Tíminn - 01.06.1961, Page 6

T6
Sfcáii Guðmundsson, alþingismaíur ritar um Áburðarverksmiðjuna: s
Fyrningarsjóðsgjald reiknað hærra
en lögákveðið er og söluverð áburð-
arins ákveðið þeim mun hærra —
ASalfundur Áburðarverksmiðj-
unnar h. f. var haldinn í Gufunesi
í fyrradag. Þar voru lagðir fram
reikningar fyrirtækisins fyrir ár-
ið 1960.
Á fundinum kom fram ágrein-
ingur um fyiningarsjóðsgjaldið,
sem fært er með gjöldum á rekstr-
arreikningi.
f lögum um Ábui-ðarverksmiðj-
una, er sett voru 1949, eru fyrir-
mæli um ákvörðun söluverðs á á-
burði frá verksmiðjunni. í 8. grein
laganna segir svo:
„Áburðarsala ríkisins kaupir
af verksmiðjunni áburð til notk-
unar innanlands fyrir kostnaðar-
verð, er verksmiðjustjórnin áætl-
ar og ákveður fyxir 1. marz ár
hvert, að fengnu samþykki land-
búnaðarráðherra. í hinu áætlaða
kostnaðarverði skal reikna með
nauðsynlegum og lögákveðnum
tillögum í fyrningarsjóð og vara
sjóð verksmiðjunnar“.
í lögunum er verksmiðjustjórn-
inni ekki veitt vald til að meta,
hvað séu nauðsynleg sjóðatillög og
taka ákvörðun um þau, heldur eru
tillögin fastákveðin af Alþingi í
10 gr. laganna. Þar segir, að fram-
lag Áburðarverksmiðjunnar til
fastra sjóða hennar skuli árlega
vera:
a) Til fyrningasjóðs 2% % af
kostnaðarverði húsa, ióðar og
annara mannvirkja og 7V2% af
kostnaðaiverði véla og annarra
áhalda.
b) Til varasjóðs allt að 3% af
kostnaðarverði framleiðslunnar.
Öll árin, sem verksmiðjan hefur
verið rekin, fram til ársins 1959,
hefur fyrningarsjóðsgjaldið verið
reiknað með þeim hundraðstölum,
sem lögin ákveða og nefndar eiu
hér að framan. En síðustu 2 árin,
1959 og 1960, voru reikningsfærð
hærri fyrningarsjóðsgjöld en lögá-
kveðin eru, þ. e. 3% í stað 2Vz%
og 12%% í stað 7%%.
Þessi hækkun á fyrningarsjóðs-
gjaldi mun árið 1960 nema rúpl.
7 millj. króna, og til þess að mæta
henni var söluverð ábuiðarins á-
kveðið hærra en það hefði orðið
að óbreyttu sjóðstillaginu.
Ég tel skylt að fylgja fyrirmæl-
um áburðarverksmiðjulaganna um
greiðslur til fyrningarsjóðsins, og
því bar ég fram á aðalfundinum
svo hljóðandi tillögu:
„Fundurinn ákveður að endui-
greiða skuli úr fyrningarsjóði
verksmiðjunnar þá fjárhæð, sem
lögð hefur verið í sjóðinn árið
1960 umfram lögákveðið fyrning
arsjóðsgjald samkv. 10. gr. verk-
smiðjulaganna, og sé fé þessu
varið annað hvort til endur-
greiðslu á hluta af áburðarverði
til þeirra, sem keyptu áburð frá
verksmiðjunni 1960, eða til lækk
unar á söluverði áburðar 1961,
eftir ákvörðun verksmiðjustjórn-
arinnar“.
Eins og, hér kemur fram, lagði
ég til að það, sem ofgreitt var til
fyrningarsjóðsins s. 1. ár, yrði end
urgreltt, en lagt á vald verksmiðju
stjórnarinnar að ákveða hvort því
fé yrði heldur varið til endur-
greiðslu á hluta áburðarverðs 1960
eða til lækkunar á söluverði áburð
arins á árinu 1961.
Tillaga mín var aðeins um fyrn-
ingarsjóðsgjaldið 1960, vegna þess
að hún var flutt í sambandi við
ákvörðun fundarins um reikninga
verksmiðjunnar fvrir það ár, en
eins og áður segir var framlagið
til sjóðsins einnig ofreiknað 1959,
og þaif að fá leiðréttingu á því.
Meiri hluti fundarins samþykkti
að vísa tillögunni til verksmiðju-
stjórnarinnar til athugunar.
Áburðarverðið 1961
Upplýst var á fundinum að á
rekstraráætlun verksmiðjunnar fyr
ir árið 1961 hafði verksmiðju-
stjórnin enn hækkaðfyrningarsjóðs
gjaldið nokkuð frá því, sem það
var reiknað síðustu 2 árin. Um
þetta hafði þó verið einhver á-
greiningur i stjórninni, og formað-
urinn lét þess getið að áburðar-
verðið hefði verið ákveðið þannig,
að vafas-amt væii að unnt yrði að
greiða þessa viðbótarhækkun á
1 fyrningarsjóðsframlaginu.
Að fengnum þessum upplýsingum
flutti ég eftirfarandi tillögu á
fundinum:
„Þar sem upplýst er, að við
ákvörðun um söluverð áburðar
frá verksmiðjunni árið 1961 hef-
ur verið reiknað hærra fyrn-
ingarsjóðsgjald en ákveðið er
í 10. grein verksmiðjulaganna,
ályktar fundurinn að leggja fyrir
verksmiðjustjórnina að leiðrétta
þennan gjaldalið á rekstraráætl-
un verksmiðjunnar og lækka
söluverð áburðaiins nú þegar í
samræmi við það. Jafnframt fái
áburðarnotendur endurgreiddar
I frá verksmiðjunni þær lipphaeðir,
I sem þeir hafa borgað á þessu ári
umfram hið leiðrétta ábuiðar-
verð.“
Meiri hlutinn vísaði þessari til-
lögu frá með því að samþykkja
dagskrártillögu.
Stjórn og framkvæmdastjóri
áburðarverksmiðjunnar telja fyrn- j
ingarsjóðsgjaldið of lágt, eins og
það er ákveðið í 10. gr. verksmiðju-1
laganna. En ég tel það ekki á vald-
sviði verksmiðjustjórnarinnar að
breyta framlaginu til sjóðsáns.
Hins vegar getur verksmiðju-1
stjórnin að sjálfsögðu borið fram
óskir til Alþingis um að það breyti (
lagaákvæðinu um sjóðsgjaldið.
Þó að afgreiðsla aðalfundarins á
þessu máli yrði með þeim hætti,
sem hér hefur verið frá sagt, tel
ég ekki rétt að láta það falla niður,
heldur vinna að því að koma fram
leiðréttingu. Með lögunum um
áburðarverksmiðju, sem Alþingi
samþykkti 1949, var að því stefnt
að tryggja bændum áburð með
svo hagstæðu verði, sem unnt er.
Og fyrirmælum laganna er skylt
að íylgja.
Að síðustu skal þess getið, að
frá því var skýrt á aðalfundinum
að veið á áburði frá verksmiðjunni
væri allmiklu lægra en verða
mundi á innfluttum áburði, og svo
var einnig árið sem leið. Það sýn-
ir að verksmiðjan er gott fyrir-
tæki. En ekki veitir það nokkurn
rétt til að víkja frá lagafyrirmæl-
unum um gjald til fyrningarsjóðs-
ins hjá veiksmiðjunni.
Skúli Guðmundsson.
í _ _ J
| TÓNLEIKASKRÁ s
j AÐ HÓTEL BORG
í GÆRKVELDI
Johan Svendsen: Festpolonaise j
Mozart: Eine kleine Nachtmusik I
Johan Svendsen: ..... Norsk Rhapsodie No. 2 • C |
Emil Thoroddsen: .... Syrpa af íslenzkum lögum !
A. Andersen-Wingar: Norvegiana
Emil Thoroddsen: .... Syrpa af íslenzkum lögum !
Johan Svendsen: Noirsk Raphsondie No. 4 i
Ingebret Haaland: .... Fantasie over norska 1
foikemelodier' l
Rossini: Forleikur að óperunni l
! „Rakarinn í Sevilla" !
'V .-V •VX.X.VVVi'V.X.V.V.W
DRENGJAJAKKAR
stakir frá kr. 450.00.
Drengjajakkaföt frá 6—14
ára.
Matrósföt frá 2—8 ára.
Drengjabuxur frá 4 ára.
Drengjabuxnaefni, ullar-
efni kr. 185.00 pr meter-
inn.
Drengjapeysur frá 2—14
ára.
Nylonsokkar saumlausir frá
kr. 45.00.
PattonsullargarniÖ 4 gróf-
leikar — litaúrval.
Æðardúnssængur
Æðardúnssængur 3 stærðir
Æðardúnn.
Danskur hálfdúnn.
PÓSTSENDUM
Vinna
Setjum í tvöfalt gler. —
Kíttum glugga. — Vanir
menn. Sírni 32394.
Vesturgötu 12.
Sími 13570
• N-V.V.V*
Drengur
á 11. ári óskar eftir sveita-
störfum.
Upplýsingar í síma 15561.
•V.'oV.V.V.V.N I
Bíla- & buvélasalan
Símar 2-31-36 & 15-0-14.
TIL SÖLU:
Hanomag dieseldráttarvél
með sláttuvél, árgerð 1955
í ágætu ástandi.
BÍLA & BÚVÉLASALAN
Ingólfsstræti 11. Reykjavík.
Ougleg stúlka
óskast til eldhússtarfa.
HÓTEL TRYGGVASKÁLI
Selfossi.
.VV.V.V.V.VV.V.V.V.V.V.V.V
Bifreiðasalan
Frakkastig 6
Símar 19092 — 18966 og
19168 Höfum ávailt á boð-
stóium mikið úrva) hvers
konar bifreiða
Kynnið vður verðlistana hjá
okkur áður en þér kaupið
bifreið.
Veizlusalir á Hótel borg voru fagurlega skreittir í gærkveldi. Myndin
sýnir hluta af veizluborðum skömmu áður en gestir tóku að streyma
til hófsins. Hér fyrir ofan er birt skrá yfir tónleika þá er leiknir voru
meðan setið var undir borðum. Á bls. 7 er svo birt sætaskipun gesta
í hófinu.
ÞAKKARAVÖRP
Alúðarþakkir fyrir auðsýnda vinsemd á sjötugs-
afmæli mínu.
Drottinn blessi ykkur öll.
Ragnheiður Eiríksdóttir,
Sólbakka.
Maðurinn minn, faðir okkar og sonur
Bragi Brynjólfsson,
bóksall
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn 2. þ. m. kl. 1.30
e. h.
Blóm vinsamlegast afþökkuð.
Dóra Thoroddsen og börn
Katrín Jónsdóttir Brynjóifur Magnússon
Jón Eiríksson,
magister, frá Hrafntóftum,
verður jarðsunginn frá Oddakirkju, föstudaginn 2. júní kl. 2 e.h
Fyrir hönd aðstandenda.
Sigurður Þorsteinsson.