Alþýðublaðið - 12.01.1944, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 12. janúar 1944.
ALÞYÐUBLAÐBÐ
8
Um gfagnrýni á hitaveitunni. Nokkur orð að gefnu til-
efni. Rafmagnið of litla. Suðurnesin og Reykjavík. Hið
of litla — og Iiitt of mikla. Sérfræðingar okkar og út-
koman hjá heim. Hlýjan og hirtan frá brennivíninu.
Á mynd þessari sýnir ástralskur hermaður list sína sem reiðgarpur í borg í Ástraim að við-
stöddum 60.000 áhoríendum. En reiðskjóli hans er uauí eitt mikið. Óneitanlega ber knap-
inn sig mennilega á sprettinum, og áhorfendur virÖast skemmta sér hið bezta. Má með sanni
segja, að margt er sér tíl gamans gert.
Kiosiien
GREIN þessi er eftir Ric-
hard Lindström, rit-
stjóra sænska Social-Demo-
kraten og birtist í blaði hans
hinn 14. okt. s. 1. Fjallar hún
um hók eftir Otto Kuusinen,
finnska föðurlandssvikarann,
er var stjórnarforseti lepp-
stjórnar Rússa í Terijóki.
Hrekur R. L. staðleysur Kuus
inens og ræðir jafnframt um
hinn óviðurkvæmilega áróð-
ur Rússa í garð Finna.
OTTÓ KUUSINEN var forð-
um finnskur verklýðs-
leiðtogi. Hann lét mjög hina
'harmsögulegu borgarastyrjöld
árið 1918 til sín taka. Eftir það
lagði hann leið sína • til Rúss-
lands, þar sem hann hefir
dvalizt í aldarfjórðung, án
þess að vera í nokkrum tengsl-
um við finnsku þjóðina og mál
hennar. Þegar vetrarstyrjöldin
milli Rússa og Finna var háð
eftir árás Ráðstjórnarríkjanna
á hina fámennu en mikilhæfu
grannþjóð síná árið 1939 lék
Kuusinen lítið gestahlutverk á
vettvangi stjórnmálanna. Hann
varð stjórnarforseti hinnar svo
nefndu „finnsku ríkisstjórnar“,
í Terijoki, sem er bær skammt
innan við hin fornu finnsk-
rússnesku landamæri. Stöðu
þá átti hann engan veginn
hæfni sjálfs sín að þakka held-
ur því, að Rússar tefldu hon-
um fram á þennan reit skák-
borðs stjórnmálanna. Finnlandi
voru ætluð nákvæmlega sömu
örlög og Eystrasaltslöndunum
voru síðan búin -— skilyrðis-
laus innlimun í ríkjasamband
Ráðstjórnarríkjanna. Vegna
hetjulegrar baráttu Finna,
rausnarlegra framlaga annarra
þjóða þeim til handa, svo og
þess, að Rússar sáu fram á það,
að þeim ægði árás af hálfu
Þýzkalands, lauk vetrarstyrj-
öld þessari þannig, að að-
eins Mtill hluti Finnlands var
sviptur sjálfstæði sínu. Kuus-
inen hvarf af sjónarsviðinu.
Kuusinen, hinn þekkti Quisling
ur Stalins, sem látin var mynda
stjórn í Terijoki að baki rúss-
nesku hersveitunum í Finnlandi
1939, eftir að Rússar réðust á
landið. Því næst gerði þessi
„stjórn“ samninga fyrir Finn-
lands hönd við sovétstjórnina
rétt eins og Quisling hinn norski
við Hitler, og var þessi mynd
tekin af þeirri samningsgerð.
Við hlið Kuusinens stendur
Stalin, en Molotov er að skrifa
undir samninginn, sem gerður
var til 99 ára, en varpað í papp-
írskörfuna eftir 3 mánuði!!
EN NU hefir Kuusinen aft-
ur komið fram á hið op-
inbera svið. Hann hefir ritað
bók, er hann nefnir „Hið grímu
lausa Finnland“. Tímaritið
„Stríðið og verkalýðsstéttin“
hefir skýrt ítarlega frá bók þess
ari, svo og útvarpið í Moskva,
sem ekki hefir látið sitt eftir
liggja að kynna hana umheim-
inum. Það að bók Kuusinens
hefir verið sýnd slík ræktar-
semi í tímariti þessu og langur
fyrirlestur verið haldinn um
hana í útvarp rússneska ríkis-
ins, sannar það gleggst, að
valdhafar Rússlands hafa vel-
þóknun á skoðunum þeim, er
hún hefir að flytja um stjórn
mál Finnlands og örlög þess í
komandi framtíð. Þess má og
geta þessu til sönnunar, að
Pravda hefir hinn 7. okt. s. 1.
komizt þannig að orði, að bók
þessi væri hin ágætasta heim-
ild um Finnland nútímans og
látið í ljós velþóknun sína á
niðurstöðum Kuusinens.
Hverjum þeim, er les lýsingu
Kuusinens á stjórnmálaferli
Finnlands síðasta aldarfjórðung
hlýtur að bregða í brún. Jafn-
vel þeir, sem vita, að mistaka
hefir gætt í stjórnmálum þess,
fá ekki varizt undrun. Hann
neitar því ákveðið, að.lýðræð-
isstjórn sé þar að völdum.
Hann kveður þannig að orði,
að þingmenn séu alls ekki
kjörnir samkvæmt frjálsu vali
kjósendanna. Stjórnin hefir
einræðisvald um það, hvenær
þing sé kvatt saman, sem
sagt — eins og þar er svo
smekklega að orði komizt — ,,í
landinu ríkir hið ógnlegasta á-
stand.“ Nú er það að segja, að
því fer fjarri, að fullkomið lýð-
ræði rdki í Finnlandi.
Því mun enginn bera á móti.
En allir, sem þekkja eitthvað
til í Finnlandi, vita jafnframt,
að lýsing Kuusinens er hneyksl
anleg og fjarri því að vera
sannleikanum samkvæm. Finn-
landi hafa verið búin kröpp
kjör af völdum styrjaldarinn-
ar, en eigi að síður nýtur al-
menningur þar í landi meira
frelsis en flestar aðrar þjóðir,
sem í styrjöld eiga. Síðustu
mánuði hefir það hvað eftir
annað komið í ljós, að meðal
finnsku þjóðarinnar hefir verið
efnt til samtaka, er vilja að
Finnland hverfi frá þátttöku
sinni í styrjöldinni. Þessir aðil-
a'r hafa í hvívetna átt þess kost
að lcoma skoðunum sínum á
framfæri við ríkisstjórnina, án
þess að komið hafi til „ógn-
legs ástands.11
Þegar Kuusinen ræðir um
forustumenn finnsku þjóðarinn-
ar er hann ekki spar á stóryrði:
„Rándýr“ „siðleysingjar“, „arð-
ræningjar,“ „ódrengir,“ „svik-
ar,“ „hræsnarar,“ ,,ræningjar.“
Þetta eru nokkrar þær nafn-
Frh. af 6. síðu.
AÐ GEFNU TILEFNI frá nokkr-
um fcréfriturum vil ég segja
þetta: Við megum ekki örvænta
um liitaveituna, þó að ýmsir örð-
ugleikar og óhöpp komi i’yrir tii
að byrja með. Ég hygg, að það sé
alveg rétt, sem Alþýðublaðirf htf-
ur í gær eftir forstjóra hitaveit-
unnar, að þetta slys með tóma
geymana stafi eingöngu af því að
verið sé enn að vinna að hitaveitu-
framkvæmdunum, eftir a'ó’ fólkið
er farið að nota heita vaínið. Ef
ekki hefði verið búið að hleypa
vatni á liúsin, þá hefði enginn orð-
ið var við þetta slys.
EN HITAVEITAN vill hafa fcrað-
an á að tengja húsin við heiía
vatnið. Það veldur að sjálfsögðu
einhverjum hættum, og þaö hefði
verið öruggara að hleypa ekki
heita vatninu á fyrr en búið var
að ganga örugglega frá sem allra
mestu við þessar framkvæmdir,
en ég þekki fólk mitt illa, ef því
hefði líkað það. Gagnrýni er nauð-
synleg og sjálfsögðþ.en það er okki
nema til þess að ergja sjálfa sig
og skapa eríiðleika að vera með
gagnrýni og getsakir í tím.a og
ótíma. Við skulum vona aö vel
takist til með hitaveituna og hún
verði eins góð og við höfum von-
að og við skulum ekki liggja á
gagnrýni gegn verkfræðingunum,
þegar hún á við.
ÉG GET EKKI neitað því, að
mér finnst að gagnrýni eigi miklu
fremur við um þessar mundir á
þeim, sem stjórna rafmagnsmáium
Reykjavíkur, því að þar er allt í
hönk. Þetta er bæjarráði líka Ijóst,
því að á síðasta fundi sínum, áður
en búið er að ljúka við viðbótar-
virkjun Sogsins, er rafmagnsstjóra
falið áð efna til rannsóknar á við-
bótarvirkjunum. í þessum efnum
‘ hefir fyrirhyggjan verið sáralítil
og sannarlega verið sofið á verðin-
um. Það er hart að þurfa að þola
það að við skulum þurfa að búa við
ljósleysi og allskyns vandræði
vegna rafmagnsskorts í heilt ár.
VEL MÁ VERA að sérfræði.ngar
í þessum rafmagnsmálum þykist
geta afsakað sig og taennt á fram-
bærilegar ástæður fyrxr því að
þessi 40 þúsunda borg þarf nú að
þola kulda og myrkur og erfiðleika
með matargerð vegna rafmagns-
skortsins, en við leikmennirnir get-
um ekki komið auga á slíkar af-
sakanir. Það þýðir ekkert að segja
við okkur, að engan hefði getað
grunað að aukning raforkunnar
yrði svona mikil, því að þetta áttu
og gátu sérfræðingarnir séð fyrir,
Það þýðir heldur ekki að segja við
okkur að setuliðið eyði svo miklu
rafmagni frá okkur nú. Varla eyðir
það meira en í fyrra um þetta leyti.
FYRIR NOKKRU síðan lauk
miklum blaðadeilum um raforku
til Keflavíkur og Suðurnesja. Mér
er nú spurn: Hvaðan eiga þessi
byggðarlög að fá raforku? Ekki
geta þau fengið hana frá Sogs-
virkjuninni, því að vafamál er að
viðbótarvirkjunin geri meira en að
duga handa okkur Reykvíkingum.
Þá hafa verið uppi raddir um raf-
orku til þorpanna í neðanverðri
Árnessýslu. Hvaðan eiga þau að fá
raforku? Það virðist sannarlega
eins og sérfræðignarnir séu litlir
sérfræðingar, eða að roikingslistin
sé eitthvað bágborin.
ANNARS ER ALLT þetta ástancl
okkur til háborinnar skammar og
setur á okkur hálfgerðan skræl-
ingjabrag. Við fáum of litla mjólk,
of lítinn rjóma, of lítið smjör, of
fáa strætisvagna, of lítinn sam-
göngukost yfirleitt innanbæjar, o£
lítið rafm.agn, o£ lítinn hita, of lít-
ið vatn, of fáa síma — allt er of
lítið. Flest stafar þetta af kunn-
áttuleysi og fyrirhyggjuleysi.
ÞAÐ EINA, sem við fáxxm alveg
nóg af eru bækur og brennivín. Það
getur náttúrulega verið gott að
orna sér á brennivínsflöskunni í
kuldanum, en varla getur maður
lesið bækurnar í myrkrinu og hætt
er við að sjónin taki að daprast
þegar búið er að sækja mikinn yl
í brennivínið. Það er sagt að menn
fai hins vegar „ideur“ á fylliríi.
Væri ekki reynandi að fylla sér-
fræðingána — og sjá hvort andi
þeirra skerpist ekki svo við það,
að þeir geti útungað einhverri not-
færri hugmynd, sem leiði okkur út
úr þessurn óþolandi vandræðum á
nær öllum sviðum?
Hannes á horninu.
Unglingar óskast
strax til að bera blaðið til kaupenda víðs vegar um
bæinn. Talið strax við afgreiðsluna.
Álþýðublaðið, sími 4900.
AUGLÝSIÐ í ALÞÝDUBLAÐINtf

„Eg berst á fáki fráum“