Tíminn - 03.03.1962, Qupperneq 5

ALLSR ÞURFA AÐ LESA
Sönnu ástarsögurnar
heimilisblaðinu SA
ÞATTUR KIRKJUNNAR
Munið Icostaboð okkar:
960 bls. fyrir aðeSns 100 kr.
er þér gerizt áskrifandi að þessu fjölbreytta og skemmti-
lega blaði. sem flytur auk þess:
Bráðfyndnar skopsögur, fróðlega kvennabaetti, skák-
þætti, bridgeþætti, marnvísleqar skemmtinetraunir
stjörnuspár fyrir alla daga ársins, snjallar greinar
o. m. fl.
10 BLÖÐ Á ÁRI FYRIR AÐEINS 75 KR.
og nýir áskrifendur fá árgang 1960 fyrir aðeins 25'kr.
og árg. 1961 í kaupbæti, ef 100 kr fylgja pöntun. Póst-
sendið eftirfarandi pöntunarseðil:
Ég undirrit óska að gerast askrifanöi að SAMTÍÐ-
INNI og sendi hér með árgjaldið 1962 75 kr. + 25 kr
fyrir árg. 1960. fVinsaml. sendið þetta i ábyrgðarbréfi
eða póstávísun.)
Nafn .................................................
' «
Heimili ..............................................
' I'' V . ’.
Utanáskrift okkar er SAMTÍÐIN Pósthólf 472. Rvík.
Vandaðir hnakkar
úr sænsku og ensku úrvals-
efni fyrirliggjandi.
SÖÐLASMÍÐASTOFAN
Óðinsgötu 17. Sími 23939.
Gunnar Þorgeirsson.
Tvœr vinnu-
bækur í tónlist
Ríkisútgáfa númsbóka hefur ný-
lega gefið út tvær vinnubækur í
tónlist og er hvor um sig 16 bls. í
stóru broti.
Fyrri bókin nefnist Hljóðfall og
tónar, 1. hefti, eftir Jón Ásgeirsson
söngkennara. Bók þessi, sem er
einkum samin fyrir 7 ára börn, er
byggð upp á einföldustu atriðum
hljóðfalls- og tón-ritunar og ætluð
til að gefa börnum kost á sjálf-
stæðri vinnu við þeirra hæfi, þeg-
ar í byrjun skólagöngunnar. Bókin
er eins konar stafrófskver í tónlist,
,,Syngdu meðan sólin skin
sumariangan daginn
ijúfust æskuljóðin þín
létt og hrein sem blæinn,
þegar sækir haustið heim
heyra muntu af söngvum
þeim
óminn endurhljóma1.
Fr. G.
Ekkert hefur verið slík upp-
spretta söngs og Ijóða sem
kristin kirkja, ekki að minnsta
kosti hér á Vesturlöndum. End
urómar úr kirkjum fylgdu fólk
inu heim í gamla daga og berg
máluðu á heimilum á andakt-
stundum, en lika við vinnuna,
barnauppeldið og þó allra helzt
i hjörtum og hugum fólksins
•jálfs. Og þessir söngvar, þessi
’jóð fæddu af sér nýja söngva,
bæði lög og sálma.
Ekkert sýnir og sannar bet-
ur trúarþel og bænarstyrk ís-
lendinga en sálmar þjóðarinn-
ar. Og fáar bækur aðrar en
Ritningin sjálf munu geyma
meira milli spjalda af andleg-
um auði en Sálmabók þjóðkirkj
unnar í öllu sínu yfirlætisléysi.
Þar eru ljóð, sem óma á
strengjum mannshjartans bæði
» gleði þess og hörmum, von-
um og vonbrigðum, sælu þess
og synd, lífi og dauða.
Það eru margir vegir til gleð
innar, en söngurinn er þar einn
hinna greiðustu og beztu. Það
er öryggi, lífsgleði og hug-
rekki, sem söngur flytur manns
hjarta. Allar tilfinningar fá
vængi á öldum söngsins. Tón-
ar titra í samræmi við strengi
hjartans.
Öldum saman sungu íslend-
íngar sig frá myrkri, böli og
hríðum vetrarins á vængjum
Rassíusálmannæ, Þeir báru sól-
skin i^beinnÁþoít hríðin gnáuð
fii á Haddfreðinni þekju og
fenntum ljórá baðstofunnar.
Og þjóðin kunni þessi ljóð,
þessi lög. Þar var „trúarskáld“
t—i■——m
er svo vel söng, að sólin skein
í gegnum dauðans göng“.
En það var ekki einungis
skáldið, sem þannig söng. Það
var fólkið allt um gervallt ís-
land. Því varð svo eiginlegt að
syngja líkt og fuglum lofts-
ins af eðlislægri þörf af innri
þrá, sem varð að eignast vængi,
óma um sólskinið.
Nú er meira og mikið um
listasöng snillinga. Hlustað
er á þá beztu, sem eru og hafa
verið. En fólkið sjálft, fjöld-
inn er að fagna. Fáir kunna
lögin við Passíusálmana. enn1
færri sálmana sjálfa, Og þann
ig er raunar með aðra sálma
Sumir, meira að segja margir,
vita ekki mun á númerum og
blaðsíðutali í sálmabók, kunna
ekki að finna þar tiltekinn
sálm, hvað þá heldur að þeir
viti efni sálma og hafi eignazt
þau hughrif og stemningar.
sem þeir veita.
Og þetta gildir um nær því
öll Ijóð. Ættjarðarsöngvar eru
líka hljóðnaðir að mestu af vör
um fólksins. Hver kannast nú
við íslenzka söngbók og lögin
við kvæðin í henni? Það er
talað um þetta með lítilsvirð-
ingu, líkt og eitthvað broslegt,
sem „gamla fólkið“ syngi á
þorrablótum og átthagamótum.
Og annað verra, orgelið er
ekki lengur í tízku. Það er þó
hljóðfærið, sem flutti þessi lög
frá munni til munns, frá hjarta
til hjarta. Nú er talað um org-
elnám sem eitthvað hlægilegt,
nema það sé þá stundað hjá
einhverjum snillingum í Þýzka
Iandi.
En okkur verður að skiljast,
að hér er andlegur uppblástur
á ferð, menningarlegt afhroð,
sem erfitt verður að bæta, ef
þjóðin gleymir sínum almenna
söng og situr snauð og þyrst
við „lífsins lindir“. af því að
lykillfnn að brunninum hefur
gleymzt eða verið tekinn frá
benni.
Þess vegna þarf kirkjan
með prestum, biskupi og söng
málastjóra að hlutast til um,
að tekin verði upp og aukin
kennsla í almennum einrödduð-
um söng. Byrjað þegar í smá-
barnaskólunum og sunnudaga-
skólunum og haldið áfram í öll
um skólum alla leið til stúd-
entsprófs. Ekki að kennt sé ein
hver svokölluð „æðri sönglist“
sem svo er nefnd, þótt sjálf-
sagt yrði svo öðrum þræði,
heldur einrödduð lög með ljóð-
um, sem hvert mannsbarn skil
ur. Það er auðvitað gott og
blessað, þar sem unnt er að
koma því við, að börn og ungl-
ingar læri margraddaðan list-
söng og syngi á samkomum og
skemmtunum, en hitt má aldr-
ei gleymast, að fyrst og fremst
þarf að leggja hina almennu
undirstöður að sönghæfni ljóða
og sálmakunnáttu almennings.
Þarna gæti og kirkjan sjálf
gengið á undan með því að
kenna eða láta læra eitt eða
tvö lög eftir rnessu eða stofna
til smánámskeiða í sálmalög-
urn, t. d. um helgar haust og
vor, eða fyrir jólin, að
ógleymdu námskeiði í söng
Passíusálmanna
Unga fólkið lærir og syngur
sín dægurlög, og það er ágætt,
sýnir og sannar sönghæfni þess
og ljóðþrá. En það þarf að
vita, að fleira sé til við þess
hæfi bæði fallegt og nytsam-
legt, sem auðgar og dýpkar
skilning og tilfinningar, þegar
það lærir og syngur lög og
ljóð.
Og kirkjan getur haft þarna
foryztu, ekki sízt með börn og
unglinga. Hún þarf að hvísla
að hverju einasta landsins
barni á þróttmikinn hátt:
Syngdu, syngdu. Og því ætti
ekki ísland að óma af söng
eins og það er alls staðar fullt
af ljóðum?
Árelíus Níelsson.
a'KBBBBEmírrr’'
til að æfa þau byrjunaratriði, sem
tónlistarkennslan byggist ^íðar á.
Hin bókin nefnist: Við syngjum
og leikum, 3. hefti. Söngkennararn-
ir Guðrún Pálsdóttir og Kristján
Sigtryggsson tóku efnið , saman.
Þetta er vinnubók í söngfræði fyr-
ir 12 ára börn, ætluð til æfinga í
að þekkja nótux og syngja eftir
nótum. Bókina á að nota til vinnu
sjálfum söngtímunum, en einnig
eru í henni æfingar, seip börnin
geta leyst heima, eftir að hafa
fengið aðstoð við byrjun þeirra í
söngtíma.
Báðar bækurnar, sem eru gefn-
ar út að tilhlutan Söngkennarafe
lags íslands. eru gefnar út í bráða
birgðaútgáfu
Þess skal getið, að í undirbún
ingi er að gefa út 2. og 3. heft
bókarinnar Hljóðfall og tónar, o;
1. og 2. hefti bókarinnar Vi'
syngjum og leikum.
ár
o í Háskólabíói
' jr
Stórkostlegasta BINGO ársias
suntusdaginei 4. marz n.k. ki. 21
Allir þessir vinningar dregnir út: __
V I M N I N G A R : Meðal aukavinninga:
Verðmæti kr. Loftljós — Gullúr — Strautxpð — Strauiárn — Mvndavél
ísskápur ....................... 12 000 00 _ Baðvog — Ásamt fiölda' annarra góðra vinninga. —
Borðstofusett .................. 13 500 00
sófasett íSoo Heiidarverðmæts vinninga
Svéfnherbergissett . ::::::::::::::: íoooaoo krónur 125.000.00
ískista ....................... 15 000 00
Borðstofusett .................. 13 500 00 Aggönpiimiðar <;eldir í afgreiðslu Timans Bankastræti 7.
Skrifborð og stóll og ruggustóll. 7 500 00 sími 18300 — 12323 og félagsheimilinu Tjarnargötu 26,
Sófasptt .... 13 00 símar 15564 og 12942. '
l
Twist danssýning Ómar Ragnarsson, nýr skemmtiþáHur.
Framsók narféSig
T I M I N N, laugardagur 3. marz lSfiz
5