Tíminn - 28.09.1961, Blaðsíða 7

TÍMINN, fimmtudaginn 28. september 1961.
lamþykkíir geröar í samvinnubæ T '4.v'ð a w a n
J O Trúíiu Moskvu-menn er obreyM- Framsoknarflol
Akureyri er um margt merk-
is-kaupstaður. Þar er Mennta-
skóli og fer kcnnslan fram í
einu fegursta skólahúsi lands-
ins, sem mótað var af stórhug
og bjartsýni aldamótanna. Þar
er véglegt og hamingjudrjúgt
Fjórðungssjúkrahús. Þar er at-
hafnamesta kaupfélag landsins
og þar hafur iðnaður samvinnu
manna blómgazt, svo að eitt-
hvað sé nefnt af því- sem eyk-
ur á sóma kaupstaðarins.
Þá er Akureyri mikill ferða-
mannabær og fer það í vöxt að
þar séu haldnar meiriháttar
ráðstefnur og landsfundir. Dag-
ana 31. maí og 1. júní stóð þar
yfir aðalfundur Kaupfélags Ey-
firðinga og 8. til 10. september
var þar haldið 16. þing Sam-
bands ungra Sjálfstæðlsmanna.
Er það ánægujlegt fyrir Kaup-
félag Eyfirðinga, að hafa með
sínu ágæta lióteli gert þessum
fjölmennu samtökum sjálfstæð-
isæskunnar fært að gista Akur-
eyri og veitt þeirn vegleg salar-
kynni fyrir mannfagnað.
Á þessum mannamótum
voru, meðal annars, gerðar
tvær ályktanir, sín á hvorri,
sem ástæða er til að hugleiða.
Á þingi ungumannanna var
, samþykkt:
„Þingið fordæmir hina póli-
tísku misnotkun á Sambandi ís-
lenzkra samvinnufélaga í verk-
föllunum á sl. vori, er leiddi til
óhjákvæmliegrar gengislækk-
unar og verðhækkana."
í þessu felst ásökun á hend-
ur samvinnufélögunum, sem
ekki er reist á rökum, og hefði
mátt ætla að hinir ungu fund-
armenn, er að henni stóðu,
hefðu skyggnzt dýpra í málefni
kaupfélaganna, er þeir voru
staddir í svo frægum samvinnu
bæ, fyrst þeir á annað borð
létu þau til sín taka, og fyrst
þeir telja sig vita skil á „því
hlutverki, er samvinnulireyfing
in hefur að gegna í íslenzku
þjóðfélagi."
Eftir að kaupsamningum
hafði verið sagt upp og stéttar-
félögin boðað verkfall um mán
aðamótin maí — júní og sum
litlu síðar, höfðu allar tilraunir
til samninga milli atvinnurek-
enda og verkafólks strandað.
Samninganefndir, ríkisstjórn
og sáttasemjarar höfðu þar
engu áorkað'. Sáttatillögur
höfðu verið stráfelldar, jafnt
af atvinnurckenduin sem verka
mönnum. Verkföllin urðu ekki
umflúin.
Samvinnufélögin stóðu
frammi fyrir sama vanda, að
því leyti sem til atvinnurekstr-
ar kom og aðrir atvinnurekend-
ur. Þau höfðu ekki efnt til
verkfalla og ckki sagt upp
kaupsamningnum. En verkföll-
in voru staðreynd.
y Kaupfélögin eru aðilar að
hraðfrystihúsum. Þau stöðvuð-
ust. Þau reka stór mjólkurbú,
sem Iilutu að fara sömu Ieið.
Kaupfélögin og Sambandið
reka stórar verksmiðjur. Þær
stöðvuðust. S.Í.S. á kaupskipa-
flota, sem lagzt hafði við Iand-
festar og s. frv.
Þar að auki blasti við sam-
vinnumönnum sú staðreynd, að
öll atvinnutæk iþjóðarinnar
hlutu að stöðvast, þar á meðal
sfldarflotinn, um ófyrirsjáan-
Iegan tíma.
Sam vinnumenn litu svo á,
að ófyrirsjáanlega löng verk-
fallsbarátta væri vansæmandi
og allt það ógnartjón, sem af
henn hlytist, lítt bætanlegt.
Þeir vissu af endurtekinni
reynslu, að samningar, sem
nást að Iokinni langri baráttu,
eru ekki hagstæðari en þeir,
sem hægt hefði verið að ná
með sæmilegum samningsvilja
í upphafi verkfalls.
Þessa örlagaríku daga stóð
yfir aðalfundur Kaupfélags Ey-
firðinga, eins og áður var sagt.
Fundinn sátu tæpir tvö himdr-
uð fulltrúar, sem tilheyrðu
öllum stjórnmálaflokkunum. A
honum var flutt tillaga um að
biðja stjórn félagsins að stuðla
að lausn verkfallsins þegar í
stað. Hún var samþykkt sam-
hljóða.
Á sama tíma sáu samvinnu-
menn á Húsavík ekkert vit í
því að stöðva alla vinnu í Iand-
inu í uphafi síldveiðitímans. Á
báðum þessum stöðum þótti
þeim sýnt, að reyna að leysa
þann vanda, sem þjóðin öll var
komin í áðúr en verra hlytist
af.
Þetta varð upphaf þeirra
samninga, sem samvinnumenn
stóðu að. Hreyfingin ko mfrá
fólkinu úti á landsbyggðinni og
miðaði að því að bjarga frá
aukinni vansæmd og vaxandi
tjóni. Réttur samvinnufélag-
anna og verkamanna til þess
að semja var tvímælalaus. Bú-
ið var að hækka kaup hvað eft-
ir annað meðal ýmissa starfs-
hópa, síðast í Vestmannaeyj-
um í vetur eftir langt verkfall.
Var það pólitísk misnotkun?
Hafi eitthvað Ieitt til „óhjá-
kvæmilegrar gengislækkunar
og verðhækkana" þá gerðist
það áður og eftir að umræddir
samningar voru gerðir. I því
áttu samvinnufélögin engan
þátt.
Samvinnufélögin stofnuðu
ekki til vandræðanna, þau
reyndu að bjarga því, sem
bajrgað varð, þegar í óefni var
komið.
Þessi samþykkt áðumefndra
ungmenna styðst ekki við rök
og er til lýta á annars svo
snotrum samþykktum. Þeir,
sem að henn istóðu, virðast
ekki gera greinarmun á félags-
málahreyfingum frjálsra manna
og lögboðnum hömlum á at-
höfnum þeirra. Slflc lögboð
geta auðveldlega leitt til „póli-
tískrar misnotkunar.“
PHJ
.VMV.V.V.V.V.SV.V.V.VV.V.,.V.V.,.V.,.,,.V.,.V.WMW^.,.V.V.V.V.V.V.V.,.,.V.V.
Trúíu Mosk,vu-menn
áróíSri Mbl.?
Eins o.g kunnugt er hafa
stjórnarblöðin haldið uppi hat-
ursfullum áróðri undanfarna
mánuði um að Framsóknarmenn
og kommúnistar væru runnir
saman í einn flokk. Framsóknar-
menn væru orðnir kommúnistar
í húð og hár og ekkert annað!
Yfirleitt hafa menn álitið, að
slíkum býsnum fengjust aðeins
hálfblindir og móðursjúkir Morg
unblaðslesendur til að trúa —
eða þeir, sem ekkert annað blað
en Mbl. vilja lesa eða treysta
sér og þora að lesa. — En nú
kemur í Ijós, að mennirnir við
Þjóðviljann hafa trúað þessu
líka!! Hvort sú trúgirni stafar
af því, að öfgar gangi auðveld-
lega í öfgamenn, þótt af ólíku
sauðahúsi séu eða hvort hér hef-
ur óskhyggja hlaupið með
Moskvu-mennina í gönur er ekki
gott að sjá, en hitt geta allir
séð í Þjóðviljanum þessa dagana,
að aumimgja mennirnir hafa orð
ið fyrir ótrúlegum vonbrigðum.
Ulfshárin gægjast
undan gærunni
Þeir áfellast Framsóknarmenn
í livössum umvöndunartón fyrir
að lýsa yfir andstöðu við hið
nýja sprengjubrjálæði Rússa og
fyrir að Tíminn skuli harma það,
að til skuli íslenzkt blað, sem
mælir þeirri ógn bót. — Vegna
þessa kallar Þjóðviljinn Fram-
sóknarmenn auðvaldsþjóna og
undirlægjur íhaldsins.
Slíkum skeytum beina Moskvu-
mennirnir að sjálfum sér. Þau
skaða ekki Framsóknarflokkinn,
heldur þvert á móti, en jafn-
framt afhjúpa Moskvumennirnir
við Þjóðviljann slg gersamlega.
Þeir standa eftir berstrípaðir
sem föðurlandsvilltir, auðsveip-
ir þjónar erlends ógnarvalds, er
seilist til hcimsyfirráða.
Utanríkisstefna Fram-
sóknarflokksins
Utanríkisstefna Framsóknarfl.

•v»v»v»v»v
Blaðburður
. / , é¥- áfr i IJ ; '■ ■: ' :j
F-- Nr,-3L sz.pt> taoí -o- <xr gW ''O fífg 1
Tímann vantar ungling eða eldri mann til að bera
blaðið til kaupenda í VESTURBÆNUM.
Afgreiðsla TÍMANS.
•V-VV'V^V'V'V-V^V*'
Bændur
Nokkrar kýr til sölu nú þegar. Upplýsingar í síma
83, Hveragerði.
„Orientering“ er málgagn hins
nýja Sósíaliska þjóðarflokks í
Noregi. Úrklippan hér að ofan
sýnir viðbrögð blaðsins, er fréttir
bárust af því, að Sovétríkin hefðu
hafið tilraunir með kjarnorku-
sprengjur að nýju. Fyrirsögn
blaðsins var: ÓHUGNANLEG
ÁBYRGÐ HVÍLIR Á SOVÉT
RÍKPUNUM. Grein blaðsins um
þennan atburð vár svo í samræmi
við fyrirsögnina.
Alþýðubandalagið hefur viljað
láta líta á sig sem hliðstæðan
flokk og þennan nýja flokk í
Noregi. Þjóðviljinn sagði hins
vegar allt öðruvísi frá þessum at-
burði en „Orientering“. Þar voru
Rússar ekki fordæmdir fyrir
verknað sinn, heldur var tekin
upp vöm fyrir þá og reynt að
afsaka hann.
Það, sem gerir hér hinn mikla
mun, er það, að hinn nýji norski
flokkur hefur hafnað öllu flokks-
Iegu bandalagi við Moskvu komm
únista. Skrif Þjóðviljans sýna
hins vegar, að þeir ráða mestu
við aðalmálgagn Alþýðubanda-
lagsins.
Það er tími til þess kominn, j
að fylgjendur Alþýðubandalags-
ins gera sér þessa staðreynd
Ijósa, svo mjög byggist það á því,
hver verður framvinda íslenzkra
stjórnmála.
VOPNI
Regnklæðin sem fyrr á
gamla hagstæða verðinu,
fyrir haustrigningarnar.
Einnig
svuntur og ermar í hvítum
og gulum lit i sláturhúsin
mjög ódýrt
Gúmmífatagerðin Vopni
Auglýsingasími
TÍMANS
er 195 23
er óbreytt. Framsóknarflokkur-
inn cr algerlega andvígur hlut-
leysisstefnu. Flokkurinn styður
ákveðið aðild að Atlantshafs-
bandalaginu með því fororði,
sem sett var skýrt og afdráttar-
laust, er ísland gerðist aðili að
NATO, en þeim fyrirvara virðist
núverandi stjórnarflokkar alger
Iega hafa gleymt eða kastað fyrir
borg (þótt ekki séu liðin nema
fimm ár síðan annar stjórnar-
flokkanna vildi láta þann fyrir-
vara koina til framkvæmda). —
Framsóknarflokkurinn telur að
efling Sameinuðu þjóðanna sé
mesta hagsmunamál smáþjóða
og helzta trygging friðar í heim
inúm. Aukinn máttur S.þ. er
eina raunhæfa vonin um að hern
aðarbandalög verði Iöigð niður,
en þangað til S.þ. öðlast slíkt
bolmagn til verndar friði, hljóta
þjóðir Vestur-Evrópu að telja At
landsliafsbandalagið nauðsyulegt
öryggistæki. Framsóknarflokkur-
inn fordæmir því harðlega hat-
ramar árásir Rússa og tilraunir
þeirra til að brjóta niður Sam-
einuðu þjóðirnar og veikja þær
á allar Iiliðar.
Málefni ein skulu rátSa
Hins vegar lætur Framsóknar-
flokkurinn málefni ráða í starfi
sínu eins og hann hefur ætíð
gert. Flokkurinn hræðist ekki
samvinnu við aðra flokka um ein
stök mál, en mun knýja fram
stefnu sína með hverjum þeim,
sem vill veita henni lið. Það skal
enginn halda eða vona, að Fram
sóknarflokkurinn kasti höfuð-
stefnumálum sínum fyrir róða,
vegna þess eins að kommúnistar
fást til að fylgja nokkrum þeirra
í svipinn.
Brigzlyrði íhaldsmanna um
„kommúnisma Framsóknarflokks
ins“ og ásakanir Moskvumanna
við Þjóðviljann um „auðvalds-
þjónkun“ flokksins, munu ekki
glepja Framsóknarmönnum sýn.
Treyst á minni kiósenda
Menn þurfa ekki lanigt að
muna, þótt þá reki minni til, er
Sjálfstæðisfl. var í bandalagi við
kommúnista og þeir sátu sem
bræður í ríkisstjórn saman. Eft
ir núgildandi siðalögmálum þess
ara aðila, heitir það á annan
veginn „stuðningur við alþjóða-
kommúnismann", en á hinn „auð
valdsþjónkun".
Alþýðuflokkurinn sat í ríkis-
stjórn með kommúnistum 1956—
’58 ásamt Framsóknarmönnum.
Eftir að stjórnarsamstarfið rofn
aði átti Alþýðublaðið ekki nógu
sterk orð til að Iýsa „harmi“
sínum og því marg oft lýst yf-
ir, að Alþýðuflokkurinn hefði
ekkert viljað fremur en áfram-
haldandi vinstri stjórn. Líkiega
hefur nú lieldur lítill hugur
fylgt því máli. en þetta var samt
yfirlýsing Alþýðuflokksins um
að hann vildi halda áfram að
„styðja alþjóðakommúnismann"
eins og það heitir á íhaldsmál-
inu nú.
Það kann líka að vera að ýms-
ir muni — enda ekki nema rúm
tvö ár síðan — þegar Alþýðu-
flokkurinn og Sjálfstæðisflokkur
inn kusu Einar Olgeirsson, foi'-
seta neðri deildar Alþingis.
Trúlega ættu málgögn núverandi
stjórnarflokka ekki nægilega
sterk orð til núna að fordæma
slíkan „undirlægjuhátt við komm
únismann.“
Framsóknarflokkurinn treyst-
ir á minni, reynslu og dómgreind
íslenzkra kjósenda. Treystir því,
að þeir meti og kunni að meta
hina bjóðhollu stefnu Framsókn
arflokksins réttilega og láti hróp
andstæðinga Framsóknarmanna,
— hinn hjáróma tvísöng um
kommúnisma og íhaldsþjónkun
— scm vind um eyrun þjóta.