsverki, heldur vinn-
ur á við fvo meðalmenn og jafn-
vel fleiri. Hann hefur ekki eytt
ævi sinni til fánýtra hluta, svo
sem í drykkjur og drabb. Hann
hefur verið bindindismaður alla
ævi. Hann hefur verið sístarfandi
við skyldustörf sín og framkvæmd
hugsjóna sinna.
Fyrsti kaflinr, í riti því, sem
hér er minnzt á, nefnist: Laugar-
vatn í Laugardal. Er hann ritaður
al Benedikt Gíslasyni, fræðimanni
frá Hofteigi. Rekur hann í stuttu
máli sögu Laugarvatn allt firá
þeim tím aer Norðlendingar og
Sunnlendingar voru skírðir í
Reykjalaug í Laugardal, er þeir
riðu af Alþ. árið 1000 og þar til
Laugarvatn verður skólasetur. Ann
ar kaflinn, Vígðalaugin, er skráður
cí Ragnari Ásgeirssyni. En Vígða-
laugin er laug sú, þar sem skírn
arathafnin fór fram árið 1000.
Við Vígðulaugina eru 6 steinar,
IJkasteinar. Er sagt að á þá hafi
verið líkbörur þeirra feðga Jóns
birvkups Arasonar og sona hans,
Ara og Björns, verið lagðar er
lik þeirra voru þvegin og frá þeim
gengið, áður en lagt var á stað
með þau norður. Telur Ragnar
Vígðulaugina meðal merkusfu
þjóðminja hér á landi. Segir hann,
að fram á daga núlifandi manna
l.afi haldizt við trú á lækninga-
mátt vatns úr lauginni. _
Þá koma kaflarnlr Útsýni frá
Laugarvatni og Skólar á Suður-
Iandi, báðir eftir Bjarna skóla-
sijóra. Er seinni kaflinn ágrip af
sKólasögu Sunnlendinga og bar-
áít.u þeirra fyrir stofnun héraðs-
skóla þar tii, að hann er stofnað-
ur á Laugarvatni. Þá koma kaflar
ritaðir’ af sama, Laugarvatn numið
ssm skólasetur, Þróun kennslunn-
ar. Kaflar um ýmiskonar efni og
Laugarvatnsskóli 25 ára. í köfium
þessum er margskonar fróðleikur
um skólana á Laugarvatni, stofnun
þeirra og þróun. Koma þar margir
menn við sögu, svo sem Jónas
Jónsson frá Hriflu sem jafnan
studdi af alefli framgang héraðs
skólans á Laugarvatni og hinna
skólanna, er þar voru stofnsettir.
Án hans stuðnings hefði Laugar-
vatn vart orðið sú skólamiðstöð
fyrir Suðurland, sem það er nú
orðið, þrátt fyrir hinn mikla dugn-
að Bjarna skólastjóra.
Hinn 21. apríl 1946 varð Bjarni
Bjarnas'on ryrir því mikla áfalli,
að kona hans Þorbjörg Þorkels-
dóttir andaðist eftir stutta legu.
Um hana rtfar Þórður Kristleifs-
son sérstakan þátt, er hann endar
nr.eð þessum orðum: „Göfugt
hjartalag hennar, náttprýði og
þroskuð siðgæðisvitund voru þeir
eiginleikar, sem í þögninni beindu
urohverfinu inn á vegi trúmennsku,
heiðarleika og sjálfsvirðingar.*1
Þá koma í ritinu Æviminning-
ar Iátinna kennara ritaðar af ýms-
um. Þá er Kennarataí eftir Bjarna
Bjarnason. Þá koma kaflarnir Af-
mæliskveðja tii Bj Bj eftir Jónas
Jónsson, Menntaskóli í sveit eftir
Guðjón Kristinsson, Menntasetrið
í Laugardal eftir Helga Elíasson,
Héraðsskólann á Laugarvatni 30
áre eftir Böðvar Magnússon. Margs
að minnast og þakka eftir Aðal-
stein Eiríksson, Héraðsskólinn 30
ára, ræður og ávörp eftir ýmsa og
Fyrsta skólaskýrslan. Að lokum er
Nemendatal eftir Bjarna skóla-
stjóra.
Með riti þessu hefur Bjarni
Bjarnason skólastjóri bókfest
merkilega haráttusögu og starfs-
sögu hins imkla skólastaðar Laug-
ar vatns, staðar, sem um langa
framtíð mun verða mikil menn-
ingar- og fræðslustöð hins mikla
og gróðursæla Suður'landslág-
lendis.
Þorsteinn M Jónsson
„L^** „ / HTTl itnTB
•X»V*V'V*V»V*V»V*V«V*X'V‘V»V*V*V*X*V*‘!