Tíminn - 29.07.1961, Qupperneq 7

7
T f M I N N, laugardaginn 29. júlí 1961.
i ■ m ■ a * n :
i u i. - v a n i
iissicimmgur er vqí
enpn skilningur
ÞaS virðist svo, sem ýmsir
þeir , sem sltrifa í blöðin hafi
ekki áttað sig á því, hve stór
viðburður það var, þegar sam-
vinnufélögin höfðu forgöngu
um að leysa fyrir sitt leyti hin
geigvænlegu verkföll, sem skoll
in voru á með byrjun júní. Enn
kveður við þann tón, að þau
hafi með samningum sínum
valdið og ráðið þeirri kaup-
hækkun, sem orðið hefur í
landinu. Þetta er byggt á mikl-
um misskilningi.
Verkföllin voru skollin á, í
því áttu samvinnufélögin eng-
an þátt. Atvinnurekendur og
verkamenn höfðu reynt að kom
ast að samkomulagi. Það tókst
ekki. Sáttasenijari fékk málið
til meðferðar, lagði fram sátta-
tillögu og hélt marga fundi.
Ekkert miðaði i samkomulags-
átt. Algjör stöðvun atvinnu-
veganna fyrir dyrum, ásámt
stöðvun fjölmargrar þjónustu i
þjóðfélaginu. Sfldveiðitíminn
var framundan.
Bitur reynsla lá fyrir í þess-
um efnum. Langan tíma hafði
vinna stöðvazt í einni mestu
verstöð veraldar. I Vestmanna-
eyjum, þangið sem augu aUrar
þjóðarinnar mæna á vetrarver
tíðinni hafði hin dauða hönd
athafna'eysi >in' lcgið á útgcrð-
inni eftir múljóna tap var loks
samið þar um meiri kauphækk
iiit heldur en samið var um í
b'nu síðara verkfalli.
í byrjun júní virtust allir úr-
ræðalausir í þessum geigvæn-
lega vanda. nema samvinnu-
menn. - Aðalfundur í öðru
stærsta kaupfélagi landsins bað
stjórn sína að leysa þennan
hnút og semja strax. Sam-
vinnumenn sáu, að þetta var
ekkert vit. Þeir báru enga á-
byrgð á því ástandi sem skap-
azt hafði, en þeir tóku að sér
björgunarstarfið. Þeir neituðu
að láta söguna frá Vestmanna-
eyjum endurtaka sig. Þeir neit-
uðu að Iáta síldveiðiflotann
stöðvast. Þeir leituðu þeirra
ber'tu úrræð., sem völ var á. í
kjölfar þeirra samninga, sem
samvinnufélögin gerðu, hefur
hver samningurinn af ö’írum
verið staðfestur, nokkrum sinn-
um án þess að til verkfalls hafi
komið, í öðrum tilfelluin eftir
misheppnað hark.
Nú sér þjóðin, hve þarna var
forðað frá miklum voða. Síld-
inni hefur verið mokað á land
fyrir norðan og austan. í ver-
stöðvum annars staðar hefur
verið mikil atvinna. Björgunar-
starf samvinnumanna, eftir að
komið var í óefni, sem þeir
höfðu ekki efnt til, hefur það
orðið til blessunar fyrir þjóðina.
Það er því mikill misskilning
ur að ásaka samvinnumenn í
þessum efnum, eins og nokkuð
hefur borið á.
Ásökunarefnanna er að leita
hjá öðrum. P.H.J.
Aukiö starf -
ktt þjónusta
Kaupféiag Þingeyinga hefur á síð-
ustu árum fært út kvíarnar á ýmsan
hátt ,stofnað útíbú í sve/Lum og
aukið þjónustu og starfsemi á Húsa-
vík með ýmsum hætti. Ekki alls fyr-
ir löngu kom það t.d. upp velbúinni
ferðamiðstöð, þar sem um er að
ræða sameiginlega afgreiðslu fyrir
ýmis farartæki, bifreiðar, flugvélar
og jafnvel skip, Er þar góð og vel
búin biðstofa í afgreiðslusal, og er
þetta til fyrirmyndar talið.
í fyrra var byggð á Húsavík upp
úr eldra húsi rúmgóð og hentug
olíu-afgreiðslustöð á vegum kaupfé-
lagsins fyrir Essó-olíur og benzín á
staðnum. Sýnir efri myndin þetta
hús, en olíuafgreiðslu þessari fyrir
Húsavík og meginhluta S.-Þingeyjar-
sýslu, veitir Sigtryggur Albertsson
forstöðu.
Neðri myndin er af hinu snotra
útibúshúsi K.Þ. í Reykjahlíð við Mý-
vatn. Þar er stór sölubúð með kram-
vöru ýmiss konar og jafnframt ágæt
ferðamannaverzlun. Útibússtjóri þar
er lllugi Jónsson. (Ljósm : Guðm.
Ágústsson).

M'/.V.V
'.V.V.V.W.V.V.V.V.V.V.V.
INGOLFUR DAVIÐSSON
GRÓÐUR og GARÐAR
Skordýr ýmis hafa verið mik-
i.ð á ferli í sumar, enda góð-
viðrasamt að jafnaði. Trjálauf
er víða skemmt af lús og
maðki; jafnvel vafið í hnút
utan um óþrifin, t.d. á álmi
og ribsi. — Kartöflugrös urðu
all víða fyrir nokkru áfalli af
næturfrosti — einkum í lægð-
um — í júnílok. Kartöfluhnúð-
ormasmitaðir garðar eru nú
víðast lagðir niður, nema á
Eyrarbakka ,og í minna mæli
á Akranesi — og helzt pestin
við enn þá á þessum tveimur
stöðum. Eitthvað ber e-nn á
æxlaveiki í káli og rófum. —
Veikin lifir í moldinni árum
saman. Getur borizt með búfjár
áburði, sem jurtaleifar úr sýkt
um görðum hafa lent í. Ef bú-
fé étur sýkt kál eða rófur,
ganga sýklarnir niður af því,
og geta lent í áburðinn. Mest
hefur samt æxlaveikin dreifzt
með jurtum til gróðurset-ning-
ar úr smituð'um uppeldisreit-
um. Má venjulega rekja slóð
sýkinnar til uppeldisstöðva,
þar sem nægilegrar varúðar
eða samvizkusemi hefur ekki
verið gætt.
Tími er til kominn að úða
gegn kartöflumyglu í sunnan-
verðu landinu. Undanfarin ár
hafa aðallega verið notuð kop-
arlyf, t.d. Perenox o.fl., og gef
izt vel. Dálítif} hefur og verið
flutt inn og notað af zineb-lyfj
um (Ditkane), síðustu árin, en
full reynsla ekki komin af þeim
enn þá. Fer tvennum sögum af
þeim erlendis, þ.e. þau reynast
yfirleitt vel gegn myglu í hlýju
loftslagi, en miður eða misjafn
lega í svölum löndum, (vel í
Frakklandi, misjafnlega á Nið-
urlöndum; fremur illa í Finn-
landi). Jarðvegurinn virðist
einnig hafa sín áhrif. Á Niður-
löndum reyndust mun meiri
mygluskemmdir á kartöflum,
sem ræktaðar voru í leirjarð-
vegi, ef grösin höfðu verið úð-
uð með zineb, heldur en ef
koparlyf voru notuð. En zineb
reyndist fullt svo vel á kart-
öflur ,ræktaðar í sandjörð.
Fleira einkennilegt hefur
komið í Ijós. Sum kopariyf t.d.
Bordeauxvökvi, auka útgufun
kartöflugrasa og laufs, sem
þeim er úðáð á og hækka jafn
framt hitann í blöðunum. Get-
ur þetta aukið frostnæmi kart-
öflugrasanna. Raki loftsins hef
ur einnig sín áhrif. Þannig
valda koparlyf fremur sviðn-
unarkenndum í röku loftslagi
en þurru — t.d. á ávaxtatrjám.
Ekki verður allt læknað meg
lyfjum. Hentug vaxtarskil.yrði
eru vitanlega undirstöðuatriði
allrar ræktunar. Nú er mikið
notaður tilbúinn áburður —
köfnunarefni, kali og fosfór —
tiltölulega hreinn, efnafræði-
lega. Við langvarandi notkun
hans eykst hættan á, að hörg-
ull verði á snefilefnum, t.d.
bór, mangan, maljbden o.fl.
Sést árlega bórskortur í rófum,
einkum í sandi og holtajörð,
— Maljbdenskortur sést allvíða
í blómkáli í sumar. Myndar
þag þá engin eða lítilfjörleg
höfuð. Þetta er hægt að fyrir-
byggja með því að bera á í
tíma örlítið af snefilefnum —
helzt þegar að vorinu.
IVIeinkvikindi sækfa fast
á gróðurinn i sumar
!_■_■• ■■_■_!
*
A vídavangi
Orlög toppkratanna
Óánægjan í Alþýðuflokknum
magnast nú með hverjum degi
og er engin furða, að þeim, sem
liafa haldið, ag þeir væru að
efla jafnaðarstefnuna, sé farið að
blöskra. Toppkratarnir í ríkis-
stjórninni eru að missa alla til-
trú, því að þeir hafa gengið of
Iangt í íhaldsþjónkuninni og nú
hóta þeir daglega í Alþýðublað-
inu, að þetta sé nú bara byrjun-
in og'forsmekkurinn að „jafnað-
arstefnunni á atómöld“ eins og
Gylfi kallar íhaldsþjónkun sína.
Hugarfarsbreytingin hjá foringj
um Alþýðuflokksins er að verða
öllum ljós. Hún liggur einnig
skjalfest fyrir, svo að eniginn ætti
ag þurfa að efast þar um. Gylfi
Þ. Gíslason núverandi viðskipta-
málaráðherra ritaði grein í Al-
þýðublaðið í nóvembermánuði
1957 og sagði þar meðal annars:
„Ef liið opinbera fylgir þeirri
stefnu í efnahagsmálum sem
Sjálfstæðisflokkurinn berst fyr-
ir, má ganga út frá því sem vísu
að samtök launþcga beitir sér
gegn henni. Baráttan gegn verð-
bólgunni verður ekki háð undir
merkjum Sjálfstæðisflokksins.
Sigur á henni verður ekki unn
inn með aðild hans.“
Þetta sagði Gylfi 1957 — fyrir
aðeins fjórum árum. í tvö og
hálft ár hefur liann verið að
framkvæma þá stefnu, sem hann
varaði sem alvarlegast vig 1957
og fordæmdi manna harðast. —
Hvað hefur breytzt? Breyttust
aðstæður svo gjörsamlega á
rúmu ári? Nei, það er Gylfi, sem
hefur breytjst og honum hefur
með hjálp Emils oig Guðmundar
tekizt að draga Alþýðuflokkinn
með sér. — Er nema von, að
hinum almennu kjósendum AI-
þýðuflokksins, sem eflt hafa
flokkinn í þeirri trú, aíí þeir
væru ag kjósa verkalýðsflokk,
er hefði jafnaðarstefnuna á odd-
inum, fari að þykja mælirinn
verða orðinn fullur?
Toppkratarnir sitja allir í há-
launuðum embættum og hafa á
sér stórbokkasnið í hvívetna —
slitnir úr tengslum við alþýðu
manna — hvorki skilja þarfir
þeirra, né virða rétt þeirra. —
Vegna þessa er Alþýðuflokkur-
inn orðinn skrumskæling ein af
frjálslyndum verkamannaflokki,
sem liann þó var vissulega með
an þeirra Jóns Baldvinssonar og
Héðins Valdimarssonar naut við.
Varna'ðarhróp for-
dæmdrar sálar
Leiðari Alþ.bL í gær ber nafn
ig „Varnaðarorð“. Er þar verið
að vara Framsóknarmenn við að
eiga samstarf við Alþýðubanda-
lagið. Kommúnistar ætli að
gleypa Framsóknarflokkinn. —
Þessi leiðari er eins og hróp
fordæmdrar sálar frá Helvíti, er
hrópar varnaðarorð úr vítiseld-
inum. Tíminn vill þakka Alþýðu
flokknum fyrir hugulsemina. Það
efast víst enginn um, eftir þenn-
an leiðara, að Alþ.fl. brennur
liagur Framsóknarmanna mjög
fyrir brjósti. Krataormurinn
hrópar kveinstafi og varnaðarorg
úr kviði íhaldsins til Framsókn-
armanna: Látið ekki gleypa
ykkur líka!!
Gunnar bognar
Gunnar Thoroddsen virðist
vera farinn að bogna undan
gagnrýni Tímans á hegðan hans
og störfum sem fjármálaráð-
herra. Hann lofar nú ag láta
Ioks uppi hver afkoma ríkissjóðs
hafi orðið á árinu 1960. Það
hefur verið siður fjármálaráð-
herra að gefa þingmönnum bráða
(Framhald á 15. siðui.