Tíminn - 11.07.1961, Side 11

TÍMINN, þriðjudaginn 11. júlí 1961.
11
Lífsförun
pf p
Eftir Pearl S. Buck
— Hjónaband er nákvæmlega
eins nú og það áður var. fullyrti
John.
John er góðvinur minn, dyggur,
íhaldssamur sonur frjálslynds föð-
giftist, fer Mary oftast nær með
gestir minir, ásamt dóttur þeirra
Joan, sem er nýgift Mark, sem
einnig var hjá mér.
John er greindur og einlægur
maður. Starfi hans fylgja ferðalög
um víða veröld og eftir að Joan
giftist, fer Mary ofast nær með
honum. Þegar við hittumst, ræðum
við málefni dagsins af ákafa. Ég
hafði fært í tal hjónaband nútíma-
fólks og nú spurði ég Mark hvort
hann væri John sammála.
— Það er kannske of snemmt að
spyrja þig slíkar spurningar?
sagði ég.
— Nei, svaraði Mark. Við Joan
höfum rætt málið fyrir löngu og
ég er ekki sammála tengdaföður
mínum.
— Hvers óskar þú í hjónaband-
inu, sem þú telur foreldra þína
ekki hafa öðlazt? spurði ég.
Mark er hæglátur piltur, vel
menntaður. Joan er óvenjuleg
stúlka, hefur ferðazt mikið með
foreldrum sínum og talar mörg
tungumál.
— Ég vil eignast lífsförunaut og
félaga, sagði Mark. Og þegar ég
segi félaga, þá meina ég það í
dýpsta skilningi orðsins. Ég óska
mér ekki aðeins að fá duglega
ráðskonu og góða móður handa
börnum mínum. Ég á að eyða því,
sem eftir er ævinnar með Joan og
ég vil geta rætt öll mál við hana.
Ég vil ekki þurfa að útskýra allt
fyrir henni. Hún á að vita um
hvað ég er að tala.
— Finnst þér það ekki hörð
krafa, Joan? spurði ég.
Hún hristi höfuðið. — Ég skil
hvað Mark á við.
Ég hikaði um stund. —- En þú
Mark? spurði ég. Skilur þú allt,
sem Joan vilí ræða við þig?
— Við höfum sömu áhugamál,
anzaði hann. Ég gekk úr skugga
um það fyrir löngu. Ég ákvað að
sú stúlka, sem ég kvæntist, skyldi
vera þatttakandi í mínu starfssviði.
‘Menn hafa ekki lengur tíma til að
byggja brýr yfir eitthvert hyldýpi
milli karla og kvenna. Hann sneri
sér að Joan. Munurinn er sá, sagði
hann, að við erum þar stödd í byrj-
un hjúskapar okkar, sem foreldrar
okkar komust eftir margra ára
sambúð. Við erum reiðubúin að
lifa lífinu saman.
Eftir að þau fóru, hugsaði ég
lengi um orð Marks. Er farið að
gera nýjar kröfur í hjónabandinu?
Hvers vænta karlar og konur
hvort af öðru er þau giftast?
Sennilega þess sama og fólk
hefur alltaf vænzt og vonað: að
njóta öryggis, samkenndar, ástar,
lieimilis og barna.
En Mark óskaði annars líka: fé-
lagsskapar.
Mark er ungur nútímamaður.
Menntun hans er fjölþætt og hann
vill að eiginkonan ve^ði honum fé-
lagi, sams konar félagi og karl-
menn bjuggust áður fyrr aðeins
við að finna í hópi karlmanna.
Hann vill að hjónbandið verði fé-
lagsskapur í dýpsta skilningi. Vænt
ir hann þá ekki alls hins sama og
menn gerðu áður fyrr? Jú, ég held
að hann búist við að það felist allt
í félagsskapnum.
Hvers vegna kvæntist hann ann-
ars? Ekki til þess að eignast þægi-
legt heimili. Eg þekki marga pipar-
sveina sem búa vel, einir sér eða
fleiri saman Þeir sakna ekki að-
stoðar kvenna. Um þá safnast hóp-
rir vonglaðra, aðdánnarfullra
stúikna, sem ailtaf eru reiðubúnar
að annast íyrir þá hússtörfin. i
Ef ungir karlmenn þrá að eign
ast afkvænn, þá fara þeir að jafn-
aði vel með það. Aldrei hef ég
heyrt þá fjargviðrast um þrá sína
eftir að verða feður. Þeir eru of
uppteknir af störfum sínum og
frama og segjast bara kvænast
þegar þeir hitti hina fullkomnu
konu.
En svo eru líka hinar andstæð-
urnar, unglingarnir, sem giftast
strax og þau koma úr skóla. Við
vitum enn ekki hvernig þau hjóna-
bönd fara. Ég sé af hagskýrslum,
að fjöldi kvenna giftist 21 árs
gamlar, 26 ára eru þær búnar að
eignast þrjú böm. Þegar þessar
konur eru 31 árs, þá eru börn
þeirra farin að vera meiri hluta
dagsins í skóla, þær eyða lifinu í
litlu húsi eða íbúð með miklum
þægindum og eiga eftir að lifa 44
ár að jafnaði. Eiginmenn þeirra
halda áfram að þroskast við störf,
en ef konunum berst ekki einhver
örvun og hjálp, þá staffna þær í
þroska sinum.
Sannur félagsskapur þrífst ekki,
nema konan skilji, að henni
her skylda að fylgja eiginmannin-
um á þroskabrautinni.
Er þá einhver nýr þáttur kom-
inn til skjalanna í nútíma hjóna-
bandi? Já, nútímamaðurinn gerir
kröfu til þess að konan sé öðruvísi
en hún hefur verið. Mamma hans
er ekki lengur fyrirmynd eiginkon-
unnar, nú vill hann eiga konu, sem
er jafnoki hans að gáfum, hefur
fróðleiksþrá til jafns við hann,
þroskamöguleika og áhuga fyrir
því, sem gerist heima og um heim
allan.
Hann óskar sér félagsskapar,
sem konur gamla tímans gátu ekki
veitt. Hann gengst ekki fyrir fríð-
leika. Hann er búinn að kynnas-t
hinum örþreyttu mönnum í við-
" •• ~">i b.vela t:' ’ð
búa konum sinum skrautramma.
Hann vill ekki líkjast þeim. Hann
verður oft argur við konur og seg-
ir: — Hvers vegna verða kven-
mennirnir ekki fullorðnir? En dett-
ur alls ekki í hug að sú gremja
stafi af eigin vanþroska.
Þessi gremja og einhver dulin
reiði mótar viðhorf hans til allra
kvenna, en af þvi að hann er vel
siðaður. íeynir hann þeim tilfinn-
ingum og hann þráir konu, sem
getur orðið honum sannur félagi.
í leit að henni verður hann oft von
svikinn og gerist ósanngjarn, allar
konur eru ómögulegar. Hann verð-
ur æ meir á verði gegn stúlkum,
sem reyna að ginna hann með
fögru útliti sínu. og sú einfeidni
stúlkunnar að halda að hann gang-
ist fyrir útliti, skapar með honum
fyrirlitningu á henni.
En hvað segir konan? Samþykkir
hún breyttar kröfur og skilur þá
möguleika, sem þær skapa henni?
Það er stóra spurningin.
Nútímamanninum nægir ekki
konan, sem mótuð er eftir alda-
gömlu hugmyndinni, að konan
skuli vera heima, annast heimilis-
störf og veita honum líkama sinn
til ás-taratlota. Hann krefst meira,
krefst þess að hún noti þroska-
möguleika sína og verði honum
sannur félagi.
Þessar kröfur til kununnar eru
miklu meiri en áður tíðkaðist.
Íívað á hún nú að gera? Hún er
búin að beita öllum sínum góðu og
gömlu leikbrögðum. Alls staðar
eru margar fallegar, kornungar
stúlkur, svo að sá tími styttist
alltaf, sem hún getur látið
eftir sér að vera bara sæt og ung.
Sé hún orðiíi 25 ára, þá er hún
orðin of gömul til þess leiks. í
ofboði reynir hún að komast i
hjónabandið áður en hún er af
æskuskeiði, löngu áður en hún
er fullþroska kona. Af frjálsum
vilja tekur hún á sig heimilis-
störf og þá ábyrgð, sem fylgir þvi
að eiga börn, áður en hún er nógu
þroskuð til að gegna þeim hlut-
verkum. Þá rænir hún sjálfa sig
og eiginmanninn þvi, sem hún
hefði getað öðlazt með meiri
þroska, hefð'i hún gefið sér næði
til að auðgast að vizku og reynslu
og þroskast tilfinningalega.
í ofboði reynir hún að fjötra
karlmann með líkama sínum, en
sér brátt, að honurn er ekki hjóna
band í huga.
Staða konunnar í heimi nútím-
ans er önnur en fyrrum. Karlmað-
urinn heftir ekki lengur för henn
ar. Hann hvetur hana til að þroska
hæfileika sína. Ekki þarf lengur
að berjast fyrir þeim réttindum,
sem amma og mamma reyndu að
öðlast. Margar konur verða skelfd
ar og leita skjóls innan veggja
heimilisins og afsaka sig ,með því,
að þær séu „bara“ húsmáeður.
Ný ábirgð hefur verið lögð á
herðar konunnar, og sú byrði get
ur verið óttaleg: möguleikinn til
að verða það, sem hún sjálf vill.
Tekur konan því, er karlmaðurinn
æskir þess, að hún nýti hæfileika
sína til hins ýtrasta. Geri hún
það, verða laun hennar mikil. En
hún verður í senn að hjálpa sjálfri
sér og öðrum konum.
Stúlkan, sem giftist nítján ára
má ekki standa á sama andlega
þroskastiginu þegar hún er 31 árs
og á 44 ár ólifuð. Hún verður að
leita sér menntunar, jafnvel þótt
ekki sé tími til þess fyrr en eftir
31 árs aldur. Hver á að annast
heimilið og börnin? Á því finnur
hún betri lausn með betri mennt-
un og þroska. Viti maður hvað
maður vill, þá opnast leiðir til
að ná markinu.
Fyrst og fremst verða konur
að hjálpa hver annarri með því
að trúa á sjálfar sig. f hvert
skipti sem ég heyri konu fullyrða,
að hún hafi meiri tiltrú til lækn-
is af þvi að hann sé karlmaður
en til kvenlæknis, þá veit ég, að
hún trúir heldur ekki á sjálfs
sín getu. Ef svo væri, myndi hún
aðeins velja bezta lækninn, sem
hún ætti völ á. hvort sem það væri
karl eða kona.
Með öðrum orðum, þá er kon
an andstæðingur annarra kvenna
meðan hún óttast getuleysi sjálf
ar sín Hún lokar augunum fyri”
því, að náttúran hefur alls ekk’
ákveðið, að karlmaðurinn sé í öl!
n.m tilfellum gáfaðri og betur til
»arfs fallinn en konan.
En konur starfa svo margt nú
á tímum. segið þið kannski
Ójá, svo margt, — konum eru
falin ^máviki'n í þjóðfélaginu ogl
af þeim e.u þær afskaplega upp-
teknar. En hvar gætir kvenna þeg!
ar stórpólitískar ákvarðánir eru
teknar? Ef að konurnar sætu við j
Mi.tr karlmannawna á valdastóli |
þjóðfélagsins, þá yrðu mörg þau
smáatvik óþörf, sem þ'eim eru fal
in, þau verða mörg til vegna fá-
tæktar og lélegra stjórnarhátta,
sem ættu með öllu að vera úr
sögunni.
Brjóstgóðar konur hafa á öll-
u.m öldum starfað fyrir hina fá-
tæku, þá sjúku og særðu. en þær
sömu konur gera æði lítið til þess
að afstýra þeim árekstrum. sem
skapa styrjaldir, sjúkleika og
neyð. Öll heimsins lönd eru orðin
svo nátengt hvert öðru, að nauð-
syn er að sameina hina mestu og
beztu andlegu krafta og þeir kraft
ar búa bæði með körlum og kon-
um. En enn þá leggja konur f.átt
af mörkurn til mestu andlegu á-
takanna. Óréttlátt væri að segja,
að karlmenn vilji ekki þekkjast
framlag þeirra. Hinir skynsömu,
upplýstu karlmenn vilja einmitt
að konur standi við hlið þeirra til
að' leysa vandamál framtíðarinnar.
Það er farið að spinna nýjan
þráð í vef hjónabandsins. Karl-
maðurinn gerir nýjar kröfur til
konunnar. Hann vill að eiginkonan
sé honum félagi hans á annan
hátt en fyrr.
Ef konan svarar þeirri kröfu,
þá gæti hún kannski líka gert nýj
ar kröfur til karlmannsins. Hann
er ekki fullkominn, þessi nútíma-
maður, en hann krefst þess heldur
ekki, að konan sé fuUkomin. Það
er fyrsta skrefið til gagnkvæms
þroska.
Konan hefur alltaf viljað vera
karlmanninum að skapi og þó að
karlmaðurinn hafi ekki eins hátt
urn það, vill hann einnig vera kon
unni að skapi. Ef konan vill taka
fyrsta skrefið til móts við mann-
inn í gagnkvæmu trausti, þá get-
ur hjónaband orðið betra en
■nckkru sinni fyrr, dýpra samband,
frjórri andlegur félagsskapur.
Ekkert i heiminum er göfugra
en hjónaband, sem byggist á fals-
lausum skilningi milli karls og
konu.
Það er lífið sjálft.
(S. Th. þýddi).
Indversk stjarna
gengur I hjónaband
Eftir 27. apríl munu sviðs-
ljósin ekki framar skína á S.
Padmini, hina friðu og smá-
vöxnu dansmey og kvikmynda-
stjörnu. Brúðkaupsklukkur
hennar munu óma þann dag í
hinu heilaga musteri Guru-
vayoor Hún ætlar að giftast
upgum Jækni, Ramachandran
Nambiar að nafni.
Þó að margir hafi beðið um
hönd Saraswati, þar á meðal
menn af konungsættinni i Trav-
ancore, þá valdi móðir hennar
JfrVninn frá Norður-Malabar.
Hann kom hingað fyrir nokkr
um vikum og ræddi við unnustu
sína í nokkrar mínútur. Blaða-
mönnum var sagt, að þeim
hefði geðjast hvort annað vel.
Síðar var gengið frá brúðkaups-
sáttmálanum á heimili eJdri
systur Saraswati.
Að hjónavígslunni lokinni
munu brúðhjónin og gestir,
Padminl
sem verða viðstaddir hina ein-
földu vigsluathöfn, hverfa aftur
til Madras og þar verður mót-
taka haidin fyrir rúmlega þús-
und boðsgesti í hinum fagra
Vihaya garði.
Padmini ætlar ekki framar að
dansa eða leika. í maí fer hún
með eiginmanni sínum til Bret-
lands, þar sem hann ætlar að
stunda framhaldsnám í læknis-
fræði. Þau ætla að leigja sér
íbúð i London og dvelja þar í
þrjú ár. Padmini mun stunda
heimilisstörf og garðyrkju. Þau
munu ekkert þjónalið hafa í
London
Eftir þrjú ár ætla hjónin að
koma aftur til Indlands og
stofnsetja einkasjúkrahús í
Bangalore, en þeirri borg ann
Padmini.
Blöð í Madras hafa mikið
skrifað um það, að Padmini
skuli ætla að snúa baki við
sviðsljósunum og hverfa inn í
Iijónabandið. Hún sinnir engum
bænum um að halda áfram að
leika.
Padmini er 26 ára gömul og
eftirsóttasta leikkonan, ekki að-
eins í Madras, heldur einnig í
Bombay, Kerala og Bengal. Hún
byrjaði að dansa fjögurra ára
gömul undir handleiðslu Gop-
inath, musterisdansarans í Trav-
ancore. Af tilviljun sá Udai
Shankar hana dansa síðar í
Bombay og bauð henni kvik-
myndahlutverk vegna þess hve
guðdómlega vel hún dansaði.
Padmini hefur leikið í meira en
200 kvikmyndum og haldið
þrjú þúsund danssýningar með
systrum sínum tveim í Indlandi,
Malaya, Egyptalandi og Rúss-
landi. Hún fékk heimsmeistara-
titil fyrir dansinn Bharhat
Natyam fyrir fimm árum í sam-
keppni í Moskva.
Padmini er óvenjulega fríð.
talar ensku, frönsku, hindi.
malayalam, telugu og tamil.
Hún hefur leikið á móti nær
öllum frægustu leikurum Ind-
lands. Kvikmyndastjóri frá
Hollywood, sem sá hana leika.
sagði, að ef hún vildi koma t'!
sín, yrði henni skipað á bekk
með stjörnum p'ns og Ava
Gardner, Rita Hayworth og
Lana Turner.
(Úr indversku blaði).
•'V-'V'N.-V.-'V'V-'V- N. - X. - X. - N.’X.1 N.•'
f
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
f
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
) |
) |
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
j