Tíminn - 16.11.1960, Blaðsíða 9
9
írf-M I'N N, miðvikudaginn 16. nóvember 196«.
ingarnir 34 kg á fæti a3 meðaltali,
ti. íslenzku kálfaniir 30 kg. Við
slátrun vógu blendingarnir að
ineðaltali á íæti 390 kg og íslenzku
gripirnir 3Í7 kg. Þyr.gdaraukning
blendinganna á dag frá fæðingu til
siátrunar var að meðaltali um 490
g og hinna íslenzku um 400 g.
gæði rannsökuð. Kjarnfóður var
gefið þrjá síðustu mánuði gjafa-
•timans þennan vetur alls 94 kg
hverjum grip.
Síðast liðið sumar gengu grip-
irnir þrjá fyrstu mánuði beitar-
t.'mans á óræktuðu landi að
nckkru ábornu, en 3. til 26. sept-
ember gengu þeir á mjög vel
sproftinni og áborinni há. Síðan
var þeim hleypt á fóðurkál, og
h.öfðu þeir aðgang að því og útbeit,
v.nz þeim var slátrað 1. nóvember.
Síðustu 11 dagana fyrir slátrun
var gefið þurrhey með beitinni
og hverjum grip til viðbótar 1 kg
af kjarnfóðri á dag.
Þegar gripunum var slátrað,
vantaði eina viku á, að þeir væru
tveggja ára að meðaltali. Galloway
biendingarnrr voru að meðaltali
einni viku eldri en hinir íslenzku
gripir. Við fæðingu vógu blend-
Islendingur og Skoti. — Galloway tll vlnstrl.
Alitleg Gallowaylæri
e:'ns feitari en íslenzku gripirnir.
Niðurstöður tilraunarinnar sýna
greinilega, að fjórðungsblendingar
af Galloway og íslenzkum naut-
gripum eru mun betur fallnir til
holdasöfnunar en hreinir íslenzkir
rmutgripir, og benda því allar lík-
u~ til þess, að hálfblendingar af
Galloway Kyni og íslenzku mundu
reynasf enn hæfari kjötsöfnunar-
gripir en fjórðungsblendingarnir.
Meðan tilraunin stóð vfir, voiu
gripirnir vegnir reglulega og
bi jóstummál tekið, og eru því til
tölulegar heimildir um vöxf
þeirra og þyngdaraukningu á
hveiju skeiði tilraunarinnar. Við
siátrun voru ýmis mál tekin af!
skrokkhlutum og vöðvum um leið |
og föllin voru metin í gæðaflokka |
eítir viðurkenndri, erlendri að-
ferð. Mör ag ýmis líffæri voru sér-1
vegin auk fallanna sjálfra. Kjötiðí
Vel vaxinn blendingur at Galloway-kyni.
Fallþungi blendinganna var að
meðaltali 197 kg og alíslenzku
nautgripanna 152 kg. Var fall-
þungi blendinganna því 45 kg
meiri að meðaltali en hinna ís-
lenzku eða um 23% meiri. Gallo-
way uxarnir höfðu að meðaltali
203 kg fallþunga, Galloway kvíg-
urnar 190 xg, íslenzku uxarnir 158
kg og íslenzku kvígurnar 146 kg.
Fallþungi uxanna í hvorum undir-
fiokki tilraunarinnar var því 6—
18% meiri en kvígnanna. Blending-
! arnir voru betur holdfyllfir og að-
Morgunblaoio og
landhelgisdeilan
Morgunblaðið hefur undanfarnar
vikur varið miklu rúmi til að færa
rök að því að samningar við Breta
um landhelgismálið væru eðlilegir.
Hver stórræðan af annarri eftir
dómsmálaráðherra er birt, ræki-
lega er vitnað til utanríkisráð-
herra og margt segir blaðið frá
eigin brjósfi.
Ég vil aðeins í örstuttu máli
benda á hvar mér finnst aðalveilan
liggja í öllum þessum málflutningi.
Sérstök ástæða til þess er sú, að
Mbl. og ráðherrar þess virðast
ekki greina neinn eðlismun á því
að bjóða öllum grannþjóðum okkar
viðræður um samkomulag 1958
áður en fiskveiðflandhelgin var
færð út og að ganga til samninga
við Breta nú.
Bjarni Benediktsson dómsmála-
ráðherra vitnar nú óspart í Krústj-
off hinn rússneska og virðist vilja
líkjast honum í fleiru en vexti og
vallarsýn. Honum finnst það sterk
rök og mikil fyrirmynd að Rússar
hafa leyft Bretum að veiða fisk
innan sinna 12 mílna
En heldur Bjarni Benediktsson
að Bretar hefðu náð slíkum
samningum eftir að þeir hefðu
sent togara sína norður á Gand-
vík til ólöglegra veiða í rúss-
neskri landhelgi og Iátið herskip
sín fylgja þeim ógnandi rússnesk-
um fiskimönnum og rússneskum
af öllum tilraunagripunum leit vel
út. Fyrir tilmæli filraunaráðs hef-
u'. ,Samband íslenzkra samvinnu-
félága tekið að sér að flytja út
r.okkra skrokka sem sýnishorn.
Kostnaður við kiötframleiðslu,
byggður á þessari tilraun, hefur
ekki verið tekinn saman nér, en
licimildir um hina ýmsu kostnað-
aHiði eru fyrir hendi, þótt aðra
verði að meta að meira eða minna
lc-yti svo sem hagagöngu. fjósa-
leigu og vinnu við hirðingu.
Nákvæm skýrsla um tilraunina
verður gefin út eins fljótt og
ástæður Ieyfa.
15. nóv. 1960.
(Frá Tilraunaráði
búfjárrækfar).
löggæzlumönnum við skyldustörf
af hinum mesta dólgshætti og
þjösnaskap?
Hér vil ég biðja um hrein svör
og afdráttarlaus, því að það, sem
saman hefur verið borið, er ekki
sambærilegt.
Ég trúi því ekki að Bretar hefðu
ráð samningum við Rússa með
slíkum undirbúningi.
Og ég held, að Brefar sjálfir hafi
elki heldur látið sér detta í hug
a'3 þeim þýddi að leita samninga
þar með slíkum undirbúningi.
Nokkuð er það, að þeir báru sig
ailt öðruvísi að.
En hvers vegna eru þá íslenzkir
menn að rugla þessu saman?
Hér er komið að kjarna þessa
máls. Bretar hafa einir þjóða reynt
með ofbeldi og ógnunum að fá
íslendinga til að hverfa frá þeirri
ákvörðun, sem þeir hafa tekið og
ahar aðrar þjóðir hafa virt í verki.
Bretar hafa einir allra þjóða
notað í skiptum við íslendinga þær
aðferðir, sem hver einasta smá-
þjóð verður að mótmæla, hver ein-
asti frjálslyndur maður, sem er
lýðræði og sjálfstæði þjóða trúr,
hlýtur að fyrirlíía.
Með því að beygja sig fyrir
Bretum ag semja nú vlð þá eina
um einhver fríðindi eða meiri
rétt fyrir þá en aðra á íslands-
miðum væru íslendingar að ját-
ast í framkvæmd undir það, að
þeir viðurkenni ofbeldi, hótanir
og herstyrk sem heppilega að-
ferð í samningum við sig.
Þetfa er i rauninni miklu meira
mál en sem nemur nokkrum skips-
föimum af íslenzkum fiski á allra
næstu vertíðum. Ætlar ríkisstjórn
fsiands í raun og veru að játast
opinberlega undir siðleysi og
ruddaskap í samskiptum þjóða?
Ég vil ekki efa að Mbl. gangi
gott til í málflutningi sínum og
það vilji miða hann við íslenzka
h.igsmuni. Hins vegai hef ég mikið
hugsað um það um skeið hvernig
n.yndi vera skr'ifað í íslenzkt blað
fyrir brezkan málstað ef um það
væri að ræða. Og ég fæ ekki séð.
að það yrði betur gert með öðru
ei! að líkja eftir Mbi.
Halldór Kristjánsson.
þessari túlkun á ríkishug-
takinu og leituðust við að
skapa annan skilning og
aðra ríkishugsjón, þá sem
nefnd hefur verið „vel-
ferðarríkið". Ríkið á að vera
vörður og verndari þegna
sinna. Það er æðst hlutverk
forystumanna ríkisins að
tryggja, að sérhver maður
fái sem bezt notið hæfileika
sinna og þess sé gætt að
sem allra minnst af getu og
hæfni einstaklinganna glat
ist.
BARÁTTA umbótahreyf-
inganna hefur vissulega bor
ið árangur: Lögum hefur
verið breytt að hærra sið-
f erðismat skapaðist hj á
dómstólunum og persónu-
réttur manna væri viður-
kenndur og virtur án til-
lits til ættar, eigna og
starfa. — Barizt var íyrir
því að skapa virðingu lög-
gjafans fyrir vinnunni og
tryggja skýlausan rétt
mannsins að njóta getn
sinnar og gáfna og fá í sinn
hlut þann arð, sem af þessu
mætti æxlast.
Öll þessi margþætta bar-
átta var oft nefnd baráttan
gegn arðráninu,“ arðráni
vinnunnar og ráni þess arðs,
sem ekki fékkst tækifæri til
að skapa, þegar starfsgetu
mannsins var hafnað og
honum meinað að njóta
hennar.
ÖLLUM ER LJÓST, að
lífsafkoma almennings á
Vesturlöndum hefur ger-
breytzt á siðustu hundrað
árum. Hungurvofan stend-
ur ekki lengur við dyrnar og
möguleikar manna að hljóta
störf og velja eru allt aðrir
en áður. Sumir hinna bjart
sýnustu eygja þann dag
skammt undan, að svokölluð
„ytri gæði“ verði brátt ekki
lengur undirrót friðslita og
fjandskapar, því að tæknin
muni senn gera öflun þeirra
svo auðvelda, að ekki þurfi
að taka meginorku mann-
anna til líkama og sálar að
fullnægja eftirspum eftir
þeim.
KANNSKI fyrst og fremst
af þeim ástæðum hefur at-
hygli margra hinna frjáls-
lyndu umbótamanna beinzt
meir og meir að öðrum vett
vangi, sem lítill gaumur og
athygli hefur verið gefinn
til þessa. — Nokkrar mið-
ur skemmtilegar staðreynd
ir hafa orðið til að hrinda
umræðum á stað. í velferð
arríkjum Vesturlanda hefur
persónuþroski og göfgi eng
an veginn vaxið að sama
skapi og afkoman hefur
batnað. Þvert á móti. í vel-
■gengninni hefur borið enn
meir á brestum skapgerðar
og mat á sönnum verðmæt
um verið harla reikandi.
Margs konar villagróður hef
ur vaxið upp. Lífsleiði og
lausung hafa gripið um sig.
Menn hafa engan veginn
reynzt hæfir að njóta góðra
bókmennta, gleðjast yfir og
meta fagrar listir og skap-
andi eða greina öfgalausan
og fræðandi málflutning í
stjórnmála- og trúmálastefn
frá glamuryrðum og heimsk
andi áróðri. Hvers vegna?
hefur verið spurt. — Næst
hyggjast þeir, sem um hafa
fjallað, hafa komizt að hinu
rétta, er þeir hafa álykbað
sem svo, að hinnar sömu ó-
heillar gæti á sviði menn-
ingar og andlegs lífs sem
áður hafði verið fundin í
efnahags- og atvinnulífi, að
setið væri yfir hlut, hæfi-
leikum kastað í glatkistu og
arður rændur. Allt er þetta
mál þó harla erfitt viðfangs
og margs að gæta, að ekki
verði kastað úr einum öfg-
um í aörar. Hitt þykir frjáls
lyndum umbótamönnum ang
ljóst, dð full þörf sé að
skera að nýju upp herör
eins og gegn því að meina
hæfileikum þegnanna að
njóta sín og skapa arð. —
Þykir þeim, sem þessar lín-
ur ritar, ekki fráleitt að
nefna hina nýju baráttn
baráttuna gegn arðráni á
sviði andans. Sumir myndu
vilja segja, að þetta væri
baráttan við forheimskuna,
þá augljósu tilhneigingu að
lába mennina sætta sig við
sem minnstan hlut í menn
ingn og þroska, að gera allt
sem auðveldast og fyrir-
hafnarminnst. Öll menning
og þroski fæst fyrir á-
reynslu, érfiði og fyrirhöfn,
svo að leið forheimskunnar
eða arðráns á sviði andans
liggur til úrkynjunar og upp
lausnar. Menn hljóta ekki
daglegt brauð nema fyrir
vinnu og ekki minni kröf-
nr gerir lífið, ef það á að
gefa manninum hlutdeild í
andlegum verðmætum, eins
og t.d. þeim að njóta góðra
bóka, sannrar listar og þó
umfram allt að gera ein-
staklinginn hæfan að velja
réttsýna og göfuga menn til
að ráða stefnunni í stjórn-
málum og trúmálum.
(Úr Samvinnunni).