Tíminn - 23.03.1962, Blaðsíða 7

föfmðmt
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvasradastjóri: Tómas Árnason. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og IndriOi
G Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson. Auglýs-
ingastjóri: Egill Bjarnason. Ritstjórnarskrifstofur í Edduhúsinu;
afgreiðsla, auglýsingar og aðrar skrifstofur f Bankastræti 7.
Símar: 18300—18305 Auglýsingasími 19523. Afgreiðslusími
12323 Áskriftairgj. kr 55 á mán. innanl. í lausasölu kr, 3 eint.
— Prentsmiðjan Edda h.f. — >
Stefna Hlífar
.i
Verkamannafélagið Hlíf í Hafnarfirði hefur um all-
langt skeið verið eitt af forustufélögum verkalýðssamtak-
anna. Hermann Guðmundsson, sem lengi hefur verið for-
maður þess, hefur veitt félaginu heilladrjúga leiðsögu og
mótað mjög störf þess.
Af þessum ástæðum er því jafnan veitt mikil athygli,
sem Hlíf leggur til mála.
Sú meginályktun, sem Hlíf samþykkti á aðalfundi sín-
um síðastl. sunnudag, hefur líka vakið óskerta athygli.
Ályktun þessi hljóðar svo;
„Aðalfundur Verkamannafélagsins Hlífar, haldinn
18. marz 1962, telur að lífskjör almennings hafi versn-
að svo mjög að undanförnu að eigi verði við únað, sér-
staklega þegar tekið er tillit til þess, að á sama tíma
hpfa þjóðartekjurnar aukizt verulega, en séð hefur
verið um, að sá verðmætisauki hefur lent hjá öðrum en
þeim, sem hafa átt mestan þátt í að skapa hann. Lýsir
fundurinn yfir megnri óánægju yfir því, að ríkisstjórn-
in skuli í viðræðum, sem verkalýðssamtökin hafa átt
við hana, allt frá því að gengislækkunin var gerð s.l.
sumar, eigi hafa í neinu komið til móts við kröfur
verkafólks á sama tíma og breytt er skattalögum til
þess sérstaklega að auðvelda auðsöfnun fyrirtækja.
Hvetur fundurinn til þess, að samtök verkalýðsins taki
til athugunar aðgerðir til úrbóta í kjaramálunum, ef
viðræður við ríkisvaldið bera ekki fullnægjandi árang-
ur nú alveg á næstunni."
Þessi ályktun Hlífar er vissulega viðvörunarorð í tíma
töluð.
Það var hyggilega ráðið af Alþýðusambandinu að
hefja viðræður við ríkisstjórnina um úrræði til að bæta
kjaraskerðinguna af völdum síðari gengislækkunarinnar,
án þess að til verkfglla eða verulegra kauphækkana þurfi
að koma. En verkalýðssamtökin geta ekki beðið endalaust
eftir svörum ríkisstjórnarinnar við þessum tilmælum.
Ríkisstjórnin neitaði í fyrra að taka í slíka framrétta hönd
með þeim afleiðingum, sem kunnar eru. Hún ætti því
ekki að gera það í annað sinn. Ályktun Hlífar mætti vera
henni holl viðvörun um það.
Er þetta „viðunandi“?
Hér fer á éftir lítið sýnishorn aí því, hvernig ríkis-
stjórnin hefur komið málum launþega „í viðunandi horf“
að dómi Morgunblaðsins.
í janúar-hefti Hagtíðinda eru birtar nýjustu tölur yfir
útgjöld ,,vísitölufjölskyldunnar“ yfir árið, eins og þau
eru með núverandi verðlagi. Þær tölur líta þannig
út, að því þó breyttu, að húsnæðiskostnaður er áætl-
aður sem svarar 8% af núverandi byggingarkostnaði
íbúðar, sem er um 90 fermetrar að grunnmáli:
1. Matvörur ...................... kr. 30.078,23
2. Hiti og rafmagn ............... — 5.256,91
3. Fatnaður ...............V...... — 12.944,30
4. Ýmis vara og þjónusta ......... — 15.594,01
5 Húsnæði ................*....... — 34.700,00
Samtals kr. 98.573,45
Dagsbrúnarkaup er nú kr. 22,74 á klst. eða yfir árið,
þegar unnið er 8 stundir á dag í 300 daga, kr. 54.576,00.
Verkamanninn skortir þá um 44 þús. kr. til þess að árs
k'aupið dugi fyrir lífsnauðsynjunum yfir árið. Þótt verka
maðurinn ynni 2 stunda eftirvinnu hvern virkan dag árs-
ins, skorti samt kr. 22.200,00 — til þess að árstekjurnar
dugi fyrir útgjöldunum.
Fjórir leiðtogar Serkja í Alsír
Ben Betla þykir líklegastur til þess að ráða mestu
TALSVERT er nú rætt um
það í erlendum blöðum, hver
verði aðalleiðtogi hinnar nýju
'Stjórnar í Alsír, eftir að landið
hlýtur fullt sjálfstæði, eins og
nú eru horfur á að verða muni
eftir skamman tíma. Það er
nefnilega sérkennilegt við þjóð-
emishreyfinguna, sem stjórn-
aði baráttunni gegn Frökkum
i Alsír, að hún hefur ekki neinn
aðalforingja, 'heldur hefur hún
átt marga foringja, sem borið
hafa gæfu til að vinna saman.
Upphaflega voru það níu leið-
togar dreifðra skæruliða, er
stofnuðu hana í Kairó sumarið
1954 og hafa þeir gengið undir
nafninu hinir sögulegu foringj-
ar. Þegar vopnahlé komst á
fyrir nokkrum dögum, var að-
eins einn þessara leiðtoga frjáls
maður, Belkacem Krim, en
hann var formaður samninga-
nefndar Serkja, er samdi um
vopnahléið við Frakka. Af hin-
um átta, höfðu fimm fallið i bar
dögum við Frakka, en þrír
höfðu verið í fangelsi hjá Frökk
um síðan 1956. Meðal þeirra
var Ben Bella, sem réð mestu
í hópi hinnar sögulegu foringja,
unz Frökkum tókst að klófesta
hann með brögðum. Margt bend
ir til, að hann verði að nýju
aðalleiðtogi sjájfstæðishreyfing-
ar Serkja.
BEN BELLA er 46 ára, kom
in af fáíækum bændaættum.
Hafth leitaði sér frama með því
'hðÆangaí her Frjálsra Frakka
á stríðsárunum, náði1 þar liðs-
foringjatign og hlaut mörg
heiðursmerki fyrir vaska fram-
göngu, er hann barðist með
Frökkum á Ítalíu. Eftir styrjöld
ina gerðist hann brátt einn aðal
leiðtogi sjálfstæðissamtakanna,
sem þá voru að byrja að rísa
á fót. í þágu þeirra stóð hann
fyrir því, að pósthúsið í Oran
var rænt 1949 og náðust þar
3 millj. franka, er runnu' í sjóð
hreyfingarinnar. Frakkar kló-
festu hins vegar Ben Bella
skömmu seinna og sat hann í
fangelsi til 1952, er honum
tókst að strjúka. Eftir það vann
hann kappsamlega i þágu frels-
issamtakanna og varð hvatamað
ur að fundi hinna 9 sögulegu
leiðtoga, sem haldinn var í
Kaíró sumarið 1954. í kjölfar
hans fylgdi svo uppreiisnin
haustið 1954 og sem staðið hef-
ur látlaust síðan. Frakkar náðu
Ben Bella haustið 1956 með því
að neyða farþegaflugvél, sem
hann var í á leið frá Marokkó
til Túnis, til að nauðlenda. —
Síðan hefur hann verið í haldi
hjá þeim, unz þeir létu hann
lausan nú í vikunni. Þeir eru
sagðir hafa gætt þess að sýna
honum vissa virðingu og leyfa
honum að hafa visst samband
við sjálfstæðishreyfinguna. —
Skoðun Frakka hefur verið sú,
að útlagastjórn Serkja myndi
ekki semja, nema hún hefði til
þess samþykki Ben Bella, enda
reyndist það rétt.
Ben Bella er maður myndar-
legur í sjón, hæglátur og ekki
orðmargur, og sagður hugsa vel
ráð sitt. Hann hefur í fangels-
inu lagt stund á tungumálanám
og lestur bóka um stjórnmál og
félagsmál. Hann er sagður laus
við það að vera öfgamaður, þótt
hann sé hins vegar einbeittur.
ef því er að skipta. Flest bendir
Ben Khedda
til, að Frakkar meti hann mest
af leiðtogum Serkja og þyki
hann líklegastur til að ráða
mestu eftir að Alsír verður
sjálfstætt. Hann er talinn langt
til vinstri, en hins vegar ber
hann eindregið á móti því, að
hann sé kommúnisti.
BELKACEM KRIM, er senni-
lega sá leiðtogi sjálfstæðishreyf
ingarinnar, sem er þekktastur
næst á eftir Ben Bella. Hann
er 38 ára gamajl, og
var um skeið í franska hern-
um á stríðsárunum, en síðar
starfsmaður í stjórnarskrifstof-
um Frakka í Alsír. Fljótlega eft
ir stríðslokin tók hann að skipu
leggja skæruliðasveitir á ,veg-
um sjálfstæðishreyfingarinnar
og var hann því einn hinna 9
sögulegu leiðtoga á Kairófund-
inum. Hann hefur jöfnum hönd
um unnið sér gott orð sem
skipuleggjari og samningamað-
ur. Frakkar hafa tvívegis dæmt
hann til dauða, en aldrei tekizt
að klófesta hann. Hann er hæg-
látur í fasi og yfirleitt ekki orð
margur, en getur þó verið vel
mælskur, ef hann þarf á að
halda. Hann var aðalsamninga-
maður Serkja í Evian, eins og
áður segir. Frakkar hafa talið
hann meðal þeirra Serkja, er
sízt vildi sættir við þá,
BEN KHEDDA, sem er nú
forsætisráðherra útlagastjórnar
innar, kemur næst á eftir Ben
Belia og Krim. Margir töldu
það merki þess, að erfitt yrði
um samninga piilli Serkja og
Frakka, er Ben Khedda l|eysti
Ferhat Abbas af hólmi sem for-
sætisráðherra útlagastjórnarinn
Ferat Abbas
ar á síðastl. sumri. Þetta stafaði
meðal annars af því, að Abbas
var talinn til hægri, en Ben
Rhedda hefir verið talinn standa
einna lengst til vinstri af leið-
togum uppreisnarmanna og oft
sakaður um að vera kommún-
isti. Þessi ótti reyndist þó ekki
réttmætur, því að verulegur
skriður kom ekki á samningana
fyrr en eftir að Ben Khedda
tók við stjórninni. Ein ástæðan
var m.a. sú, að Frakkar sjálfir
kusu heldur að semja við
vinstri menn sjálfstæðishreyf-
ingarinnar en hægri mennina,
því að þeir hefðu betri tök á
henni og því heppilegast að
gera þá ábyrga.
Annars er talið, að það hafi
verið Ben Bella, sem réð
mestu um það, að Ben Khedda
varð forsælisráðherra. Þeir
hafa lengi verið nánir vinir og
Ben Bella sagður treysta Ben
Khedda öðrum betur. Skoðan-
ir þeirra munu líka fara mjög
saman. Ben Khedda er 42 ára
gamall, lyfjafræðingur, að
menntun og hefur starfað í
sjálfstæðishreyfingunni síðan
á námsárum sínum.
Fjórði leiðtogi uppreisnar-
manna, sem er þekktur erlend-
is, er Ferhat Abbas, sem varð
fyrsti forsætisráðherra útlaga-
stjórnar Serkja, er hún var
mynduð 1958, og gegndi því
starfi þangað til á síðastliðnu
sumri. Vafasamt þykir hins yeg
ar að hann komi mjög við sögu
hér eftir, m.a. vegna þess, að
hann er mun eldri en hinir
þrír áðurnefndu og auk þess
meiri hægri maður, en þeir.
Þ. Þ.,
T í M I N N, föstudagur 23 marz 1962.
/