Tíminn - 03.02.1963, Blaðsíða 7

Útgefandi: FRAMSÖKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Tómas Arnason Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Auglýs-
ingastjóri: Sigurjón Davíðsson Ritstjórnarskrifstofur t Eddu-
húsinu, Afgreiðsla, auglýsingar og aðrar skrifstofur i Banka t
stræti 7. Símar: 18300—18305. — Auglýsingasími: 19523 A1
greiðslusími 12323. — Askriftargjald kr. 65.00 á mánuði innan-
lands. í lausasölu kr. 4.00 eint. — Prentsmiðjan Edda h.f. —
Lánin til íbúðabygginga
Meðal þeirra mála, sem nú liggja fyrir Alþingi, er
þingsályktunartillaga frá 9 þingmönnum Framsóknar-
flokksins um endurskoðun laga um lánveitingar til íbúða-
bygginga. Tillagan, sem er flutt í sameinuðu þingi, hljóð-
ar á þessa leið:
„Alþingi álvktar að kiósa fimm manna milliþinga-
nefnd, hlutbundinni kosningu, til þess að endurskoða
öll gildandi lög um lánveitingar til íbúðabygginga í
landinu.
Nefnd skal gera tillögur að nýrri löggjöf í þessum
efnum, er m. a. hafi það markmið:
að auka lánveitingar til byggingar nýrra íbúða, svo að
unnt verði að lána til hverrar íbúðar af hóflegri
stærð, hvar sem er á landinu, % hluta af bygging-
arkostnaði;
að jafna aðstöðu manna til lánsfjár þannig, að heild-
arlán geti orðið svipuð til hvers manns, miðað við
sömu stærð íbúða, hver sem hann er og hvar sem
hann býr;
að greiða fyrir mönnum með lánveitingum til að end-
urbæta íbúðir svo og að kaupa íbúðir til eigin nota.
Nefnd leggi tillögur sínar fyrir næsta reglulegt
Alþingi. Kostnaður af störfum nefndarinnar greiðist
úr ríkissjóði."
1 greinargerð þeirri, sem fylgir tillögunni, er það rak-
ið m. a., að þau lán, sem Byggingasjóður ríkisins eða
stofnlánadeild Búnaðarbankans veita nú til íbúðabygg-
inga, hrökkva ekki einu sinni fyrir þenn hækkunum, sem
orðið hafa á byggingakostnaði síðan 1958. Svo miklu
verr nú en þá eru þeir því orðnir staddir, sem af litlu
efnum brjótast í því að eignast eigið húsnæði.
Hin mikla hækkun byggingarkostnaðar, sem „við-
reisnin“ hefur valdið, hefur leitt til þess að öll núgild-
andi lög og lagaákvæði um aðstoð við íbúðabyggingar,
eru orðin ófullnægjandi og úrelt.
í tillögu Framsóknarmanna er það mark sett, að lán
íil hverrar íbúðar af hóflegri stærð nemi % hlutum af
byggingarkostnaði. Þetta er gert víða erlendis og ætti að
vera eins hægt hér, ef rétt er haldið á málunum.
Þessi tillaga Framsóknarmana er tvímælalaust eitt
allra stærsta málið, sem nú liggur fyrir Alþingi. Þess
vegna ber að vænta, að hún fái afgreiðslu og stjórnar-
liðið sýni meiri stórhug en þann. að lán, sem veitt er
t;l íbúðabygginga, hrökkvi tæpast ívrir auknum bygg-
mgarkostnaði síðan 1958. En þó það yrði tryggt, að slík
eridurskoðun laganna færi fram, er það eftir sem áður
ógert að afla fjár til byggingastarfseminnar á þessu ári,
því að hin nýju lög munu eigi geta komið til fram-
kvæmda fyrr en á næsta ári. Þess vegna verður að
fjalla sérstaklega um fjáröflunina og lánveitingarnar í ár.
Tungur tvær
Óttti stjórnarflokkana við Framsóknarflokkinn birt-
ist nú með ýmsu móti. Annað veifið er því haldið fram,
að Framsóknarflokkurinn sé undirlægja kommúnista og
sækist eftir að mynda stjórn með beim. Hitt veifið er
því haldið fram, að Framsóknarflokkurinn sé mesti
hægri flokkur og meini ekki neitt með „vinstra bros-
inu“. Þannig segir Alþýðublaðið um Þórarin Þórarins-
son í gær, að hann hafi gerzt fvlgismaður kommúnista
„eingöngu í blekkingarskyni“. en sé í rauninni hinn
mesti íhaldsmaður. Áður hafði blaðið þó haldið öðru
fram.
T í M I N N, sunnudagur 3. fcbrúar 1963. —
Walter Lippmann ritar um
Hvers vegna er de Gaulle and-
stæður vestrænni samvinnu?
DE GAULLE
VIÐ VERÐUM að líta á heim-
inn gegn um allt önnur gler-
augu en við erum vanir, ef
við viljum skilja de Gaulle
og nýjustu athafnir hans.
Hann er andstæður nálega
allri þeirri stefnu, sem við
Bandaríkjamenn höfum fylgt
síðan stríðinu lauk, og hann
er staðráðinn í að sundra
meginþáttum þeirrar sam-
vestrænu stefnu, sem verið
hefur að þróast síðan kalda
stríðið hófst.
Þessar ákvarðanir hafa ver
ið að þróast í huga de Gaulle
hershöfðingja um langt
skeið. Hann er íhaldssamur á
gamla há-evrópska vísu. Það
þýðir, að honum eru ógeðfelld
ýmis nítjándu-aldar-fyrir-
bæri, eins og lýðræði fjöldan
um til handa, þingræði,
frjálst framtak, félagslegt
öryggi og leitin að alþjóðleg-
um friði. í hans augum eru
gömlu þjóðirnar hinn varan-
legi kjarni menningarinnar
og af þeim sökum hefur hann
þá trú, að kalda stríðið við
Rússland bolsévíkkanna sé að
eins stundarfyrirbæri. Hið
gamla Rússland muni' iifa
hernám bolsévíkkanna af 'á
sama hátt og Frakkland liföi
af hernám nazista.
ENDA þótt de Gaulle sé auð
vitað mikill and-kommúnisti,
hefur honum aldrei vaxið í
oaugunj(þ^,ð afl, sem kommún-
istar hafa sýnt, og hann hef-
ur áíltáf litið á kalda stríð-
ið sem augnabliksviðhorf í
sögu menningarinnar. Þess
vegna efast hann ekki um,
að Rússland veröi innan tíð-
ar reiðubúið að koma á friði
við vestrið ef til vill fyrr en
við þorum að gera ráð fyrir.
Bak við öll hans umsvif vakir
sá fasti ásetningur, að
tryggja, að það verði hann
en ekki forseti Bandarikj-
anna, sem gengur frá hinum
væntanlega friði „frá Atlants
hafi til Úralfjalla.“
Það er viðsjárverð stað-
reynd, að de Gaulle skuli líta
á kalda stríðið sem stundar-
fyrirbæri, en aðrir vestrænir
leiðtogar telja það varanlegt.
í þeirra augum táknar skipt-
ing heimsins nýja heims-
mynd. Tilgangur stefnunnar
er að standa gegn kommún-
ismanum og efla um leið
blómlega menningu hórua meg
in járntjalds. Þessum árangri
verði því aðeins náð, að vestr
ið skipuleggi þær þjóðir, sem
andstæðar eru kommúnism-
anum.
De Gaulle hefur ekki geðj-
azt að þróun ýmissa stofnana
eftir stríðið, vegna þess, að
hann hefur aldrei trúað því,
að kalda stríðið væri varan-
legt. f hans augum er eining
arhreyfing vestursins gegn-
sýrð tilfinninga- og íhlutunar
semi. Hún sé ónauðsynleg,
því að kommúnistahættan sé
ofmetin. Rússland kommún-
istanna sé ekki nægilega
sterkt til þess að sigra vestr-
ið, — og de Gaulle gæti nú
bætt því við, að loks hefði
Krustjoff játað þetta sjálfur.
ENN FREMUR ber að minn-
ast þess, að viðgangur þeirra
stofnana, sem verið er að
mynda, veltur á stuðningi og
forustu Bandaríkjanna. í aug
gMMNMMMWK
urn de Gaulle stendur menn-
ing Bandarikjanna ekki á svo
háu stigi, að þau séu fær um
forustu hinnar vestrænu
menningar. Hann hefur því
tjáð sig andstæðing allrar
uppbyggingar hinnar vest-
rænu stefnu eftir stríðið,
enda er hann nú óumdeildur
stjórnandi auðugs og trausts
Frakklands.
Vissulega er honum ljóst,
að þörf verður enn um sinn
fyrir NATO sem hernaðarsam
tök. En hann er ekki hrifinn
af einingarhugsjón samtak-
anna og hefur því dregið
meiri hluta franskra her-
sveita undan yfirráðum NA
TO. Hann er andstæður Efna
hagssamfélagi Evrópu, hvort
sem það er hugsað sem yfir-
þjóðlegt, á vísu þeirra Jean
Monnet og Paul Henri Spaak,
eða sem kjarni verzlunar-
svæðis, sem nær yfir Evrópu
og Suður- og Norður-Ameríku
að hætti þeirra Kennedys og
Macmillans.
De Gaulle er andstæður At-
lantshafssamfélaginu. Eg á
dálítið erfitt með að sætta
mig við það. Frakklandi hef-
ur tvívegis verið bjargað
vegna þess, að það er hluti
Atlantshafssamfélagsins sem
Bandaríkin hafa seilzt yfir
runinn upp. De Gaulle kýs að
er andsnúinn þeim áhrifum,
sem þessir leiðangrar hafa
veitt Bandarjkjunum á ev-
rópsk málefni. Hann er auð-
vitað andstæður því að nota
Sameinuðu þjóðirnar sem
brú milli hinna gömlu stór-
velda og nýju ríkjanna. Hann
er á móti því að hætta kjarn
orkutilraunum. Og hann er á
móti stefnu okkar um að
tala, tala og tala við Krust-
joff um afvopnun, Laos,
Berlín og hvað annað, sem
er.
VIÐ HLJÓTUM þvi að spyrja
sjálfa okkur, hvort þessif
mikli maður, sem hefur svo
oft reynzt hafa rétt fyrir sér,
geti nú verið með öllu veg-
villtur. Eg fyrir mitt leyti,
vill ekki telja að svo sé. Hann
gerir sig sekan um alvarlega
skyssu og hún er sú, að hann
horfir á sjóndeildarhringinn
án þess að veita því, sem nær
er, nægilega nánar gætur.
Það er alveg efalaust satt, að
samkomulag við valdhafana
í Moskvu sé væntanlegt, ein
lrvern tíma. Þetta gerist senni
lega vegna framvindu mála
í Sovétríkjunum, vegna
breytinga á jafnvægi máttar-
ins, og ef til vill vegna þrýst-
ings frá Rauöa-Kína. En tími
málamiðlunarinnar er ekki
hafið til að verja. De Gaulle
horfa fram hjá þeirri stað-
reynd, að breyting til batn-
aðar í viöhorfum milli aðil-
anna pr miklu líklegri, ef
eining liins vestræna heims
er vaxandi, en ólíklegri, ef
hann er allur sundraður og
í molum.
ÞVÍ víðtækari sem vestræn
eining er, því færari verð'ur
hinn vestræni heimur urn að
koma á málamiðlun. í þeirri
samanþjöppuðu, litlu Evrópu
sem de Gaulle óskar eftir, er
ekkert rúm fyrir Stóra-Bret-
land og Norðurlönd. En þar
er heldur ekkert rúm fyrir
Austur-Evrópu-þjóðirnar, sem
síðar eiga eftir að sameinast
Evrópu aftur.
Efalaust eru úreltir ýmsir
þættir þeirra ráðstafana sem
gerðar hafa verið eftir stríð-
ið. Enn fremur er óttinn að
dvína, en hann var hinn upp
haflegi aflgjafi. Engu aö síð-
ur ber að gæta þess, að megin
samvinnan er ekki aðeins
tæki til nota í kalda stríðinu,
heldur er hún góð í eðli sínu
og ber með sér fyrirheit um
rýmra og betra líf ótölulegs
fjölda manna.
Við verðum því aö snúast
til andstöðu við andstöðu de
Gaulle, af góöum og gildum
ástæðum að okkar dómi. Okk
ur mun mistakast ef það álit
okkar er rangt, aö viljinn til
vestrænnar einingar sé öflug B
ur og vaxandi. En þaö er eng- n
in ástæða til að ætla að okk- D
ur skjátlist. Ástæða er til að H
ætla að hann standi einn sér, H
jafnvel innan meginlands- w
samfélaga sex-veldanna. Vest jg
ur-Evrópa er að miklum |
meirihluta — að undantekn- 1
um Adenauer persónulega — g
andstæð Evrópumynd de a
Gaulles, en samkvæmt henni 9
á að ýta stóru, vinsælu stjórn |
málaflokkunum, kristnum £
demokrötum, frjálslyndum i
demokrötum og Sociai-demó-
krötum til hliSar, meðan hin |
ar örlaganku ákvarffanir eru ®
teknar í Elysée-höllinni í m
París. k
1