Alþýðublaðið - 03.06.1943, Blaðsíða 2

2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Fimmtudagur 3. júní 1943»
Tvær nýjar bæknr
frð finðm. Hagaiín.
Stór skáldsaga, og smá-
Guðmundur haga-
LÍN hefir nýlega lokið
við að semja tvær nýjar bæk-
ur. Er önnur þeirra stór
skáídsaga, sem heitir: „Blítt
lætur veröldin”, og er hún
um 19 arkir.
Hin bókin er smásagnasafn,
sem ber nafnið ,,Förunautar.“
Enn er ekki ráðið hvenær
þessar tvær nýju bækur hins
mikilvirka rithöfundar koma
út, en gera má ráð fyrir, að
önnur þeirra að minnsta
kosti komi út í haust.
75 ára
er í dag Ásbjörn Guðmundsson,
Njálsgötu 85.
ITerÖa allar
©
í bænum sameinaðar ?
Bifreiðastjórafélagið „Hreyfill44 skrifar
borgarstjéra um nauðsyn þess.
AFUNDÍ bifreiðastjórafélagsins „Hreyfils“, sem hald-
inn var í fyrrinótt, var lagt fram uppkast að bréfi frá
stjórn félagsins til bæjarstjórnar Reykjavíkur, þar sem
stjórnin fer þess á leit, að Hreyfill fái leyfi til þess að koma
upp og reka bifreiðastöð í bænum, í þeim tilgangi að sam-
eina allar þær 9 bifreiðastöðvar, sem nú eru hér starfandi.
í bréfinu bendir stjórn Hreyfils á, að ef félagið fengi
leyfi til reksturs slíkrar stöðvar, væri þar með hægt að
bæta úr öllum þeim óþægindum, sem almenningur á við að
búa með því skipulagi, sem nú ríkir í þessum málum, og
einnig að bæta úr því öngþveiti, sem nú ríkir í umferðamál-
um í bænum.
Tuliníusarkeppnin:
Leiknr Vals og Fram á þriðju
dagskvöld gaf ekki úrslit.
ÞAÐ VIRÐIST ætla að
ganga erfiðlega að fá úr
því skorið hver verður sigur-
vegari í Tuliníusarmótinu, og
mótið í heild næsta viðburða-
ríkt.
Eins og menn muna, þá sigr-
aði Vikingur Fram í mótinu og
bjuggust menn því við að úr-
slitaleikurinn færi fram milli
Vals og Víkings, eins og eðli-
legt var, en það fór á aðra leið,
Því þó Víkingur ynni leikinn
á vellinum tapaði hann honum
á skrifstoíu K.R.R. þannig að
Fram var dæmdur sigurinn,
vegna þess að í ljós kom við
nánari athugun að einn leik-
manna Víkings, sem nýlega
hafði haft vistaskifti, reyndist
ekki löglegur liðsmaður, að svo
stöddu, samkvæmt almennum
reglum í. S. í. um knattspyrnu-
mót. Knattspyrnan er dutlunga
full og býr yfir margskonar
blæbrigðum.
Úrslitaleikurinn var því háð-
ur milli Vals og Fram í fyrra-
kvöld. Áhorfndur munu flest-
ir, sennilega, hafa búizt við að
nú myndu loksins úrslit fást,
og það í fyrstu lotu, og margir
jafnvel talið sigur Vals öruggan
og auðunninn, eftir leiknum við
K. R. að dæma. En margt fer
öðruvísi en ætlað er. Jafntefli
varð enn einu sinni 1:1 eftir tví
framlengdan leik, en reglii-
gerðin leyfir ekki nema tvífram
lengingu í úrslitaleik, 15 mín.
á hvort mark í fyrra skiftið en
10, mín. í seinna.
Leikurinn var all-fjörugur
á köflum, en sem heild, knatt-
spyrnulega séð, fremur lélegur,
þó einstaklingar í báðum lið-
unum gerðu margt laglega, út
af fyrir sig.
firsHtin i Tdíídíds-
arkeppaiRDi anoað
kvðld.
ENN EINU SINNI verður
keppt til úrslita í Tulini-
Eigast þá aftur við Fram og
usarkeppninni annað kvöld. —
Valur.
Leikurinn hefst þegar með
sóknum á báða bóga, sem er
öllu skæðari hjá Val, en bera
hinsvegar engan , árangur, því
framherjarnir hafa dæmalaust
gott lag á því að glata öll-
um hinum mörgu tækifær-
um, sem þeir höfðu til mark-
skota, og mörg þeirra, að manni
fanst, alveg upplögð til þess að
að skora mörk úr, en það hefir
lengi viljað brenna við hjá
framherjum Vals að þeir
„brendu af“og eyðilegðu ágæt-
ustu tækifæri með fljótfærni
og fumi. Er ekki kominn tími
til að bæta úr þessu, Vals-
menn? ,
Framherjar Fram fengu líka
allmörg og sæmileg tækifæri á
mark Vals, en áttu hinsvegar
að etja við sterkari vörn en
framherjar Vals. Sókn þeirra
reyndist því ekki eins skæð.
íSkipulag liðanna í heild var
fremur lélegt, leikmenn illa
valdaðir og miðja vallarins hvað
eftir annað algerlega auð. Þrá-
faldlega kom það fyrir að leik-
menn vörpuðu rangt inn, og
hornspyrnur mistókust hvað
eftir annað, og aukaspyrnur
dæmdar fyrir bakhrindingar,
það er kannske freistandi að
hrinda mótherja aftanfrá, en
það er ekki í anda knattspyrn-
unnar, eða íþróttamannslegt,
né heldur drengilegt, hvorki í
leik né starfi, sem oft kom
fyrir, og hann mikill, að leik-
menn gera það að gamni sínu
að grípa til knattarins eða geri
tilraun til þess.
Þeir mega ekki láta hand-
knattleikinn „grasséra“ svo í
sér, að þeir gleymi því, að þeir
séu að leika knattspyrnu, þar
sem nota ber fyrst og fremst
fæturna.
Leikpum lauk með0:0. En þá
var gripið til reglugerðarinnar
og framlengt í hennar nafni,
eins og fyrri daginn.
í byrjun framlengingarinnar
fékk Valur dæmda vítasþyrnu
á Fram, vegna þess að einn
leikmanna gerði sér lítið fyrir
og g^eip knöttinn tveim hönd-
um innan vítateigs, mega það
teljast furðu djarfar aðgerðir
í úrslitaleik. Ellert framdi víta-
spyrnu, og skoraði mark með
góðu öruggu skoti, sem var of-
Frh. á 7. síöu
Á fundinum voru mættir á
annað hundrað félagsmenn, og
var bréf stjórnarinnar sam-
þyltkt með atkvæðum nær allra
viðstaddra og mótatkvæðalaust.
enda er full eining innan félags-
ins um nauðsyn framgangs
þessa máls.
Bréf félagsins til bæjarstjórn-
ar er svohljóðandi:
Rvík, 28. maí 1943.
Stjórn bifreiðastjórafélags-
ins Hreyfíls leyfir sér hér með
að leita til háttv. bæjárstjórn-
ar Reykjavíkur út af eftirfar-
andi:
Það er alkunna, að einn erf-
iðasti þátturinn í umferðamál-
um þessa bæjar er skipulags-
leysi það, sem ríkir hér í
rekstri íeigubifreiða til mann-
flutninga. En auk þeirrar
hættu og óhagræðis, sem þetta
veldur í umferðinni, þá bitnar
þetta bæði á þeim mönnum,
sem akstur þennan stunda, svo
og hinum, sem bifreiðirnar
nota.
Að því er umferðina snertir,
þá leyfum við okkur að benda
á, að hér í bænum eru nú starf
andi 9 bifreiðastöðvar. Stöðv-
um þessum hefir öllum nema
einni, verið valinn staður af
handahófi, en þó seilst eftir að
vera sem næst Lækjartorgi. —
Afleiðingin hefir orðið sú, að 5
af stöðvunum liggja svo að
segja að torginu, sem vegna
legu sinnar er eðlilegur skurð-
ar punktur fyrir mest af um-
ferðinni milli hinna ýmsu bæj-
arhluta. Þetta verður aftur til
þess, að bifreiðirnar verða dag
lega að fara mörg hundruð
ferðir að nauðsynjalausu yfir
torgið og má mildi teljast, að
ekki skuli oftar hljótast slys
af en raun ber vitni um. Tvær
stöðvarnar eru þannig í sveit
settar, að í hvert skipti, ' sem
bifreiðar fara frá eða koma að
stöðinni, þá verða þær áð aka
yfir gangstéttina við eina fjöl-
förnustu götu bæjarins. Það er
aðeins einni stöðinni, Bifreiða-
stöðinni Geysi, sem valinn hef-
ir verið staður með tilliti til
umferðamála bæjarins.
Húsnæði það, sem bifreiða-
stöðvarnar hafa er yfirleitt lé-
legt og ófullkomið, hvorki
nægilega stórt til þess að bif-
reiðastjórar geti haft þar af-
drep, þegar lítið er að gjöra,
né nauðsynleg hreinlætistæki.
Þó verður að greiða í stöðvar-
gjald af þeim leigubifreiðum,
sem hér voru í notkun um síð-
ustu áramót samtals rúmlega
hálfa milljþn eða kr. 1800.00 af
hverri bifreið.
Fyrir allan almenning, sem
bifreiðarnar nota, hefir þessi
dreifing þeirra milli margra
stöðva margs konar óþægindi í
för með sér. Maður, sem þarf
Bergsteinn Guðjónsson.
íormaður Hreyfils.
að ná í bíl. neyðist ef til vill til
að hringja í níu mismunandi
símanúmer, og er kannske svo
óheppinn að hitta aldrei á að
bíll sé við hendina. Þannig get-
ur þetta gengið tímunum sam-
an.
Við teljum, að með góðri sam-
vinnu bæjarstjórnar og félags
okkar um stofnun einnar alls-
herjar stöðvar fyrir allar leigu-
bifreiðar til fólksflutninga megi
bæta úr flestum þeim ágöllum,
sem nú eru á rekstri þessum, ó-
heilbrigð samkeppni hverfa,
sem talið er að stundum hafi
leitt til spillingar, betur not-
ast að bílunum, en reksturs-
kostnaður þeirra lækka. Hægt
væri að fylgjast betur með því
að aðeins hæfir menn veldust
þessu ábyrgðarmikla starfi o. s.
frv. Með öðrum orðum: full-
komið skipulag gæti komið í
stað skipulagsleysis.
Frh. á 7. síðu.
Fyrstí fyrirlestir
Mr. Steegmans f
gærkveidi.
FYRSTI fyrirlestur Mr. Johtt
Steegmans um enska
myndlist var fluttur í Háskól-
anum í gærkveldi kl. 9 og fjail-
aði hann um „Gullöld enskra
mannamynda. Skuggamyndir
voru sýndar til skýringar fyrir-
lestrinum.
Mr. Steegman hóf erindi sitt
með því að segja frá Sir Godfrey
Kneller, helzta málara Breta í
byrjun 18. aldar (d. 1723), en
hann mótaði enska manna-
myndalist öllum öðrum fremur,
áður en Reynolds kom fram.
Fáum árum síðar var hinn frægi
málari. William Hagarth, uppis
svo og Alan Ramsay, sem var
Skoti.
Þá talaði fyrirlesarinn um
Thomas Gainsborough, hinn
mikla snilling. Snilld hans birt-
ist einkum í einstökum manna-
myndum. en síður í hópmynd-
um, sem þá voru þó mjög al-
gengar. Hann réð yfir fádæma
leikni og undursamlegum lit-
um. Gainsborough dó 1774, og
er einn af mestu málurum Ev-
rópu.
,Sir Joshua Reynolds var mjög
ólíkur Gainsborough. Frá því
að hann kom til Lundúna 1753
eftir dvöl sína í Ítalíu og Hol-
landi, og til dauða síns, fjöru-
tíu árum síðar, var Reynolds
forystumaður málaralistarinn-
ar. Sökum frábærra hæfileika
sinna gat hann hagnýtt sér
ýmis áhrif frá hinum miklu
miklu meisturum, Titan og
Rembrandt. Tækni hans var
ekki óbilandi. eins og hjá
Gainsborough, en hann var
óviðjafnanlegur snillingur í
uPPbyggingu.
Síðan rakti fyrirlesarinn sögu
enskrar mannamyndalistar
fram til upphafs 19. aldar.
Erindi Mr. Steegmans var
mjög fræðandi og skemmtilegt.
Fyrirlesarinn er þekktur list-
fræðingur og snjall og áheyri-
legur ræðumaður.
Sjóma»nadagurfmt:
FJðlbreytt hátiðahðld á
snnnudaglnn kemur.
Stórmyndarlegt sjómannadagsbiað með
mðrgum ágætum greinum.
O JÓMANNADAGURINN er á sunnudaginn kemur. Sjó-
^ mannadagsráðið tilkynnir í dag hér í blaðinu aðal dag-
skrána, en hún er mjög vönduð og fjölþætt, eins og að vanda
lætur. — Hátíðahöldin hefjast kl. 11 fyrir hádegi með sjó-
mannaríiessunni.
Kl. 13 safnast sjómenn sam-
an við Stýrimannaskólann í
hópgönguna. Verður gengið
gegnum miðbæinn, á íþrótta-
völlinn.
Athöfnin á íþróttavellinum
hefst kl. 2. Herra Sigurgeir
Sigurðsson biskup minnist
drukknaðra sjómanna. Ræður
flytja auk hans, Henry Hálf-
dánarson, Loftur Bjarnason og
Vilhjálmur Þór. Guðmundur
Jónsson syngur og lúðrasveit
leikur. Að þessari athöfn lok-
inni verður reiptog milli skips
hafna á Vellinum.
Sjómannafagnaðurinn verður
að Hótel Borg, með borðhaldi
og í Oddfellowhúsinu. En auk
þess verða skemmtanir í Al-
þýðuhúsi Reykjavíkur og Iðnó.
Að Hótel Borg verður hátíðin
með líku sniði og undanfarin
ár.
Kl. 17 um daginn verður
kappróður sjómanna á Rauð-
arárvík.
Sjómannadagsblaðið, sem
verður’ selt á götunum á sunnu-
daginn er framúrskarandi
myndarlegt. Á forsíðu þess er
mynd af togara á veiðum á Sel-
vogsbanka. En að öðru leyti er
efni þess: Ávarp, eftir Lúðvík
Kristjánsson, Sjómannastéttin
og hlutverk hénnar í styrjöld-
inni, eftir Sigurjón Á. Ólafs-
son, Sjómenn íslands, kvæðí
eftir Jóel Friðriksson, Róður á
vetrarvertíð, eftir Gils Guð-
mundsson, með fjölda mörgum
myndum. Hvíldarheimili, eftir
IJallgrím Jónsson. Hvernig sæ-
veldin verða til, eftir Iienry
Hálfdánarson, með nokkrum
myndum. Helfregn, kvæði eftir
Jóhann J. E. Kúld. Þegar
Frh. á 7. *íðu.