Tíminn - 17.12.1961, Blaðsíða 3
★ UOL'ABLAÐ TÍMANS 1961 +
3
!', Þegar líður að jólum er farið að
: liugsa um matargerð fyrir hátíðisdag-
) aua. Flestir hafa nakkuð fastan mat-
) seðil ár frá ári, en hvort tveggja er,
í að alltaf bætast ný heimili við á ári
) hverju og svo er gaman að breyta
( svolítið' til. Hér eru nokkrar matar-
> uppskriftir víða að úr heiminum, sem
; gaman er að reyna. Nú er hægt að
J fá ávexti og ávaxtasafa í dósum, svo
) hægt er að hagnýta sér uppskriftir af
; kökum, sem ávextir eru í. og svo
' ávaxtadrykki eins og ananaspúns,
) sem blandað er úr fleiri tegundum
) ávaxtasaía og kryddað. Það gæti verið
> skemmtileg tilbreytni frá gosdrykkj-
> unnm og fer vel með kökum.
j Rækjugratín er auðvitað dýrt, en
) til hátíðabrigða er það ákaflega góður
> og skemmtilegur fiskréttur. Kjötrétt-
' irnir eru drjúgir og í Suður-Afrík-
) anska réttinn má vel nota kjötaf-
) ganga.
j Eitt af því lostæti, sem öðru hvom
r) fæst hér, er hreindýrakjöt. Sé það
i vandlega matreitt cr það með bragð-
<j bezta kjöti, sem fáanlegt er. Auk upp-
>> skriftarinnar, sem er nú í blaðinu,
V) mætti benda á að steikja t.d. þykka
<( sneið af læri með sveppum og sjóða
>j í rjóma og vatni. Yfitleitt er gott að
jj minnast þess, að hreindýrakjöt er
>> þurrt í sér og smjör cða rjómi breytir
)) því mjög til batnaðar.
Hreindýrasteik
Af hreindýrshrygg eru skornir í einu
lagi vöðvarnir beggja megin við hrygg-
inn og síðan sneiddir í allþykkar sneiðar.
Sneiðarnar barðar létt, stráð á þær pip-
ar, paprika og salti. Sneiðarnar biúnaðar
á báðum hliðum í smjöri, en margir vilja
hafa þær rauðar innaní. Síðan er súrum
rjóma hellt yfir kjötið og látinn hitna
vel áður en kjötið er lagt á heitt fat.
Sósan er bragðbætt með rauðvíni, sítr-
ónusafa, sykri og einu glasi af madeira
og kjötkrafti, ef vill. Sósunni er hellt
yfir kjötið og góðum kartöflujafningi
sprautað frammeð á fatið og einnig má
skreyta með fleira grænmeti.
Hreindýrshrygg má einnig steikja í
ofni eins og lambshrygg. Sumir leggja
flesksneiðar ofan á hann, þýí að hrein-
dýrakjöt er fitulítið.
Ávaxtakaka
1 bolli hveiti
% bolli saxaðar möndlur
% bolli rúsínur
i/2 bolli feiti
3 egg
Vz tesk. salt
1 bolli ávextir, niðursoðnir, nýir
eða þurrkaðir.
Blandið möndlum, ávöxtum og rúsín-
um í skál ásamt hveitinu. Smjör og
sykur hrært ljóst, eggin samanvið, eitt
og eitt í senn. Hveiti- og ávaxtablandan
látin útí smátt og smátt. Djúpt hringmót
klætt innan með vaxpappír og deigið
látið þar í. Ef til vill má láta möndlur
og ávexti ofan á kökuna. Vaxpappír
búndinn yfir mótið, kakan soðin í vatns-
baði í einn klukkutíma. Pappirinn tek-
inn ofan af og kakan bökuð við hægan
hita í 1 klst.
Banana- og
hnetnbrauS
% bolli sykur
Vi bolli smjörlíki
2 egg
1 bolli marðir bananar
2 bollar hveiti
2 tesk. gerduft
V2 tesk. salt
V\ tesk. sódaduft
1 bolli saxaðar hnetur
Smjörlíki og sykur hrært létt og ljóst,
eggin þar útí, þá bananar og síðan þurru
efnin, vel blönduð. Hnetum hrært síð-
ast í deigið. Bakað í venjulegu sóda-
kökumóti í meðalheitum ofni 60—70
mínútur. Geymist vel í ísskáp eða frysti-
hólfi, og vafið í alúminíum- eða vax-
pappír.
Apríkósu- og
hnetubrauð
V2 bolli þurrkaðar aprikósur
1 egg
1 bolli sykur
2 matsk. bráðið smjör
2 bollar hveiti
3 tesk. gerduft •
V\ tesk. sódaduft
% tesk. salt
Vz bolli hreinn appelssínusafi
V\ bolli vatn
1 bolli saxaðar hnetur eða möndlur
Apríkósurnar lagðar í bleyti í hálf-
tíma. Þerraðar og saxaðar. Eggin þeytt
með sykrinum, smjöri blandað í. Þurru
efnunum blandað saman og hrært í til
skiptis við appelsínusafann og vatnið.
Hnetur og apríkósur hrærðar síðast í.
Bakað í móti í meðalheitum ofni lVz
klst.
Bananahrauð
1% bolli hveiti
2% tesk. gerduft
V2 tesk. salt
% bolli smjörlíki
% bolli sykur
2 egg
3—4 vel þroskaðir bananar (250 gr.)
Smjörlíki og sykur hrært vel, eggin
útí og marðir bananarnir. Hveiti og öðr-
um þurrum efnum hrært gætilega sam-
anvið. Bakað í móti í röskan klukkutíma.
Geymist vel í ísskáp.
Brúnar smákökur
2 bollar hveiti
2 tesk gerduft
Va tesk. salt
Vt bolli smjör'líki
1Y4 bolli púðursykyr
1 þeytt egg
Vz bolli saxaðar hnetur
1% tesk. vanilla
Sykur og smjörlíki hrært og þurru
efnunum og egginu blandað útí. Mótað
í grannar lengjur, sem vafðar eru í vax-
borinn pappír og kældar í ísskáp. Þegar
deigið er orðið nógu hart, er það sneitt
í þunnar speiðar og þær bakaðar á plötu
í vel heitum ofni.
Kartöfhipönnukökur
1% pund kartöflur
>/2 líter mjólk ,
3 egg
2 matsk. smjör
Steyttur kanell
Sykur
Súr rjómi
Kartöflurnar soðnar og marðar í
skál. Þeyttar eggjarauður, smjör, kanell
og sykur hrærður út í. Eggjahvíturnar
þeyttar og hrærðar út í. Bakað ei.ns og
stórar lummur og borið fram með súr-
um rjóma.
Hrísgrjónaháðingur
V4 bolli sykur eða hunang
Vi tesk. salt
2 hrærð egg
2 bollar sjóðandi mjólk ,
% bolli soðin hrísgrjón
V4 bolli steinlausar rúsínur x
1 tesk. sítrónusafi
V2 tesk. vanilla
Sykur eða hunang, salt og egg hrærð
saman og heitri mjólk hellt gætilega
útí, þá hrísgrjónum og kryddi. Helll i
smurt, eldfast mót og bakað í meðal-
heitum ofni 45 mín. Skammtur handa
4—6 manns.
Bckisð epli
2 matsk. smjör
2 bollar mulið hveitibrauð
Vz bolli sykur
y4 tesk. kanill
Vi tesk. múskat
Safi og rifið hýði af einm sítrónu
4 bollar skorin epli
V4 bolli vatn
Rjómi
Smjör brætt, brauðmylsnunni hrært
útí. Sykri og kryddi blandað saman,
ásamt sítrónuberki. Fjórðahluta af brauð
blöndunni er stráð í smurt, eldfast mót,
næst helmingnum af eplunum, þá helm-
ingnum af kryddinu, aftur fjórðung af
brauðmylsnunni, afganginum af eplun-
um, brauði og kryddi. Lok sett yfir og
bakað í meðalheitum ofni í 45 mínútur.
Lokið tekið af, hitinn aukinn og skorp-
an ofan á mótinu látin brúnast. Borið
fram með þeyttum rjóma.
Rækiisgratío.
frá New Orleans
1 kg. rækjur
Safi úr hálfri sítrónu
250 gr. smjör
1 bolli hveiti
1 tesk. salt
V4 tesk. pipar
3 þeyttar eggjarauður
2 matsk. sherry
>/4 bolli rifinn ostur
* ' V4 bol'li brauðmylnsna
Rækjurnar látnar í kalt vatn og sítr-
ónusafinn með, suðu hlcypt upp á þeim.
Soðinu hellt af og það geymt. Smjörið
brætt í potti, bakað upp með hveiti og
soði. Krydd, eggjarauður, vín og 2 mat-
sk. af rifnum osti hrært útí. Rækjunum
blandað í. Hcllt í smurt, eldfast mót,
brauðmylnsnu og osti stráð yfir. Bakað
í meðalheitum ofni í 15 mínútur eða
þangað til skorpan er búin að taka á
sig lit. 6—8 skammtar
Lauksúpa
2 matsk. smjör eða smjörlíki
2 meðalstórir laukar, sneiddir
2 bollar hænsnakjötssoð eða kjöt-
teningasoð, salt og pipar, frans'k-
brauð, rifinn ostur
Smjörið brætt í potti og laukurinn
brúnaður örlitið í því. Soði og kryddi
bætt í eftir smekk og soðið 15 mín. —
Franskbrauðssneiðar glóðaðar, ofan á
þær hlaðið rifnujm osti og brugðið í ofn
eða undir glóðarrist, þar til osturinn
bráðnar og brúnast. Ein brauðsneið lát-
in á hvern disk og súpu hellt yfir. Tveir
skammtar.
4 stórar kartöflur,
4 gulrætur
1 egg
3 matsk. rifinn ostur
2 matsk. smjörlíki
2 matsk. súr rjómi
salt pipar
V2 tesk. sinnepsduft
Rifinn ostur og smjör ofan á fatið
Kartöflurnar og gulræturnar hreins-
aðar, sneiddar og soðnar í vatni, tekn-
ar upp og marðar gegn um sigti. Egg,
ostur, smjörlíki, rjómi, salt, pipar og
sinnep hrært saman og útí kartöflurn-
ar. Látið í eldfast mót, rifnum osti stráð
yfir og smjörbitar látnir með. Bakað
við yfirhita eða undir glóðarrist þar til
brúnast að ofan. Sex skammtar.
Bak&ðar kálfa-
4 kálfakótellettur
1 hvítlaukur saxaður, hveiti
4 matsk. smjör
1 bolli rjómi
Mj bolli saxaður laukur
Salt, pipar.
Kótelletturnar þerraðar með rökum
R Ð I Ð
klút. Flís af hvítlauk stungið í hverja
kótellettu (því má sleppa), síðan er
þeim velt upp úr hveiti og þær brún-
aðar í smjöri. Lauk .og rjóma hrært
saman við smjörið á pönnunni, soðið
saman og hellt yfir kjötið. Bakað í með-
alheitum ofni í hálftíma. Borið fr'am
með grænmeti.
Hænsnafríka^sé
1 hæna (3 pund), sundur bútuð,
sjóðandi vatn
1 meðalstór laukur, saxaður
4 piparkorn, 2 negulnaglar, lár-
berjablað (ég hef notað steytt
krydd ef annað er ekki til)
1 matsk. salt
Sósa:
3 matsk. hænsnafeiti
V2 bolli hveiti
3 bollar hænsnasoð
V2 tesk. rifinn sítrónubörkur
Vt tesk. pipar
2—3 matsk. hvitvin (ekki nauð-
synlegt)
1 eggjarauða
Vt boltli rjómi.
Hænan hreinsuð og þvegin vel. Látin
í pott og sjóðandi vatni hellt yfir svo
að naumlega fljóti yfir kjötið. Kryddið
látið útí. Soðið þar til kjötið er meirt
(2—3 klukkutíma). Þá er það skorið af
beinunum. Soðið síað og feitin tekin
ofan af því. Sósan bökuð upp með soð-
i,nu, sítrónuhýð'i, hvítvín, pipar og salt
látið í eftir smekk. Kjötið látið í sós-
una og hitað vel. Eggjarauða oig rjómi
þeytt saman og dálitlu af heitri sósu
hrært saman við, áður en því er hellt
útí pottinn. Soðið 2—3 mínútur og hrært
í á meðan.
Borið fram með soðnum hrísgrjónum
og kartöflum, eða á glóðuðu brauði. —
Skammtur handa 5—6 manns.
Kjötréttur
frá SuStir-Airíki!
1 kg. hakkað kjöt, hráít eða soðið,
1 þykk hveitibrauðsrteið
Vi bolli mjólk
3 egg
1V2 tesk karry
1 matsk. sykur
1 tesk. salt
V4 tesk. pipar
14 möndlur, afhýddxr ->g <T.oytt-.\r
ls/2 tesk. sUrónusar: eða edik
2 meðalstórir hrukar. saraðir
2 matík. smjcr
(Frtrahaid i 7. síðu).