Alþýðublaðið - 28.04.1943, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 28. apfríl 1943.
ALÞVÐUBLAÐIÐ
Sovétstjórnm slítur stjórnmála
sambandl við pólsku stjórnina
♦...—
Vill ekki láta alþjóða rauða krossinn rannsaka
staðhæfingu Þjóðverja um að Rússar hafi látið
skjóta 12000 pólska liðsforingja og striðsfanga.
------------------- xÍÐINDI gerðust síðdegis í gær, að Tass-fréttastof-
x* an rússneska tilkynnti það opinberlega, að sovétstjórn-
in hefði slitið stjómmálasambandinu við pólsku stjórnina í
London, og að pólski sendiherrann sé farinn frá Moskva.
Þá skýrir rússneska fréttastofan frá löngu ákæruskjali
á hendur Pólverjum, sem Molotoff, utanríkismálaráðherra
Rússa afhenti sendiherranum áður en hann hvarf frá Moskva
fllntleysisbrot Þjóð-
verja I sænskri
$¥ar öýzku stjórnarinnar og
ný mótmæli Svía
(Qr VAR þýzku stjórnarinnar
O við mótmælum sænsku
stjórnarinnar vegna árásarinn-
ar á kafbátinn „Draken“ var
afhent á föstudaginn langa.
Sænska stjórnin telur svarið
ekki fullnægjandi. Engar upp-
lýsingar kómu í ljós um enda-
lok kafbátsins „Ulven“, sem var
að æfingum í sænskri landhelgi
um sama leyti og skotið var á
,JDraken“ og ekki hefir spurzt
tíl síðan.
í tilefni af svari þýzku
stjórnarinnar hefir sænska
stjórnin sent Þjóðverjum nýja
orðsendingu.
í orðsendingu þessari er m.
a. tekið fram:
1. Tímaákvörðun Þjóðverja
um hvenær árásin var gerð er
ekki samhljóða ábyggilegum
sænskum heimildum um at-
hurðinn;
2. Öruggar mælingar, sem
skipstjórinn á ,,Draken“ lét
gera fyrir og eftir árásina, sýna
að kafbáturinn var í sænskri
landhelgi og að þýzka skipið
Altkirch var um 1000 m. fyrir
innan landhelgislínuna. Því
hefir heldur ekki verið mót-
mælt af Þjóðverjum.
Við tundurdublaslæðingu
eftir hvarf kafbátsins „Ulven“
fundust mörg neðansjávartund
sænskri landhelgi.
Sænska ríkisstjórnin mót-
mælir því harðlega, að Þjóð-
verjar leggi tundurdufl í
sænska landhelgi.
3. Þýzka stjórnin heldur
því fram að enskir kafbátar
hafi framkvæmt hernaðarað-
gerðir úr sænskri landhelgi fyr
ir utan vesturströnd Sviþjóðar.
Sænska stjórnjn mótmælir
þessu eindregið, og segir að
sænsk herskip hafi haft strang
ar gætur á sænskri landhelgi
og enginn stríðsaðilanna hafi
framkvæmt þar neinar hernað
araðgerðir enda hafi engar á-
sakanir um slíkt komið fyr
fram.
I orðsendingu frá sjóhernað
arfulltrúanum við þýzku sendi
sveitina í Stokkhólmi 7. ágúst
1940 hafi verið farið fram á
þáð við sænsku stjórnina að
hún léti ekki kafbátaæfingar
sínar fara fram við vesturströnd
ina heldur við austurströndina.
Sænska stjórnin gat ekki fall
ist á þessa málaleitun. Hinsveg
ar lofaði yfirmaður sænska
flotans því að æfingar kafbát-
anna skyldu fara fram í góðu
skyggni svo enginn hætta gæti
. stafað af þeim fyrir skip Þjóð-
verja, sem sigldu í námunda
við landhelgina. Þetta var einn
ig nauðsynleg ráðstöfun fyrir
Svía sjálfa til þess að varðveita
hlutleysi sitt.
5. Það er staðfost venja hern
aðaraðila að leggja ekki tund-
Tilefni þess, að Rússar slita*
stjórnmálasambandinu við Pól-
verja er það, að pólska stjórnin
í London fór fram á það að al-
þjóða Rauði krossinn væri lát-
inn rannsaka þá fulíjyrðingu
Þjóðverja, að Rússar hafi látið
taka af lífi 12000 pólska liðs-
foringja og stríðsfanga lijá
Smolensk, eða hvort Þjóð-
verjar hefðu sjálfir framið
þennan verknað, eins og Rússar
héldu fram, ef grafir pólskra
liðsforingja fyndust hjá Smo-
lensk.
í ákæruskjali sínu á liendur
pólsku stjórninni telja Rússar
þetta slíkan fjandskap við Sov-
étríkin og stuðning við Hitler,
að þau sjái sig tilneydd að slita
stjórnmálasanibandinu við
pólsku stjórnina.
Mál þetta vekur mikla at-
liygli um allan heim, og mun
það vera einsdæmi, að tvö ríki,
sem eru bandamenn í styrjöld,
siliti stjórnmálasambandi sin á
milli.
1 fréttum ameríkska útvarps
ins kemur greinilega í ljós, að
almennt er litið þar svo á, að
hin raunverulega orsök fyrir
þrí að sovétstjórnin slitur
stjórnmálasambandi sinu við
pólsku stjórnina i London sé
ekki þetta „morðmál“, sem um
ræðir í ákæruskjali Rússa, held-
ur þær deilur, sem að undan-
förnu hafa átt sér stað milli
Rússa og Pólverja um landa-
mæri Póllands eftir stríðið, en
Rússar liafa lýst því yfir, eins
og kunnugt er, að þeir vilji
halda þeim vesturlandamærum
í Póllandi, sem þeir fengu með
yináttusáttmála sínum við Hit-
ler.En pólska stjórnin hefir
haldið fast við, að Pólland
héldi sömu landamærnm og
það hafði fyrir stríð.
Deilan urn þetta „morðmál“
sé þvi 'aðeins átylla lijá Rúss-
um til þess að hafa betra tæki-
færi siðar meir til þess að koma
fram vilja sínum gagnvart
Pólverjum, enda hafa Rússar
fyrir nokkrum mánuðum sið-
an hafið útgáfu á pólsku blaði í
Moskva, sem haldið hefir uppi
áköfum áróðri gegn pólsku
stjórninni i London.
Þessi framkoma Rússa gagn-
vart Pólverjum, sem hafa lilot-
ið það óhamingjusama hlut-
skipti að liggja á milli tveggja
mestu stórvelda meginlandsins,
Rússlands og Þýzkalands, þykir
ekki spá góðu um að Rússar
ætli að lialda fast við Atlants-
hafssáttmálann, sem þeir eru
Miklar loftárás
ir á ítaliu.
London í gærkveldi.
AMERÍKSKAR Liberator
jlugvélar gerðu í gær
mikla loftárás á Bari á suður-
strönd Adriahafsins, en þar hafa
ítalir einhverja mestu flugstöð
sína.
Sprengjur hæfðu öll flugskýl
in auk margra flugvéla á flug-
vellinum. Þá var einnig kveikt
í olíugeymum.
Fljúgandi virki gerðu vel-
hepnaða loftárás í gær á flug-
völl einn skammt frá Róma-
borg.
Brezkar Wellington sprengju
flugvélar réðust á flugvelli á
Sardiniu í nótt sem leið og aðr
ar flugvélar Bandamanna fóru
til árása á hafnir á Sardiniu síð
degis í gær.
Flugvélar frá Malta réðust á
ýmsa staði á Sikiley og skutu
niður tvær möndulvelda flug-
vélar skammt frá eynni. Hafa
þá flugvélar frá Malta skotið
niður 9999 flugvélar frá stríðs-
byrjun fyrir möndulveldunum
og er sagt að mikil eftirvænting
sé ríkjandi á Malta yfir að vita
hvaða flugmaður það verður,
sem skjóti niður þúsundustu
flugvélina.
LONDON i gærkveldi.
BREZKAR Lancaster, Stir-
ling og Halifax f jórhreyfla
flugvélar gerðu s. 1. nótt eina
mestu loftárás sína í stríðinu á
Duisburg í Þýzkalandi.
Seytján flugvélar komu ekki
aftur frá árásinni. Þykir þetta
ekki mikið flugvélatjón þegar
tillit er tekið til þess hve marg
ar flugvélar fóru í loftárásina.
Duisburg hefir oft áður orð-
ið fyrir hörðum loftárásum en
eftir þessa loftárás er talið að
óhætt sé að segja að borgin sé
að mestu í rústum.
þó aðilar að , og vinna að þvi
ásaml Bretum og Bandarikja-
mönnum, að tryggja frelsi
smáþjóðanna eftir stríðið. Held-
ur hyggi Rússland að fara sinar
eigin íeiðir strax eftir strið og
e t. v. áður en því likur að
fullu.
urduflum í landhelgi hlutlausra
þjóða.
ÞeSs vegna er bæði skothríð
og tundurdufla lagnir í sænskri
landhelgi skerðing á hlutleys-
inu.
. Sænska stjórnin leyfir sér
því að fara þess enn á leit við
þýzku stjórnina að hún láti
ekki þýzk skip leggja tundur-
duflum éða hafa skothríð í
frammi innan sænskrar land-
helgi.
Sænski flotinn hefir fengið
fyrirskipanir um að gera gagn
ráðstafanir gegn skipum þeirra
þjóða, sem leggja tundurduflum
eða skjóta innan sænksrar land
helgi og brjóta þannig gegn
hlutleysi landsins.
(Frá sendiráði Svía hér).
BW®5'
Æ:'
Montgomery í Tripolis.
i m
Mynd ]>essi er tekin af Montgomery, þegar hann tilkynnti
itölsku herforingjunum i Tripolis uppgjafarski.lmálana..Sjást
þeir á myndinni með honum.
sækja fram é
ðjlam uigstöðviim i Tanis.
Franskar hersveitir í úthverf-
um Pont de Fahs.
LONDON í gærkveldi.
SAMA GRIMMD er í bardögunum í Tunis og verið hefir
undanfarið. Bandamenn eru í sókn á öllum vígstöðvum,
þó að framsókn þeirra sé ekki hröð, enda eru varnarskilyrði
möndulveldanna góð og herir þeirra verjast af kappi.
Á norðurvígstöðvunum, þar sem 1. herinn brezki og
franskar og ameríkskar hersveitir sækja fram- hafa miklar
orrustur verið háðar að undanförnu.
Hafa- hersveitir bandamanna stöðugt unnið á, þrátt fyrir
öflugt viðnám möndulherjanna. Franskar hersveitir eru
komnar inn í úthverfi Pont de Fahs.
Franskar og emeríkskar her-4
sveitir, sem sækja frá Serrat-
liöfða til Bizerla, nyrzt á vig-
stöðvunum, liafa sótt nokkuð
fram s. 1. sólarhring og tekið
200 fanga.
1. herinn brezki nálgast nú
Mateur og Tebourma, sem
eru sunnar á þessum vígstöðv
um um 24 km. frá sjó. í kvöld
var sagt frá því að brezkar her
sveitir væru aðeins 15 km. frá
Tebourma. í bardögunum við
þessa bæi hafa Þjóðverjar misst
56 skriðdreka á 3 dögum, Þá
hefir 1. herinn tekið hernaðar
lega þ ýðipgarmikla hæð
skammt frá Medjes el Bab eft-
ir grimma bardaga. Má sjá.til
Tunisborgar frá hæð þessari.
Á miðvígstöðvunum í Tunis
hafa franskar hersveitir ruðst
niður sléttuna við Pount de
Fahs og voru sagðar í kvöld
komnar inn i úthverfi þess
bæjar.
8. herinn, sem berst syðst á
vígstöðvunum hefir einnig sótt
fram og tekið hæðina Djebet
Terhoruna fyrjr norðvestan
Enfidaville.
Flugher Bandamanna hefir
veitt landhernum mikla aðstoð
með loftárásum á flugvelli and
stæðinganna, skriðdreka og
flutningaleiðir.
í gær gerðu flugvélar Banda
.manna alls 1000 árásir.
Ólga I Svíum vegna
skothríðar Þjóðverja
ð Draken.
Nazistafundi hleypt upp.
IFRÉTTUM frá Stokkhólmi
er sagt frá því, að mikil
gremja sé ríkjandi meðal al-
mennings vegna skothríðar
þýzka skipsin Altkireh á sænska
kafbátinn „Draken“ og hvarfa
kafbátsins „Ulven“, sem stadd-
ur var á sörnu slóðum og er
nú talinn af. Yfir 30 manna á-
höfn var á bátnum.
Nokkrar óeirðir urðu á fundi
er nazistar héldu nýlega í Upp-
sölum í Svíþjóð.
Flutti lögreglan nazistana á
brott í lokuðum bifreiðum.
London í gærkveldi.
Mussolini hefir sett af fjóra
háttsetta starfsmenn í ítalska
fasistaflpkknum.
Þjóðverjar eru nú sagðir
flytja mikið lið suður á Balk-
anskaga.