Alþýðublaðið - 12.01.1944, Blaðsíða 4

ALÞYÐUBLAÐIÐ
Miðvikudagur 12. jamiar 1944»
Otgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn og afgreiðsla í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar ritstjórnar: 4901 og 49.02.
Símar afgreiðslu: 4900 og 4906.
Verð í lausasölu 40 aura.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
Þjóðareining
um hvað?
BLÖÐ ÓÐAGOTSLIÐSINS i
skilnaðarmálinu skrifa nú
í sambandi við hið nýbyrjaða
íþing af miklum fjálgleik um
nauðsyn þjóðareiningar og má
þar varla milli sjá Morgunblaðs-
ins og Þjóðviljans, enda engu
liíkara en að ritstjórargreinar
þeirra um skilnaðarmálið séu nú
skrif aðar á sömu ritstjórnarskrií
stofunni; svo vel er vakað yfir
því, að þeim verði enginn fóta-
skiortur á hraðskilnaðarlínunni.
Morgunblaðið minnir í aðal-
ritstjómargrein um skilnaðar-
análið síðastliðinn sunnudag með
hjartnæmum orðum á einhug
Íslendinga í sjálfstæðisbarátt-
unni á síðustu öld og segir: ,,A
þjóðfundinum 1851 tóku allir
undir með Jóni Sigurðssyni, er
konungsfulltrúi vildi beita ólög-
um, og sögðu: „Vér mótmælum
allir!“ Hitt er okkur svo ætlað
að lesa milli línanna, að eins eig-
um við nú að taka undir hrað-
skilnaðarheróp þeirra Ólafs
Thors, Jonasas frá Hriflu og
Einars Olgeirssonar!
*
En það er bara svolítil skekkja
í þessum samanburði á afstöðu
Jóns Sigurðssonar 185il og hrað-
skilnaðanliðsins 1944, eins og
raunar ofurlátill munur er líka
ó mönnum — Jóni Sigurðssyni
annarsvegar og Ólafi Thors, Jón
asi frá Hriflu og Einari Olgeirs-
syni hinsvegar.
Morgunblaðið segir að Jón
Sigurðsson og allir íslendingar
með honum hafi mótmælt 1851,
„er konungsfulltrúi vildi beita
ólögum“. Það er alveg rétt; og
vissulega myndu allir Islendigar
rísa upp sem einn maður og mót
mæla á ný ef reynt væri að
toeita þá ólögum á einn eða ann-
an hátt í sambandsmálinu við
Ðanmörku.
En nú er því bara ekki til að
dreifa. Nú er það engin konung's
fulitrúi, sem viil beita clögum,
heldur forsprakkar hraðskiln-
aðarliðsins í hópi okkar sjálfra,
þeir Ólafur Thors, Jónas frá
Hriflu og Einar Olgeirsson. Þeir
hvetja nú þjóð okkar til þess
að ganga á gerða samninga við
sambandsþjóð okkar og meira
að segja, að nota til þess sárustu
neyðarstundina í allri sögu henn
ar! Og það er þetta sem Morgun-
tolaðið og Þjóðviljinn heimta nú
þjóðareiningu um — Morgun-
tolaðið meira að segja í nafni
Jóns Sigurðssonar, þótt það viti
vei, nð •. a n n hvikaði í baráttu
sinni aldrei frá grundvelli rétt-
arins og drengskaparins!
❖
Þjóðareiningu um skilnaðar-
málið er vissulega hægðarleikur
áð skapa, ef hraðskilnaðarmenn-
imir hindruðu það ekki með of-
stopa sínum. Þeir þurfa ekki
annað en að ganga það langt til
móts við lögskilnaðarmennina,
að sambandsslian og lýðveldis-
sfofnunin geti farið fram á hin-
um örugga grundvelli réttarins
og að öilu á sómasamlegan hátt
fyrir okkur. Upp á slíkt sam-
Jénas Guðmnndssons
Sáttmálinn við „villidýrið.“
i.
HÖFUÐMÁLGAGN utanrík-
is- og leyniþjónustu Rússa
hér á landi, „Þjóðviljinn“,
gerir í ritstjórnargrein s.l.
föstudag, morðið á Kaj Munk,
hinum danska presti og rithöf-
undi, að umræðuefni. Ekki vant
ar að grátið sé hinum venjulegu
krókódílstárum hipnar komm-
únistisku tvöfeldni yfir morðinu
á þessum spámanni dönsku þjóð
arinnar, sem nú einnig er orðinn
píslarvottur fyrir málstað henn-
ar.
Kaj Munk var einn þeirra,
sem þorði að segja sannleikann
og nú hefir hann — eins og svo
margir á undan honum — upp-
skorið launin, sem heimurinn
geldur slíkum mönnum. En mál-
gagni Rússa er ekki nóg að gráta
krókódílstárum sínum, það reyn
ir að setja morð þessa manns í
samband við eitt af blöðunum
'hér —- Alþýðublaðið ■— og inn-
an skamms má vænta þess að sjá
það í dálkum Þjóðviljans, að
íslenzkir Alþýðuflokksmennn
hafi „látið Þjóðverja“ myrða
Kaj Munk. Þa.ð væri a. m. k.
alveg í fullu samræmi við fyrri
skrif blaðsins og háttarlag allt.
Og eftir nokkrar vikur mun svo
aðstoðarmálgagn hinnar rúss-
nesku utanríkisþjónustu hér, —-
Morgunblaðið —taka undir þær
lygar. Samstarfið milli þessara
tveggja málgagna Sovietríkis-
ins, hefir verið það náið síðustu
missirin, að nokkurn veginn má
með fullkomnum sanni segja
þetta fyrir.
Kaj Munk er fallinn í valinn
sem píslarvottur sannleikans og
með dauða sínum mun hann
leggja meira af mörkum til að
sameina þjóð sína um málstað
sannleikans en með nokkru
öðru, sem hann hefir fórnað og
unnið henni. Af því að „Þjóð-
viljanum“ finnst ekki enn þá
kominn tími til þess beinlínis að
kenna Alþýðuflokknum um
morðið á Kaj Munk — það þarf
að undirbúa jarðveginn betur
með lygum og rógburði á bak
við tjöldin og sækja frekari
„ráðleggingar11 til samherajnna
við Morgunblaðið — kennir
hann enn þá nazistunum „þess-
um brynjuðu villidýrum nútím-
ans‘“, eins og hann réttilega
kallar þá, um morðið.
Um hina föllnu dönsku hetju,
sem nú hefir látið lífið , fyrir
hina „lífshættulegu trú á sann-
leikann“ eins og hann orðaði
það sjálfur, skal ekki rætt hér
meir. Af blóði hans mun ekki
vaxa upp slíkur grimmdar- og
haturshugsunarháttur, sem ein-
kennir svo mjög þetta skrif Þjóð
viljans, heldur það eitt, sem
þeim manni er samboðið, er var
„málsvari sannleikans með full-
um drengskap, meðan aðrir lugu
og enn aðrir þögðu“ eins og
stendur í einni af ræðum hans.
Að hinu skal vikið nokkuð með
hverjum rétti málgagn hinnar
rússnesku utanríkis- og leyni-
þjónustu leyfir sér að minnast
þessa píslarvotts hinnar dönsku
þjóðar, með brígslun til þeirra,
> sem sífellt hafa barizt gegn allri
kúgun, hvort sem hún birtist í
þýzkum villidýrsham eða rúss-
neskum.
II.
Við skulum láta hugann
hvarfla til ársins- 1939. Hið
„brynjaða villidýr nútímans“,
mazisminn, hafði innlimað Aust
urríki, látið myrða suma for-
vígismenn þess og hneppa aðra í
fjötra ,,Villidýrið“ hafði ráðizt
á hina friðsömu þjóð, Tékka, og
innlimað nokkurn hluta lands
þeirra í Þýzkaland, en gert
hinn hlutann að leppríki sínu.
Við skulum minnast ágúst-
mánaðar 1939. Þá fór eitt af
„villidýrunum“ á laun til
Moskva og hvað gerðist? Vin-
áttu og griðasáttmáli var undir-
ritaður með mikilli viðhöfn í
Kreml. Sá sáttmáli varð upphaf
núverandi styrjaldar. Hinn 1.
september var ráðizt á Pólland
í skjóli þessa sáttmála — og
Rússar neituðu þeim um hjálp
vegna hins nýja vináttusáttmála
við „villidýrið“. Pólska þjóðin
varðist eins og ljón. — En hvað
gerðist þá? Rússneski rýtingur-
inn er lagður í bak henni meðan
hún berst gegn ofureflinu. Pól-
land var myrt af þýzkum naz-
istum og rússneskum kommún-
istum í sameiningu. Þeir eru ó-
taldir Pólverjarnir, sem þá og
síðar voru myrtir af Rússum og
Þjóðverjum í sameiningu. Og
enn skulum við halda áfram.
Lítil Þjóð, Finnar, á enga ósk
heitari en að ygrðveita frelsi
sitt og menningu og fá að lifa í
friði. Rússar, sem ráða yíir Vs
hluta af yfirborði jarðar, krefj-
ast hluta af hennar litla landi,
og hún neitar kröfu hins vold-
uga nágranna. Og hvað gerist
enn? ,Rússar ráðast á smáþjóð-
ina og kúga hana til að láta
hluta af landi sínu eftir fræki-
lega vörn.
Þegar Rússar og Þjóðverjar
— bæði „villidýrin11 — voru nú
orðin sæmilega södd, gáfu þeir
út sameiginlega yfirlýsingu þar
sem segir að „fullt samkomulag
hafi náðst milli þýzku stjórnar-
innar um það hvernig Póllandi
skuli skipt og telja þær eftir
betta enga ástæðu til að stríð-
inu verði haldið áfram.“ Þau.
lýsa því einnig yfir sameigin-
legá, að ef stríðinu yerði nú okki
'hætt sé „þar með sannað, að Eng
land og Frakkland bera ein á-
byrgðina á því“, og að þau muni
„sameiginlega taka það til írek-
ari athugunar hvað gera skuli,
ef England og Frakkland neiti
að semja frið.“
Og þau neituðu að semja frið.
,,Villidýrið“ með vináttusátt-
málann við Sovétríkin réðst á
Danmörku og Noreg — myrti
bau —- með aðstoð Rússa — og
Sovíetstjórnin sleit stjórnmála-
sambandinu við norsku flótta-
stjórnina, sem hún kallaði þá
,,svikara-stjórn“ af því hún
hafði orðið að flýja land. Og
enn studdu kommúnistarnir
rússnesku ,,'vi.llidýrið“, sendu
því vistir og olíu í stórum stíl,
allt samkvæm t - vináttusáttmál-
anum. — Þá voru. danskir
kommúnistar aðalstuðnings-
menn nazistanna í Danmörku,
samherjar morðingja Kaj
Munks. Þá hétu Bretar „sví-
virðileg auðvaldsþjóð“ og „allt
var betra en auðvaldið“ á þeim
dögum. Og enn höldum við á-
fram. „Villidýrið“ ræðst á Hol-
land, Belgíu og Frakkland í maí
1941 — og hinn „svívirðilegi
brezki innrásarher“ — hernem-
ur ísland — og ,,svívirðileg“ var
innrásin af því einu, að með
henni var komið í veg fyrir að
„villidýrið“ kæmist hingað.
Ekkert athæfi hafði til þessa
gerzt, jafn hábölvað að dómi ísl.
komulag hefir hraðskilnaðar-
postulunum verið boðið, en þeir
hundsað það. Og það skal því
meira en venjulega hræsni til,
þegar Morgunblaðið og Þjóðvilj-
inn þykjast vera að berjast fyrir
þjóðareiningu í skilnaðarmál-
inu.
Þ?ð mun ek * standa á þjóð-
areiningu í þessu máli, ef í því
verður staðið á grundvelli ótví-
ræðs réttar og fullkomins dreng-
skapar við hina nauðstöddu
frændþjóð okkar og sambands-
þjóð. En þjóðareining um órétt-
inn og ódrengskapinn mun, því
betur, aldrei fást hjá íslending-
um.
nazista og ísl kommúnista. Og
enn — 1940 — styður Rússland
„villidýrið‘“, — enn ber það á-
byrgð á morðum villidýrsins",
kúgun þess á smáþjóðunum og
hvers konar hryðjuverkum. Og
Frakkland gefst upp og Belgía
og Holland og „vernd“ „villi-
dýrsins‘“ tekur við á meginlandi
Evrópu studd af Rússum. Stór-
kostleg veizla er haldin í
Berlín , því Molotoff utanríkis-
ráðherra Rússa er í heimsókn
hjá „villidýrinu“. Hakakross-
fánar og Hamar og sigð-fánar
blakta eftir endilöngum aðal-
götum Berlínar.
Hið ,,hlægilega“ Bretland
neitar enn að gefast upp.
„Villidýrið“ staðnæmist við
Atlantshafið. Meðan sundur-
molun allra þessara ríkja fór
fram var vináttu- og griðasátt-
máli Rússa og Þjóðverja í gildi.
Rússum var þá sama þó þessar
þjóðir yrðu lagðar í fjötra og
sviptar frelsi — myrtar. Þetta
eru aðeins fá dæmi um „menn-
ingar-afrek“ bandalagsins við
villidýrið.
III.
Meðan allt þetta gerðist,
hamaðist utanríkis- og leyni-
þjónustumálgagn Sovíet-stjórn
arinnar hér, að Bretum og öðr-
um lýðræðisþjóðum. Það gerði
allt sem það gat til að skapa á-
rekstra við hið brezka setulið
hér og rægði og svívirti hvern
þann mann, sem tók málstað
Breta. En kommúnistunum
hérna er vorkunn. Þeir eru ó-
frjálsir menn. Þeir verða að
Anglýsingar,
sera birtast eiga í
Alþýðublaðinu,
verða að vera
komnar til Augíýs-
ingaskrifstofunnar
í Alþýðuhúsinu,
(gengið inn frá
Hverfisgötu)
fyrlr M. 7 að kvðldi.
Sfeal 4906.
fara í einu og öllu eftir því sem.
gerist í Rússlandi. Þegar Rúss-
ar eru með „villidýrinu“ era
þeir líka með því. Þegar Rúss-
ar eru með Bretum eru þeir-
líka með þeim. Þegar Rússar
kalla norsku stjórnina „svikara-
stjórn“ gera þeir það líka, og
þegar Rússar hætta að kalla
hana svikastjórn, þá hætta þeir
því líka. Þegar Rússar láta
myrða einhvern þá er það á-
gætt, rétt og sjálfsagt, því um.
var að ræða „bölvaðan svikara
við verkalýðinn“. Þegar Rúss-
ar eru með einhverri flótta-
stjórn eru kommagreyin hérna
líka með þeirri sömu stjórn, og:
ef Rússar skipta um flótta-
stjórn, þá skipta þeir hér um
líka. Meðan Rússar ekki viður-
kenndu Badoglio-stjórnina á
Ítalíu hét hún fasista- eða svik-
arastjórn í Þjóðviljanum en síð-
an Rússar viðukenndu hanar
Frh. á 6. síðu.
GÖGNIN Á BORÐIÐ heitir
grein, sem Jóhann Sæ-
mundsson yfirlæknir skrifar í
fyrsta tölublað ,,Varðbergs“,
hins nýja blaðs lögskilnaðar-
manna og fjallar hún um hina
hneykslanlegu leynd sem höfð
hefir verið á öllum skjölum og
skilríkjum varðandi skilnaðar-
málið. Jóhann Sæmundsson
skrifar:
„Eftir yfirlýsingu þriggja stærsiu
flokkanna 1. des. a3 dæma, er það
ætlunin, að ganga frá sambandsslit-
um á sérstöku bingi, er komi sam-
an 10. janúar, og stofna lýðveldið
17. júní JL944.
Þar sem það fellur í hlut þjóðar-
innar, en nvorki alþingi né hand-
hafa konungsvaldsins, að setja kon-
unginn af, skvldi maður ætla, að
allt væri gert tii þess að fræða þjóð
ina um þessi rnál, og hversu langt
þeim væri komið, svo og að hver
kjósandi gæti myndað sér rökstudd
ar skoðanir um þau.
Til eru í fórum stjórnarinnar
ýmis skjöl, er farið hafa á milli
í þessu máli, sem enn hafa ekki
verið birt, hvorki almenningi né
þingmönnum almennt.
Meðan ég átti sæti í stjórninni,
átti ég þess kost aþ' kynna mér
þessi skjöl, og ég get ekki talið,
að neitt sé þar, sem ekki megi
koma fyrir augu almennings. Stjórn
arskrárnefnd fékk skjölin lánuð
sem trúnaðarmál á útmánuðum
1943, nokkru áður en hún gekk
frá tillögum sínum. Öðrum þing-
mönnum vovu ekki send skjö!in,
og hafa þeir ekki átt þess kost að
kynnast þeim af eigin sjón. Samt
sem áður láta þrír stærstu þing'-
flokkarnir sig ekki muna um að
lýsa yfir því 1. des., hvenær þeir
ætli sér að ráða málinu til lykta á
alþingi, þó að meginþorri þing-
manna hafi enn ekki . svo mikið-
sem rennt augunum yfir gögn.
málsins, og ég verð að segja íyi.ir
mitt lgyti, a.ð þetta finnst mér
vanefnd af hálfu þingfulltrúanna
á skyldum þeirra við þö kjósend-
ur, ér háfa falið þeim umboð.
Vera má, að einhver gögn hafí
komið í dagsins ljós eftir að ég fór
út stjórnipni í apríl s. 1., gögn, sem
ekki sé hægt að birla. En ef svo
er, var það skvlda þingmanna og
stjórnar að halda lokaðan fund á
alþingi um rnálið, áð'ur en gefin
væri út yfirlýsing um iausn pess.
Þetta var ekki gert heldur, og er
því ljóst, uð yfirlýsing flokkanna
frá 1. des. hefnr ekkert giid;, því
að þingmönnurn ber að fara eftir
sannfæringu sinni einni saman
samkvæmt stjórnarskránni, og
sannfæringu getur enginn öðlazt
að órannsökaðu máli. Vcra má, að
þingmenn na£i gijúpnað fyrir orð-
um Bj. Benédiktssonar, að peir
væru ólánsmenn, sern brygðust
foringjum sínum (sjá Lýðveldi á
íslandi, bls. 23) en mörgum ó-
breyttum Isléndingi niun þykja
sem fulltrúarnir bregðist þjóðinni,
ef þeir gera mikilvægar samþykkt
ir án þess rð hafa kynnt sér máls-
atvik.
Krafa óbreyttra kjósenda er því
sú, að öll gögn, er má birta og
farið hafa milli islenzkra stjórnar-
valda og annarra um sambands-
slit og stofnun lýðveldis, verði
tafarlaust hirt » „hlárri ‘ cða
,,hvítri“ bók, en aui' þess, að hald-
inn verði lokaður fundur á alþingi,
þar sem þingmönnum verði kynnt
öll gögn, er ekki raá birta i l '. «nn-
ingi, ef bau, mót vonum, r-ru þá
nokkur.
Allt pukur er íslendingum fjarri
(Frh. á 6. síðu.)