Alþýðublaðið - 05.12.1942, Blaðsíða 3

ALHIDUBLADID
■ "V -*%r rj’ í: íi'^ror
Ófriðarsvæðið við Miðjarðarhaf.
fcX.
/
*3*7T
/ FRANCE <•> .
<UIMOCCUP(ED) > TURIN
hfic/;
T OÚLÖNÍ !:!ír
X,
SPAINJm
::H CORSICA?
::::::::::::: <)r R.)
u;;S3:
balearic
ISLANDS
Í.SASDINIA
(it)
trieste \ \ RUMANIA
) ' Bl
BELGRAÐE
YUGOSLAVIA -a
' 'w ,rfi-
ITALYÍ;;//
BULCARlAt;::::;:;;;:
TARANTOj
Tyrrhenlan
Sea
v SOFIA v;;;:;;
•\ C>'
tSREECEpllliTURKEY
'SUwt:::::::::::::....,.
lillii aíediterr
ÍIÍl|lPlI;Ííjg|l^^^iÍjCSÉ^|yil|jpÍÍÍjI|||^
ALGíERS * 7' ^lí/íHí-jHíiíÍÍH^K^^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilÍjipIh^iiJCoDECANESEÍÍ?
) TUNIS/HPANTELLERIA i;:;:;iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!:!ÍiijiÍiiiÍiÍiÍÍÍiÍr?ÍÍ;^^ÍSI.ANDS/:;í:;
/ ^ Jil^SllÍi^llSJfAlllílllllfcRBTE iipiiipjijil
/ Z ^ÍiÍÍÍÍÍiií ^lÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍlllÍÍÍÍÍÍÍÍÍUÍÍÍIÍÍÍUiiiilHÍÍSÍll^—^
ALGFRIA
j o
300
MILES
Kortið. sýnir Tunis (Tunisía) með borgunum Bixerta og Tunis, sém nú er barizt um í N.-
Afríku, en þaðan er stytzt yfir til Sikileyjar og Ítalíu. Neðst á kortinu, lítið eitt til hægri
sést einnig bærinn E1 Agheila í Libyu, sem nú' er barizt um á : austurvígst. í N.-Afríku.
Baráttan um Tunis:
W XU>BV-

tngaskipi Itala á eftlr ððru.
Báðir aðilar keppast enn við, að koma sem mestu
liði til landsins áður en aðalátokin hefjast.
AÐALFREGNIRNAR af baráttunni um Tunis voru enn
í gærkveldi af nýjum árásum brezkra herskipa á her-
flutninga mönduVeldanna suður yifir Miðjarðarhaf og loft-
árásum þýzkra og ítalskra flugvéla á aðalflutninga Banda-
manna vestan úr Algier. ,
Skýrðu brczkar fregnír svo frá, að brezk herskip hefðu á
fimmtudagsnóttina enn sökkt þremur ítölskum skipum, tveirn-
ur flutningaskipum og einum tundurskeytabát, á íeiðinni tii
Túnis, til viðbótar við þáu átta, sem sökkt var á miðvikudaginn,
og hafa Bretar því í þessari viku einni sökkt ellefu skipum fyrir
, f
Itölum á þessari leið.
1 tþýzkum fregnum var .hinsvegar skýrt frá harðvitugum loft-
árásum mönduílveMajxnia á aðalbækiistöðviar Bandamianna í Aigier
og Bona, en þaöan hefir Bandamannaherinn í Tunis aðdrætti sína.
rðajgnr 3, desember 1342,
Bayacul Clapper: I
Oobætnr sg algjAða-
ISgregla eftlr striðið.
SKYESLA Sir William
Beveridge, sem lengi
hefir verið beðið eftir gefur
éstæðu til umhugsunar. Skýrsl
an er ávöxtur nákvæmra rann-
sókna, sem framkvæmdar hafa
verið að tilhlutan brezku ríkis-
stjórnarinnar. Skýrslan fjallar
um vandamál í Bretlandi og
lífsskilyrði þar. Þess vegna er
þýðing hennar ekki eins mikil
fyrir aðrar þjóðir en Breta.
Bretar hafa sín vandamál og
við höfum okkar. En eitt hafa
lýðræðisþjóðirnar sameigin-
legt — þörfiiia á stöðugum end-
urbótum á lífskjörum vegna
hinna miklu framfara á sviði
nýtízku iðnaðar.
Skýrsla Béveridge og áðrar
fyrirætlahir miða að því sama,
ákvörðunihni að gera England
að betri stað aö ófriðnum lokn-
um. Þó brezka þjóðin eigi ann-
ríkt, gefur hún sér tíma til að
ræða þessi mál. Það ætti að
fara eins að með vandamál
allra þjóða, sem upp hljóta að
koma að stríðslokum, og sem
sameinuðu þjóðirnar bera á-
byrgð á.
Sumir, sem halda, að þeir
séu skynspxnjr, halda því fram,
að við eigum að vinna stríðið
áður en við förum að bolla-
leggja um, hvað við eigum að
gera, þegar sigur er unninn. —
Þetta virðist ekki vera óskyn-
samlegt, þar til maður dokar
við og fer að hugsa. Það er
•ekki skynsamlegt að halda því
fram, aö Marshall hershöfðingi
og King flotaforingi eigi að
hætta að vinna að óíriðnum og
snúa sér að friðarskilmálun-
um. Við kærum okkur vissu-
lega ekki um, að sameiginleg
herstjórn Bandamanna hætti
að hugsá um stríðið og fari að
útbúa friðarskilmála. En ég
held ekki. áð við búumst Við
i‘ því, að þessir menn eigi að
ráða fram úr vandamálum,
i sem upp kunna að koma að ó-
friðarlokum. Það er verk, sem
. öðrum er ætlað. í Bandaríkj-
unum er það einkum ætlað ut-
anríkismálaráðuneytinu.
í algjöru stríði verða ríkis-
stjórnirnar að hafa margt á
prjónunum í senn. Við höfum
hernaðaraðgerðir á Sálomons-
eyjum á sama tímá, sem King
flotaforingi og MarsKall hers-
höfðingi voru í London til að
undirbúa herferðina til Norð-
ur_Afríku. Um leið jukum við
framleiðslu vóra, vxð beittum
vopnum okkar og hófum fram-
leiðslu á betri vopnum. Fleiri
vörur voru skammtaðar til að
spara skiþsrúm og leit var haf-
in um heim allan til að finna
hráefni. Við framkvæmum ó-
téljandi verkefni á sama tíma
vegna þess, að okkur er það
nauðsynlegt vegna ófriðarins.
Hin svonefndu eftir-stríðs-
vandamál eru ekki neitt, sem er
langt fjarri. Þau verða til í ó-
friðnum og þau aukast eftir því
-— sem landflæmi Bandamanna
stækkar.
Eitt vandamálið, sem bíður
bráðrar úrlausnar er, áð ræða
um alþjóða lögreglu og finna
hentugan grundvöll fyrir hana.
I húgum margra er það þann-
ig, að þeir gera ráð fyrir að
aðalþjóðir hinna sameinuðu
þjóða — Bandaríkin, Bretland,
Rússland og Kína — verði að-
ál uppistaðan í þeim fram-
kvæmdum og að hershöfðingjar
aðalþjóðanna fari eftir skip-
unUm viðkomandi ríkisstjóma
og samvinna verði gegn hverri
þeirri þjóð, sem reynir að sýna
: ofbeldi.
Það væri hægt áð láta stjórn
hinnar svonefndu alþjóðálög-
reglu í hendur flugstjórna að-
; - Frh. á 7. síötr.
.-•.Afeiý i Íti !
Þessar fregnir bera það með
sér, að kapphlaup er nú milli
begja ófriðaraðila að koma sem
méstu liði og vopnum til Tunis
áður en til úrslitaátaka kemur
á vígstöðvunum, sem skapazt
hafa vestan við borgirnar
Bizerta og Tunis, og að hvor
í fregnum frá London í gær-
kveldi var frá því skýrt, að
brezkur hernáðarsérfræðing-
ur hefði gert stríðið í Tunis að
umtalsefni og svarað þeirri
spurningu, hversvegna Hitler
leggi svo mikla áherzlu á ' að
halda borgunum Bizerta og
Tunis. Harin sagði, að Hitler
óttaðist innrás af Italíu, ef
Bandámenn næðu þessum horg-
um á vald sitt, og sæi í því til-
felli fyrir, að ítalir myndu
heimta hersveitir sínar í Rúss-
íáftdi heim.
ófriðaraðilinn um sig gerir
ítrustu tilraunir til þess að
hindra aðflutninga hins.
Kemur það með hverjum
degi betur og betur í ljós, hví-
líkt kapp möndulveldin leggja
á það, að halda Tunis, en þaðan
er, sem kunnugt er stytzt yfir
Miðjarðarhafið til ítalíu.
En andúðin gegn Þjóðverjum
á ítalíu er orðin svo mögnuð,
sagði hinn brezki hernaðarsér-
fræðingur, að Hitler óttast ekki
aðeins þetta, heldur og bein-
línis, að ítalskir hermenn
myndu beinlínis ganga í lið
með innrásarher Bandamanna,
ef hann næði fótfestu á Ítalíu.
Þetta álit hins brezka hérn-
aðarsérfræðings, er að vissu
leyti staðfest af annarri fregn
frá Lóndon í gærkveldi. Hún
hénnir, að nokkrir fjrrrverandi
sénatorar ítalskir hafi snúið sér ?
tif Victprs Emanuels konungs
og ákært Mussolini fyrir hori-
um fyrir að vera léiða landið
og þjóðina út í fýrirsjáanlegán
ósigur, og beðið konunginn að
beita áhrifum sínum til þess að
laridið ög þjóðin yrði leyst und-
an oki Þjóðverja.
- Sagt er að manntjón ítali í
styrjöldinni sé nú komið upp í
hálfa milljón fallinna, særðra
og fanga.
Bardagar i Tunis. “
í tilkynningum frá herstjórri
Bandamanna í Norður-Afríku i
gærkveldi var skýrt frá því, ao
hersveitir þeirra hefðu bætt að-
stöðu sína við Tebourba, 30
km. fyrir vestan borgina Tunis,
þrátt fyrir hörð gagnáhlaup
Þjóðverja, en aðalmarkmiðið
með gagnáhlaupum þeirra er
talið vera það, að verja sam-
gönguleiðina milli Bizerta og
Tunis.
Sunnar á vígstöðvunum, þar
sem franskar hersveitir berjast
nú með Bretum og Bandaríkja-
mönnum, voru teknir margir
fangar úr liði möndulveldanna.
Miklar loftárásir voru enn í
gær gerðar bæði á Bizerta og
Tunis.
MACKENZIE KING, for-
sætisráðherra Kanada er
nýkominn til Washington og
mun dvelja þar sem gestur
Roosevelts fram yfir helgina.
Strax eftir áð MacKenzie
King kom til Washington átti
hann tal við Cordell Hull ut-
anríkismálaráðherra Roosevelts
Erindi hans er sagt vera að
ræða við Bandaríkjastjórnina
um viðskiptasamninga sem ný-
lega voru gerðir milli Kanada
Og Bandaríkjanna. .
I
•Sv
F LOT4MÁLASTJÓRNIN 6
Washington telur, að um
8—10,000 japanskir hermerm
hafi drukknað í sjóorrústunKá
norðan við Guaddlkanal í SaJo-
monseyjum á mánudagskvöld-
ið.
Voru þeir um borð í herflutm
ingaskipúm, sem sökkt var.
Samkvæmt tilkynningu flote.
málastjómarinnar tóku 50 jap-
önsk herskip og flutningaskip
þátt í sjóorrustunni, en ekkr
nema 20 ameríksk.
Harðnandi gapð-
hlanp Þjóðverja i
Bðsslandi.
£n Rússar hafa Hrátt ffrtr
hað enn frnmkæðið.
AÐ er viðurkennt í fregn-
um frá , Rússlandi í gær-
kveldi, að vöm Þjóðvérja og -
gagnáhlaup fari mjög harðm-'
andi, bæði við Stalingrad og
Rhzev, þó að hersveitum Rússa
hafi enn miðað nokhuð áfram.
Rússar tilkynntu, að þeir
Kefðu tekið þýðingarmikla jám
brautarstöð, við jámbrautina
millí Stajingrad og Charkov,
um 80 km. norðvestur af hinni
fyrrnefndu borg, og segjast nú
hafa allan nörðurhluta Don-
krikans aftur. á valdi sínu.
Milli Rhzev óg Veliki Luki er
barizt í hríð og hörkufrosti, og
hafa Þjóðverjar gert þar hörð
gagnáhlaup, en Rússar segjast
eftir sem áður hafa frumkvæð-
ið á þei mslóðum. Suðvestur af
Rhzev riáðu þeir jámbrautár-
spotta á sitt vald, sem talið er
að muni framvegis hindra Þjóð-
verja í að flytja þangað liðs-
styrk frá Smolensk.
Herriot og Jou-
hanx flnttir í fang-
elsi Vichystjórnar-
innar.
REGNIR FRÁ RÓMA.
BORG í gærkveldi skýrð«
jfrá því, að Vichystjórniri á
Frakklandi hefði nú látið taka
hinn fræga frjálslyrida stjórn.
málamann og fyrrverandi for.
seta franska þingsins, Edouard
Herriot, fastan á heimili hans
í Lyon, og flytja hann í fangelsi
En raunverulega hefir Herriot
verið £ stofufangelsi á heimili
sínu síðan í október.
f sömu fregn frá Rómaborg
vair einnig skýrt frá því, að
Vichystjómin hefði Iátið taka
hinn þekkta forvigismann verka
lýðshreifingarinnar á Frakk-
landi, jafnaðarmanninn Léon
Jouhaux, fastan og flytja í
farigabúðir.
Jouhaux hefir síðan skömmu
eftir aldaimjót verið forseti lands
sambands frönku verkalýðs-
félaganna. Conféderation Gén-
eral du Travail, en var neyddur
til að ségja af sér eftir vop«na-
hléssamning Pétains marskálk*
við Hitlér. ;
Hitler óttast innrás á Ital-
in frá Tnnis og Bizerta.
----__4----