Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 25.10.1936, Page 3
ALÞÝÐ8BLASIÐ
3
Jaroslau Hasek:
Svejk í Salmegötunni.
J UNNUDAGSBLAÐ Alþýðublaðsins hefir tvisvar birt kafla
* ur bókinni: Æfintýri góða dátans Svejk S heimsstyrjöld-
inni, eftir Jaroslav Hasek. Hér birtist þriðji kaflinn og segir
frá Svejk, er hann lenti á lögreglustöðinni í Salmegötunni,
en þangað lenti hann vegna þess, að hann hafði gert upp-
steit út áf því, að hann var rekinn af geðveikrahælinu án
þess að fá hádegisverð. f klefanum í Salmegötunni kynnist
Svejk manni, sem settur hefir verið inn fyrir fyllirí og ó-
spektir; hann er mjög iðrandi og Svejk tekst ekki að hugga
hann með neinu móti.
ADAM var ekki lengi í Para-
dís. Eftir hina áhyggjulausu
daga, sem Svejk átti á vitfirr-
ingahælinu, kom tími þrenging-
anna. Braun lögreglufulltrúi tók
Svejk til yfirheyrslu og handlék
hann eins og rómversku böðlarnir
fórnardýr sín á tímum hins á-
gæta keisara Nerós. Að því
loknu skipaði hann að fara með
Svejk í fangaklefann.
Svejk hneigði sig og sagði:
— Ég veit, að það á að fara
með mig í fangelsi, og það er
hreint ekki það versta, sem fyrir
mann getur kornið.
— Þér ættuð ekki að gera yð-
ur breiðan hér, sagði lögreglu-
fulltrúinn, en Svejk svaraði:
— Ég er ákaflega þakklátur
fyrir alt, sem reynt er að gera
fyrir mig.
1 klefanum, sem Svejk var
fluttur í, sat maður í þungum
þönkurn. Hann sat á rúmfleti og
það var auðséð á svip hans, að
hann átti ekki von á að vera
látinn laus, þó að lykli væri snú-
■fið í skránni.
— Frómum heilsan, sagði
Svejk um leið og hann settist á
fletið. — Hvað skyldi klukkan
vera ?
— Sigurverk og gler, svaraði
heimspekingurinn.
— Það er ekki svo bölvað hér,
sagði Svejk. — Þessi bekkur er
,úr hefluðu tré.
Hinn alvömgefni maöur anzaði
'þessu ekki, en í þess stað stóð
‘hann á fætur og fór að ganga um
gólf, eins og fjandinn væri á
hælimum á honurn.
Eftir dálitla stund leit út fyrir
að maðurinn væri búinn að vinna
Maraþon-hlaupið, því að hann
settist á fletið, greip höndunum
fyrir andlitið og hrópaði:
— Sleppið mér út!
— Nei, þeir sleppa mér ekki
:út, sagði hann svo við sjálfan
sig. — Þeir sleppa mér aldrei
út; ég hefi verið hér frá því
klukkan sex ,f morgun.
Alt í einu varð hann mjúkur
á manninn, snéri sér að Svejk og
sagði:
— Þér hafið líklega ekki reim
á yður, svo að ég geti gert enda
á þetta?
— Ég skal gjarnan hjálpa yður
til þess, sagði Svejk og tók af
sér beltið. — Ég hefi ekki enn
þá séð mann hengja sig.
Svo leit hann í kring um sig
Og sagði:
— Til allrar bölvunar er enginn
snagi hér. Gluggakrókurinn held-
ur ekki, nema þér krjúpið, eins
og munkurinn í klaustrinu í
Emaus; hann hengdi sig á kross-
inum út af Gyðingastelpu.
Ég hefi mikla samúð með
sjálfsmorðingjum, svo að þér get-
ið byrjað þess vegna.
Hinn þunglyndi maður horfði
á beltið stundarkorn, fleygði því
svo út í hom, fór að gráta og
hrópaði:
— Ég á lítil börn og er tekinn
fastur fyrir fyllirí og ósæmilega
hegðun. Jesús-maría; veslings
konan mín; hvað skyldu þeir
segja á skrifstofunni.
Að lokum varð hann rólegri,
gekk að dyrunum og fór að
sparka í hurðina. Það heyrðist
fótatak á ganginum og varðmað-
urinn sagði:
— Hvað viljið þér?
— Sleppið mér út, hrópaði
fanginn.
— Hvert ætlið þér að fara?
spurði varðmaðurinn.
■— Á skrifstofuna, svaraði hinn
ögæfusami faðir, eiginmaður,
skrifstofumaður, drykkjumaður
og ólifnaðarmaður.
Það heyrðist hæðnishlátur á
ganginum og fótatakið fjarlægð-
ist. '
— Skyldi þessi maður hata yð-
ur, fyrst hann hlær svona að
yður ,sagði Svejk, en hinn von-
lausi maður settist aftur við hlið
hans.
— Sitjið þér bara rólegur, fyrst
þér viljið ekki hengja yður, sagði
Svejk, — svo skulurn við sjá
hvað setur. Fyrst þér eruð skrif-
stofumaður, kvæntur og eigið
börn, þá skal ég játa, að það
lítur svart út fyrir yður. Þér eruð
sennilega hræddur um, að yður
verði sagt upp.
— Það get ég ekki sagt um,
því að ég man ekki sjálfur, hvað
ég gerði. Ég inan bara, að mér
var hent út af einhverri knæp-
unni, og að ég ætlaði inn aftur
til þess að kveikja mér í vindli.
En þetta byrjaði alt svo veí.
Skrifstofustjórinn okkar átti af-
mæli og bauð okkur á vinknæpu,
svo fómm við á aðra knæpu og
þriðju, og svo á fjórðu og fimtu,
sjöttu, sjöundu, áttundu, níundu,.
— Á ég ekki að hjálpa yður
að telja? spurði Svejk. — Ég er
nefnilega vanur þess konar. Ég
fór einu sinni á einni nótt í 28
knæpur, en ég drakk ekki nema
þrjár bjórflöskur á hverri knæpu,
takið eftir því.
— i stuttu máli, hélt hin ó-
gæfusama undirtylla áfram, —
þegar við höfðum farið í tum 12
svona knæpur, tókum við eftir
því, aö við vorum búnir að týna
skrifstofustjóranum, enda þótt við
hefðum bundið hann með segl-
garni og teymt hann á eftir okk-
ur, eins og hund. Svo snérum
við aftur, til þess að leita að
honum, og svo fóm hinir að helt-
ast úr lestinni, og seinast var ég
orðinn éinn eftir á næturknæpu
einni á Vinohrady. Það er mjög
virðingarvert öldurhús. Þar drakk
ég einn líkjör beint af stútnum.
Svo man ég ekki hvað ég gerði
eftir það. Ég veit bara það, að.
þegar komið var með mig hing-
að, var ég ákærður fyrir að hafa
verið fullur, að ég hefði barið
stúlku, skorið í sundur hatt ó-
kunnugs manns með vasahnífn-
um mínum, hefði rekið hljóm-
sveitina út, ásakað yfirþjóninn
um að hafa stolið tuttugu krón-
um, brotið marmaraplötuna á
borðinu ,sem ég sat við og hrækt
viljandi í kaffibolla hjá manni
við næsta borð. Meira gerði ég
ekki; að minsta kosti man ég
ekki eftir að hafa tekið mér fleira
fyrir hendur. Þar fyrir utan er ég
ákaflega virðingarverður maður
og hugsa aldrei úm annað en
heimilið. Ég er þó enginn glæpa-
maður, þó að þetta hafi hent
mig.
— Áttuð þér erfitt með að
mölva mannaraplötuna? spurði
Svejk, — eða fór hún við fyrsta
högg?
—- Við fyrsta högg, svaraði
hinn ágæti heimilisfaðir.
— Þá eruð þér glataður rnaður,
sagði Svejk þunglyndislega. —
Þeir sanna að þér hafið verið
undir það búinn og hafið æft yð-
ur kappsamlega. Og hvernig var
það með kaffið, sem þér hrækt-
uð í. Var romm í þvi, eða var
ekkert romm í því?
Og án þess að bíða eftir svari,
hélt hann áfram: — Því að ef
romm hefir verið í því, þá hefir
það veriö dýrara. Þeir taka alt
með í reikninginn, leggja það
saman og reyna að fá glæpinn
sem mestan.
— Og veit fjölskylda yðar, hélt
Svejk áfram, — að þér hafið
verið tekinn fastur, eða fær hún
fyrst að vita það, þegar það er
komið í blöðin?
— Haldið þér að þeir hlaupi
með það í blöðin? spurði mað-
urinn ,sem hafði hagað sér helzt
til léttúðarfult í afmælisveizlu
yfirnranns síns.
— Já, það megiö þér hengja
yður upp á, sagði Svejk strang-
lega, því að hann var ekki van-
ur að fara í launkofa með skoð-
un sína á málunum. — Þetta
mál er ágætur blaðamatur, og
allir vilja lesa um það. Ég les
æfinlegaa dálkinn um hneykslis-
verk fullra manna. Nýlega kom
fullur maður í „Bikarinn" og
fann upp á því, heldur en að
gera ekki neitt, að rota sig með
flösku, sem hann henti upp í
loftið og lét detta ofan í hausinn
á sér. Þeir fóru burtu með þenn-
an mann og næsta morgun stóð
það í blöðunum með stórri fyrir-
sögn. Og þar var nú ekki verið
að draga úr því. Einu sinni gaf
ég grafara nokkrum á snúðinn í
Bendlovec, og hann gaf mér einn
á snúðinn aftur. Svo varð að
loka okkur inni, svo að við gæt-
um samið frið og sæzt á málið,
og um kvöldið stóð það í einu
blaðinu. Eða þegar herramaður
einn braut í ógáti tvo bolla á
veitingahúsi. Haldið þér að hon-
um hafi verið hlíft? Ég held nú
síður; það stóð í blöðunum dag-
inn eftir. Það eina, sem þér getið
gert, er að gefa yfirlýsingu um
það í blöðunum, að þér séuð
ekki maðurinn, sem við var átt,
og að hann sé ekkert i ætt við
yður, enda þótt hann af tilviljun
beri sarna nafn. Þannig hafa
margir farið að. Svo skuluð þér
klippa tilkynninguna út úr blöð-
unum, hafa hana heim með yður
og lesa hana, þegar þér eruð bú-
inn að sitja af yður sektina.
— Er yður kalt? spurði Svejk
með mikilli samúð, þegar hann
(Frh. á G. síðu.^