Alþýðublaðið - 12.01.1944, Blaðsíða 6

ALÞYÐUBLAÐIÐ
Miðvikudagur 12. janúar 1344.
Um jólin í Berlín.
Mynd þessi er tekin um jólaleytið í Berlín og sýnir hún Berlín-
arbúa standa í röðum með skiólur sínar. Þeir eru að sækja vatn,
eftir að aðalvatnsæð borgarinnar hefir verið eyðilögð með loft-
árásum.
Jðlin & meginWi
FIMMTU STÍÐSJÓLIN ganga
í garð hjá þjóðum Evrópu,
svöngum, köídum og vondauf-
um. Kaldir desembervindar
næða inn um brotna glugga í
hundruðum borga og þúsund-
um þorpa, þar sem tugþúsundir
soltinna, útslitinna Evrópu-
manna hafast við, veikir af in-
flúenzku, hræddir við sprengju
regn, í sífelldum ótta við misk-
unnarlaus yfirvöld.
Það er fimmta árið, sem ekk-
ert jólatré er í Þýzkalandi, og
fólk verður að láta sér nægja
greinar einar saman. Samgöngu
tækin geta ekki annað jólatrés-
flutningum, segja þýzku blöð-
in.
Mánuðum saman hafa þýzkir
karlar og konur ekki getað feng
ið nein föt út á skömmtunar-
seðla sína. Það eru aðeins börn-
in, sem fá hinar nauðsynleg-
ustu flíkur. En um þessi jól má
sérhver þýzkur karl og kona
kaupa eina sokka. Frá 15. des-
ember til 3. janúar flytja þýzk-
ar járnbrautarlestir ekki aðra
farþega en þýzka verkamenn í
hergagnaiðnaðinum, sem verða
að dvelja fjarri heimilum sín-
um, til þess að geta verið með
fjölskyldum sínum yfir hátíð-
arnar. Aðrar járnbrautarferðir
eru lagðar niður á þessum tíma.
Útlendir verkamenn fá ekki að
njóta jólaleyfis, nema í sérstök-
um tilfellum. Pólverjar og Gyð-
ingar eru útilokaðir með öllu.
Jólin eru vandamál. Nýjar
vörur eru nær ófáanlegar í búð-
um, svo Þjóðverjar reka víð-
tækja ,,skiptiverzlun“ til þess
að afla jólagjafa handa vinum
og vandamönnum. Berlínar- og
Hamborgarblöðin hafa sérstak-
an dálk, sem nefnist „Einka-
jólamarkaður“. Brúður eru
einna mest eftirspurðar, þar
næst rafmagnsjárnbrautarlest-
ir, reiðhjól og ýmis leikföng.
Hér eru nokkur dæmi um hluti
þá, sem boðnir eru: „Gullfisk-
ar fyrir brúðu“, „fótboltaskór
fyrir suðuplötu“, „brúðarlest
fyrir hjólhest“, „Íífstykki fyrir
regnhlíf", „gúmmíbolti fyrir
kvennáttföt", „saumavél fyrir
barnavagn“, „samkvæmisföt fyr
ir brúðueldhús", „silfurrefa-
skinn fyrir undirsæng og lak“,
„píanó fyrir gluggatjöld",
„fimmtíu grammófónplötur fyr
ir lindarpenna“. Handa her-
manni vantar nauðsynlega
„bækur Shakespeares fyrir aðr-
ar bækur“.
Úti á sjó fara jólin í hönd
hjá bitrum, örvæntingarfullum
og vondaufum þýzkum sjómönn
um. Margir sjómenn, sem koma
til Gautaborgar vikulega eru
soltnir, útslitnir og örþreyttir,
er þéir koma af hafi á illa við-
GREIN SÚ, er hér fylgir
er símskeyti, sem frétta
ritari ameríska tímaritsins
„Time,“ John Scott, hefir
sent blaði sínu frá Stokk-
hólmi og lýsir fréttaritarinn
því hvernig jólahátíðin var
haldin á meginlandi Evrópu
í þetta sinn undir ægishjálmi
Hitlerstjórnarinnar.
höldnum skipum, sem vantar
nægan mannafla á. Sumir þeirra
eru greinilega á móti nazistum,
og á kaffihúsum blóta þeir
Hitler og nazistum í sand og
ösku, jafnvel þótt þeir viti, að
nazistar séu viðstaddir. Þeir ótt
ast ekkert, vegna þess að þeir
hafa svo litlu að tapa. Flestir
þeirra þúa í Hamþorg, Stettin,
Danzig og Bremen. Oft ber það
við, að þeir koma heim, að þeir
finna heil hverfi í borgum
þeirra eyðilögð í loftárásum og
stundum hefir verið krotað á
húsveggi þeirra af ónærgætni
og ruddaskap með krítarmola,
eða málað: „Paþbi drap Hans
Truda. Enn á lífi. — Farinn til
Slésíu“. Stundum eru alls eng-
ar fréttir af fjölskyldum þeirra.
Menn fara aftur á sjóinn, af því
að af heimilum þeirra eru rúst-
ir einar eftir.
Það er eftirtektarvert, að
þessir menn, sem óttast ekki
bölvun nazistanna og foringj-
anna, segja fyrir um vissan ó-
sigur Þjóðverja, en þeir virð-
ast ekki hafa hugmynd um,
hvað við taki að stíðinu loknu,
eða hvað muni verða gert til
þess að flýta fyrir því, að því
ljúki. Þeir halda áfram að sigla
á skipunum, sem eru í strand-
siglingum eða fara til Svíþjóð-
ar, Noregs og Finnlands í áætl-
unarferðum. Fréttaritarar í
höfnum Þýzkalands taka eftir
því, að í eina viku eða svo, eft-
ir hörðustu loftárásir á Ham-
borg og aðrar miklar hafnir, eru
skipin send til annarra hafna,
en innan fárra daga er aftur far
ið að ferma og afferma skip með
venjulegum hætti og skipin
halda áfram að koma og fara,
jafnvel þótt borgirnar sjálfar
hafi orðið fyrir miklum spjöll-
um.
í herteknu löndunum er til-
husunin um jólin dapurlegust.
Á snæviþöktum þjóðvegum
Eystrasaltslandanna ráfa þús-
undir soltinna manna í suður-
átt, Eystrasaltsbúar, Rússar,
IÞjóðverjar. í Eystrasaltsborgun
um er matarskorturinn mjog
Frh. á 7. síðu.
Sáttmálinn við„ villidýrið“.
Frh. af 4. síðu.
heyrist hún ekki nefnd á nafn
hjá kommúnistum.
Svona er þetta allt saman.
Ósjálfstæði og undirlægjuhátt-
ur meiri en nokkur orð fá lýst.
Þetta er aumt og ómerkilegt
hlutskipti, en öðruvísi getur
það ekki verið. Þeir eru bundn-
ir á þann þrældómsklafa, sem
þeir geta aldrei af losnað, og
þeir gera allt það sem þeim er
fyrirskipað frá Moskva. Er
nokkur munur á hlýðnisaf-
stöðu mannanna við Þjóðvilj-
ann og þeirra, sem myrtu Kaj
Munk?
Og þessir menn eru það $vo,
sem geta látið sér sæma að
bera aðra þeim brígzlum, að
þeir „óski eftir sigri Hitlers“.
Mennirnir, sem sjálfir voru í
nærri tvö ár í fullkomnu banda
lagi við Hitler og studdu af al-
efli allt, sem verða mátti til að
svipta smærri og stærri þjóðir
frelsi sínu og hneppa þær í á-
nauð „villidýrsins“ ?
Mennirnir, sem gerðu allt
sem í þeirra valdi stóð til þess,
að hér á lándi kæmi til á-
rekstra milli vopnaðs óvelkom-
ins setuliðs og íslendinga, í því
skyni einu, að hér yrðu mann-
víg — því þeir vissu að það
mundi allra helzt auka andúð-
ina á Bretum ef til svo alvar-
legra árekstra gæti kómið. Með
því var Hitler líka bezt þjónað
og hinum rússnesku húsbænd-
um í Moskva.
Nei, blekkingarnar, sem
kommúnistar beita, eru tak-
markalausar, skinhelgin og
slægðin, sem notuð er begar
því er að skipta, er óútreiknan-
leg, og frekjan og tvöfeldnin,
sem viðhafðar eru til skiptis,
eftir því hvort passar betur,
eiga sér JÍvergi hliðstæður ann-
ars staðar en hjá naz’stum. Að
vonum vilja kommúnistar að
það gleymist hvernig þeir voru
áður en „hjólið snérist1' og þeir
urðu „bretasleikjur“. En því
verður ekki strax glevmt —
enda er óvíst nema fljótlega
komi í ljós hver þau eru í raun
og veru hin rússnesku heilindi.
IV.
Árið 1940 og 1941. var mikið
rölt fram og aftur og tvístigið
á ritstjórnarskrifstofum Morg-
blaðsins. Var ekki nazisminn
að verða ofaná? Var ekki
hyggilegast að vera hlynntur
honum? Var ekki ólíklegt að
Bretar gætu nokkra rönd reist
við hinum „sameinuðu þjóð-
um“ Rússum og Þjóðverjum?
Ja, hvað átti-nú að gera? Hver
mundi sigra? Því sjálfsagt var
að vera með þeim, sem líkur
hafði til að sigra. Állar þessar
spurningar þutu gegnum höf-
uðin á ritstjórum Morgun-
blaðsins — og það varð ofaná,
að Rússland mundi verða
„voða sterkt“. — Síðan heíir
Mbl. verið aðstoðarmálgagn
utanríkisþjónustu Rússa hér á
landi. Á reikning þess ber því
að skrifa verulegan hluta af
gengi hinna íslenzku kommún-
ista.
Bandamenn höfðu löngu áð-
ur en Rússar bættust í hóp
þeirra, lýst því yfir, að stríðs-
glæpamenn Möndulveldanna
mundu úttaka sín maldegu
málagjöld í lok ófriðarins. Hitl-
er og Co vita því, að hæfileg
hegning bíður þeirra ef Banda-
menn sigra.
En hafa ritstjórar Morgunbl.
athugað og hugleitt það, a.ð
kommúnistarnir hér komust
ekki að þeirri niðurstöðu, að
bað þyrfti að „hengja“ Hitler og
félaga hans fyrr en „slettist upp
á vinskapinn“ við Stalin?
Meðan Hitler og Co lögðu Pói
land, Danmörku, Noreg, Hol-
land, Belgíu, Frakkland, Júgó-
slavíu og Grikkland í íjötra, og
meðan þeir hélltu sprengju-
regni sínu yfir borgir Bretlands
voru þeir, að dómi kommúnista,
engir glæpamenn, sem þúrfti að
hengja, þá voru það Churchill.
Roosevelt og aðrir forvígisroenn
lýðræðisþjóðanna, sem voru
,,glæpamennirnir“, sem hengja
þurfti. Þá var það „aðsins
smekksatriði hvort menn voru
með eða móti nazismanum“ og
þá var það hreinn „glæpur að
ætla að berja Hitlerismann nið-
ur með stríði“, eins og Molotoff
orðaði það.
Hvenær ætla íslendingar að
átta sig á þessum mönnum?
Hvenær ætla þeir að láta sér
skiljast hvílík viðurstyggð þeir
eru í íslenzku þjóðlífi og ís-
lenzku stjórnmálalífi? Og hve-
nær ætlar Sjálfstæðisfiokkur-
inn að hætta þeim hættulega
leik að efla gengi þessa flokks,
sem búast má við að gripi til
hvaða meðala sem er, til að fram
fylgja boðum erlendrar ofbeld-
isstjórnar?
Hafa ritstjórar Mbl. aldrei
hugleitt það, að þeir bera veru-
lega ábyrgð á því, hvað hér
getur gerzt — af „hjoiio snýst á
ný“ hjá Rússum og þeir verða
búnir að efla svo fíokk Stalins
hér, að hann sé orðinn nægilega
sterkur til að inna af hendi verk
það, sem honum er fyrirhugað
í heimsyfirráðaáætinn Sovét-
stjórnarinnar?
Það er -atriði, sem þeir ættu
„að velta fyrir sér“ part úr degi.
J. G.
Kuusinen.
Frh. af 5. síðu.
giftir, sem mest gætir. Þegar
búið er að mála slíka mynd af
leiðtogum finnsku þjóðarinnar
er auðvelt að segja: Burt með
þá! Það er þetta, sem fyrir
Kuusinen vakir. En hvernig á
að framkvæma þetta? Þeirri
spurningu lætur hann ósvarað.
*
AÐALÞÆTTIR málflutnings
O. Kuusinens eru þessir.
1917 var Rússland með Lenin í
stjórnarsessi reiðubúið tif þess
að veita Finnlandi sjálfstæði.
Finnar urðu þannig sjálfstæðir
fyrir góðvild Rússa. En eftir
þetta — upphafið að borgara-
styrjöldinni árið 1918 — hafa
Finnar sýnt það margsinnis, að
þeir verðskulda ekki að vera
sjálfstæð þjóð. Þeir hafa hvað
eftir annað brugðizt ,traustinu‘
frá 1917. Kuusinen hefir valið
sér að meginverkefni í bók
sinni um hið grímulausa Finn-
land að lýsa því hversu svik
Finna gegn Rússum hafi aukizt
og ágerzt. Eins og þegar hafa
verið leidd rök að, er málflutn-
ingur hans allur næsta órök-
studdur og fluttur af áberandí
hvatvísi. En Kuusinen kemst
þó að niðurstöðu. Hún er að
sönnu ekki mótuð berum orð-
um, en eigi að síður gefin þann-
ig í skyn, að hún fer vart milli
mála: Finnska þjóðin á að koma
á „lýðræðisskipulagi“. Við
hvað á hann raunverulega með
þessum orðum sínum? Það
er auðskilið. Með fulltingi rúss-
neska hersins á finnska þjóðin
að koma á hjá sér stjórnskipu-
lagi, sem raunverulega gerir
land hennar að óaðskiljanleg-
um hluta hinna svonefndu
Ráðstjórnaríkja.
Pravda hefir skýrt þetta mun
nánar. Það hefir komizt þann-
ig að orði, „að finnsku þjóð-
inni beri að gera hreint fyrir
sínum dyrum.“ Og það heldur
áfram máli sínu á þessa lund:
„Það er brýn nauðsyn bæði fyrir
finnsku og rússnesku þjóðina,
að trygging fáist fyrir því, að
ekki komi til nýrrar ræningja-
árásar“. Ég teldi nú bezt á því
fara, að Rússar gerðu sem
minnst að því að ræða um
„ræningjaárás" eftir atburðina
1939. Slík orð láta illa í eyrum
okkar, sem Norðurlönd byggj-
um. En við hvað er átt með því,
að Finnar eigi- „að gera hreint
fyrir sínum dyrum“? Við hvað
er átt með því „að trygging
verði að fást fyrir því, að ekki
komi til nýrrar ræningjaárás-
ar“? Þetta er það, sem mestu
máli sklptir. Þegar maður hef-
ir lesið útdrætti þá, sem birzt
hafa úr bók Kuusinens og um-
mæli Pravda, er auðvelt að
gera sér svar þessara spurn-
inga í hugarlur.d: Finnland á
að glata hinu raunverulega sjálf
stæði sínu.
SVÍAR æskja gjarnan sem
beztrar samv. við Ráðstjórn
arríkin. Meginhluti finnsku
þjóðarinnar æskir slíks hins
sama. En Svíar og Finnar svo
og aðrar þjóðir við Eystrasalt
og raunar víðar, hljora að
spyrja sem svo: — Hvaða hag
geta Rússar séð sér i því að
beita finnsku þjóðina hörku7
Telji Rússar sig hafa ástæðu
til þess að bera þungan hug til
Finna, hversu miklu fremur
hefðu Finhar þá ekki ástæðu
til þess að bera þungan hug til
Rússa. Manni virðist að hægð-
arleikur sé að efna til meðal-
göngu þannig, að Finnar haldi
sjálfstæði sínu, en Rússar megi
þó vel úrslitum una. Það virð-
ist því næsta furðulegt að hið
rússneska stórveldi skuli telja
sér hag að því að hefja stór-
felldan og ámælisverðan á'röð-
ur gegn hinu litla grannríki
sínu. Það leikur ekki á tveim
tunguci, að K i-'.-ar tefla Finn-
apam Otto Kuusinen fram í
þessari áróðursstarfsemi sinni
til þess að freista þess aö'dylja
hinn raunverulega tilgang henn
ar undir því yfirskini, að hér
sé um að ræða mann, er beri
skyn á viðhorfin í Finnlandi.
En öllum hlýtur að vera ljóst,
að því fer fjarri, að sú sé raun-
in um Kuusinen. En væri ekki
heillavænlegra að leitast við
að ná samkomulagi og efna til
giftusamlegrar samvinnu en
skapa aukin vandræði með ó-
viðurkvæmilegum áróðri og
dúlbúinni ásælni?
FT^AÐ SEGJA HIN BLÖDIN'
Frh. af 4. síðu.
skapi. Enginn efi er á því, að þjóð-
in stendur einhuga að þ/í, ; ð fclla
niður sambandsl agasáítmálann og
stofna lýðveldi.yEn hún krefst
þess, að fyitsta öryggis sé gætt um
sambandsslitin, svo að þar um verði
alls engin eftirmáli. IIú’.i státar
ekki af afskiptum annarra þjóða,
er enda í því að leyfa það eítt.
sem þær telja i samræmi v:ð
gerða samv.inga og annað ekki,
sbr. afskipti Bandarikjanna Hún
krefst þcss að okki verði oftar
nnéskítur i þessn mali Ilún krefst
þess að gætt verði þjóðarsæmdar í
meðferð málsins. Hún krefst þess
að fá sjálf að kynna sér málið,
því að hún á sjálf að dæma í því
með atkvæðagreiðslu. Hún heimt-
ar gögnin á borðið.“
Hvað eftir annað hefir þessi
sama krafa verði borin fram í
Alþýðublaðinu og raunar er hún
svo sjálfsögð að jafnvel sum
blöð óðagotsliðsins hafa ekki
treyst sér til annars en að taka
undir hana fyrir tjöldum
frammi. En á bak við tjöldin
hefir bersýnilega verið unnið
þeim mun betur að því, að halda
skjölunum varðandi skilnaðar-
málið leyndum fyrir þjóðinni.
Og hún mun draga sínar álykt-
anir af því. Eða hlýtur hún
ekki að hugsa sem svo, að eitt-
hvað hljóti að vera óþægilegt
í þessum skjölum fyrir mál-
stað hraðskilnaðarliðsins fyrst
það er svo ógurlega hrætt við
að láta þau koma fyrir al-
menningss j ónir ?
Úlbreiðið Alþýðublaðið.
KHKHKdKHK4*Hh