Alþýðublaðið - 29.02.1944, Blaðsíða 2

alptðubuðið
Þríðjudagur 29. febrúar 1944.
Sjð drnkknnð svíd
finnast
LÖGKEGLAN í Hafnar-
firði fékk í fyrradag til-
kynningu um sjórékna svína
hjörð í flæðarmálinu í Foss-
vogi.
Fulltrúi bæjarfógeta ásamt
dýralækni fór á staðinn og fann
iþar 7 svín, sumt grísi, en önn-
ur gömul svín. Taldi dýralækn-
ir að ekki hefði verið pest í
dýrunum.
Enginn veit hver átt hefir
svínin en undarlegt er það að
drekkja skepnum.
Oddur Guðmundsson
bókbindari á ísafirði andaðist
á sjúkrahúsi á ísafirði í gær-
morgun 71 árs að aldri. Þessa
mæta manns verður nánar getið
síðar hér í blaðinu.
Fyrirspurn á alpingi:
Lýðveldisstjómarskráin at-
ireidd til efri deildar i gær.
Ein breyting enn: Lagafrumvarp, sem
forseti synjar staðfestingar, verður ekki
að iðgum fyrr enþað hefur verið sam
þykkt við þjóðaratkvæðagreiðslu.
Lýðveldisstjórnar
SRÁIN var til þriðju
umræðu í neðri deild í gær.
Var stjórnarskrárfrumvarp-
ið samþykkt og afgreitt til
efri deildar að viðhöfðu
nafnakalli með 33 samhljóða
atkvæðum, en tveir þing-
menn voru fjarverandi.
iStjómarskrárniefnd flutti
tvær smávægilegar breytingar-
tillögur við frumvarpið. Voru
þær þáðar samþykktar með
samhljóða atkvæðum.
Forsætisráðherra, Björn Þórð
arson, flutti svofellda breyting-
artillögu við 26. gr. frumvarps-
ins:
„Nú synjar forseti laga-
frumvarpi staðfestingar, og
skal það þá lagt svo fljótt
sem kostur er á undir at-
kvæði allra kosningar-
bærra manna í landinu til
samþykktar eða synjunar
með leynilegri atkvæða-
greiðslu. Verði frumvarpið
samþykkt, öðlast það gildi
án staðfestingar. Ef frum-
varpið fær ekki samþykki,
þá telst það fallið.“
1 frumvarpinu var þessi máls
liður á þessa leið: „Nú synjar
forseti lagafrumvarpi staðfest-
ingar, og fær það þó engu að
síður lagagildi en leggja skal það
þá svo fljótt sem kostur er und
ir atkvæði allrajkosningarbærra
manna í landinu til samþykkt-
ar eða synjunar með ieynilegri
atkvæðagreiðslu. Lögin falla úr
gildi, ef samþykkis er synjað,
en ella halda þau gildi sínu.“
En eigi voru allir meðlimir
stjórnarskrárnefndar sammála
um þetta atriði, enda kom það
fram við atkvæðagreiðslu um
breytingartillöguna.
Breytingartillaga forsætisráð
herra var þó samþykkt með 19
atkvæðum gegn 11 að viðhöfðu
nafnakalli.
Já sögðu: Sigurður Þórðar-
son, Stefán Jóh. Stefánsson,
Ásgeir Ásgeirsson, Barði Guð-
mundsson, Bjarni Ásgeirsson,
Emil Jónsson, Finnur Jónsson,
Helgi Jónsson, Jakob Möller,
Jóhann Jósefsson, Páll Zophon-
íasson, Pétur Ottesen, Sigurður
Hversvegna biríi dómsmálaráðherra
aðeins eigin útdrátt úr henni?
TVEIR alþingismenn, þeir Finnur Jónsson og Eysteinn
Jónsson hafa lagt fram á alþingi fyrirspurn til dóms-
málaráðherra „út af birtingu skýrslu um rannsókn Þor-
móðsslyssins.“ — Mun þessi fyrirspurn ef til vill verða á dag-
skrá — hvort leyfð skuli — á alþingi í dag.
Fyrirspurnin er svohljóðandi:
„Hvers vegna hefir dómsmálaráðherra aðeins birt
eigin útdrátt úr sjódómsrannsókn Þormóðsslyssins, en
eigi sltýrslu sjódómsins sjálfs um rannsóknina?“
Eins og kunnugt er gaf sjó-
dómur Reykjavíkur ríkisstjórn-
inni yfirlitsskýrslu um rann-
sókn sína á Þormóðsslysinu, er
henni var lokið og barst ríkis-
stjóminni skýrslan í byrjun á-
gústmánaðar.
Þegar skýrsla þessi var búin
að liggja hjá dómsmálaráðherra '
í marga mánuði og hvað eftir
annað höfðu verið komnar fram
kröfur um að skýrsla sjódóms-
ins yrði birt, samdi dómsmála-
ráðherra sérstaka skýrslu frá
sjálfum sér, sem er aðeins út-
dráttur úr skýrslu sjódómsins
Margir hafa baldið að þessi
útdráttur væri hin raunveru-
lega skýrsla sjódómsins. Þetta
er misskilningur, því að vitn-
ast befir nú, að mjög veigamikl-
um atriðum úr skýrslu sjódóms
ins er sleppt í útdrætti ráðherr-
andi:
Munu margir furða sig á þess-
ari framkomu ráðherrans og
þykja hún næsta óviðfelldin.
Af þessum ástæðum mun fyr-
irspurn þeirra Finns og Ey-
steins vera borin fram og má
gera ráð fvrir að merkileg at-
riði komi fram í sambandi við
umræðurnar um hana.
í greinargerðinni segir:
„Hinn 19. febr. þ. á. sendi
dómsmálaráðuneytið blöðunum
í Reykjavík skýrslu um rann-
sókn Þormóðsslyssins. Eftir því
sem fyrirspyrjendur hafa feng-
ið vitneskju um, er skýrsla
þessi eigi hin sama og sjódóm-
ur Reykjavíkur sendi frá sér til
stjórnaráðsins. Er úr henni
sleppt mjög veigamiklum atrið-
um, svo sem áliti skipasmiða
um styrkleika Þormóðs, sem þó
munu hafa komið fram við
rannsóknina og vera á þá leið,
að skipið hafi eigi uppfyllt kröf
ur þær, sem skipaeftirlitinu
ber að gera um slík skip. Enn
fremur mun vanta í skýrslu
dómsmálaráðherra ýmis önnur
atriði, er miklu máli skipta.
Þar eð sj ód ómsran n cóvr. ''»csi
mun vera hin eina af þessn
og hin ýtarlegasta og var gerð
út af einhverju hinu hörmu-
legasta slysi síðari ára, í því
skyni, ef eitthvað mætti af
henni læra, að koma í veg fyrir
sams konar atburði, verður að
teljast mjög misráðið af dóms-
málaráðílierra að birta aðeins
ófullkominn útdrátt úr henni,
sem eigi gefur rétta hugmynd
um ástand skipsins, en eigi álit
sjódómsins sjálfs. Getur þessi
aðferð orðið til bess að tefja
það, að nauðsvnle<+ar ráðstaf-
anir verði nú þegar gerðar til
öryggis, bæði gagnvart skipa-
eftirlitinu og um traustleika
gamalla skipa, sem keypt hafa
verið til landsins.
Telja fyrirspyrjendur, að
framangreindum ástæðum at-
hupuðum, að albinpi ei"i rétt
á að fá að vita, hvað veldur
þessari aðferð dómsmálaráð-.
herra í málinu.“
Bjarnason, Sigurður Guðnason,
Sig. E. Hlíðar, Sigurður Krist-
jánsson, og Jörundur Brynjólfs
son.
Nei sögðu: Þóroddur Guð-
mundsson, Áki Jakobsson, Ein-
ar Olgeirsson, Eysteinn Jóns-
son, Garðar Þorsteinsson, Gísli
Sveinsson, Ingólfur Jónsson,
Lúðvík Jósefsson, Ólafur Thors
Páll Þörsteinsson og Sigurður
Thoroddsen.
Hjá sátu við atkvæðagreiðsl-
una: Skúli Guðmundsson, Sig-
fús Sigurhjartarson og Gunnar
Thoroddsen.
Þjóðaratkvæðið:
Frumvarpið komið til
þriðju umræðu.
F
unnar um
RUMVARPIÐ um tilhög-
un þjóðaratkvæðagreiðsl-
niðurfelling sam-
bandslagasáttmálans og lýðveld
isstjórnarskrána var til 2. um-
ræðu í efri deild í gær. Var
frumvarpið samþykkt og vísað
til 3. umræðu með samhljóða
atkvæðum allra viðstaddra
deildarmanna.
Þá fór fram í neðri deild 3.
umræða um frumvarpið um rétt
indi danskra ríkisborgara á ís-
landi. Var ' frumvarpið sam-
þykkt umræðulaust með sam-
hljóða atkvæðum og afgreitt til
efri deildar.
Félag íslenzkra hljóðfæraleikara
heldur aðalfund sinn í kvöld kl.
7 í skrifstofu félagsins Hverfisgötu
21.
Melaskóli.
Líkan Axels Helgasonar af hin-
um fyriirhugaða Melaskóla eftir
uppdrætti Einars Sveinssonar arki
tekts er til sýnis í glugga verzl-
unar Jóns Björnssonar & Co.
Hlanpársdagur,
29. febrúar, er í dag.
Einar Arnórsson
dómsmálaráðherra.
Hvers vegna birti hann aðeins
eigin útdrátt úr skýrslu sjódóms
um Þormóðsslysið?
Slys í skiðaför:
Skfðastafor stingst i
asga ð maei.
AÐ slys vildi til við Skíða-
"^skálann í Hveradölum á
sunnudag, að Jóhann Gíslason
Frakkastíg 22 rakst á mann, en
við það rakst skíðastafur í
auga honum og særði hann
mikið. Jóhann var fluttur hing-
að til bæjarins og gert að sári
hans, fyrst í Landspítalanum,
en síðan var hann fluttur 'í
Landakotsspítala. Vonir munu
vera um að hægt verði að
bjarga auga hans.
Klukkunni flýtt-
Aðfaranótt næstkomandi sunnu-
dags, 5. marz, verður klukkunni
flýtt um eina klukkustund.
Veðmðlastarfsemi í
sambandi við kapp-
róðnr og bappreiðar
Frumvarp flutt á alpingi af
Sigurði E. Hiiðar.
P IGURÐUR HLÍÐAR, þing-
maður Akureyrar, flytur
á alþingi frumvarp til laga um
heimild fyrir dómsmálaráð-
herra til þess að veita leyfi til
veðmálastarfsemi í sambandi
við kappreiðar og kappróður: »
í 1. gr. frv. segir: „Dómsmála
ráðherra er heimilt að veita
Hestamannafélaginu Fáki í
Reykjavík, Hestamannafélag-
inu Létti á Akureyri og sjó-
mannadagsráðinu í Reykjavík
leyfi til þess að reka veðmála-
starfsemi við kappreiðar og
kappróður með skilyrðum, er á-
kveðin verði í reglugerð.
Áskilja skal í reglugerðinni,
að 10% af hagnaði félaganna
Fáks og Léttis ,af starfsemi þess
ari skuli varið til reiðvegar
Reykvíkinga og Akureyringa
og 75% af hagnaði, er verður
af kappróðri sjómannadagsráðs
ins er fari fram á sjómannadag-
inn, renni í sjóminjasafn..“
í greinargerð segir flutnings
maður:
„Hestamannafélagið Léttir á
Akureyri hefir um alllangt ára
hil verið starfandi félagsskapur
Kappreiðar hefir félagið haldið
á sumrum, bæði á Þveráreyr-
um f Öngulstaðahreppi og Gler-
áreyrum við Akureyri, og hafa
verið vel sóttar. Er ástæða til
að ætla, að svo muni og verða
framvegis. Má á það benda, að
Skagfirðingar hafa nú tilkynnt
bátttöku sína í kappreiðum fé-
lagsins á sumri komanda.
Reiðhestum heíir fjölgað á
Akureyri og í Eyjafirði á seinni
árum. En Hestamannafélagið
Léttir þarf miklu til að kosta,
svo að hestaeign og reið-
mennska geti sem bezt þrifizt,
svo sem kostnaður við haga-
göngu, skeiðvöll, hesthús, reið-
veg o. s. fr.
Lagaheimild sú, sem hér er á
ferðinni, yrði væntanlega þess-
ari starfsemi mikill stuðning-
ur.“
liklar breytiogar á
nm Fiskifélais Islands.
gkipa** ©fg af¥lai§iiifæk|a@ig©sidiðr
fá afkvætHsréff, fJillgiiM fiBllfráa
Forsetinn Ineitip framvepis fiskimálastjéri.
F
ISKIÞINGIÐ er hætt
störium og hafði það
setið í 30 daga. Á þinginu
voru samþykkt ný lög fyrir
Fiskifélagið.
Samkvæmt þessum nýju lög-
um hafa kosningarétt og kjör-
o-engi til fiskiþings og fjórð-
úngsþinga allir, sem eiga fiski-
skip og eru 5 atkvæði fyrir
hvert skip, ennfremur allir fiski
menn og fiskiiðnfyrirtæki og
hefur hvert þeirra 2 atkvæði.
Þá hafa og æfifélagar Fiskifé-
lagsins einnig sama rétt. Sam-
kvæmt þessum breytingum
verða 22 fulltrúar á fiskiþingi,
en haía verið 12 áður. Þá er og
fjölgað í stjórn Fiskifélo^ins
upp í 5 úr 3.
Stjórnarkosning fór fram síð-
asta dag þingsins og var kosið
í fyrsta sinn samkvæmt hinum
nýju lögum.
Davíð Ólafsson, sem nú heit-
ir ekki lengur forseti Fiskifé-
lagsins, var kosinn Fiskimála-
stjóri með 11 atkvæðum og
Þorsteinn Þorsteinsson vara-
maður hans með 9 atkvæðum
Meðstjórnendur voru kosnir
Emil Jónsson og Pétur Ottesen
með 9 atkvæðum hvor. O^kar
Halldórsson með 8 atkysoðum
og Ingvar Pálmason með 6 at-
kvæðum. Varamenn voru kcsn-
ir: Gísli Sighvatsson, Jón Sveins
son og Þorvarður Björnsson
með 9 atkvæðum og Einvarður
Hallvarðsson með 8 atkvæðum.
Endurskoðandi var kosinn Bene
dikt Sveinsson, en atvinnu-
málaráðherra skipar annan
endurskoðendann. Tveir menn
voru kjörnir heiðursfélagar,
þeir Thor Jensen og Matthias
Þórðarson, ritstjóri í Kaup-
mannahöfn. j