Alþýðublaðið - 18.02.1944, Blaðsíða 2

ALÞYÐUBLAÐff}
Föstudagur 18. febrúar

Áusturieiðm:
fiilaga um að kjósa
nefnd til að rannsaka
samgönguleiðir.
ATTA þingmenn úr þremur
þingflokkum, Sjálfstæðis-
flokknum, Kommúnistaflokkn-
um og Framsóknarflokknum
flytja í sameinuðu þingi tillögu
til þingsályktunar um kosningu
fimm manna nefndar, er geri
xökstuddar tillögur um:
1. Hver þeirra aðferða, er
ræddar hafa verið og ráð-
« gerðar til öruggra sam-
1 göngubóta frá Reykjavík
austur á Suðurlandssvæð-
ið skuli höfð, hvort járn-
(j*, braut beri að leggja, eða
ÍJr umbæturnar miðaðar við
bifreiðaveg
2. Samgönguleiðina sjálfa, er
? sé valin frá þeim sjónar-
miðum sameiginlega:
a. að hún verði sem styzt;
b. svo örugg sem verða má
j£» til fullnægingar sam-
gönguþörfum á öllum
árstíðum;
Frh. á 7. síðu.
Dagsbrúnardeilan í bæjarstjórn :
Tlllaga nm að bærinn semdivið
Dagsbrún náði ekki samþykki.
„Viljum ekki hafa áhrif á deil-
una, sagði talsmaður íhaldsins.
R
EYKJAVÍKURBÆR er stærsti atvinnurekandinn á fé-
lagssvæði Dagsbrúnar. Fyrir tveimur síðustu bæjar-
ráðsfundum hefir legið samningsuppkast það sem Dags-
brún sendi atvinnurekendinn og hefir það verið rætt þar,
en engin bein afstaða verið tekin til þess. Reykjavíkurbær
getur stuðlað meira en nokkur annar að því að vinnufrið-
ur haldist og jafn framt komið í veg fyrir að fyrirtæki
hans stöðvist, með því að semja nú þegar við verkamanna-
félagið. ■ — -
En Sjálfstæðisflokkurinn í bæjarstjórn, ásamt Áma frá Múla,
vill það ekki. Hann felldi tillögu á fundi bæjarstjómar í gær, sem
stefndi að því að bærinn semdi við verkamennina og á því nú
á hættu að dragast inn í stórdeilu við Dagsbrún. Hann á það
jafnframt á hættu að fyrirtæki hans stöðvist næstkomandi þriðju-
dag, 22. þ. m. um leið og öll fyrirtæki þeirra atvinnurekenda,
sem ekki vilja semja við Dagsbrún stöðvast.
Fulltrúafundur sjómanna :
Þjöinganniklar sampjrkktir
nm örysgisœálin á sjinum.
---- —----— -
Áskoranir filríkisstjórnarinnar, útgerðar
manna, skipaeftiriitsins og sjómanna.
F ULLTRÚAFUNDUR 9 stéttaífélaga sjomaima hefir
undanfarið rætt ítarlega öryggismál á sjónum og á
fundi sínum fyrir fáum dögum gengu fulltrúarnir frá at-
hyglisverðum samþykktum sínum í þessum málum. Má
fullyrða að á þessum fundi hafi verið rætt af þekkingu og
alvöru um þessi mikilsverðu mál.
Stéttárfélög sjómanna í Rvík
og Hafnarfirði hafa frá stríðs-
byrjun haft samtök sín á
milli um allt sem lýtur að ör-
yggismálum sjómanna. Hefir
sú samvinna tekist ágætlega,
og hafa stéttarfélögin fengið
miklum umbótum til vegar
komið í þessum efnum.
Sunnudaginn 6. þ. m. komu
saman fulltrúar (menn úr sjó-
mannafélögunum) frá 9 félög-
um í Reykjavík og Hafnarfirði.
Á þeim fundi voru öryggismál-
in ítarlega rædd og kosin 9
manna nefnd, 1 úr hverju fé-
lagi til þess að koma sér saman
um tillögur í þessum málum.
Nefndin lauk störfum laugard.
12. þ. rn. Fulltrúafundur var
síðan boðaður þriðjud. 15. þ.
m. og voru tillögur nefndarinn-
ar ræddar og samþykktar að
mestu óbreyttar. Fundirnir
fóru fram með mestu ró og still
ingu og sýndu allir, er þá sátu,
mikinn áhuga fyrir þessum mál
um. Allar tillögurnar voru sam-
þykktar að heita mátti í einu
hljóði.
Fundum stýrði Sigurjón Á.
Ólafsson og Þorvarður Björns-
son til skiptis, og fundarritari
var Þorsteinn Árnason. 22 full-
trúar sátu fundina.
Áskoranir til r£kis~
stjórnar.
Tillögurnar, er samþykktar
voru, fara hér á eftir.
Fulltrúafundur stéttarfélaga
sjómanna í Reykjavík og Hafn-
arfirði haldinn 15. febr. 1944,
samþykkir að skora á ríkis-
stjórnina að béita sér fyrir og
koma í framkvæmd eftirfar-
andi:
1. Að verja á þessu ári nægj-
anlega miklu fé til skipaeftir-
litsins, svo að það hafi nógu
starfsliði á að skipa til að full-
nægja þeim skyldum, sem því
ber að inna af hendi og eru
lagðar því á herðar.
2. Að fjórðungseftirlitsmenn-
irnir verði launaðir þann veg
að þeir geti gefið sig óskipta að
starfinu.
3. Að skipaeftirlitið fái í þjón
ustu sína sérfróðan mann í
skipabyggingum og þá hæfustu
menn með sjómennskuþekk-
ingu, sem völ er á, til þess að
framfylgja lögum og reglum í
þessum efnum, og haefilega
marga gæzluménn, er fylgist
með hleðslu, öryggi og útbún-
aði skipanna víðsvegar um land
ið, enda hafi þeir þessi störf að
aðalstarfi.
4. Að lög um skipabyggingar
og skipaeftirlit sé endurskoðuð
með það fyrir augum, að tryggt
sé, að nýbyggingar og sérhverj-
ar breytingar á eldri skipum fái
beztu fáanlegu athugun sér-
fróðra manna, og það tryggt,
að byggingar og breytingar á
skipum séu ekki hafnar fyrr en
skrifleg umsögn þeirra liggur
fyrir.
5. Að flokkun á skipum, sér-
staklega þeim eldri, sé aldrei
dregin fram yfir lögskipaðan
tíma, og yfir tímabilið sé skip-
ið vandlega athugað og leitað
umsagnar skipshafnar um hvort
Frh. á 7. síðu.
Þessi mál voru mikið rædd á
fundi bæjarstjórnar í gær. Við
þær umræður kom það í ljós,
sem raiunar var vitað áður, að
verjkamenn í Rejýkj avtík hafa
lægri laun, en stéttarbræður
þeirra víð$i um land og meðal
annars í Hafnarfirði og benti
Jón Axel Pétursson á það, að
óstætt væri fyrir atvinnurek-
endur hér að halda því fram að
atvinnuvegir Reykvíkinga
þyldu verr að borga verkamönn
um sæmileg laun en atvinnu-
vegir Hafnfirðinga.
Þeir Jón Axel Pétursson og
Sigfús Sigurhjartarson báru
sameiginlega fram svohljóðandi
tillögu:
„Bæjarstjórnin beinir því
til borgarstjóra að hann beiti
áhrifum sínum til þess að yf-
irstandandi vinnudeila leys-
ist.
Jafnframt felur bæjar-
stjórn borgarstjóra að semja
við Verkamannafélagið Dags
brún á þeim grundvelli að
verkamenn í Reykjavík hafi
hlutfallslega sambærilegt
kaup og stéttarbræður þeirra
í Hafnarfirði, eða eigi lægra
grunnkaup en kr. 2,50 um
klukkustund.“
Þeir Jón Axel og Sigfús
mæltu báðir með samþykkt
þessarar tillögu en borgarstjóri
og Helgi Hermann Eiríksson
maéltu gegn henni. Bar hinn
síðartaldi fram svohljóðandi
rökstudda dagskrá:
„Þar sem eðlilegt er, enda
venju samkvæmt, að verka-
menn og atvinnurekendur
semji sín á milli um kaup og
kjör í verkamannavinnu og
bæjarfélagið semji síðan við
verkamenn á hinum almenna
samningsgrundvelli, þá þyk-
ir eigi tímabært að bæjarfé-
lagið geri nú eitt út af fyrir
sig samninga við Dagsbrún.“
Þessa dagskrá samþykkti
Sjálfstæðisflokkurinn og naut
til þess stuðning Árna .íónsson-
ar.
Dagsbrúnaríundur
verður haldinn í kvöld kl. 8.30
í Iðnó Á fundinum verður rætt
um samningsumleitanirnar við at-
vinnurekendur. Er nauðsynlegt
að félagsmenn fjölmenni á . fund-
inn og verða þeir að sýna félags-
skírteihi við inriganginn.
Umræður á alþingi:
Örðugleikar á öfiun
veðurfregna.
Ríkissfjórnin leitasl við að fá
rýmkuð sfarfsskilyrði
Veðurstofunnar.
I>
INGSÁLYKTUNARTIL
LAGA Péturs Ottsen um
að alþingi álykti „að skora á
ríkisstjórnina að freista þess að
fá því til vegar komið, að veð-
urstofan fái aðstöðu til að láta
landsmönnum í té veðurfregnir
og veðurspár, er að haldi mega
koma,“ var rædd í sameinuðu
þingi í gær. Fylgdi flutnigs-
maður tillögu sinni úr hlaði með
alllangri ræðu.
Pétur benti á nauðsyn þess,
að íslendingar ættu völ sem á-
reiðanlegastra veðurfregna. Fá-
ar þjóðir ættu^ meir undir
verðrinu en þeir. Fyrir stríð
hefði þessi mál verið komin í
mjög svo viðunandi horf. Veð-
urstofan hefði vérið vel starfi
sínu vaxin og hún hefði verið
búin að tryggja sér veðurfregn-
ir frá hinum nauðsynlegustu
stöðum. Nú væri hins vegar
svo komið, af styrjaldarástæð-
um, að Veðurstofan fen,gi
hvergi veðurfregnir nema frá
ströndum landsins. Með svo
tákmör'kuðum veðurfregnum
væri ekki unnt að segja fyrir
breytingar á veðurfari, svo að
nokkuð væri á byggjandi. Þá
væri og óviðunandi hömlur á
birtingu .veðurfregna, sem tor-
velduðu það, að fullt gagn yrði
að þeim. Vildi Pétur að ríkis-
stjórnin freistaði þess að ná
samvinnu við hernaðaryfirvöld
in í þessum efnum, bæði að því
Frh. á 7. síðu.
Sendiherra Isiands f
Washiasto i heim-
sæbir hðfnðborg
Delawarerikís.
Alþýðublaðinu hefir b«r
izt eftirfarandi frá utan»
ríkismálaráðuneytinu.
UTANRÍKISRÁÐUNEYTINU
hefir borizt frétt um það»
að sendiherra íslands í Wash-
ington, Thor Thors, hafi hinn
23. nóvember f. á. flutt ræðu á
vegum Rotary klúbhsins í Dov-
er, höfuðborg Delaware ríkis í
Bandaríkjunum. Var sendiherr
anum mjög vel tekið í Dover.
Ríkisstjóri Delaware og borg-
arstjórinn í Dover tóku opin-
berlega á móti honum, og að
skilnaði gaf ríkisstjórinn hon-
um fána ríkisins. Þingmaður
kjördæmisins fylgdi sendiherr-
anum til og frá Washington.
Ræðu sendiherrans er lof-
samlega getið í blöðunum £
Dover, og stjórn Rotary klúbbs
ins hefir beðið um að fá hana
til birtingar í „The Rotarian‘%
en það blað fer til allra rotary
félaga í Bandaríkjunum.
Efni ræðunnar var m. a. lýs-
ing á íslenzku þjóðinni. Var
einnig sagt frá atburðum síð-
ustu ára, hinum misheppnuðu
tilraunum Þjóðverja til að
koma upp flugvélabækistöðv-
um á íslandi, samningum um
hervernd Bandaríkjanna og lof
orði Bandaríkjaforseta um að
herliðið yrði flutt á brott að
styrjöldinni lokinni.
Gjaflr til dialarhein
ilis aldraðra sjé-
maitna.
Alþýðublaðinu barst í gær
eftirfarandi skýrsla um
gjafir til hins væntanlega
hvíídarheimili sjómanna:
MÆÐGURNAR Sigríður Ól-
afsdóttir og Þórný og
Gíslína Þórðardætur, Lauga-
vegi 147 A.: Til minningar Úm
Frh. á 7. síðu
Hjáfparstarfið i striðslok:
íraar leggja frai 1
rtekjiB
0
ísland, minsta rikið, varð fyrst til að
greiða upphæð sína, 50 púsuod doliara*
Alþýðublaðið hefir feng-
ið eftirfarandi fréttatil-
kynningu frá uianríkis-
málaráðuneytinu.
A SÍÐASTLIÐNU sumri
barst ríkisstjórninni
boð Bandaríkj astj órnarinnar?
um að ísland taki þátt í fyr-
irhuguðu hjálpar- og endur-
reisnarstarfi hinna samein-
uðu þjóða að stríðinu loknu,
og sendi fuiltrúa til Washing-
ton, er fyrir Islands hönd und
irritaði stofnsamninginn um
hjálpar- og endurreisnarstarf
semina, og að því loknu sæti
ráðstefnu um þessi mál, en
hún skyldi haldin í Atlantic
City.
ísíenzka ríkisstjórnin tók
þessu boði, samkvæmt ályktun
Alþingis þar að lútandi, og valdi
fulltrúa af sinni hálfu Magnús
Sigurðsson, ibankastjóra, en hon
um til aðstoðar Svembjörn Fins
sen, verðlagsstjóra. Varafulltrúi
íslands á ráðstefnunni var Hen-
rik Sv. Björnsson, sendiráðsrit-
ari í Washington og ráðunautair
þeir Ólafur Johnsson, fram-
kvæmdastjóri og Helgi Þorsteins
son, framkvæmdastjóri í New
York.
Undirskrift samningsins fór
fram í Hvíta húsinu í Washing-
ton hinn 9. nóvember s. 1. og
var ráðstefnan sett í Atlantic
City næsta dag. Henni lauk hinn
1. desember.
Aðalverkefni ráðstefnunnar
var að ákveða hvers konar hjalp
skyldi veitt hinum undirokuðu
þjóðum eftir stríðið, hvernig
afla skyldi fjár, til þess að bera
Frh. á 7. astta.