Tíminn - 25.08.1961, Blaðsíða 5

TÍMINN, föstuðaginn 25. ágúst 1961.
5
Útgetandi: FRAMSOKNARFLOKKURINN.
Framkvæmdastjóri: Tómas Arnason Rit
stjórar Þórarinn Þórarinsson iábj, Andrés
Kristjánsson Jón Helgason Pulltrúi rit
stjórnar Tómas Karlsson Auglýsmga
stjóri EgiD Bjarnason - Skrifstofur
I Eddubúsinu - Slmar- 18300- 18305
Auglýsingaslmi 19523 Afgreiðslusími:
12323 - Prentsmiðjan Edda b.f
Josep Alsop ritar um
Lausn Berlínarvandans
Morgunblaðsrökin
Það hefur vakið almenna athygli, hvað Morgunblaðið
hefur orðið illa undir í viðureigninni við Eystein Jóns-
son. Ádeilu sína á hina óþörfu gengisfellingu og stefn-
una í efnahagsmálum hefur Eysteinn Jónsson stutt
skýrum og föstum rökum. Eysteinn hefur bent á að 2%
vaxtalækkun svaraði til 5—6% kauphækkunar fyrir
frystihús. Þetta hefur Mbl. ekki tekizt að hrekja. Ríkis-
stjórnin og málgögn hennar segja, að nauðsynlegt hafi
verið að fella gengið vegna kauphækkunarinnar. Hækk-
un vinnulauna hjá útflutningsatvinnuvegunum hafi gert
gengislækkun óumflýjanlega. Þetta hefur ekki verið
stutt neinum rökum. Eysteinn Jónsson hefur hins vegar
sýnt fram á, að vinnulaunin eru 20% af heildarútgjöld-
um frystihúss og munurinn á þeirri kauphækkun sem
varð og þeirri er Mbl. sagði að atvinnuvegirnir gætu
tekið á sig svaraði til 1% breytingar á útflutningsverði.
Þessar upplýsingar byggir Eysteinn Jónsson á skýrslum
Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna og SÍS um rekstur
frystihúsanna. Jafnframt benti Eysteinn á að verðlag
á íslenzkum afurðum væri hækkandi á erlendum mörk-
uðum. Við kauphækkanirnar hækkuðu aðeins vinnulaun-
in í frystihúsunum sjálfum, laun sjómanna hækkuðu
ekki, enda bundin við fiskverðið. Það eru því vinnulaun-
in ein, sem máli skipta, þótt Mbl. sé að reyna að gera
því skóna, að það sé ýmislegt annað! Sem sýnishorn um
ráðleysi og rökþrot Mbl. fer hér á eftir stuttur kafli eftir
stjórnmálaritstjóra Mbl.:
„Eysteinn Jónsson hefur tekið sér það fyrir hendur
að reyna að sanna landslýð að kauphækkanirnar í sumar
svari til 1% af útflutningsverðmæti afurða. Við þessar
kátbroslegu tilraunir hefur hann sett í gang allt „fræði-
kerfi“ eysteinskunnar, en það er sem kunnugt er: fals-
anir, ósannindi og þegar bezt lætur hálfsannleikur. Að
þessu sinni er röksemdafærslan á þann veg, að einn
kostnaðarliður útflutningsframleiðslunnar er tekinn út
úr, þ. e. a. s. bein vinnulaun í frystihúsum. Bæði er svo
skrökvað til um hækkun vinnulaunanna og eins um
hundraðstölu þá, sem vinnulaun eru af kostnaði við fisk-
vinnslu. Loks er svo þversummu lyginnar deilt inn í út-
flutningsverð afurða og út kemur 1%.
Til gamans vill Morgunblaðið benda Eysteini Jóns-
syni á, að hann getur líklega reiknað þessa tölu niður í
l°/co með nákvæmlega jafn haldgóðum rökum, þ. e. a. s.
ef hann tekur til dæmis laun vigtarmannsins eins út úr
og fer um þau höndum á þann veg, sem hann hefur gert
með einn kostnaðarliðanna.“
Þessari speki fylgdi svo mynd af vigtarmanni í frysti-
húsi. Þau eru haldgóð Morgunblaðsrökin!
Lóðakaup
Seðlabankans
Kaup Seðlabankans á lítilli lóð i miðbænum á 10
milljónir króna hafa sætt almennri gagnrýni manna.
Það má telja óeðlilegt, að lóðareigendur í viðskiptahverf-
um geti hagnázt svo óhóflega á lóðabraski, en út yfir
tekur , þegar opinber aðili gengur fram fyrir skjöldu og
þrefaldar lóðaverðið. Bæjaryfirvöidin, sem hafa með
höndum skipulagningu viðskiptahverfa bæjarins, ættu
að sjálfsögðu að eiga forgangsrétt að kaupum á slíkum
lóðum á matsverði.
' ' ' ‘ l J
Nikita Krustjoff hefur stigið
það skref, sem sjálfur Stalin
veigraði sér við: hann hefur
lokað Berlínarhliðum austur-
þýzka fangelsisins.
Þetta athæfi Krustjoffs er
þörf áminning til þeirra vest-
an tjalds, sem undanfarið hafa
látið tælast af sætum hvinin-
um í geimskipum Rússa. Þrátt
fyrir stórkostleg afrek á sviði
vísinda í Sovétríkjunum hefur
hið sanna eðli kommúnisnians
ekki breytzt hætis hót. Hvert
einasta kommúnistaríki er
einna líkast fangabúðum af
stærstu gerð.
Fangabúðirnar „Austur-Þýzka
land“ hafa lengi notið ýmissa
fríðinda fram yfir önnur lepp-
ríki kommúnista. Fangabúða-
stjórinn Walter Ulbrieht hefði
með þeim stórkostlegu styrkj-
um og lánum, sem hann hefur
fengið frá Rússum, og margvís-
legri aðstoð, getað gert Austur-
Þýzkaland að sæmilega viðun-
andi stað, a.m.k. miðað við
fangabúðir. En Ulbricht mis-
tókst svo herfilega, að Krust-
joff neyddist að lokum til að
læsa fangelsisdyrunum.
Þetta er augljóslega ástæð-
an fyrir þeirri hræðilegu stað-
reynd, sejn sennilega dæmdi
þær milljónir manna, sem hik-
uðu of lengi við að notfæra sér
dyrnar að fangelsinu, i ævi-
langt fangelsi undir harðstjórn
Ulbrichts. En stjórnmál eru af
nokkrum öðrum toga spunnin
en siðfræði, og því er hin
stjórnmálalega þýðing þessa
viðburðar öll önnur en. hin
siðferðislega.
Allir verða að vona hið bezta.
Vestrænar þjóðir verða að vísu
að vera viðbúnar hinu versta.
En samt sem áður getur verið,
að þessi ruddalega lokun
Berlínarhliðsins eigi eftir að
,verða til þess, að friðsamleg
lausn Berlínarvandamálsins sé
skammt undan.
Þetta hljómar að vísu sem
ófögur staðreynd, en samt sem
áður er engin ástæða til að
loka augunum. í fyrsta lagi
reyndist frelsunarstefna John
Foster Dulles 1952 eins og hald
lítil og slitinn þráður, þegar
jafnvel Dulles hikaði við að
nota tækifærið, þegar uppreisn
in í Berlín hófst 1953.
Frá þeim tima hefur það
verið ljóst, að Vesturveldin
ætla ekki að hætta neinu til
þess að frelsa austrænar þjóð-
ir undan oki kommúnismans.
Af því leiðir, að ekkert verður
gert til þess að halda opnu
Berlínarhliðinu.
í öðru lagi hefur enginn á-
byrgur stjórnmálamaður í vest
rænum ríkjum lagt til, að farið
verði í stríð við Rússa til að
hindra það, að Krustjoff undir-
riti friðarsamninga við hinn
skelfilega Ulbricht. Hinir djarf
ari hafa aðeins lýst því yfir, að
við verðum að berjast til að
viðhalda frelsi Berlínarborgar
og leiðum þeim, sem að borg-
inni liggja. Þar á meðal eru
Kennedy og Eisenhower. Allir
vestrænir stjómmálaleiðtogar
hafa enn fremur viðurkennt
nauðsyn þess að bjóða Krust-
joff einhverjar bætur í stað
þess að verja Berlín með vopn
um. í
Athugum þá, hvað hefur
raunverulega gerzt bak við
þessar nöktu staðreyndir. Ann
ars vegar hlýtur Krustjoff
mjög að falla í áliti um allan
heim vegna ósvífni sinnar, er
hann lét loka hliðum Berlínar
borgar. Ef hann væntir þess
að fá alla Berlínarborg á vald
sitt, þá hefði hann látið óá-
talið, þótt flóttamannastraum-
urinn héldi áfram.
Það er þess vegna, sem al-
mennt var búizt við því, að
hann léti sér nægja að loka
þeirri austurhlið Berlínarborg-
ar, sem sneri að dreifbýlinu.
Þess í stað lokar hann hliðinu
milli Austur-Berlínar og hins
frjálsa hluta Berlínar. Þá hefði
mátt telja flóttamenn á fingr
um sér og veröldin hefði ekki
heyrt bergmála skellinn, þeg-
ar fangelsisdyrnar lokuðust.
Þess í stað hef.ur Krustjoff
spennt bogann til hins ýtrasta.
Þetta virðist sýna, að hann
geri sér Ijóst, að hann verði
að láta Vestur-Berlín og leiðir
að borginni í friði, þótt hann
undirriti friðársamninga við
Ulbricht.
Á hinn bóginn auðveldar það
Vesturveldunum að bjarga sér
úr klípunni án þess að glata
virðingu sinni, að hliðinu var
lokað. Það voru engin tök á að
finna lausn á því vandamáli,
meðan Austur-Þjóðverjar héldu
áfram að streyma yfir landa-
mærin. Lausn Berlínarvanda-
málsins var óhugsandi, ef
Krustjoff hefði farið fram á,
að Vesturveldin hættu að veita
viðtöku austur-þýzkum flótta-
mönnum. En nú hef.ur Krus.t-
joff sparað þeim ómakið með
því að loka sjálfur fyrir straum
inn. Hann kærði sig kollóttan
um hina siðferðislegu hlið máls
ins og hefur þar með að fullu
leyst flóttamannavandamálið
fyrir Vestur-Berlín.
•Á þennan hátt, hvort sem
honum er það ljóst eða ekki,
hefur hánn greitt götuna að
því að Berlinarborg verði að
lokum frjáls.