Alþýðublaðið - 27.05.1944, Blaðsíða 3

yefitirfartaldi: í. ,gær ■]
Þjóðverjar ýmsa
danska eanbættismenn,
Xaugardagur 27. mai 1944.

Hvað utn Pólland!
Í>RÁTT FYRIR MlKtiÁR og at-
. q hyglisverðar fréttir, af |talíu;
hafa menn víða um heim' hug-
leitt með siálfum sér, hver ör-
í .. '• * ■ • . ■ ' ,
lög bíði Póllands og annarra
} ríkja, sqm áetla má, að Rússar
ásælist. Það hefir ábyggilega
ekki verið út í bláinn, þegar
Chufchill ságði á idögunum, að
; Pólverjar yrðu ef til vill að fá
| land lijá Þjoðverjurn I stað
.Ress, sem þeir kynnú áð missa.
Missá við hvern? Ekki getur
r «ih aðra verið að ræða eh
i; Rúesa. Það hefir vérið berlegt
■ ' af erlendum fréttum undan-
farna mánuoi, að mikill á-
gremingur ó sér stað milli
" 'þeirra, sam mestu ráða í ,KremI
■ og fúlltrúa Pólverja I London.
■ Bæði Winstön Churchill og
•' Anthony- Eden hafa ságt frá
því, að Bretar hafi gert allt,
sem þeim vár, unnt til þess að
jafna deilumál þessara banda-
manna. Þetta hefir vakið at-
«• hygli um öll hin hlutlausu
lönd og j afnframt verið vatn á
áróðursmyllu Þjóðverja.
IfÚ NÝVERIÐ hefir það helzt
gerzt i þessum málum, að
„sendiráð hins nýja pólská
ráðstjómarríkis" sé komið til
Moskva. Þetta er athyghsvert
tímanna tákn. Það er að sjálf-
- ísögðu í algerri mótsögn við
samvinnu bandamanná, sem
hefir til þessa viðurkennt
pólsku stjórnina í London sem
hlutgengan aðila um þau mál,
sem barizt er um. Pólverjar,
sem lúta þessari stjórn, hafa
þegar getið sér frægðarorð,
bæði í Afríkustyrjöldinni og
núna á Ítalíu. En nú virðist
sem þeir séu gerðir hálfgerðir
ómerkingar, menn, sem ekkx
hafi tiltrú hinnar pólsku al-
þýðu almennt.
jÞEGAR VIÐHORIF pólsbu
Stjómarinnar í London er
skoðað án þess að'setjá uþp
einhver gleraugu pólitísks of-
stækis, verður ekki arrnað séð
en að hún hafi hagað sér eftir
"því, sem hægt var og í fullu
.samræmi við stefnu og mark-
mið bandamanna. Þessi stjórú
. hefir til dæmis, þrátt fyrir
deiluna um Curzon-límxna og
znargt, sem skapað hefir mis-
klíð, gefið út þá fyrirskipun
til þeirra, sem stunda leyni-
og skemmdarstarfsemi hehna
fyrir, að þeir skyldu hafa
fyllstu samvinnu við rússnesk-
ar hersveitir, sem vinna að
því að hrekja Þjóðverja úr
landi. Ekki þarf því að efast
• um samstarfsvilja hennar við
bandamenn.
, ffiN NÚ ER SEM NÝ viðhorf
hafi skapazt, sennilega vegna
ágengni Rússa. Sendiráðið,
sem nú hefir birzt í Moskva
og talið er túlka skoðanir Pól-
verja, mun aðallega skipað
mönnvxm, sem hafa dvalið
langvistum fjarri Póllandi og
ganga frekar erinda Rússa en
Pólverja. Það er með öðrUm
orðum ekki óáþekkt Kuusin-
en-fyrirbrigðinu í Finn-
landi á sínum tíma. Þessir
menn, sem að þessu sendiráði
og öðru slíku standa, eru
miklu frekar erindrekar Rússa
en sinnar eigin þjóðar.
í ÞESSU SiAMÍBANDI er ef til
vill rétt að minnast þess, að á

Memirair, sem stjórna í
Myndin sýnir æðsta herráð bandamanna, sem niun stjórna hernaðaraðgerðum þegar banda
menn ganga á land 1 Vestur-Evrópu. í fremri röð má sjá, frá vinstri til hægri, Sir Arthur
Tedder, flugmarskálk, Eisenhower, yíirhershöfðingja bandamanna og Sir Bernard ' Low
Montnmery, sem á að stjórna brezka hernum við innrásina.
SókBiin á StaSíu:
erIrna n
Höfuðvígi hennar, íisterna, nú í höndum
IGÆR tófcu fcersveitir Bandaríkjamanna borgina Cist-
erna, sem mikið hefir veriö barizt um að undanförnu.
Áður höfðu borizt fregnir um, að bardagar hefðu byrjað í
úthverfum hennar. Þá var sa^t frá því í Lundúnafregnum
í gærkvöldi, að nokkxar sveitir úr fimnxta hernum Séu nú
aðeins 5 km. frá bænum Velletri, sem taiin er mifcilvæg
varnarstöð Þjóðverja á leiðinni tii Rómaborgar. Bandamenn
tóku bæinn Littoria svo til bárdagalaust, svo og flugvöll,
sem þar er skammt frá. Kanadamenn hafa enn fært út yfir-
ráðasvæði sitt handan Melfa-fljóts og flutt mikinn fjölda
skriðdreka þaryfir
Samkvæmt fréttum, sem bárust
frá London í gær, er sókn banda-
manna á Ítalíu jafnhörð og
hrökkva Þjóðverjar hvarvetna
undan. Þjóðverjar viðxirkenna
þetta í fregnum frá Berlín og
segja, að . bandamenn beiti nú
miklu skriðdrekaliði og fjöl->
mörgum flugvélum. Er ekki ann-
að að sjá en að hin svonefnda
Adolf Hitler lína sé með öllxi úr
sögunni.
Fyrir suðaustan Velletri, sem
nú er barizt um, eiga hersveitir
úr fimmta hernum .í skæðum.
bardögum í Liri-dalnum, aðal-
lega í grennd við þorpið San
Giovanni. Pólverjar hafa gengið
mjög rösklega fram í þessum bar-
dögum og er lokið miklu lofsorði
á frammistöðu þeirra í Lundúna-
fregnum. Frá því að sóknin hófst
hafa um 12 000 þýzkir hermenn
verið handteknir, þar af um 3000
á Anzia-svæðinu,.
Flugvélar bandaxhanna eru enn
sem fyrr nær einráðar i lofti. I
gær réðust þær einkum á brigða-
lestir Þjóðverja fyrir sunnan
Rómaborg. Mikill fjöldi bifreiða
var eyðilagður í árásum þessum.
Þá var og ráðizt á stöðvar Þjóð-
verja í Norður-Ítalíu og Suður-
Frakklandi. 20 þýzkar flugvélar
voru skotnar niður í þessum á-
rásum, en bandamenn misstu 12.
Loks hafa fregnir borizt xxm
það, að bandamenn hafi fluttt
sínum tíma var Sikorsky, sem
þá var forsætisráðherra Pól-
lands, talinn heldur lítilfjör-
lands, talinn af kommúnist-
um heldur „lélegur pappír“.
Síðan hann dó, hafa kommún-
istar víða um heim keppzt við
að nudda sér upp við minn-
ingu hans til þess að koma á-
formum sínum í framkvæmd,
að sannfæra heiminn xxm
nauðsyn þess, að Rússar næðu
á sitt vald austurhluta Pól-
lands!
PÓLSKA STJÓRNIiN á London
fylgir enn, að því er bezt
verður vitað, sömu stefnu og
áður: Frjálst og óháð Pólland
að styrjöldinni lokinni. Við
getum minnzt þess, að Bretar
og Frakkar fóru í stríðið í
september 1939 til þess að
berjast fyrir Pólland. Þó ekki
væri nema vegUa þess eins
mætti það teljast ólíklegt, að
framferði Rússa gagnvart því
sé litið velvildaraugum af vest-
urveldunum.
miklar matvælabirgðir til borga,
sem þeir hafa tekið að undan-
fömu á Ítalíu. Bfmdamenn hafa
ákært 35 ítalska borgara á Suð-
ur-ítalíu fyrir njósnir í þágu
Þjóðverja.
Vesíur-Evrópa:
Minna um loftárásir í
gær.
LOFTÁRÁSIR bandamanna á
Þýzkaland og herteknu lönd-
in voru með minna móti í gær,
miðað við það, sem verið hefir að
undanförnu. Thunderbolt- og
Mustang-flugvélar fóru til árása
á Norður-Frakkland og ollu
miklu tjóni, en meiriháttár
sprengjuárásir voru ekki gerðar.
RÁ danska blaöaíulltrúan-
"\ hefir blaðinu borizt
i
t
._ j
ingi landvarnaliðsins beið banax
Samkvæmt fregnum frá
Stokkhólmi segir, að sneomma í
gærmorgun hafi þýzkir her-
’menn og lögregluþjónar hand-
tekið marga eanbættismenn á
Jótlandi. Meðal hinna hand-
teknu voru: K. Refslund Thonv
sen, amtmaður í Aabenraa, E.
Hoek, lögregluétjóri, Brix,' lög-
reglustjóri í Tönder og A. Jæg-
er, lögrqfgli^stjóri á Graasten.
Auk þess leituðu Þjóðverjar að
Martinsen-Larsen í Aabenraa,
en þeir fengu ekki náð honum,
Þjóðverjar reyndu að hand-
taka foringja landamæraliðs
Daná, Paludan Miiller ofursta',
en hann snerist til varnar og
skiptust menn á skotun. Þýzfc-
ur henmður var drepinn, en
Paliudan Miiller lézt sjálfur í
viðureigninni. Auk þess 'hafa
Þjóðverjar fangelsað aðalrit-
stjóra iblaðsins „Heimdal“ ’’f
•Aabenraa, Björn Hanssen, en
hann er soxlur hins trausta foiv
yistumanns Suður-Jóta, H. P.
Hanssen 1 Nörremölle.
Sfalingrad endurreist
FRÁ Rússlandi er fátt frétta.
Ekki hefir dregið til neinna
tíðinda á vígstöðvurium þar, en
frá því vár sagt í Lundúnaút-
varpinu í gær, áð Rússar hefðu
býrjað mikla endurreisnarstarf-
semi, einkum í Stalingrad. Hefir
verið tilkymxt, að hinar kunnu
dráttarvélaverksmiðjur þar mxmí
taka til starfa um miðjan náesta
mánuð.
Það var og upplýst, að í árás-
um Þjóðverja á Loridon hefðu
miklar skemmdir orðið á St.
James-höll, þar á meðal hefðu
verið mörg listaverk, mörg óbæt-
anleg. Annars hefir ekki frétzt
xxm neinar sfórárásir, að því, er
Lundúnaútvarpið hermdi í gær-
kveldi.
11 Norðmenn enn feknir af lífi
Vinnuskylda Quislings mætir ákafri mót-
spyrnu allra Norðmanna.
ÞJÓÐVERJAR hafa enn tekið af lífi 11 Norðmenn, og voru
þrír þeirra sakaðir um andstöðu við „vinnuskyldu“ þá,
sem quislingar hafa viljað stofna til. Norðmenn hafa á allan
hátt leitazt við að komast xmdan þessari kvaðningu til vuinu,
sem vitað er, að stuðlar einungis að því að aðstoða Þjóðverja í
baráttunni gegn frjálsum Norðmönnum og draga stríðið á langinn.
Nöfn þeirra, sem teknir voru
af lífi eru sem hér segir, sam-
kvæmt fregn til norska blaða-
fulltrúans hér: Thor Centzen
frá Svanvik í Sörvaranger,
Hans Sköbö frá Osen, Georg
Stokke,- Oddvar Jacobsen,
Harald Reitan, Fredrik Holter,
Olaf Vogt, Leif Richard Johan-
sen, Lars Eriksen, Jon Hatland,
Per Strander Thorsen. 9 þeirra
voru frá Osló.
Þeir Strander Thorsen og
Hatland voru ákærðir fyrir aS
hafa „skuldbúndið sig til þess
að framkvæma ofbeldisverk
fyrir félagsskap, sem vann í
þágu Englendinga. Þeir höfðu
fengið tilsögn í meðferð skot-
vopna og sprengiefnis. Þeir
voru handteknir er þeir voru
að framkvæma skemmdarverk
á skrifstofubyggingu „Norsk
Arbeidstjeneste“ og gagnvart
forstöðumanna þeirra stofnun-
ár.“